Πανσέδες, Μενεξέδες - Οικογένεια «Βιολίδες» - Επειδή τα παιδιά είναι λουλούδια

Οι «βιολίδες» είναι μια μεγάλη οικογένεια φυτών με άνθη που έχουν πέντε πέταλα.

Το πιο σπουδαίο γένος αυτής της οικογένειας είναι η «βιόλα» με 400 περίπου είδη που βρίσκονται σ’ όλο τον κόσμο.Αυτά τα φυτά είναι και ετήσια αλλά και πολυετή, άλλα είναι μόνο διακοσμητικά κι άλλα χρησιμεύουν και στη φαρμακευτική αλλά και στην αρωματοποιία.

Εδώ, στην Ελλάδα, βρίσκονται αυτοφυή γύρω στα 26 είδη.

Τα βλέπουμε σε δροσερούς τόπους, σε λιβάδια, σε δάση και στις παρυφές των βουνών.

Πολλά απ’ αυτά καλλιεργούνται και δίνουν εκπληκτικά αποτελέσματα.

Ένα απ’ αυτά είναι ο γνωστός σε όλους μας πανσές. Αυτός είναι φυτό της Κεντρικής Ευρώπης και της Ασίας. Τα φύλλα του είναι στρογγυλά και τα άνθη του έχουν μεγαλύτερα πέταλα από τις άλλες βιόλες και είναι μονόχρωμα, κίτρινα, άσπρα, μοβ ή πολύχρωμα άνθη που είναι πανέμορφα.

Οι πανσέδες φυτρώνουν εύκολα και δεν απαιτούν μεγάλη περιποίηση. Τα άνθη τους διατηρούνται αρκετό καιρό φτάνει να ποτίζονται συχνά τις ζεστές μέρες. Όταν κάποια φύλλα του φυτού μαραθούν, πρέπει να κόβονται αμέσως. Αυτό το φυτό για να αποδώσει καλύτερα χρειάζεται σκιερά μέρη. Τα χρώματα των λουλουδιών του σχηματίζουν ένα ουράνιο τόξο όπου φαίνονται όλες οι αποχρώσεις του κίτρινου, του μοβ του πορτοκαλόχρωμου.

Εκτός, όμως, από την ομορφιά του ο πανσές έχει και φαρμακευτικές ιδιότητες όπως έχει και ο μενεξές, ένα άλλο ωραίο λουλούδι της ίδιας οικογένειας.

Ο μενεξές – γνωστός σαν «βιόλα η εύοσμος», καλλιεργείται σε πολλές ποικιλίες σαν λευκανθής, πορφυρανθής, μεγανθής. Τα άνθη του είναι πολύ αρωματικά και τα χρησιμοποιούν στην αρωματοποιία, την ποτοποιία και στη φαρμακευτική.

Η ρίζα του είναι επίσης χρήσιμη στην φαρμακευτική καθώς και τα σπέρματά του γιατί περιέχουν μια αλκαλοειδή ουσία, την ιονίνη.Οι μενεξέδες που είναι επίσης γνωστοί σαν βιολέτες, μανουσάκια ή γιούλια καλλιεργούνται πολύ για τα πολύ ωραία τους άνθη και την ευωδιά τους και έχουν εμπνεύσει πολλούς καλλιτέχνες και ποιητές. Οι αρχαίοι τους ονόμαζαν «ία» και επειδή στην Αθήνα, τα παλαιότερα χρόνια, τα βουνά της είχαν ένα μενεξεδένιο χρώμα, την ονόμαζαν «ιοστέφανον άστυ».

Λέγεται, μάλιστα, πως στεφάνια από μενεξέδες πουλιόνταν στην αγορά των Αθηνών κατά το χειμώνα.Ακόμα και σήμερα τα μπουκετάκια με τους μενεξέδες που τριγυρίζουν και πουλάνε σε κέντρα ή σε γωνιές δρόμων οι μικροπωλητές είναι μια παράδοση και θεωρούνται σύμβολο κατά της λησμονιάς.