Απειλείται η ευημερία των παιδιών λόγω κρίσης

«Υπερασπίσου το παιδί, γιατί αν γλιτώσει το παιδί, υπάρχει ελπίδα». Με τους στίχους του τραγουδιού του Μίκη Θεοδωράκη η καθηγήτρια του Παιδαγωγικού τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ και κοσμήτορας της Παιδαγωγικής σχολής Δήμητρα Κογκίδου μιλά για τους κινδύνους που απειλούν τα παιδιά στην περίοδο της οικονομικής κρίσης. 

χρειάζεται έγκαιρη παρέμβαση για την υποστήριξη
των παιδιών όταν οι οικογένειές τους βρίσκονται σε κρίση.

Της Μαριάνας Ε. Παπαδάκη

 

Ή, όπως υποστηρίζει με μια αφρικανική παροιμία, «ο κόσμος δεν μας προσφέρθηκε από τους γονείς μας, τον χρωστάμε στα παιδιά μας». 

«Στην περίοδο της οικονομικής κρίσης αυτό που βρίσκεται υπό μεγαλύτερη απειλή είναι η ευημερία των παιδιών», τονίζει η Δήμητρα Κογκίδου. Και διευκρινίζει: «Γιατί η οικονομική κρίση έχει επιπτώσεις σε πάρα πολλούς τομείς της κοινωνικής ζωής - επηρεάζει τη δημόσια υγεία, επηρεάζει την αύξηση των ψυχικών διαταραχών, την αύξηση της θνησιμότητας, των αυτοκτονιών, επηρεάζει βεβαίως και την παραβίαση των κοινωνικών δικαιωμάτων, μια που μιλάμε για τα δικαιώματα του παιδιού. 

Σ’ αυτή την παρούσα φάση τα οικονομικά των νοικοκυριών βρίσκονται σε άθλια κατάσταση, και το γεγονός ότι έχουμε μια περαιτέρω επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την ποιότητα ζωής των παιδιών. Δηλαδή έχουμε τη φτώχεια, η οποία αποτελεί έναν πολύ κρίσιμο παράγοντα για την πλήρη ανάπτυξη των δυνατοτήτων των παιδιών και την εξασφάλιση της υγείας και της ευημερίας τους. Και όχι μόνο στην παιδική ηλικία αλλά και στα ενήλικα στάδια της ζωής τους». 

Η καθηγήτρια του ΑΠΘ θα αναπτύξει σήμερα το θέμα «Προασπίζοντας τα δικαιώματα των παιδιών στην περίοδο της τρέχουσας οικονομικής κρίσης», σε εκδήλωση (6.00 μ.μ.-8.00 μ.μ.) στον χώρο της Παιδαγωγικής σχολής του ΑΠΘ (10ος όροφος). 

 

Νέα τάξη πραγμάτων

Όπως επισημαίνει η κ. Κογκίδου, «η οικονομική κρίση δεν πλήττει όλες τις οικογένειες το ίδιο. Πλήττει περισσότερο τις οικονομικά και κοινωνικά ασθενέστερες ομάδες, αυτές δηλαδή που ήδη βρίσκονταν σε φτώχεια. Είναι αυτές οι οποίες πριν από την κρίση ζούσαν σε συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Αυτών των παιδιών η ποιότητα ζωής κινδυνεύει ακόμη περισσότερο, και υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος... 
για παραβίαση των δικαιωμάτων τους. Βλέπουμε λοιπόν ότι ολοένα αυξανόμενος είναι ο αριθμός των άνεργων γονέων που ζητούν οικονομική βοήθεια ή αναζητούν τη φιλοξενία των παιδιών τους σε δημόσια ιδρύματα παιδικής προστασίας ή σε ιδιωτικές δομές φροντίδας όπως των μη κυβερνητικών οργανώσεων. Επιπλέον, παλιά οι παππούδες και οι γιαγιάδες στήριζαν την οικογένεια, ενώ τώρα δεν μπορούν να ανταποκριθούν στον ίδιο βαθμό. Το κοινωνικό πορτρέτο της Ελλάδας αλλάζει». Σήμερα, σύμφωνα με έρευνα, αναδύεται μια νέα ομάδα πληθυσμού στην Ελλάδα που έχει ετερόκλητα χαρακτηριστικά και πληθαίνει από μέρα σε μέρα. Όπως εξηγεί η κ. Κογκίδου, «βρίσκονται πια στη φτώχεια νοικοκυριά που δεν ανήκουν στις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες που ξέραμε παλιά. Είναι αυτές που οδηγούνται από τη μια μέρα στην άλλη σε ακραίες καταστάσεις φτώχειας μετά την απώλεια του εισοδήματός τους. Έχουν ξαφνικά αυτή τη μεταβολή στη ζωή τους, και τα παιδιά τους από τη μια στιγμή στην άλλη μπαίνουν σε καταστάσεις ακραίας φτώχειας». 

 

Συνέπειες

«Οι επιπτώσεις της κρίσης είναι πολύ ορατές σε ένα ευαίσθητο κομμάτι του ελληνικού πληθυσμού, τα βρέφη. Η βρεφική θνησιμότητα αυξήθηκε στο 3,8% έναντι 2,7% που ήταν προ κρίσης. 

Όταν πέφτει το ακαθάριστο κατά κεφαλήν εισόδημα, όπως λένε οι επιστήμονες, αυξάνεται η βρεφική θνησιμότητα. Όταν έχουμε, λόγω της φτώχειας, αλλαγές στον τρόπο ζωής, αυτό μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον συγκεκριμένο δείκτη υγείας. Τα παιδιά προσέρχονται στο νοσοκομείο με καθυστέρηση. Ακόμη, έχουμε αύξηση της περιγεννητικής θνησιμότητας. Επειδή οι οικογένειες αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και έντονο στρες, δεν κάνουν όλες τις εξετάσεις, καθώς το κόστος τους δεν καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία, ή δεν επισκέπτονται τακτικά τον γιατρό τους κλπ. Αυτό το γεγονός συμπαρασύρει και το προσδόκιμο του όρου ζωής, το οποίο αναμένεται να μειωθεί από δύο έως τρία χρόνια», τονίζει η κ. Κογκίδου. 

 

Να ληφθούν μέτρα άμεσα

Αναφερόμενη στις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στα παιδιά η καθηγήτρια του ΑΠΘ αναφέρει: «Οι επιπτώσεις στη ζωή των παιδιών είναι αρκετές. Και γι’ αυτό όσοι ασχολούμαστε με αυτά τα ζητήματα λέμε ότι χρειάζεται άμεσα να ληφθούν μέτρα για την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών που κατοικούν στη χώρα μας. Σίγουρα πρέπει να δώσουμε έμφαση στην υλοποίηση ενός εθνικού σχεδίου δράσης για την προάσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών, όχι με ευχολόγια και ρητορείες, αλλά με χρονοδιαγράμματα με μετρήσιμους δείκτες, καθώς και να ενισχυθεί ο Συνήγορος του Παιδιού ακόμη περισσότερο για να επιτελέσει το έργο του. Χρειάζονται ακόμη μέτρα προστασίας για τα παιδιά από τη βία, από τις διακρίσεις, χρειάζεται έγκαιρη παρέμβαση για την υποστήριξη των παιδιών όταν οι οικογένειές τους βρίσκονται σε κρίση. Σ’ αυτή την τρέχουσα συγκυρία θα πρέπει να συστρατευθούμε όλοι στον αγώνα για να προασπίσουμε τα δικαιώματα των παιδιών».

makthes