Θρήνος για τον Desmond Tutu

Η εμβληματική προσωπικότητα του αγώνα κατά του απαρτχάιντ πέθανε σε ηλικία 90 ετών
Η Νότια Αφρική πενθεί για τον Ντέσμοντ Τούτου, τον αρχιεπίσκοπο που έδωσε τα πάντα για να σταματήσει το απαρτχάιντ.

«Δε με ενδιαφέρει να μαζεύω ψίχουλα συμπόνιας που ρίχνονται από το τραπέζι
κάποιου που θεωρεί τον εαυτό του αφεντικό μου.
Θέλω το πλήρες μενού των δικαιωμάτων». – Ντέσμοντ Τούτου

Ο Ντέσμοντ Τούτου είναι ένας από τους πιο γνωστούς υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Νότιας Αφρικής, ο οποίος το 1984 κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης για τις προσπάθειές του ως προς την επίλυση και τον τερματισμό του απαρτχάιντ. Γεννήθηκε το 1931 στο Κλέρκσντορπ της Νότιας Αφρικής, αρχικά εργάστηκε ως δάσκαλος ενώ στη συνέχεια σπούδασε θεολογία και έγινε ο πρώτος μαύρος Αγγλικανός Αρχιεπίσκοπος του Κέιπ Τάουν και του Γιοχάνεσμπουργκ. Μέσα από τις διαλέξεις του και τα γραπτά του, με τα οποία επέκρινε σφοδρά το καθεστώς του απαρτχάιντ, έγινε γνωστός ως η «φωνή» των άφωνων μαύρων της Νότιας Αφρικής. Μετά την εξέγερση των φοιτητών στο Σοβέτο και την κλιμάκωση των ταραχών, ο Τούτου υποστήριξε το οικονομικό μποϊκοτάζ της χώρας του, ενώ παράλληλα ενθάρρυνε συνεχώς τη συμφιλίωση μεταξύ των διαφόρων φατριών που σχετίζονταν με το απαρτχάιντ.

Όταν έγιναν οι πρώτες πολυφυλετικές εκλογές της Νότιας Αφρικής το 1994 –στις οποίες εξελέγη ο Νέλσον Μαντέλα ως ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της χώρας– ο Μαντέλα διόρισε τον Τούτου ως πρόεδρο της Επιτροπής Αλήθειας και Συμφιλίωσης (TRC).

Στο έργο του για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο Τούτου διατύπωσε τον στόχο του για «μια δημοκρατική και δίκαιη κοινωνία χωρίς φυλετικές διακρίσεις» και διατύπωσε τις ελάχιστες προϋποθέσεις για την επίτευξη αυτού του στόχου, συμπεριλαμβανομένων της ισότητας των πολιτικών δικαιωμάτων για όλους, ενός κοινού συστήματος εκπαίδευσης και της παύσης της αναγκαστικής απέλασης.

Εκτός από το βραβείο Νόμπελ (1984), ο Τούτου έχει τιμηθεί με πολυάριθμα βραβεία, στα οποία συμπεριλαμβάνονται το Βραβείο Pacem in Terris, το βραβείο Διακεκριμένης Ανθρωπιστικής Υπηρεσίας του Επισκόπου Τζον Τ. Γουόκερ, το Βραβείο Ηγεσίας Λίνκολν, το Βραβείο Γκάντι για την ειρήνη, το βραβείο Άλμπερτ Σβάιτσερ για τον Ανθρωπισμό, το Βραβείο του Ιδρύματος Ωνάση το 1981και ήταν ο πρώτος επίτιμος ηγέτης του Ιδρύματος Ειρήνης Πυρηνικής Εποχής..

Τα τελευταία χρόνια έδινε μάχη με τον καρκίνο, έσβησε τα ξημερώματα της 26-12-2021, σε ηλικία 90 ετών. Σε όλα τα τηλεοπτικά κανάλια της χώρας κυριαρχεί η εικόνα του μικρόσωμου ιερέα με τα βιολετί άμφια, να χορεύει δίπλα στον Δαλάι Λάμα ή να χαμογελάει πλατιά, δίπλα στον φίλο του, τον Νέλσον Μαντέλα.

Κρατώντας από το χέρι την εγγονή της, η 67χρονη Μίριαμ Μοκουάντι, πήγε στον Καθεδρικό του Κέιπ Τάουν. «Είναι αλήθεια, ο Τούτου ήταν ήρωας. Αγωνίστηκε για εμάς. Είμαστε ελεύθεροι χάρη σ’ αυτόν. Χωρίς αυτόν, η χώρα μας θα ήταν χαμένη» σχολίασε.

Η είδηση ότι πέθανε ο αρχιεπίσκοπος Ντέσμοντ Τούτου, που είχε ταυτιστεί με τη «συνείδηση» της Νότιας Αφρικής, έπεσε σαν κεραυνός πριν από την πρωινή λειτουργία. Πολύ γρήγορα, η αστυνομία απέκλεισε τη συνοικία.

Έξω από τον καθεδρικό τοποθετήθηκε ένα βιβλίο συλλυπητηρίων, για τα πρώτα μηνύματα προς τον «Αρτς», όπως τον αποκαλούσαν με τρυφερότητα οι συμπατριώτες του.

Ο Ντέσμοντ Τούτου έγινε γνωστός παγκοσμίως για τον αγώνα που έδωσε τα δύσκολα χρόνια του απαρτχάιντ. Οργάνωσε ειρηνικές διαδηλώσεις κατά του διαχωρισμού και τάχθηκε υπέρ της επιβολής διεθνών κυρώσεων στο καθεστώς της Πρετόρια. Για τον Στίβεν Μορέο, τον Αγγλικανό αρχιεπίσκοπο του Γιοχάνεσμπουργκ, «η κληρονομιά του είναι η αγάπη του για όλους (…) έλεγε πάντα ότι ο Θεός δεν είναι ο Θεός των χριστιανών αλλά όλου του κόσμου».
 

Πηγές: 

• athensvoice.gr
• humanrights.com

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι