Οι «φωλίτσες-καταφύγια» των παιδιών Φρούρια/κρυψώνες: η σημασία τους για τα παιδιά

Γιατί τα παιδιά χρειάζονται τόσο πολύ μια «φωλίτσα»;

Από: Νινέττα Φαφούτη

Η ανάγκη ενός χώρου αποκλειστικά δικού τους αναπτύσσεται πολύ νωρίς στα παιδιά. Και θα πρέπει να τη σεβόμαστε, κυρίως όταν τα παιδιά θέλουν να απομονωθούν, συντροφιά με τη φαντασία και τα όνειρά τους.

Φρούρια/κρυψώνες: η σημασία τους για τα παιδιά

Μερικές φορές επιστρέφετε από τη δουλειά, κοιτάζετε το εσωτερικό του σπιτιού σας, όπου το κάθε πράγμα έχει τη θέση του και μένετε εμβρόντητη. Κάτι έχει αλλάξει… το περιβάλλον του σπιτιού σας φαίνεται σαν να έχει ανανεωθεί από κάποιο καινούριο στοιχείο. 

Ναι, αλλά ποιο ακριβώς; 

Η παιδική φωνή που ακούγεται μέσα από μια παράξενη κατασκευή έρχεται να ξεκαθαρίσει κάπως τα πράγματα. Να που ανακαλύψατε τη μικρή του φωλιά. Πρόκειται για μια από αυτές τις απίστευτες, παράξενες κατασκευές που κάποια στιγμή εμφανίζονται ξαφνικά σε μια απόμερη συνήθως γωνίτσα του σπιτιού. Βέβαια, τις περισσότερες φορές αφορούν το σαλόνι. Μέσα σε αυτές τα μικρά καταφεύγουν για να συζητήσουν μυστικά, να προετοιμάσουν τις σκανταλιές τους, να ονειρευτούν με τα μάτια ανοιχτά, να ζήσουν φανταστικές -αλλά τόσο πραγματικές γι' αυτά- εξωτικές περιπέτειες.

Και μπορεί το δωμάτιό τους να είναι γεμάτο μέχρι το ταβάνι από παιχνίδια όλων των ειδών, ωστόσο τα παιδιά πάντα αναζητούν το αποκλειστικό τους καταφύγιο, τη φωλιά τους. Όπως κάναμε και εμείς όταν ήμασταν στην ηλικία τους. Αυτή η τάση των παιδιών να απομονωθούν σε μια φωλίτσα, να κατασκευάσουν με τα δικά τους μέσα ένα σπιτάκι, χρησιμοποιώντας τα πιο απίθανα και ετερόκλητα υλικά είναι ένα ένστικτο που βρίσκεται βαθιά ριζωμένο σε όλα σχεδόν τα παιδιά. 

Γιατί συμβαίνει αυτό; Τι κρύβει; Ποιο μυστικό κάλεσμα παρουσιάζεται ξαφνικά σε κάποια στιγμή της παιδικής ηλικίας;

Ένας κόσμος στα μέτρα του

Υπάρχει μια συγκεκριμένη στιγμή στην πορεία της ανάπτυξης ενός παιδιού, στην οποία εμφανίζεται η τάση να ελέγχει καλύτερα το περιβάλλον στο οποίο ζει. Δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι το παιδί γεννιέται και αναπτύσσεται στον κόσμο των ενηλίκων, που είναι οργανωμένος από τους ενήλικες και για τους ενήλικες. Είναι βέβαια γεγονός ότι από μια ηλικία και μετά το παιδί αρχίζει να παίρνει αποφάσεις για το δωμάτιό του. 

Εφόσον οι γονείς ερμήνευσαν σωστά τις επιθυμίες του, εφόσον έδειξαν κάθε καλή διάθεση να ακολουθήσουν τις οδηγίες του, αυτό το δωμάτιο θα το θεωρεί πάντοτε δικό του έργο. Ωστόσο, το παιδί θα έχει πάντοτε ανάγκη από ένα χώρο που έχει σχεδιάσει και έχει κατασκευάσει μόνο του, που θα του ταιριάζει απόλυτα, μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια, έστω και αν στους μεγάλους φαίνεται ακατάλληλο. 

Να λοιπόν η φωλιά του, το σπιτάκι, η σκηνή, το καταφύγιό του που του χαρίζει ασφάλεια. Ένα κομμάτι του σπιτιού των ενηλίκων, που γίνεται μέσα από τον αυτοσχεδιασμό του παιδιού ένας χώρος ελεύθερος από την παρουσία των μεγάλων, ένα μίνι ανεξάρτητο κρατίδιο, ένας κόσμος όπως τον φαντάζεται και τον επιθυμεί.

Απαγορεύεται η είσοδος στους γονείς

Ο χώρος του παιδιού μπορεί να είναι οργανωμένος ή... χαοτικός, ασταθής ή σίγουρος, ανοιχτός ή κλεισμένος ερμητικά. Αυτές είναι λεπτομέρειες που δεν έχουν σημασία. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι εκεί μέσα το παιδί μαθαίνει να οργανώνει το περιβάλλον του έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες, στις επιθυμίες και στα όνειρά του. 

Εκεί μέσα κρύβει τα μυστικά του, κρύβεται και απομονώνεται από τον κόσμο των μεγάλων. Είναι κυρίαρχο στο βασίλειό του. Γιατί αυτό το ανεξάρτητο κρατίδιο είναι στην πραγματικότητα το βασίλειο της φαντασίας, ο χώρος μέσα στον οποίο το παιδί φαντάζεται ιστορίες στις οποίες πρωταγωνιστεί το ίδιο και οι φίλοι του, στις οποίες δεν υπάρχουν μεγάλοι και κυρίως δεν υπάρχουν οι κανόνες τους και ο ρεαλισμός τους. Μέσα στη μικρή του φωλιά κάποιο αντικείμενο μπορεί να μεταμορφωθεί σε κάτι άλλο γιατί έτσι θέλει να το βλέπει το παιδί. 

Το μαξιλάρι μεταμορφώνεται σε βουνό, ένα παλιό φόρεμα της μαμάς γίνεται η βαρύτιμη τουαλέτα της πριγκίπισσας, το αρκουδάκι αποκτά τεράστιες διαστάσεις και γίνεται μια φοβερή και δυνατή αρκούδα.

Μια συμβουλή

Ένα πράγμα μόνο μπορείτε να κάνετε όταν το παιδάκι σας φτιάξει μέσα στο σπίτι τη μικρή του φωλιά: επιτηρήστε το με διακριτικότητα, αλλά κρατήστε αποστάσεις. Σεβαστείτε το, μη γελάσετε, μην το κοροϊδεύετε. Έτσι θα το βοηθήσετε να σέβεται και το ίδιο τις ιδιαίτερες σας στιγμές, την ανάγκη για απομόνωση και αυτοσυγκέντρωση. Εκεί μέσα το παιδί κάνει τη γενική πρόβα για τη ζωή που θα ζήσει ως ενήλικος.

Με την συνεργασία της παιδοψυχολόγου κας Νέλλης Θεοδοσίου 

kids
imommy