Φροντίστε τα δόντια των παιδιών σας ...... προσέχοντας την διατροφή τους

H καλή στοματική υγεία εξαρτάται από την καθημερινή φροντίδα σε μικρή ηλικία και την περιοδική επίσκεψη στον οδοντίατρο

The New York Times

Αν περιμένετε το παιδί σας να αρχίσει το σχολείο για να το πάτε στον οδοντίατρο, έχετε ήδη καθυστερήσει. Η σωστή φροντίδα των δοντιών ξεκινά από τη βρεφική ηλικία, πριν ακόμη αναδυθούν τα πρώτα δόντια. Η μελλοντική υγεία των δοντιών και των ούλων έχει ήδη διαμορφωθεί στη σχολική ηλικία.

Λίγοι ωστόσο από εμάς έχουμε υγιή δόντια. Η καλή στοματική υγιεινή εξαρτάται από τα μέτρα που λαμβάνονται όσο πιο νωρίς γίνεται: με συχνό καθημερινό καθαρισμό, έλεγχο των βλαβερών συνηθειών, όπως το δάγκωμα των χειλιών και το πιπίλισμα του αντίχειρα, επαρκή κατανάλωση φθοριούχων αλάτων, τοπική εφαρμογή φθορίου και σφραγισμάτων, υγιεινή διατροφή με ελάχιστη κατανάλωση γλυκών και ραφιναρισμένων αμυλούχων τροφών, ειδικώς μεταξύ των γευμάτων, και περιοδική φροντίδα από οδοντίατρο, ο οποίος και γνωρίζει τις ειδικές ανάγκες της στοματικής υγείας κάθε παιδιού.

Οσο νωρίτερα το παιδί ξεκινήσει τη σωστή φροντίδα των δοντιών του τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχει να συμμετέχει σε μια γενιά χωρίς τερηδόνα, αλλά και να κρατήσει τα δόντια του για όλη του τη ζωή. Οι γονείς δεν επιτρέπεται να αμελούν τη φροντίδα των δοντιών των μικρών παιδιών τους. Η τερηδόνα και η πρόωρη απώλεια των αρχικών δοντιών μπορεί να βλάψει τα μόνιμα δόντια, πριν αυτά ακόμη «φανούν». Ακόμη κι ένα μωρό χωρίς δόντια θα πρέπει να λαμβάνει τακτική οδοντική φροντίδα.

Αναπτύσσοντας καλές συνήθειες

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής Οδοντιατρικής, ο οδοντίατρος θα πρέπει κατά τη διάρκεια της πρώτης επίσκεψης του βρέφους (μεταξύ 6 και 12 μηνών):

Να εξετάσει το στόμα του παιδιού, επιμένοντας στη στοματική ανάπτυξη, αλλά και σε αυτή του προσώπου, δείχνοντας ιδιαίτερη προσοχή σε οποιοδήποτε σημάδι που θα μπορούσε να υποδηλώσει πιθανό πρόβλημα.

Να εκτιμήσει την ανάγκη για συμπληρωματική χορήγηση φθορίου.

Να προσέξει πιθανές βλαβερές συνήθειες, όπως τη χρήση πιπίλας, ή πιπίλισμα του αντίχειρα, δάγκωμα των χειλιών και ωθήσεις της γλώσσας.

Να ρωτήσει τους γονείς αν το παιδί θηλάζει ή πίνει γάλα με το μπιμπερό πριν αποκοιμηθεί.

Να διδάξουν τους γονείς πώς και πότε να καθαρίζουν το στόμα και τα δόντια του μωρού.

Να δίνει πληροφορίες όσον αφορά τις διατροφικές επιθυμητές συνήθειες και τροφές, οι οποίες ενθαρρύνουν την οδοντική υγεία.

Τα μωρά που αποκοιμιούνται την ώρα που θηλάζουν ή πίνουν γάλα, σακχαρούχο νερό, χυμό φρούτων με το μπιμπερό κινδυνεύουν να αναπτύξουν σοβαρή τερηδόνα στα μπροστινά τους δόντια, η οποία υποβοηθείται από την επίδραση οξέων που παράγονται από βακτήρια, των οποίων η ανάπτυξη ευνοείται από τις ζαχαρούχες τροφές και τα οποία διαβρώνουν το σμάλτο των δοντιών.

Αν ένα μωρό θέλει να ηρεμήσει πριν από τον βραδινό ή το μεσημεριανό ύπνο αγκαλιά με το μπουκάλι, τότε είναι προτιμότερο αυτό να περιέχει μόνο νερό. Κι ακόμη πριν το μωρό αποκοιμηθεί θα πρέπει να καθαρίζονται τα ούλα και τα δόντια του. Μπορείτε να χρησιμοποιείτε ένα μαλακό ύφασμα ή κάποιες από τις νέες βούρτσες βρεφικών δοντιών με οδοντόκρεμα .

Θυμηθείτε το φθόριο

Το φθόριο είναι το πρωταρχικό μυστικό για υγιή δόντια χωρίς τερηδόνα. Αν το πόσιμο νερό δεν είναι επαρκώς φθοριομένο ή αν το μωρό θηλάζει αποκλειστικά ή πίνει έτοιμο γάλα από το μπουκάλι, τότε συνιστάται το συμπλήρωμα φθορίου. Το συμπλήρωμα συστήνεται επίσης στις οικογένειες που πίνουν εμφιαλωμένο νερό ή φιλτραρισμένο νερό που στερείται φθορίου.

Επίσης, ο οδοντίατρος μπορεί να εφαρμόσει τοπικώς φθόριο στα δόντια του νηπίου ή στα μόνιμα δόντια, καθώς και σφραγίσματα στην επιφάνεια μάσησης των μόνιμων γομφίων . Για τα μεγαλύτερα παιδιά υπάρχουν οδοντόκρεμες και στοματικά διαλύματα που περιέχουν φθόριο.

Το καθημερινό βούρτσισμα είναι μια συνήθεια που είναι καλύτερο να ξεκινά νωρίς και να μη σταματά ποτέ. Τα νήπια θα πρέπει να καθαρίζουν τα δόντια τους τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα – μετά το πρωινό και πριν πάνε στο κρεβάτι. Αν είναι δυνατό, θα πρέπει να βουρτσίζουν ή τουλάχιστον να ξεπλένουν το στόμα τους μετά την κατανάλωση γλυκών.

Οι γονείς θα πρέπει να επιμελούνται το πλύσιμο των δοντιών των παιδιών τους τουλάχιστον τα πρώτα τέσσερα ή πέντε χρόνια. Οι παιδοδοντίατροι συνιστούν να χρησιμοποιείται οδοντόκρεμα ίση με ένα φασόλι και οδοντόβουρτσα σχεδιασμένη αποκλειστικά για παιδιά. Επίσης, τα νήπια θα πρέπει να φτύνουν την οδοντόκρεμα και να μην την καταπίνουν.

Στην ηλικία των 5 ή 6 ετών τα παιδιά θα πρέπει να βουρτσίζουν μόνα τα δόντια τους με την επίβλεψη όμως των γονιών τους. Στη σχολική ηλικία, προστίθεται και η καθημερινή χρήση του οδοντικού νήματος. Και κάθε παιδί θα πρέπει να επισκέπτεται τον οδοντίατρο τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο για ένα επαγγελματικό καθαρισμό, για περιοδικές θεραπείες φθορίωσης και για έλεγχο συνηθειών που βλάπτουν τα δόντια.

Τα παιδιά που έχουν ορθοδοντικά προβλήματα μπορεί να χρειάζονται παρέμβαση, ώστε να επιβεβαιωθεί η σωστή θέση των μόνιμων δοντιών, κάτι που μπορεί να εμποδίσει το ενδεχόμενο περιοδοντικών θεραπειών μερικά χρόνια αργότερα.

Η δίαιτα για γερά δόντια

Μια καλώς ισορροπημένη δίαιτα είναι ό,τι καλύτερο για τη γενική υγεία του παιδιού, αλλά και για τη στοματική του υγεία. Η δίαιτα αυτή ακολουθεί τα πρότυπα της διατροφικής πυραμίδας. Δίνει έμφαση στα πλήρη δημητριακά, τα λαχανικά και τα φρούτα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τις φτωχές σε λίπος ζωικές πρωτεϊνούχες τροφές -κρέας, πουλερικά και ψάρι.

Η συχνή κατανάλωση σνακ, γλυκών και ραφιναρισμένων αμύλων, όπως μπισκότων, κράκερ, ζαχαρούχων δημητριακών και ξηρών φρούτων, όχι μόνο κόβουν την όρεξη του παιδιού για πιο υγιεινές τροφές, αλλά ενθαρρύνουν και την εμφάνιση τερηδόνας. Περιορίστε λοιπόν τα σνακ σε 3 έως 4 ημερησίως και προτιμήστε τις πιο υγιεινές λύσεις, όπως ένα φρέσκο φρούτο ή κομπόστα σε νερό ή κομμάτια λαχανικών, πλήρες ψωμί ή κράκερ, και τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, όπως γιαούρτι και γάλα. Ακόμη και το σοκολατούχο γάλα επιδοκιμάζεται από τους οδοντίατρους που προτιμούν να βλέπουν ένα παιδί να πίνει γάλα με οποιαδήποτε γεύση από το να μην πίνει καθόλου. Το γάλα χτίζει γερά οστά και τα οστά είναι αυτά που συγκρατούν τα δόντια.

Οι χυμοί φρούτων θα πρέπει να αραιώνονται με λίγο νερό. Αλλά τα παιδιά δεν πρέπει να πίνουν αεριούχα αναψυκτικά που δεν είναι τίποτα άλλο από ζαχαρούχο νερό με συμπιεσμένο διοξείδιο του άνθρακος που ενθαρρύνει την τερηδόνα των δοντιών. Βέβαια, σχεδόν κάθε γονιός ξέρει πόσο εκλεκτικές και άστατες μπορεί να είναι οι διατροφικές συνήθειες του παιδιού του.