Όταν λέμε Γερμανοί (γενικά), εννοούμε άρπαγες... «Άρπαξε να ζεις και κλέψε να 'χεις»

Οι 17 Αιγινήτες πολεμιστές στο Μόναχο: 

205 χρόνια! Φτάνει. Να γυρίσουν Σπίτι. 

Του Γρηγόρη Μαλτέζου

Τον Απρίλιο του 2016 συμπληρώθηκαν διακόσια πέντε χρόνια από τον ακούσιο εκπατρισμό των “Αιγινητών Πολεμιστών” του Τρωικού Πολέμου, των περίφημων αετωματικών γλυπτών του ναού της Αφαίας στην Αίγινα, τα οποία εκτίθενται στην περιώνυμη γλυπτοθήκη του Μονάχου και αναμένουν υπομονετικά εκεί μιαν ακτίδα φωτός, μιαν ελπίδα επιστροφής στην πατρώα γη, από όπου τόσο άδικα και βίαια απομακρύνθηκαν.

Παιδιά της μεγάλης ναυτικής δύναμης της Αίγινας έπεσαν κι αυτοί θύματα απαγωγής κατά την εποχή της φρενίτιδας για αναζήτηση και λαφυραγώγηση ελληνικών αρχαιοτήτων, που ακολούθησε τη λεηλασία του Παρθενώνα από το Βρετανό πρεσβευτή στην Υψηλή Πύλη Thomas Bruce, κόμη του Έλγιν, στις αρχές του 19ου αιώνα.

Nα πως ξεκίνησε το ταξίδι αυτό της ξενιτιάς για τους 17 Αιγινήτες νέους.

Ήταν Άνοιξη του 1811, όταν ένα πρωί του Απρίλη ή αξίνα ενός εργάτη στο ναό της Αφαίας στην Αίγινα χτύπησε ένα κομμάτι παριανό μάρμαρο και, όπως περιγράφει ο βρετανός Cockerell, που ήταν παρών, αμέσως «τράβηξε την προσοχή μου, γιατί όλο το κτίσμα ήταν από πέτρα. 

Αποδείχθηκε ότι επρόκειτο για το κεφάλι ενός πολεμιστή με περικεφαλαία, καθ΄ όλα τέλειο. Κειτόταν με το πρόσωπο προς τα επάνω και, καθώς τα χαρακτηριστικά αποκαλύπτονταν βαθμιαία, δεν μπορείτε να φανταστείτε τον βαθμό της έκστασης και της συγκίνησης που νιώθαμε.

Ένα τελείως νέο κίνητρο έδινε συγκεκριμένη τροπή στη δουλειά μας. Δεν άργησε να ξεφυτρώσει και άλλο κεφάλι, ύστερα ένα πόδι και τελικώς ανακαλύψαμε κάτω από τα γκρεμισμένα τμήματα του ναού όχι λιγότερα από 16 αγάλματα και 13 κεφάλια, χέρια, πόδια κ.λπ.».

Ήταν όλα μέλη από τα περίφημα αετωματικά γλυπτά του ναού της Αφαίας που αναπαριστούν, όπως αποδείχτηκε αργότερα, τους Αιγινήτες πολεμιστές του Τρωικού Πολέμου, όπου διέπρεψαν οι μυθικοί ήρωες της Αίγινας ο Τελαμώνας γιός του Αιακού και ο Ηρακλής καθώς και ο Αίαντας, ο Τεύκρος και ο Αχιλλέας. Μαζί και η Θεά Αθηνά που αποτελούσε την κεντρική μορφή και των δύο αετωμάτων του ανατολικού και του δυτικού.

Ήταν μία παρέα "αρχαιοφίλων", ο βρετανός Charles Robert Cockerell, αρχιτέκτονας και ο συμπατριώτης και ομότεχνός του John Foster, ο βαρόνος Carl Haller von Hallerstein, γερμανός αυτός, αρχιτέκτονας και αρχαιολόγος στην υπηρεσία του βασιλιά της Βαυαρίας, καθώς και ο Jacob Linckh, που ήταν ζωγράφος (πάντα υπήρχε και ένας ζωγράφος στις αποστολές αυτές για να αποτελεί πρόσχημα φιλότεχνης απεικόνισης των αρχαίων, άλλωστε και ο Λόρδος Elgin άδεια για αποτύπωση των γλυπτών του Παρθενώνα είχε ζητήσει αρχικά). 

Ήταν όλοι τους θαυμαστές του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και της κλασικής τέχνης. Είχαν ξεκινήσει μαζί από την Αθήνα για την Αίγινα προκειμένου να μελετήσουν, όπως νόμιζαν, το ναό του Πανελληνίου Διός, αυτόν που σήμερα γνωρίζουμε ως ιερό της Αφαίας.

Τη δεύτερη κιόλας ημέρα των ανασκαφών ανακάλυψαν το μεγάλο θησαυρό. Ο θαυμασμός και η αγάπη τους για τον αρχαίο πολιτισμό δεν τους εμπόδισε να μεταμορφωθούν, στη θέα των συγκεκριμένων υπέροχων αγαλμάτων, σε άπληστους αρχαιοκάπηλους. 

...............
η συνέχεια στην αγαπημένη μας Ιδεοπηγή