«Ανάπηροι πολέμου»

Στο τέλος του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου η έλλειψη σε εργατικό δυναμικό οδηγεί το Ηνωμένο Βασίλειο στην νομοθετική πράξη για την απασχόληση των αναπήρων (Disabled Person’s Employment Act, 1944).

Στην φωτογραφία, ο Συνταγματάρχης Γκίκας Τρίπος
από την παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου του 1972.

γράφει ο Αντώνης Ρέλλας

Η συλλογική ενοχή που επικρατούσε για τους ανάπηρους βετεράνους πολέμου αλλά κυρίως η έλλειψη εργατών οδήγησε στην αναγνώριση της εργασίας μιας συγκεκριμένης κατηγορίας αναπήρων.

Δεν ήταν η πρώτη φορά που η οργανωμένη κοινωνία διαχώριζε τα ανάπηρα μέλη της σε ικανά και μη.

Η βιομηχανική διαδικασία δημιούργησε μια τάξη ανθρώπων απόβλητων για τους οποίους ήταν ξεκάθαρο ότι θα έπρεπε να παρασχεθεί «ειδική βοήθεια» που όμως κόστιζε.

Η αναγνώριση του κόστους στις εξαιρέσεις.

Τα προγράμματα στείρωσης σε ανάπηρες/ους που ξεκίνησαν όταν πήραν την εξουσία το 1933 οι ναζί ήταν συνέχεια των προγραμμάτων στείρωσης που νομοθετήθηκαν και εφαρμόστηκαν στο μεσοπόλεμο σε χώρες της βόρειας Ευρώπης και στις ΗΠΑ.

Το 1939 μετεξελίχθηκαν σε προγράμματα εξόντωσης.

275.000 «ανάξιοι για ζωή» ανάπηροι/ες θανατώθηκαν μέσω του προγράμματος Action T4 την ίδια ώρα που η προπαγάνδα των ναζί εμφάνιζε στα επίκαιρα αναπήρους πολέμου ως παραδείγματα ηρωισμού και αυτοθυσίας για τη μεγάλη “εθνική ιδέα”.

Μάλιστα δε, στο όνομά τους, εφάρμοζαν και προγράμματα αποκατάστασης και προστατευμένης απασχόλησης.

Αλα καρτ ανάπηρες/οι πολέμου.

Τα ουσιαστικά δικαιώματα των ανάπηρων δεν διεκδικήθηκαν στην μεταπολεμική εποχή στην Ελλάδα (1945-1974).

Οι ανάπηροι αντιμετωπίστηκαν ως αντικείμενα εκκλησιαστικής φιλανθρωπίας και οι δημόσιες πολιτικές επικεντρώθηκαν σε μεθόδους ιδρυματοποίησης.
Παροχές δόθηκαν μόνο σε εκείνους που πληρούσαν τις προδιαγραφές του ήρωα πολέμου και όχι στο σύνολο του πληθυσμού που βρέθηκε σε κατάσταση βλάβης από τον πόλεμο ή κατά την διάρκεια αυτού.

Οι ανάπηροι πολέμου χρησιμοποιήθηκαν για να ανοίγουν τις παρελάσεις και να δημιουργούν συγκίνηση στην μη ανάπηρη κοινωνία.

Η ελληνική άγνωστη ιστορία που δεν αποτελεί εθνικό αφήγημα.

Τη νύχτα της 30ής Νοέμβρη του 1943, τα τάγματα ασφαλείας ξεχύθηκαν στα νοσοκομεία της Αθήνας ενάντια στους 15.000 ανάπηρους του ελληνοϊταλικού πολέμου. Τους άρπαξαν, τους φόρτωσαν σε αυτοκίνητα και τους παρέδωσαν στους Γερμανούς, στις φυλακές Χαϊδαρίου και Χατζηκώστα όπου και εκτελέστηκαν 283 ανάπηροι αγωνιστές.

*Ο Αντώνης Ρέλλας είναι σκηνοθέτης και ανάπηρος ακτιβιστής (Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών).

thepressproject.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι