Όταν τα παιδιά λένε «ΟΧΙ», κάντε υπομονή και αποφύγετε τις διαμάχες εξουσίας

«Θέλεις να πάμε να δούμε τη γιαγιά την Κυριακή;»,
«Θα συγυρίσεις το δωμάτιο σου; Τα παιχνίδια σου είναι διασκορπισμένα παντού!»,
«Κλείσε, σε παρακαλώ, την τηλεόραση, είναι ώρα να πας για ύπνο».

Όποιες και αν είναι τώρα τελευταία οι υποδείξεις, οι επιθυμίες ή εντολές σας προς το αγγελούδι σας, η απάντησή του παραμένει σταθερή: ΟΧΙ

Αυτό το «όχι», βέβαια, μπορεί να πάρει πολλές μορφές,! Μπορεί να είναι ένα τσιριχτό όχι συνοδευόμενο από γοερό κλάμα, ένα σούφρωμα των χειλιών ή μια απλή αγνόηση στα λεγόμενά σας, εκφραζόμενη με ένα απαθέστατο βλέμμα από το πιτσιρίκι σας!
Λογικό είναι, λοιπόν, μπροστά σε ένα πεισμωμένο πιτσιρίκι να αισθάνεστε κάθε μέρα που περνάει όλο και πιο αβοήθητοι και αμήχανοι. 

Γιατί λέει «όχι» ένα παιδί;
Ένα καλό παράδειγμα είναι το «όχι» που λέει το παιδί, εξαιτίας μιας βαθύτερης εσωτερικής αποστροφής. Στην κατηγορία αυτή μπορεί να ανήκει η δυσαρέσκεια που του προκαλεί το σπανάκι ή τα ενοχλητικά φιλιά της θείας Ελένης. Σε περίπτωση που αποδεχτείτε αυτή την άρνηση του μικρού σας, του δείχνετε ότι του αναγνωρίζετε το δικαίωμα να θέτει τα δικά του όρια.
Κάποιες φορές ένα παιδί μπορεί να λέει «όχι» από ανασφάλεια. Σε αυτή την περίπτωση, καλό θα ήταν να το αφήνετε να παίρνει κάποιες αποφάσεις από μόνο του. Αντί να το πιέζετε να κάνει κάτι που δεν θέλει, καλύτερα να το ενθαρρύνετε.   
Μπορεί απλά να σας κάνει «κολπάκια»! Δηλαδή, να αρνείται να κάνει στην αρχή αυτό που του λέτε, να χαμογελά παιχνιδιάρικα αλλά τελικά να υποχωρεί. Ή να αρχίζει να διαφωνεί μαζί σας, αλλά τελικά να μην αμφισβητεί τη γνώμη σας.
Αν έχετε την αίσθηση ότι το αγγελούδι σας θα απαντήσει αρνητικά σε ο,τιδήποτε και αν του πείτε, παρατηρήστε λίγο πιο προσεκτικά αυτό το κατηγορηματικό «όχι», γιατί πολλές φορές το μικρό σας δεν το κάνει για να σας προκαλέσει, αλλά για να εκφράσει την αυτεξουσιότητα και την ανεξαρτησία του.

Τα «όχι» που σε χρόνο μηδέν σας κάνουν έξαλλους! 
Κυρίως είναι η άρνηση που εμπεριέχει διάθεση διαμαρτυρίας και θυμό από τους μικρούς σας επαναστάτες! Συνήθως δεν πρόκειται για κάποια συγκεκριμένη αντίρρηση που έχει το μικρό σας, αλλά για μια διαμάχη εξουσίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις αποφύγετε να έρθετε σε αντιπαράθεση μαζί του. Προσπαθήστε να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας, χωρίς να παρασυρθείτε κι εσείς από το θυμό του μικρού σας και δώστε του τον απαραίτητο χρόνο για να ηρεμήσει. 

Φυσικά υπάρχουν και τα «όχι» που προέρχονται από κούραση, απροθυμία ή βαρεμάρα, τα οποία το μικρό σας φαίνεται να προφέρει με μεγάλη ευκολία! Σε αυτές τις περιπτώσεις, πρέπει να του δώσετε συγκεκριμένες κατευθύνσεις και να θέσετε όρια. Εσείς είστε αυτοί που θα πρέπει να αποφασίσετε τι είναι καλό και τι όχι, ακόμη κι αν εκείνο αδυνατεί να το αντιληφθεί. Είναι η κατάλληλη στιγμή για να επιβληθείτε. 

Τι είναι τελικά συζητήσιμο;    
Η κατάλληλη στιγμή για να επιβληθείτε –ακούγεται πολύ καλό. Πώς μεταφράζεται, όμως, στην καθημερινότητα; Σε ποιους τομείς θα πρέπει να απαιτήσετε από το αγγελούδι σας να σας υπακούσει και πού μπορείτε να φανείτε πιο ελαστικοί; Πώς θα αποκτήσει το πιτσιρίκι σας εμπιστοσύνη στον εαυτό του και κριτική ικανότητα, ενώ παράλληλα θα έχει την τάση να συνεργάζεται και να κάνει συμβιβασμούς μέσα στην οικογένεια; 

Θέστε όρους:
Μην ξεχνάτε ότι εσείς είστε αυτοί που θα πρέπει να καθορίσετε πού αρχίζει και πού τελειώνει, το δικαίωμα του μικρού σας να συναποφασίζει. Ορίστε, αρχικά, ανάλογα με την κατάσταση και την ηλικία του παιδιού, τι μπορεί να αποφασίζει το ίδιο ελεύθερα,  όπως για παράδειγμα το χτένισμα, τα ρούχα, τη μουσική που θα ακούει ή τις δραστηριότητες στον ελεύθερο χρόνο του.
Κατά δεύτερον, ορίστε τους τομείς όπου θα μπορεί το μικρό σας να διαπραγματευτεί μαζί σας, εκφράζοντας τα επιχειρήματά του, ώστε σε ορισμένες περιπτώσεις να μπορεί και να σας μεταπείσει.
Κατά τρίτον, καθορίστε με απλά και ξεκάθαρα λόγια, ποια είναι τα όρια τα οποία, δεν διαπραγματεύονται με τίποτα!. Σε αυτά το πιθανότερο είναι να ανήκουν οι ώρες του ύπνου, το σχολείο, οι ασκήσεις για το σπίτι, θέματα σχετικά με την τηλεόραση αλλά και η βοήθεια στο σπίτι, όπως είναι το συγύρισμα και το καθάρισμα.

Αποφύγετε τις διαμάχες εξουσίας.  

Μερικές μικρές συμβουλές:
Το ότι εσείς θα θέσετε κάποια όρια, δεν σημαίνει, ότι αυτά θα γίνουν αυτομάτως σεβαστά ή ότι το πιτσιρίκι σας δεν θα κάνει προσπάθειες να τα υπερβεί. Αν εσείς, ωστόσο, εφαρμόζετε σταθερή τακτική κάθε φορά, έχετε πολλές ελπίδες να καταφέρετε να επιβληθείτε χωρίς φωνές και κλάματα.
Φροντίστε να εκφράζετε τους κανόνες που δεν επιδέχονται αμφισβήτηση, με απλά λόγια και με σαφήνεια.
Ταυτόχρονα εξετάστε και τη δική σας στάση. Μήπως κάθε εντολή που δίνετε στο αγγελούδι σας μοιάζει με αβέβαιη ερώτηση; Γι’ αυτό το λόγο, δείξτε ιδιαίτερη προσοχή στη γλώσσα του σώματός σας και φροντίστε την ώρα που θα μιλάτε να έχετε οπτική επαφή με το μικρό σας, εκφράζοντας παράλληλα και τα δικά σας αισθήματα. Αντί, λοιπόν, να του πείτε «Θα μαζέψεις επιτέλους την τσάντα σου από το διάδρομο;», προτιμήστε το «Μάζεψε, σε παρακαλώ, την τσάντα σου από τον διάδρομο, γιατί δεν μπορώ να περάσω».
Εξηγείστε στο παιδί σας τι είναι ακριβώς αυτό που θέλετε να κάνει και στοχεύστε στο αίσθημα ευθύνης του:
«Περιμένω να κάνεις τις ασκήσεις των μαθηματικών σου, πριν πας στην προπόνηση ποδοσφαίρου».
Δείξτε υπομονή και επιμονή απέναντι στην αντίσταση που θα φέρει το πιτσιρίκι σας. Προσπαθήστε να μη σας επηρεάσουν ενδεχόμενα αρνητικά του σχόλια όπως το «είσαι κακιά». Εσείς επαναλάβετε με ήρεμο τρόπο την εντολή σας και δείξτε ότι είστε αποφασισμένοι. Γιατί αν το παιδί αισθανθεί ότι δεν είστε σίγουροι για την εντολή που του δίνετε, είτε θα συνεχίσει να προσπαθεί να σας μεταπείσει, είτε απλώς θα σας αγνοήσει.   

Η ώρα των συνεπειών      
Όσο περίεργο κι αν σας ακούγεται, τα παιδιά δέχονται εύκολα τις φυσικές και λογικές συνέπειες των πράξεων τους και μαθαίνουν από αυτές. Μπορεί να σας φανεί σκληρό, αλλά δοκιμάστε να αφήσετε το πιτσιρίκι σας, να αισθανθεί τις συνέπειες των πράξεων του. Δείξτε υπομονή, όταν δεν θέλει να κάνει μια άσκηση για το σχολείο και αφήστε το να πάρει έναν κακό βαθμό ή να του κάνει παρατήρηση η δασκάλα.
Το ίδιο σημαντικές είναι και οι λογικές συνέπειες. Όποιος δεν θέλει να συμμαζέψει  για παράδειγμα το τραπέζι, θα πρέπει να κάνει κάποια άλλη δουλειά στο σπίτι. Όποιος δεν τηρεί τις ώρες που του επιτρέπεται να περνάει μπροστά στην τηλεόραση, είναι λογικό να μην του δίνεται το δικαίωμα να παίξει με τους φίλους του το απόγευμα!

Για να πει επιτέλους «ΝΑΙ»  
Όσο πεισματάρικο κι αν θεωρείτε το αγγελούδι σας, υπάρχουν πάντα ορισμένοι τρόποι που βοηθάνε να κατανοήσει καλύτερα τις επιθυμίες και τις εντολές σας:
Εμπιστοσύνη: Μην παραλείπετε να δείχνετε προσοχή και αγάπη στο παιδί σας –και δώστε του να καταλάβει ότι μπορεί πάντα να βασίζεται στις συμβουλές σας. Φροντίστε να το επαινείτε κάθε φορά που επιδεικνύει διάθεση συνεργασίας και δώστε του τη δυνατότητα να παίρνει κι αυτό αποφάσεις, δείχνοντας εμπιστοσύνη στις ικανότητές του.
Ασφάλεια: Τα παιδιά απαιτούν από τους ενήλικες έναν σαφή προσανατολισμό. Μόνο όταν οι γονείς διατυπώνουν σαφείς κανόνες και αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους, καταλαβαίνουν τα παιδιά τι πρέπει να κάνουν. Για το παιδί πρέπει να είναι κάθε φορά ξεκάθαρο, σε ποια θέματα οι γονείς του μπορεί και να αλλάξουν γνώμη και σε ποια δεν το συζητούν καν.
Ισχυρά πρότυπα: Οι γονείς κατορθώνουν να γίνουν πιο πειστικοί όταν οι πράξεις τους είναι συνεπείς προς τα λόγια τους. Γι’ αυτό το λόγο μην απαιτείτε μονάχα από το παιδί σας να συμπεριφέρεται σωστά, δείξτε του εσείς με το παράδειγμά σας, πώς να το κάνει.
Ευελιξία: Η συνέπεια σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει ότι οι γονείς θα πρέπει να τηρούν για χρόνια τους ίδιους κανόνες. Τα παιδιά αναπτύσσονται εξαιρετικά γρήγορα, με αποτέλεσμα κανόνες που σήμερα φαίνονται λογικοί, αύριο να μην έχουν νόημα ύπαρξης. Τροποποιήστε τους οικογενειακούς κανόνες ανάλογα με την ηλικία του μικρού σας και αρχίστε σιγά-σιγά να του δείχνετε όλο και μεγαλύτερη.

0-6gr