«Το παιδί μου μπήκε στην εφηβεία και άρχισε να απομονώνεται!»

Η ξαφνική αλλαγή και το πέρασμα του παιδιού στην εφηβεία συνοδεύεται από εκρήξεις θυμού, αμφισβήτηση και απομόνωση! Είναι αρκετοί οι γονείς που βλέπουν τα παιδιά τους να κλείνονται στο δωμάτιο τους, να ζουν στο ίδιο σπίτι αλλά να μην βλέπονται. Τι συμβουλεύει η κλινική ψυχολόγος και συνεργάτης του περιοδικού μας;

Η εφηβεία ξεκινάει γύρω στην ηλικία των 12 χρόνων, αφού συνήθως προηγείται η φάση της προ εφηβείας γύρω στην ηλικία των 10 χρονών. Είναι μια πολύ σημαντική αναπτυξιακή περίοδος τόσο για την ψυχοσυναισθηματική εξέλιξη του εφήβου όσο και για την αναζήτηση της ταυτότητας του. Χαρακτηρίζεται από έντονη αναταραχή, αμφισβήτηση, και απομυθοποίηση των γονιών. Είναι φορτισμένη συναισθηματικά με έντονες εναλλαγές στη διάθεση, κριτική προς τους γονείς και αλλαγή ως προς το ποιοι είναι οι σημαντικοί άλλοι στη ζωή του. Οι γονείς χάνουν την πρωτιά και αντικαθίστανται από τους φίλους, οι οποίοι γίνονται πλέον αυτοί που τον καταλαβαίνουν, των οποίων η άποψη μετρά και με τους οποίους θέλουν να περνούν τον χρόνο τους, μοιράζοντας τις απόψεις, τις σκέψεις, τα φλερτ και τα όνειρα τους. Ο έφηβος αμφιταλαντεύεται μεταξύ της επιθυμίας του για αυτονομία και ανεξαρτητοποίηση, και τον φόβο για το άγνωστο και την ανάγκη για όρια.

Σε αυτήν την ηλικία αρχίζουν να κρατούν σε απόσταση τους γονείς, απορρίπτουν τις συμβουλές τους, πιέζουν να σπάσουν τους κανόνες και τα όρια, και δύσκολα δέχονται τις εκδηλώσεις στοργής τους. Η ανάγκη για προσωπικό χώρο γίνεται κάτι το ιερό, και ο χρόνος που περνούν απομονωμένοι αυξάνεται. Η ανάγκη των γονιών να μάθουν λεπτομέρειες για την ζωή του εκλαμβάνεται ως εισβολή με αποτέλεσμα την αντίδραση του.

Δαιτηρήστε γέφυρα επικοινωνίας

1. Καταρχάς χρειάζεται να σεβαστείτε την ανάγκη του για προσωπικό χρόνο και χώρο. Οι βασικές ερωτήσεις για πρακτικά ζητήματα θα παραμείνουν αλλά χρειάζεται να αποδεχτείτε το γεγονός ότι δεν θα ξέρετε με πάσα λεπτομέρεια το τι συμβαίνει στην ζωή του.
2. Αφήστε ανοικτές τις γέφυρές επικοινωνίας με το να είσαστε πρόθυμοι να τον ακούσετε όταν θα το έχει ανάγκη. Αποφύγετε δηλώσεις του τύπου και εγώ τα ίδια πέρασα σαν έφηβος, αρκετές φορές οι έφηβοι έχουν την ανάγκη να διαφέρουν, και να αποστασιοποιηθούν από εσάς. Αντί αυτού δείξετε κατανόηση και προσπαθήστε να τον συμβουλεύσετε αν ο ίδιος το επιθυμεί.
3. Σεβαστείτε τους φίλους και τις επιλογές του. Εννοείται πως αν δείτε κάτι που σας ανησυχεί έχετε καθήκον να το τονίσετε. Ωστόσο προσπαθήστε να γίνει μέσω εποικοδομητικής συζήτησης και όχι μέσω αρνητικής κριτικής για τους φίλους ή τις επιλογές του.
4. Γίνετε το πρότυπο ώστε να καταλάβουν οι έφηβοι ότι μπορεί να έχεις διαφορετική άποψη με τον συνομιλητή σου και εντούτοις να διατηρείται η εκτίμηση και ο σεβασμός που του έχεις.
5. Παραμείνετε σταθεροί στα όσα ζητάτε από τον έφηβο. Είτε είναι συμπεριφορές που επικροτείτε ή αποδοκιμάζετε παρά τις αντιστάσεις και την κριτική τους έχουν ανάγκη για σταθερότητα στους κανόνες και τα όρια. Εννοείται πως ανάλογα με την ηλικία του εφήβου μπορείτε να επιδεικνύετε ευελιξία στα θέλω του φτάνει να μην καταρρίπτονται εντελώς τα όρια και οι κανόνες.
6. Διατηρήστε μια ρουτίνα που θα περνάτε καθημερινά χρόνο μαζί. Είτε αυτή είναι η ώρα του φαγητού, είτε κάποιες δουλειές του σπιτιού είναι σημαντικό να υπάρχουν κάποιες κοινές στιγμές.
7. Προσπαθήστε να δείξετε κατανόηση στις συναισθηματικές μεταπτώσεις του. Αρκετές φορές ίσως να μην είναι ούτε οι ίδιοι να εξηγήσουν το τι ακριβώς τους συμβαίνει. Όποια και να είναι η αντίδραση τους προσπαθήστε να μην παίρνετε προσωπικά τα ξεσπάσματα τους. Εννοείται πως συνεχίζετε να οριοθετείτε την επιθυμητή συμπεριφορά. Προσπαθήστε να θυμάστε ότι η εφηβεία είναι ένα άγνωστο μονοπάτι εξερεύνησης τους εαυτού που χρειάζεται να το περάσουν για να καταλήξουν στην ενηλικίωση και στην διαμόρφωση της ταυτότητας τους.

Με τη συνεργασία της Σοφίας Κότσαπα, Κλινική Ψυχολόγος με BSc στη Ψυχολογία και ΜSc στη ψυχική υγεία παιδιού και οικογένειας και ΜSc στην Κλινική Ψυχολογία.
primetime.com.cy