Τι ξέρει ο... δράκος για το παιδί σας

Οι εικόνες από τα όνειρά του αποκαλύπτουν τις επιθυμίες 

και τις αγωνίες της καθημερινότητάς του

Ο Φίλιππος και η Δήμητρα βλέπουν όνειρα συνδεδεμένα με την ημέρα τους στο σχολείο ή με αφορμή τα κινούμενα σχέδια που παρακολουθούν στην τηλεόραση, όπως έχει παρατηρήσει η μητέρα τους κ. Βάσω Γαρταγάνη, η οποία λέει στα «ΝΕΑ»: «Απολαμβάνουν να μου τα διηγούνται».

«Προχθές ήρθε η μικρή και μου είπε “μαμά, είδα πως έτρεχα στο δάσος και έπαιζα με τη Ηello Κitty”. Ήταν τόσο ενθουσιασμένη και ήθελε να μου το περιγράψει κάθε λεπτομέρεια. Από την άλλη βέβαια, έχω προσέξει πως όταν βλέπουν εφιάλτες δεν θέλουν να μιλήσουν γι΄ αυτούς», αναφέρει. Συμπληρώνει δε ότι «σπάνια βλέπουν κακά όνειρα, αλλά αν τα ρωτήσω την επόμενη ημέρα και τα θυμούνται, έχουν δει κυρίως κάποια μεγάλα ζώα που τα κυνηγούν ή νιώθουν ότι πέφτουν από ένα πολύ ψηλό σημείο και χτυπούν». 

Εκτός από το να ικανοποιήσει και τα δύο παιδιά της που επιθυμούν να της μιλήσουν για τα όμορφα όνειρά τους ή να μάθει τι τα τρόμαξε και είχαν ανήσυχο ύπνο, η κ. Γαρταγάνη υποστηρίζει πως μέσα από τα όνειρα μπορεί να μάθει και πράγματα γι΄ αυτά ή πώς πέρασαν την ημέρα τους.

«Αν δώσουμε λίγη προσοχή σε αυτά που φαντάζεται ή ονειρεύεται το παιδί μπορούμε να “δούμε” και να “ακούσουμε” πράγματα για το ίδιο», τονίζει η κ. Έφη Σαρηγιαννίδου, οικογενειακή σύμβουλος. «Τα όνειρα περιέχουν στοιχεία που βοηθούν τους γονείς να αποκρυπτογραφήσουν την καθημερινότητα των παιδιών τους. Περιέχουν συμβολισμούς που αποκαλύπτουν την δυσκολία που αντιμετωπίζουν, τη σημασία που αποδίδουν, τη χαρά ή το φόβο που νιώθουν. Για παράδειγμα, αν ένα παιδί δει στον ύπνο του έναν ληστή πιθανόν κάποιο άλλο παιδάκι στο σχολείο να το “κυνηγά”. Και είναι πιο εύκολο να περιγράψει το όνειρο από το να μιλήσει για το πρόβλημά του με τον συμμαθητή του».

Προσθέτει δε ότι τα όνειρα και η συζήτηση γύρω από αυτά, εκτός από ένας καλός τρόπος για να κατανοήσουν οι γονείς τη συναισθηματική κατάσταση των παιδιών ή να μάθουν για τις επιθυμίες τους, αποτελούν παράλληλα και ευκαιρία επαφής. Ωστόσο, υπογραμμίζει ότι δεν υπάρχουν απόλυτα κοινά σύμβολα τα οποία επιτρέπουν στον γονέα να καταλάβει ακριβώς τι επιθυμεί, σκέπτεται ή περνά το παιδί του. «Αυτό που πρέπει να κάνουν είναι να συζητούν μαζί του και να ρωτούν για τα συναισθήματα που του προκαλούν τα όνειρα», λέει.

Οι εφιάλτες

Σύμφωνα με την ψυχολόγο κ. Αλεξάνδρα Καππάτου: «Οι εφιάλτες και η συχνότητα με την οποία εμφανίζονται είναι τις περισσότερες φορές επακόλουθο του άγχους που μπορεί να νιώθουν για κάτι και σπάνια ευθύνεται η κούραση ή η αλλαγή περιβάλλοντος. Τα παιδιά δυσκολεύονται και αποφεύγουν να μιλήσουν για τα όνειρα που βλέπουν αν είναι τρομακτικά. Νομίζουν ότι έτσι θα τα ξορκίσουν». 

Πάντως δεν θεωρεί αναγκαίο οι γονείς να προσπαθούν να «ερμηνεύσουν» τα άσχημα παιδικά όνειρα. Αυτό που έχει σημασία είναι να κινητοποιηθούν, να αναλογιστούν τι μπορεί να απασχολεί το παιδί και πώς είναι η ζωή του. «Αν έχει προηγηθεί ένα βράδυ που γνωρίζουν ότι είδε εφιάλτη θα μπορούσαν να το ρωτήσουν. Με το να το πει ή να το ζωγραφίσει αποφορτίζεται.  

Έπειτα να συγκρίνουν την ημερήσια με τη βραδινή συμπεριφορά του και να σκεφτούν τι συμβαίνει στην οικογένεια και τι ενδέχεται να συμβαίνει σε αυτό. Ωστόσο, η ερμηνεία των ονείρων είναι κάτι που δύνανται να κάνουν μόνο οι ειδικοί και πάντα σε συνάρτηση με το κάθε παιδί ξεχωριστά και λαμβάνοντας υπόψη τη συνολική συμπεριφορά του», αναφέρει.

Επισημαίνει παράλληλα ότι κάποιες από τις πιο συνηθισμένες αιτίες διαταραχών ύπνου στην παιδική ηλικία είναι «σοβαρά περιστατικά στην οικογένεια, όπως ένα διαζύγιο ή μια ασθένεια και η έναρξη του παιδικού σταθμού». Η ψυχολόγος υποστηρίζει ότι είναι πολύ σημαντική η αντίδραση των γονέων τη στιγμή που το παιδί βιώνει είτε νυχτερινό τρόμο είτε βλέπει έναν εφιάλτη. «Είναι απόλυτα αναγκαίο να είναι ψύχραιμοι. Να μην το κυνηγούν και σε καμία των περιπτώσεων να το ξυπνήσουν. Οφείλουν να το καθησυχάσουν ήρεμα καθιστώντας σαφές ότι είναι δίπλα του και φυσικά να το προφυλάξουν από κάποιο ατύχημα», λέει.

ΑΝΑΛΥΣΕ ΤΟ

Οι ειδικοί συνιστούν στους γονείς να ακούνε με προσοχή τις διηγήσεις των ονείρων των παιδιών τους

Τι πρέπει να ρωτούν οι γονείς

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΙ τα «κακά» όνειρα, τα οποία είναι συνηθισμένο φαινόμενο για τα παιδιά και ίσως αποκαλύπτουν και περισσότερα. Η παιδοψυχολόγος κ. Μαριέτα ΡήγαΠεπελάση σημειώνει: «Επειδή βρίσκονται στη διαδικασία ωρίμασης και ανάπτυξης, όλος ο κόσμος είναι δύσκολος και απειλητικός γι΄ αυτά. Για τον λόγο αυτό και τα περισσότερα όνειρά τους αποκαλύπτουν τις φοβίες, τις ανασφάλειες και τις αγωνίες τους. 

Οι τιμωρίες για παράδειγμα που δέχονται από δασκάλους και γονείς ή το πείραγμα από κάποιον συνομήλικο παίρνουν τη μορφή ενός μεγάλου και απειλητικού ζώου ή όντος στον ύπνο τους».  

Οι γονείς λοιπόν, σύμφωνα με την κ. Ρήγα- Πεπελάση, οφείλουν να δείξουν αγάπη και ευαισθησία, «να είναι δίπλα τους και να υποβάλουν μικρές και απλές ερωτήσεις, για να καταλάβουν. 

Για παράδειγμα: Τι είναι; Πώς έμοιαζε; Γιατί σε κυνηγά; Πώς σε κυνηγούσε; Και σε ουδεμία περίπτωση να απορρίπτουν το όνειρο, να λένε για παράδειγμα δεν υπάρχουν δράκοι. Για το παιδί υπάρχουν και συμβολίζουν κάτι που το βασανίζει, αυτό πρέπει να βρουν και να απομυθοποιήσουν». 

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Καρολίνα Παπακώστα

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Παρασκευή 12 Ιουνίου 2009