Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα σύννεφο που μύριζε κανέλα και μοσχοκάρυδο.

Το σύννεφο που μύριζε κανέλα και μοσχοκάρυδο: 

Είμαστε οι αναμνήσεις μας;

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα σύννεφο που μύριζε κανέλα και μοσχοκάρυδο. Εκείνη τη μέρα το σύννεφο είχε κατέβει ασυνήθιστα χαμηλά και είχε τυλίξει σε μια αχνή ομίχλη το μικρό σπίτι που στεκόταν σε μια από τις πιο ψηλές μεριές του νησιού ατενίζοντας περήφανα το Αιγαίο. Ο βοριάς ήταν πιο δυνατός και ο ήλιος δεν το έπαιζε απλά δύσκολος αλλά είχε εξαφανιστεί εντελώς.
Κάθε μέρα εδώ και πολύ καιρό οι δυο τους, λίγο μετά το πρωινό έπαιρναν τους φιδίσιους δρόμους και περνώντας ανάμεσα από τους χρυσοκίτρινους λόφους κατέβαιναν και άραζαν στη θάλασσα με τις ώρες… όμως εκείνη τη μέρα, μετά την παρατεταμένη καλοκαιρία η ανατροπή στο σκηνικό του καιρού ήταν αναπάντεχα ανακουφιστική κι έτσι έμειναν σπίτι χωρίς κανένα παράπονο.


Να γυρίσω όμως στο σύννεφο: το σύννεφο δεν κατέβηκε μια τυχαία στιγμή αλλά ακριβώς την ώρα που εκείνη έψηνε στην παλιοκαιρισμένη κουζίνα ένα κέικ μπαχαρικών. 
Καθώς το κέικ ψηνόταν στο φούρνο, της άρεσε να παρακολουθεί την υγρή μάζα να φουσκώνει και να παίρνει μορφή μέσα στο ζεστό θάλαμο. Εκείνος κάπου έξω έπινε τον καφέ του, διάβαζε την εφημερίδα του και στιγμές στιγμές σήκωνε τα μάτια του στον ορίζοντα που άλλαζε διαρκώς καθώς ο αέρας ως αλχημιστής ανακάτευε τα διάφορα στοιχεία της γης και της θάλασσας.
Οι δυο τους ήξεραν να υπάρχουν έτσι- να είναι μαζί και την ίδια στιγμή ο καθένας μόνος του με τον άλλο παρών- είχαν αυτή την πολυτέλεια που είναι να αισθάνεσαι τόσο ασφαλής και αγαπημένος που να μπορείς να βυθίζεσαι μέσα σου ανενόχλητα εν τη παρουσία του άλλου και με την παρουσία του να διευκολύνει αυτή την κατάδυση… και να μπορείς να μένεις έτσι στον εσωτερικό σου βυθό για κάμποση ώρα…- κι αυτό έκαναν εκείνο το πρωινό.

Το σύννεφο ήρθε, ωραίο και βαμβακερό, τύλιξε το σπίτι , απορρόφησε και δέσμευσε μέσα στα υγρά του μόρια τη μυρωδιά της κανέλας και του μοσχοκάρυδου, έτσι που αν και αχνό θα έλεγες ότι ήταν τραγανό… 
Η υγρασία απογείωνε πραγματικά τη μυρωδιά των μπαχαρικών που είχε αναμιχθεί με την αλμύρα του αιγαίου, τα θυμάρια, τη ρίγανη, το βαλσαμόχορτο και ό,τι άλλο φύτρωνε στη γη του νησιού. Και έκανε αυτή τη στιγμή να χαραχτεί στη μνήμη ζωηρά και ανεξίτηλα μαζί με τα συναισθήματα που τη συνόδευαν.

Η αίσθηση της όσφρησης λένε οι επιστήμονες είναι άμεσα συνδεδεμένη με το κέντρο της μνήμης και των συναισθημάτων στον εγκέφαλό μας. 
Μια μυρωδιά είναι ικανή να μας γυρίσει πίσω στο χρόνο και να μας κάνει να αναβιώσουμε συναισθήματα ξεχασμένα. Το ξέρετε άλλωστε… αναμφίβολα έχετε τέτοιες μυρωδιές… που σας γυρίζουν πίσω στο χρόνο και σας θυμίζουν στιγμές που έχετε νιώσει ασφάλεια, ευτυχία, αγάπη, ξεγνοιασιά, θαλπωρή, οικογένεια… ακόμη και μνήμες βρεφικές…

Πολύ συχνά οι μυρωδιές αφυπνίζουν το είδος της μνήμης μας που λέγεται «συναισθηματική μνήμη», όπου αναβιώνουμε το πώς είχαμε νιώσει σε μια δεδομένη στιγμή στο παρελθόν, χαρά, θλίψη, μελαγχολία, θυμό… οποιοδήποτε συναίσθημα.
Αν το σκεφτείτε, οι άνθρωποι είμαστε ό,τι θυμόμαστε- στην πραγματικότητα η ίδια η ταυτότητά μας εξαρτάται από όλα τα γεγονότα, τους ανθρώπους και τα μέρη που μπορούμε να ανακαλέσουμε.

Όταν χάνουμε τη συναισθηματική μας μνήμη, είναι σα να χάνουμε την επαφή με κομμάτια του εαυτού μας. Έχετε προσέξει πως όσο κανείς μεγαλώνει είναι σα να μην μπορεί πια να καταλάβει τους νέους ανθρώπους- σαν να μην υπήρξε ο ίδιος νέος ποτέ; Αυτό συμβαίνει γιατί έχει χάσει τη συναισθηματική του μνήμη για τα νεανικά του χρόνια. 
Καθώς χάνουμε την συναισθηματική μας μνήμη, αρχίζουμε να χάνουμε την επαφή με τον εαυτό μας. Και εάν επιτρέψουμε στις συναισθηματικές μας αναμνήσεις να εξαφανιστούν, όπως συμβαίνει στους ασθενείς με Alzheimer, τότε θα βρούμε έναν ξένο να μας κοιτάζει στον καθρέφτη.
Πολύ συχνά, στην ψυχοθεραπεία έχω ακούσει τους ανθρώπους καθώς ανακαλούν συναισθηματικά φορτισμένες και κάποιες φορές οδυνηρές εμπειρίες να μου λένε πως δεν θα άλλαζαν τίποτα γιατί όλα όσα έζησαν και όλα όσα ένιωσαν είναι μέρος του εαυτού τους, του ανθρώπου που έγιναν. Και πως ακόμη και αν μπορούσαν να ‘σβήσουν’ από τη μνήμη τους κάποια πράγματα, δε θα το έκαναν ποτέ.

Μέσα από αυτή την οπτική, συνειδητοποιώ για άλλη μια φορά πόσο σημαντικό είναι να τιμάμε και να αγκαλιάζουμε την προσωπική μας ιστορία- τη διαδρομή που μας έχει φέρει στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα και η οποία φτιάχτηκε από ένα νήμα γεγονότων, ανθρώπων και συναισθημάτων. 
Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδρομής περάσαμε από μέρη και φύγαμε για αλλού, συναντήσαμε ανθρώπους και πορευτήκαμε μαζί τους για καιρό μέχρι που οι δρόμοι μας χώρισαν, ζήσαμε ανατροπές κάθε είδους και απώλειες, υπήρξαν φορές που τη χαρά τη διαδέχτηκε ο πόνος – και όλα αυτά έγιναν μέρος του ανθρώπου που είμαστε σήμερα.

Ίσως τελικά για να μπορούμε να είμαστε ολόκληροι να χρειάζεται να τα αγκαλιάσουμε όλα, να βρούμε έναν τρόπο να τα τακτοποιήσουμε και να τα χωρέσουμε έτσι που να μπορούμε να ανατρέξουμε σε αυτά και να τα ανακαλέσουμε χωρίς να μας πληγώνουν, άλλοτε για να υπενθυμίσουμε στον εαυτό μας πόσο τυχεροί είμαστε που τα έχουμε ζήσει ακόμη κι αν τέλειωσαν, άλλοτε για να θυμηθούμε πόσο δυνατοί είμαστε, άλλοτε για να διδαχθούμε από αυτά κι άλλοτε για να εκτιμήσουμε και να χαρούμε περισσότερο την παρούσα στιγμή…

****

Έλενα Καμπισοπούλου
beausillage
antikleidi