Παιδιά «Πινόκιο»

Τα παιδιά χρησιμοποιούν το ψέμα στις σχέσεις με τους συνομηλίκους τους ή λένε ψέματα στους μεγάλους. 

Γιατί μπορεί τα παιδιά να λένε ψέματα; 

Τι μπορείτε να κάνετε σε κάθε περίπτωση;

Σκαρφίζονται ψέματα για το σχολείο, ψέματα για τις εξωσχολικές δραστηριότητες, για τους φίλους και τα αδέρφια τους, ακόμα και για τους γονείς τους καμιά φορά.

Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού και τη συναισθηματική και νοητική του κατάσταση πρέπει να δίνουμε μεγαλύτερη ή μικρότερη σημασία στα ψέματά του. 

Ας πούμε για παράδειγμα, αν ένα παιδί 3 ετών λέει ψέματα είναι γιατί μπορεί απλά να έχει μπερδέψει την πραγματικότητα με τη φαντασία του - να έχει συγχυστεί από αυτά που βλέπει να συμβαίνουν στα παιδικά ή στα παραμύθια και στην πραγματική τους ζωή. 

Αν όμως ένα μεγαλύτερο παιδί, δημοτικού ή γυμνασίου, αναφέρει κάτι φανταστικό, τότε ίσως θα πρέπει να του δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή. Τέλος, ανάλογα με το χαρακτήρα του, μπορούμε να χειριστούμε το ψέμα του παιδιού μας διαφορετικά κάθε φορά.

Γιατί μπορεί τα παιδιά να λένε ψέματα; Τι μπορείτε να κάνετε σε κάθε περίπτωση;

Όσες φορές κι αν έχετε εξηγήσει στο παιδί σας τη σημασία της αλήθειας, επιμένει να χρησιμοποιεί το ψέμα για πολλά γεγονότα της καθημερινότητάς του. 

Καταρχάς είναι σημαντικό να εξηγήσετε στο παιδί σας πόσο σημαντική είναι η αλήθεια για όλες τις ανθρώπινες σχέσεις. Ξεκάθαρο βέβαια πρέπει να είναι και το πόσο σπουδαίο είναι για εσάς τους γονείς να γνωρίζετε όλα όσα πραγματικά το απασχολούν και να σας εμπιστεύεται κι εκείνο όσο το δυνατόν περισσότερο.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ένα παιδί μπορεί να πει ψέματα

Αρχικά, ένα παιδί καταφεύγει στο ψέμα, όταν θέλει να τραβήξει την προσοχή σας. 

Αν πολλές φορές που το παιδί σας έχει προσπαθήσει να σας μιλήσει, έχει βρεθεί αντιμέτωπο με την κούραση ή την αδιαφορία σας, αν έχετε υποβιβάσει αυτό που το παιδί σας θέλει να σας πει ή αυτό που το απασχολεί, τότε χρειάζεται να πει κάτι πιο "σοβαρό" για να του δώσετε την απαιτούμενη προσοχή. 

Μην ξεχνάτε ότι το παιδί σας χρειάζεται το χρόνο και την προσοχή σας για να αισθάνεται άνετα να σας μιλήσει και να σας πει όσα τον απασχολούν.

Ένας δεύτερος λόγος που το παιδί μπορεί να χρησιμοποιεί το ψέμα είναι γιατί θέλει να δείξει πόσο ικανός είναι και να σας κάνει να αισθανθείτε περήφανους. 

Αν σας έχει ακούσει να παινεύεται την αδερφή του, τον ξάδερφο του, ή το φίλο του το Γιωργάκη, που έπαιξε καταπληκτικό ποδόσφαιρο την Κυριακή, τότε θέλει να πάρει και αυτό έναν καλό λόγο ή μια καλή κουβέντα για την προσπάθεια ή την επίδοσή του.

Επιπλέον, τα παιδιά χρησιμοποιούν το ψέμα για να γλιτώσουν την γκρίνια ή την τιμωρία των γονιών τους. Ένας κακός βαθμός στο σχολείο μπορεί να καλυφθεί από το πόσο δύσκολη ήταν η άσκηση ή από το πόσο κουρασμένο αισθάνεται το παιδί. 

Μπορεί παράλληλα να κρύβει μια δυσκολία, την οποία το παιδί δεν θέλει να αντιληφθείτε. 

Στην περίπτωση αυτή μην αποπάρετε την προσπάθεια του παιδιού αυτή να καλυφθεί, αλλά φροντίστε να είστε συμπονετικοί απέναντί του και να δείξετε ενδιαφέρον για αυτή του τη δυσκολία, η οποία με τη βοήθειά σας θα καλυφθεί. 

Επίσης δώστε του κίνητρα για να μελετά περισσότερο τα μαθήματα του σχολείου, υπογραμμίζοντας τη σημασία τους για την μετέπειτα πορεία του.

Ψέματα για να αποφύγουν τα παιδιά μια σκανταλιά δεν θα πρέπει να τιμωρούνται, καθώς θα φέρουν τα αντίθετα αποτελέσματα και θα διδάξουν το παιδί ότι μπορεί με μια καλύτερη ιστορία να τη γλιτώσουν την επόμενη φορά. 

Ακόμα κι αν αντιληφθούμε ότι το παιδί έκανε μια σκανταλιά, μπορούμε να το βοηθήσουμε να το μετανιώσει ή να δει ότι έκανε κάτι λάθος. 

Για παράδειγμα, αν σπάσει ένα βάζο, τότε μαζέψτε μαζί του τα γυαλιά και εξηγείστε του πόσο πολύ σας πλήγωσε αυτό και πόσο σας κούρασε παραπάνω κι εσάς και το ίδιο το παιδί.

Τέλος, τα ψέματα είναι ένα όπλο στα χέρια των παιδιών για να γλιτώσουν από κάτι που τους δυσκολεύει ή τους ζορίζει. 

Για παράδειγμα, ένα παιδί μπορεί να αναφέρει γεγονότα διαστρεβλωμένα για τη δασκάλα του στο σχολείο, επειδή εκείνη το ζορίζει και έχει απαιτήσεις από εκείνον. 

Σε μια άλλη περίπτωση, τα παιδιά μπορεί να πουν ψέματα ότι ένας φίλος του τα χτυπάει για να μην παίξουν μαζί του, επειδή εκείνος είναι καλύτερος στο κυνηγητό ή στο κρυφτό. 

Σημασία έχει να φιλτράρετε οποιοδήποτε από τα ψέματα του παιδιού σας, για να μην φέρνετε τους γύρω σας σε δύσκολη θέση ή προβληματίζεστε περισσότερο.

Πάντως, το ψέμα μπορεί να το χρησιμοποιούν τα παιδιά για να δείξουν ότι έχουν μια καλύτερη ζωή, ότι είναι ικανότεροι από το διπλανό τους, ότι ο μπαμπάς τους είναι "ήρωας" και η μαμά τους πριγκίπισσα.

Μην ξεχνάμε το γεγονός ότι τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία μιμούνται. Το πρότυπο μίμησής τους είστε κατά κύριο λόγο εσείς. Αν δομείτε λοιπόν τη σχέση του παιδιού σας με ψέματα, ή αν φανείτε ανάξιοι της εμπιστοσύνης του, τότε το πιο πιθανό είναι να κάνει κι εκείνο κάτι παρόμοιο.

Όπως και να 'χει όμως, σε οποιαδήποτε περίπτωση κι αν το παιδί σας χρησιμοποιεί το ψέμα, χρειάζεται να το χειριστείτε με ψυχραιμία και διαλλακτικότητα. 

Σημασία έχει χωρίς να αποκαλύψετε ότι έχετε καταλάβει το ψέμα του, να διδάξετε στο παιδί σας ένα μάθημα για τη δυσκολία που μπορεί να φέρει αυτή η συμπεριφορά στην καθημερινότητά του.

psychologynow.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι