Το οικολογικό μήνυμα των ταινιών κινουμένων σχεδίων

Αγαπητό μου χαμομηλάκι,

Τη συμβολή των ταινιών κινουμένων σχεδίων της Disney στην περιβαλλοντική μας συνείδηση προσπαθεί εναγωνίως και παντοιοτρόπως να στοιχειοθετήσει στο βιβλίο του ο David Whitley, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Κέμπριτζ.

Η «Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι», η «Σταχτοπούτα», η «Ωραία Κοιμωμένη», η «Μπάμπι» του 1942 παρακαλώ, το «βιβλίο της ζούγκλας», η «μικρή γοργόνα», το «Ποκαχόντας», το «Κάπταιν Νέμο» κλπ. είναι διαχρονικές ταινίες που, κατά τον συγγραφέα, έχουν περάσει «πράσινα» μηνύματα και έχουν σφυρηλατήσει την περιβαλλοντική συνείδηση πολλών γενεών. Μόνο που γιατί εμείς προσπαθούμε να την δούμε αλλά εις μάτην;

Ο επίδοξος συγγραφέας βρίσκει οικολογικά μηνύματα σε κάθε ταινία, διακρίνει μάλιστα την «πράσινη» ιστορία της Disney σε δυο περιόδους: Tην πρώτη όταν επικεφαλής της εταιρείας ήταν ο ιδρυτής της, Γουόλτ Ντίσνεϊ και την δεύτερη, από το 1984 έως το 2005, όταν διευθύνων σύμβουλος ήταν ο Μάικλ Άισνερ. Και οι δυο τους είχαν συνεχή σύνδεση με την «άγρια φύση και το περιβάλλον, αλλά με ανεπαίσθητα διαφορετικό τρόπο».

δείτε άρθρο στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

δείτε άρθρο του Mark Henderson στους TIMES

Ας μην είμαστε υπερβολικοί όμως. Ταινίες και καρτούνς υπάρχουν και εκτός Disney και μάλιστα με αντίστοιχα μηνύματα, όπως το «The Muppet show» , η δική μας η "Φρουτοπία" του Ευγένιου Τριβιζά, κλπ. και μάλιστα με πολύ περισσότερο συνειδητοποιημένες απόψεις.

Αλλωστε πολλά τα ερωτηματικά που εγείρονται:

-Ποιό είναι το περιβαλλοντικό μήνυμα της εικόνας ενός παιδιού που κρεμιέται από ένα δένδρο (The Wizard Of Oz);

Ποιό είναι το οικολογικό μήνυμα του Happy Feet μιας ταινίας με εξαιρετικά επιτυχημένη πορεία στo αμερικανικό box office; «Tα διδάγματα περί οικολογικής συνείδησης και ανεκτικότητας είναι αφελώς απλοϊκά, το σάουντρακ, γεμάτο με διασκευές δημοφιλών τραγουδιών είναι ατελείωτα παραφορτωμένο, ενώ οι στιγμές κωμικής ανακούφισης εξαντλούνται πρόωρα, δίνοντας τη θέση τους σε ένα απροσδόκητα μελοδραματικό ύφος» . Μήπως ο πρωταγωνιστής πιγκουίνος, χαρισματικός... χορευτής της ταινίας, το μόνο που επιδιώκει είναι να αντιγράψει τον θρίαμβο του ντοκιμαντέρ «Το Ταξίδι Του Αυτοκράτορα»; Βάζοντάς του άφθονη μουσική, τραγούδια και χορό; Αντε και κανένα οικολογικό μηνυματάκι;

Ποιό ήταν αλήθεια το μήνυμα της ταινίας Ποκαχόντας; Ότι η Ποκαχόντας μαθαίνει στο Σμιθ πώς να αποκτήσει μια βαθιά πνευματική σχέση με τη φύση; Aλήθεια πού είναι το παράδειγμα, το μόνο μέσο που καταλαβαίνει το παιδί;

Τί τα θέλετε φίλοι μου, αυτά έχουμε, αυτά βλέπουμε, εμείς και τα παιδιά μας. Όχι όμως να μας πλασάρουν ως διαπλάθοντα την οικολογική μας συνείδηση, όλα τα συνοθυλεύματα πιασάρικων διαφημιστικών κλισέ και teasers που δομούνται έτσι μόνο με ένα στόχο : την εμπορικότητα και τα εισητήρια.

Τα παιδιά δεν είναι αφελή. Τα οπτικοακουστικά αποτελέσματα του χόλυγουντ, όσο υψηλής ποιότητας κι αν είναι, δεν διαμορφώνουν περιβαλλοντική συνείδηση. Αυτή έρχεται μόνο με το παράδειγμα.

Στο σχολείο, στο σπίτι, στο δρόμο, στην πόλη, στο χωριό, στην εκδρομή, στη φύση.

Ο κινηματογράφος και η τηλεόραση πρέπει να δίνουν τα σωστά ερεθίσματα…που δεν περνάνε με πανάκριβα, υπερφιλόδοξα και φασαριόζικα «εμπορεύματα». Διότι αυτά απλά πλασάρουν μόνο «φασαρία»…

Κι αυτή με το αζημείωτο…
[Τζεφέρης Πέτρος]