«Θα το πάρει σε ύψος…» Το πιθανότερο είναι ότι σε... πλάτος θα το πάρει

Για περισσότερο από μία δεκαετία τα Ελληνόπουλα κατέχουν την διόλου τιμητική πρωτιά των πιο παχύσαρκων παιδιών σε όλη την Ευρώπη! 

Το οξύμωρο είναι ότι είμαστε η χώρα που προάγει τη μεσογειακή διατροφή και τα οφέλη της. 

Ακόμα πιο οξύμωρο όμως, αποτελεί το γεγονός ότι οι περισσότεροι γονείς έχουν μία ανησυχητική επανάπαυση ως προς την απότομη ή μεγάλη αύξηση βάρους του παιδιού, αγνοώντας το πόσο σημαντικό ρόλο παίζει στην ανάπτυξή του και την υγεία του στο μέλλον. 

Χαρακτηριστικά, τα παχύσαρκα παιδιά έχουν πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες ανάπτυξης μεταβολικών νοσημάτων (όπως υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, υπερλιπιδαιμία) από την 3η κιόλας δεκαετία της ζωής τους. 

Ακόμα πιο συγκεκριμένα, η παχυσαρκία μπορεί να επηρεάσει έντονα το ορμονολογικό προφίλ τον έφηβων κοριτσιών, με αποτέλεσμα την εμφάνιση των πολυκυστικών ωοθηκών, ενός μεταβολικού συνδρόμου με χαρακτηριστικά την έντονη τριχοφυΐα, την ακμή και την αστάθεια στον κύκλο τη έμμηνου ρήσεως.

Ακόμα κι όμως αν οι παραπάνω ασθένειες κινούνται στα πλαίσια των υψηλών πιθανοτήτων, ένα πράγμα είναι σίγουρο. 

Η παχυσαρκία είναι αρνητικός παράγοντας στην ανάπτυξη του παιδιού και επηρεάζει άμεσα το ύψος του. Υπάρχει η πεπαλαιωμένη αντίληψη πως τα περιττά κιλά σε ένα παιδί θα μετατραπούν σε ύψος και θα τα χάσει όταν το παιδί «ξεπεταχτεί». 

Στην πραγματικότητα ισχύει το ακριβώς αντίθετο. Ένα επιπρόσθετο βάρος, ακόμα και της τάξεως των 3-5 κιλών, είναι ικανό για να καταστείλει την ανάπτυξη του παιδιού. 

Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι δεν θα ψηλώσει, αλλά το επιπλέον φορτίο που καλείται ένα παιδί να κουβαλάει καθημερινά (σαν να έχει επιπλέον μία τσάντα γεμάτη βιβλία και την περιφέρει σε όλες του τις δραστηριότητες), μπορεί να το εμποδίσει να πάρει το ύψος που του αναλογεί υπό κανονικές συνθήκες. 

Για παράδειγμα, αν ένα παιδί πρόκειται να πάρει 10 πόντους ύψους σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, μπορεί να πάρει μόνο τους 6 από αυτούς εάν έχει επιπλέον φορτίο να επιβαρύνει τον σκελετό του.

Σε αυτή την περίπτωση, ο στόχος για ένα ελαφρώς υπέρβαρο παιδί είναι να προσπαθήσει να μην πάρει βάρος όσο ψηλώνει και στη συνέχεια όταν σταθεροποιήσει το βάρος του, να παχαίνει σύμφωνα με την ανάπτυξη του ύψους του. 

Ένα κιλό βάρους προς ένα πόντο σε ύψος είναι ένας καλός ρυθμός ανάπτυξης. Σε ένα παχύσαρκο παιδί δε, ένας ρεαλιστικός στόχος είναι να χάσει 5 – 7 κιλά. Συστήνεται να μην χάνει πάνω από 2 κιλά το μήνα.

Είναι πολύ διαφορετική η εκτίμηση της απώλειας βάρους σε ένα παιδί από αυτή που αφορά έναν ενήλικα. Το να χάνει ένα παιδί μισό κιλό την εβδομάδα, είναι σαν να χάνει ένας ενήλικας 1.

Εάν θέλουμε να εξετάσουμε τους βασικούς λόγους της παιδικής παχυσαρκίας, θα εστιάζαμε πρώτα στο γεγονός ότι μαγειρεύουμε λιγότερο στο σπίτι. 

Οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητας σε συνάρτηση με το γεγονός ότι οι μητέρες λείπουν πολλές ώρες από το σπίτι λόγω εργασίας, οδηγεί στην κατανάλωση γρήγορου φαγητού απ’ έξω. Αυτά τα φαγητά όμως είναι πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά, αλάτι και σάκχαρα.

Μια φορά την εβδομάδα το παιδί μπορεί να φάει φαγητό απέξω. Αυτό μπορεί να είναι μια πίτα με σουβλάκι κοτόπουλο, λίγες πατάτες και λαχανικά, ή δύο σουβλάκια κοτόπουλο με ένα ζυμαράκι ή δυο κομμάτια πίτσα με γαλοπούλα, λαχανικά και λίγο τυρί. 

Δεν πρέπει να επιβραβεύουμε τα παιδιά για τις επιδόσεις τους στα μαθήματα και στις δραστηριότητές τους με γλυκό ή φαγητό. 

Από εκεί και πέρα να συστήνεται οι γονείς να μην έχουν στο σπίτι γλυκά και σοκολάτες για να αποφεύγεται η καθημερινή κατανάλωση. Είναι προτιμότερο να πάρουν κάτι από ένα ζαχαροπλαστείο μία φορά την εβδομάδα. 

Υπάρχουν και πιο υγιεινές λύσεις για γλυκό.

 Οι σπιτικές μαρμελάδες. Μια φέτα ψωμί με μαρμελάδα ή μέλι το απόγευμα κάνει πολύ καλό στο παιδί ή γιαούρτι με μέλι ή μαρμελάδα και ξηρούς καρπούς ή μια μπάρα δημητριακών. Τέλος, απαραίτητη είναι η δραστηριότητα για τα παιδιά. Είναι πολύ βασική. Τα παιδιά πρέπει να παίζουν, να αθλούνται και να μην πάψουν ποτέ να είναι παιδιά!

Της Ηρούς Κόττικα - Κλινικής διαιτολόγου

thebest.gr