Ο Οδυσσέας και ο Παλαμάς ώθησαν μια 20χρονη Ρωσίδα με εκ γενετής τύφλωση στην εκμάθηση ελληνικών

Η 20χρονη Αλίνα Κουντριάβτσεβα, από τη Ρωσία, πρόκειται να ανοίξει τις εκδηλώσεις της αποχαιρετιστήριας βραδιάς του Σχολείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), στις 12 Σεπτεμβρίου, απαγγέλλοντας σε άπταιστα ελληνικά το ερωτικό ποίημα του Κωστή Παλαμά «Το Χάρισμα». 

Είναι αυτό, άλλωστε, το «χάρισμα της ψυχής» της, που από την πρώτη παιδική ηλικία ανέπτυξε, νικώντας το φόβο της ανασφάλειας από την εκ γενετής τύφλωσή της, και το οποίο της άνοιξε το δρόμο της αγάπης για την ελληνική γλώσσα.

Είναι μία από τους 30 φοιτητές ελληνικών σπουδών από δέκα πανεπιστήμια της Ουκρανίας και της Ρωσίας, που επιλέχθηκαν να παρακολουθήσουν φέτος το θερινό πρόγραμμα του Σχολείου Ελληνικής Γλώσσας του ΑΠΘ (16 Αυγούστου - 15 Σεπτεμβρίου) και η πρώτη με πρόβλημα όρασης που συμμετέχει σ’ αυτό. 

Διένυσε το τρίτο έτος σπουδών στην έδρα Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας στο πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας και σκοπεύει να επιστρέψει στη χώρα της πιο πλούσια σε γνώσεις για την ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό, με σκοπό να εργαστεί αργότερα σε μεταφράσεις ή διερμηνεία. 

«Το Χάρισμα»

Άφησε για λίγο πίσω στη Μόσχα τον πατέρα και τον μικρότερο αδελφό της και με τη συνοδεία της μητέρας της βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου καθημερινά παρακολουθεί τα μαθήματα του σχολείου, συμμετέχει σε δημιουργικά εργαστήρια λογοτεχνίας, διαβάζει με άνεση Καβάφη και Ελύτη, μαθαίνει ελληνική
μουσική και μαγειρική- που από φέτος εντάχθηκαν στο πρόγραμμα- παραδοσιακούς χορούς, και επισκέπτεται με τους συμμαθητές της αρχαιολογικούς και άλλους χώρους πολιτισμού. Τις δύο προηγούμενες χρονιές παρακολούθησε τα αντίστοιχα θερινά πρόγραμμα ελληνικής γλώσσας στα πανεπιστήμια Αθηνών και Κύπρου.

Αν για έναν ξένο φοιτητή, η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας έχει έναν συγκεκριμένο βαθμό δυσκολίας, για την Αλίνα είναι πολλαπλάσιος. Ωστόσο, με τη βοήθεια του υπολογιστή της, στον οποίο έχει εγκαταστήσει ειδικό πρόγραμμα ανάγνωσης οθόνης, υλοποιεί όλες τις εργασίες της στην ανάγνωση και τη γραφή, όπως οι υπόλοιποι συμμαθητές της. Χαρακτηρίζει τις σχέσεις της με τους συμμαθητές της άριστες και με τους Θεσσαλονικείς, πάντα θερμές.

«Τα βιβλία έχουν σκαναριστεί πλήρως και έχουν εγκατασταθεί στον υπολογιστή της Αλίνας κι έτσι η συμμετοχή της στο μάθημα και στις ασκήσεις είναι κανονική. Η υπεροχή της σε σχέση με άλλους μαθητές βρίσκεται στην πολύ καλή μνήμη της, που πολλές φορές μας αφήνει έκπληκτους σε ό,τι αφορά τη χρήση λέξεων, εννοιών κι εκφράσεων», αναφέρει μία από τις φιλολόγους του Σχολείου, η Σεβαστιάννα Μητρούλη. 

Ο Οδυσσέας και ο Παλαμάς

Η αγάπη της για την ελληνική γλώσσα ξεκίνησε στην ηλικία των 11 ετών, όταν πρωτοδιάβασε- στα ρωσικά τότε -ένα βιβλίο για την αρχαιοελληνική μυθολογία και την Οδύσσεια του Ομήρου. Ο Οδυσσέας έγινε αμέσως ο αγαπημένος της ήρωας και οι περιπέτειές του μάγευαν τη φαντασία της. «Διηγούμουν τις ιστορίες του στον μικρό μου αδελφό», μας λέει και θυμάται ότι άκουσε για πρώτη φορά την ελληνική γλώσσα μέσα από ένα CD του Γιάννη Κότσιρα, που της έδωσε μία φίλη της.

«Κατάλαβα αμέσως ότι τα ελληνικά είναι η αγάπη μου και ότι τα λατρεύω. Όταν τελείωσα το σχολείο, δεν είχα καμία αμφιβολία ότι είναι αυτό που θέλω να σπουδάσω», αναφέρει χαρακτηριστικά στο ΑΠΕ - ΜΠΕ. Μέχρι το τρίτο έτος των σπουδών της ήταν ήδη σε θέση να ασχοληθεί με την μετάφραση της πρώτης Ωδής της Ιλιάδας από τον Αθανάσιο Χριστόπουλο.

«Από τους Έλληνες ποιητές προτιμώ τον Κωστή Παλαμά, επειδή στα ποιήματά του έχει ρυθμό, ρίμα και ομοιοκαταληξία, τα οποία χαρακτηρίζουν σχεδόν όλη τη ρωσική ποίηση, με εξαίρεση την σύγχρονη» λέει. Η ίδια επέλεξε, άλλωστε, να απαγγείλει στην αποχαιρετιστήρια βραδιά του Σχολείου, το έργο του Παλαμά «Το Χάρισμα», γιατί, όπως υποστηρίζει, αποτελεί μία «κομψή και ρομαντική» ελεγεία στον έρωτα. 

Το Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας του ΑΠΘ

Το Σχολείο πρωτολειτούργησε το 1994 και έκτοτε πέρασαν απ’ αυτό 630 φοιτητές πανεπιστημίων των Παρευξείνιων Χωρών, στα οποία υπάρχει έδρα ελληνικών σπουδών ή μαθήματα ελληνικών. Το ΑΠΘ, μέσω του προγράμματος «Ιάσων», στηρίζει και προωθεί την ανάπτυξη της ελληνικής γλώσσας στις χώρες αυτές, συνάπτοντας σχέσεις συνεργασίας με τα ακαδημαϊκά αυτά ιδρύματα.

Άλλωστε, ένα σημαντικό ποσοστό των υποτρόφων του Σχολείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας του ΑΠΘ είναι αυτό που αργότερα στελεχώνει, με έρευνα και διδασκαλία, τις έδρες των ελληνικών σπουδών σ’ αυτές τις χώρες.

«Ένα ποσοστό 10% παραμένει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και στα πανεπιστήμια των χωρών τους, πραγματοποιώντας έρευνα και διδακτικό έργο. Το 20% απορροφάται στη μέση εκπαίδευση και στα σχολεία, όπου διδάσκεται η ελληνική γλώσσα, είτε για την ομογένεια είτε για ευρύτερο κοινό. Το 30% εργάζεται σε ρωσικές και ελληνο-ρωσικές τουριστικές επιχειρήσεις, ενώ υπάρχουν και φοιτητές της ρωσικής διπλωματίας, που στη συνέχεια εργάζονται σε προξενικές αρχές του εξωτερικού ή στη χώρα τους. Ένα 5%-7% καταλήγει στην Ελλάδα και χαιρόμαστε που το ποσοστό είναι τόσο μικρό, σ’ αυτή την περίπτωση, γιατί τελικά είναι αυτοί που εγκαταλείπουν τις ελληνικές σπουδές τους, συνήθως εξαιτίας ενός γάμου», αναφέρει χαρακτηριστικά ο γραμματέας του προγράμματος «Ιάσων» του ΑΠΘ, Δημήτρης Φωτιάδης.

Οι οικονομικές δυσκολίες της κρίσης οδήγησαν φέτος σε μείωση του αριθμού των μαθητών του Σχολείου, κατά 25%. Ωστόσο, το ΑΠΘ είναι αποφασισμένο να συνεχίσει το πολύτιμο έργο του προγράμματος «Ιάσων», με κάθε τρόπο.

Σήμερα, στηρίζει τις ελληνικές σπουδές σε 15 πανεπιστήμια της Παρευξείνιας περιοχής, αποστέλλοντας βιβλιοθήκες με έργα νεοελληνικής λογοτεχνίας, παρέχοντας υποτροφίες, σεμινάρια, μεταφραστικά εργαστήρια, αλλά και υλικοτεχνική υποστήριξη.

Το πρόγραμμα «Ιάσων» τελεί υπό την αιγίδα της Συγκλήτου του ΑΠΘ, υπό την επίβλεψη του πρύτανη Γιάννη Μυλόπουλου και υλοποιείται από ομάδα καθηγητών της Φιλοσοφικής Σχολής, με επικεφαλής τον καθηγητή Ιωάννη Καζάζη και συντονίστρια την καθηγήτρια Ιστορίας Α. Ξανθοπούλου-Κυριακού.

(Ειρήνη Ρακιτζή)

από efagonizesthe