Νικηφόρος Βρεττάκος 1962: Χριστούγεννα

Κανένας άλλος μέσα στην ιστορία δεν κατόρθωσε να σταλάξει ένα τόσο γλυκό αίσθημα στις ψυχές των ανθρώπων, όσο ο Χριστός.

Η εποχή της γέννησης του Χριστού είναι μια εποχή ταραγμένη, αδιέξοδη, μαρτυρική για το λαό του Ισραήλ. Καταπιέζονται από τους δυνάστες Ρωμαίους.
 
Και μπορούμε να συμπεράνουμε την τραγική θέση αυτού του λαού, που δεν βλέπει σωτηρία από πουθενά, που σηκώνει τα χέρια του και παρακαλεί το Μεσσία να κατεβεί να σώσει τον περιούσιο λαό του. Διαβάζοντας κανείς την Καινή Διαθήκη, πέρα από τα γεγονότα, όπως περιγράφονται εκεί, μπορεί να συλλάβει το κλίμα της εποχής, να νιώσει τον αγέρα που φύσηξε στο μήνυμα της παρουσίας του Μεσσία.
 
Ένα άστρο οδηγεί τους Μάγους, οι άγγελοι ψέλνουν, η νύχτα της Γέννησης πλημμυρίζει από καλοσύνη και από ελπίδα. Η νύχτα ενσαρκώνει την ανθρώπινη επιθυμία, η χειμωνιάτικη νύχτα είναι φορτωμένη από ένα αναγεννητικό, ανοιξιάτικο πνεύμα. Και ο Μεσσίας, δεν γεννιέται σε Ανάκτορα, δεν είναι λαμπροστολισμένος. Είναι φτιαγμένος κατ’ εικόνα και ομοίωση των δυστυχισμένων. Αποτελεί ενσάρκωση του πόνου τους.
Πεινασμένοι θα χορτάσουν, γυμνοί θα ντυθούν, τυφλοί θ’ αναβλέψουν, παράλυτοι θα περπατήσουν, σκλάβοι θα ελευθερωθούν. Η ανθρώπινη καρδιά πανηγυρίζει, ακούει τις ουράνιες δυνάμεις, χαμηλωμένες, να μελωδιούν το τέλος της συμφοράς.
 
Και από τότε, το πνεύμα του Χριστού εξαπλώθηκε σ’ όλο τον κόσμο, επικράτησε. Οι περισσότεροι άνθρωποι είδαν στο πρόσωπο του τη θερμαντική ακτινοβολία που τους έλειπε. Εκατομμύρια καλύβες από χαμόσπιτα σε τούτον τον κόσμο τον φιλοξένησαν.
Χιλιάδες καρδιές ένιωσαν να πέφτει πάνω τους η ευεργετική του ακτίνα. Είδαν σ’ Αυτόν τον συνάνθρωπό τους τον καταδεχτικό, εκείνον που τους κατανόησε στην έσχατη δυστυχία τους ή στην καθημερινή θλίψη τους. Αυτόν που τους έδωσε την ευτυχία να είναι δίκαιοι και σπλαχνικοί.
 
Για δισεκατομμύρια ανθρώπους μέσα στην ιστορία δεν θα είχε πει κανείς ένα γλυκό λόγο, αν έλειπε ο Χριστός. Ποια θα ήταν η μορφή και η ηθική στάθμη του κόσμου χωρίς την επίδραση της παρουσίας του; Ο λόγος του έχει αντληθεί απ’ το μαρτύριο και απ’ το όνειρο της ανθρώπινης καρδιάς, και το «Αγαπάτε αλλήλους» και το «Ειρήνη υμίν» κανείς δεν το είπε καλύτερα απ’ αυτόν.
Οι δυο αυτές φράσεις κλείνουν μέσα τους την ουσιαστική αναγκαιότητα του ανθρώπινου βίου.
 
Έχουμε Χριστούγεννα του 1962 και η ανθρωπότητα δεν κατόρθωσε ν’ αντικαταστήσει την παρηγορία του Λόγου με την παρηγορία της Πράξης. Το 70% του κόσμου πάσχουν. Τεράστιες μάζες θα ήθελαν να χτυπήσει την πόρτα τους ένας Χριστός την Παραμονή της χιλιοστής εννιακοστής εξηκοστής δευτέρας επετείου της Γέννησής Του και να τους πει μια «καλησπέρα». Να τους προσφέρει ένα κιλό ψωμί κι ένα ρουχαλάκι για το παιδί τους ή και να τους χαμογελάσει απλώς.
 
Χριστούγεννα του 1962. Όμως δεν παύουν να υπάρχουν εδώ κι εκεί σ’ όλη τη γη «εστίες πυρός», όπου άνθρωποι σκοτώνονται, σπίτια κλείνουν, οικογένειες ορφανεύουν…
 
Χριστούγεννα του 1962. Η παρουσία του Ιησού, περισσότερο δραματική από κάθε άλλη φορά, κυκλοφορεί ανάμεσα σ’ αυτήν την ατμόσφαιρα όχι για να βάλει το χέρι του πάνω στο κεφάλι ενός άρρωστου παιδιού ή να σώσει έναν πνιγμένο, όπως τον καλούσαν και τον έβλεπαν οι απλοϊκοί φίλοι του, αλλά για να βάλει και τα δυο του χέρια πάνω στο κεφάλι της ανθρωπότητας, στα δυο ημισφαίρια, και να επαναλάβει το λόγο «Ειρήνη υμίν», το λόγο που λέει τα πάντα και κρίνει τα πάντα!
 
Νικηφόρος Βρεττάκος

Λούλα Βλάχου

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι