Αναφυλαξία

Αναφυλαξία είναι η πιο σοβαρή μορφή αλλεργίας. Αν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα και ορθά μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο.

Τι είναι η αναφυλαξία και πόσο συχνή είναι;
Είναι ευτυχώς σχετικά σπάνια. Παρουσιάζεται σε 30 ανθρώπους κάθε 100.000 πληθυσμού. Εκδηλώνεται απότομα και παρουσιάζονται συμπτώματα από το δέρμα, τους πνεύμονες και την καρδιά. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως μερικά λεπτά μέχρι και δυο ώρες μετά την επαφή του ατόμου με τον παράγοντα που τον ενοχλεί.

Ποια τα συνηθέστερα αίτια αναφυλαξίας;
1. Τροφές.
Οι συνηθέστερες τροφές είναι οι ξηροί καρποί, τα ψάρια, τα οστρακοειδή, το γάλα και το αυγό. Ελάχιστη ποσότητα των τροφών αυτών είναι ικανή να προκαλέσει αναφυλαξία σε αλλεργικά άτομα.
2. Φάρμακα.
Περίπου το 10% του πληθυσμού είναι αλλεργικό σε φάρμακα. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως μέσα στην πρώτη ώρα από τη λήψη του φαρμάκου αλλά σπανιότερα μπορεί να εμφανιστούν και αργότερα. Η πιθανότητα για αλλεργία στο φάρμακο αυξάνεται όταν το φάρμακο δίνεται ενδοφλέβια αντί από το στόμα, όταν το άτομο το παίρνει σε μεγάλες ποσότητες και όταν το παίρνει τακτικά.
3. Τσιμπήματα εντόμων.
Τα συνηθέστερα έντομα είναι η μέλισσα, η σφήκα και η αράχνη. Τα συμπτώματα εμφανίζονται μέσα σε λίγα λεπτά από το τσίμπημα.

Ποιοι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν αναφυλαξία;
Οποιοσδήποτε είχε στο παρελθόν οποιαδήποτε μορφή αλλεργίας έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσει αναφυλαξία σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Τα άτομα με άσθμα, έκζεμα και αλλεργική ρινίτιδα έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν αυτή την αρρώστια. 
 

Πώς εμφανίζεται η αναφυλαξία;

Τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να είναι ο κνησμός και η μεταλλική γεύση στο στόμα.
 

Άλλα συμπτώματα είναι τα ακόλουθα:

• Ρινική καταρροή.
• Φούσκωμα στα χείλη και το πρόσωπο.
• Αίσθημα ότι ζεσταίνεται το παιδί και ότι έχει πυρετό.
• Συμπτώματα άσθματος και δυσκολία στην αναπνοή.
• Διάρροιες και εμετός.
• Κράμπες.
• Πτώση της πίεσης.
• Απώλεια των αισθήσεων.

Τα πιο πάνω συμπτώματα εμφανίζονται μέσα σε λίγα λεπτά μέχρι και ώρες από την επαφή με τον αλλεργικό παράγοντα. Επίσης μερικοί άρρωστοι ακολουθούν διφασική πορεία. Εμφανίζουν δηλαδή κάποια συμπτώματα τα οποία όμως εξαφανίζονται για να επανέλθουν μετά από μερικές ώρες. Γι αυτό χρειάζεται προσοχή και να απευθυνόμαστε πάντα στο γιατρό του παιδιού για βοήθεια, ανεξάρτητα αν τα συμπτώματα υποχώρησαν γρήγορα από μόνα τους. Πολλές ζωές σώθηκαν επειδή είχαν την τύχη να είναι κοντά σε νοσοκομείο όταν εκδηλώθηκαν τα συμπτώματα της δεύτερης φάσης.
Τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να είναι ο κνησμός και η μεταλλική γεύση στο στόμα. 

Τι είναι η ιδιοπαθής αναφυλαξία;
Είναι η αναφυλαξία που δεν μπορεί να αποδοθεί σε κανένα αλλεργικό παράγοντα. Προσβάλλονται περισσότερο τα κορίτσια και μπορεί ο γιατρός να αποφασίσει για κάποιο χρονικό διάστημα να χορηγήσει στο παιδί μια προφυλακτική θεραπεία.
Είναι η αναφυλαξία που δεν μπορεί να αποδοθεί σε κανένα αλλεργικό παράγοντα. Προσβάλλονται περισσότερο τα κορίτσια και μπορεί ο γιατρός να αποφασίσει για κάποιο χρονικό διάστημα να χορηγήσει στο παιδί μια προφυλακτική θεραπεία.
 

Τι πρέπει εσείς να ξέρετε;

• Μην αργοπορήσετε καθόλου.
• Μεταφέρτε το παιδί στο πλησιέστερο νοσοκομείο.
• Ακόμα και αν δε σας κρατήσουν για νοσηλεία, μείνετε κοντά στο νοσοκομείο για τουλάχιστο έξι ώρες.

Αν γνωρίζετε την αλλεργία του παιδιού σας τότε...

1. Να έχετε πάντα μαζί σας αδρεναλίνη.
2. Να ξέρετε πώς να τη χρησιμοποιήσετε και σιγά-σιγά να εκπαιδεύσετε και το παιδί σας.
3. Να ενημερώσετε το περιβάλλον του παιδιού (σχολείο, φιλικό περιβάλλον) για το πρόβλημα του παιδιού και να τους εξηγήσετε τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση που το παιδί παρουσιάσει αναφυλαξία.
4. Να προμηθεύσετε το παιδί σας με ταυτότητα MedicAlert που να αναγράφει το πρόβλημα του παιδιού.

Δρ Αδάμος Χατζηπαναγής, Παιδίατρος