Μυστικά από τους ειδικούς για να μεγαλώσουμε πραγματικά ευτυχισμένα παιδιά

Η ευτυχία δεν ήταν πάντα το ζητούμενο των γονιών. Στην εποχή που οι γονείς μας ήταν παιδιά, τότε που το μότο ήταν «τα παιδιά πρέπει να τα βλέπεις και όχι να τα ακούς», οι περισσότεροι γονείς ενδιαφέρονταν βασικά να μεγαλώσουν γερούς ανθρώπους που θα μπορέσουν να εργαστούν και να συνεισφέρουν οικονομικά στην οικογένεια και την κοινωνία. Για τους γονείς του 21^ου αιώνα, όμως, τα πράγματα είναι διαφορετικά.

Χωρίς να κάνουμε την ευτυχία αυτοσκοπό, θέλουμε τα παιδιά μας να είναι γεμάτα και πλήρη. Να έχουν αυτοπεποίθηση, να είναι ικανά, να πιστεύουν στον εαυτό τους. Απλά δεν ξέρουμε πάντα τον τρόπο για να το πετύχουμε αυτό. Συχνά, μάλιστα, οι καλές μας προθέσεις φέρνουν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα.
Στο πλαίσιο ενός πολύ ωραίου αφιερώματος, η ιστοσελίδα mom.com μίλησε με πέντε ειδικούς στην ανατροφή παιδιών, οι οποίοι απαρίθμησαν αυτά (μικρά ή μεγάλα) που μπορούμε να κάνουμε για να βρουν τα παιδιά μας τον δρόμο της ευτυχίας:
 
Παραδέξου πως όσα ξέρεις (μπορεί να) είναι λάθος
«Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις για να μεγαλώσεις χαρούμενα παιδιά είναι να ανατρέψεις τα πάντα», λέει η παιδοψυχολόγος Michelle Borba. «Γιατί όσα ξέρουμε τώρα, αυτά που η επιστήμη λέει ότι οδηγούν σε χαρούμενα παιδιά, δεν είναι αυτά που κάνουμε».
 
Σταμάτα να τους δίνεις τα πάντα
«Τα παιδιά είναι πιο χαρούμενα όταν δίνουν στους άλλους, όχι όταν παίρνουν για τον εαυτό τους», λέει η ίδια. Δώστε τους την ευκαιρία να κοιτάξουν πέρα από τον εαυτό τους και να  βιώσουν την χαρά της προσφοράς, του να δουν κάποιον να «λάμπει» χάρη σε κάτι που τα ίδια έκαναν.
 
Άσε τα να το κάνουν μόνα τους
«Τα παιδιά είναι πιο ευτυχισμένα ότα ξέρουν πώς να κάνουν κάτι μόνα τους», λέει η Borba. «Όταν έχεις ένα παιδί 2 ετών πρέπει να τα κάνεις εσύ όλα για εκείνο. Όμως, όσο μεγαλώνει μπορείς να κάνεις μερικά βήματα πίσω. Όσο μεγαλώνει έχει λιγότερη σημασία να ασκείς τον έλεγχο και μεγαλύτερη να είσαι εκεί ως σύμβουλος και οδηγός».

Βγες λίγο εκτός προγράμματος
«Κοίτα το πρόγραμμα του παιδιού σου και αναρωτήσου: Υπάρχει κάτι που μπορούμε να αφήσουμε;» συνιστά η Borba. Τα παιδιά χρειάζονται χρόνο για να βαριούνται. Για να ξαπλώνουν στο πάτωμα και απλά να κοιτάζουν το ταβάνι –ακόμα καλύτερα τον ουρανό.
 
Πάτα εσύ ο ίδιος το Pause
Το ίδιο ισχύει και για εσένα –αν είσαι υπερβολικά στρεσαρισμένος, αν τρέχεις διαρκώς και είσαι μέσα στα νεύρα, το παιδί σου δεν θα είναι χαρούμενο. «Μήπως νιώθεις λίγο σαν οδηγός ταξί, πηγαίνοντας τα παιδιά αριστερά και δεξιά; Υπάρχει κάτι που μπορείς να αφήσεις;», ρωτά η Borba.
 
Βρες χρόνο για τους άλλους
«Πότε είσαι περισσότερο χαρούμενος; Όταν είσαι με άλλους», λέει η Borba και συνιστά: «Φρόντισε, λοιπόν, το παιδί σου να έχει την ευκαιρία να συνδέεται σε πραγματικό χρόνο με φίλους του, ώστε να εξασκηθεί στις κοινωνικές του δεξιότητες».
 
Συνεργαστείτε στους κανόνες
Η συγγραφέας και οικογενειακή σύμβουλος Sara Gilliam, που ειδικεύεται στα παιδιά στην εφηβεία, λέει όσο το δυνατόν να προσεγγίζουμε τους κανόνες που βάζουμε στα παιδιά μας (π.χ. πόση ώρα θα δουν τηλεόραση) συνεργατικά: «Αντί να θέτουμε κανόνες –π.χ. η τηλεόραση κλείνει στις 7μμ!- ας καλέσουμε τα παιδιά να μοιραστούν μαζί μας τις ιδέες τους και ας βρούμε μια κοινή λύση που να μας ικανοποιεί όλους. Λίγη δημοκρατία στην ανατροφή τους οδηγεί στην ενδυνάμωση των παιδιών μας, ώστε να παίρνουν τα ίδια πιο σωστές αποφάσεις για τον εαυτό τους.»
 
Βρες τη σωστή λύση που ταιριάζει στο συγκεκριμένο παιδί
«Τα εφηβικά χρόνια αποτελούν πρόκληση για κάθε παιδί και οικογένεια», λέει η Giulliam. «Αλλά η ευτυχία είναι εφικτή… με σκοπιμότητα!» Το μυστικό, βέβαια, είναι διαφορετικό για κάθε οικογένεια και κάθε παιδί. Ο κάθε γονιός, λοιπόν, πρέπει να βρει τι είναι αυτό που θα τον φέρει κοντά στο κάθε παιδί του, το οποίο μπορεί να είναι κάτι εντελώς πρωτότυπο. Σε κάθε περίπτωση, ο τετ-α-τετ χρόνος με το κάθε παιδί ξεχωριστά είναι απαραίτητος.
 
Μιλώντας για χρόνο…
Βγείτε έξω
«Ειδικά αν έχετε παιδί με προβλήματα διάσπασης και υπερβολικά πολλή ενέργεια για να ‘κάψει’» λέει η Griffin. «Πηγαίνετε για περπάτημα, κάντε ‘πόλεμο’ με μπαλόνια γεμάτα νερό, δώστε στο παιδί την ευκαιρία να ξοδέψει ενέργεια και να την διοχετεύσει με θετικό τρόπο. ‘Κατέβα’ στο επίπεδο του παιδιού σου και παίξε μαζί του. Ασχολήσου με διαφορετικό από τον συνηθισμένο τρόπο.»
 
Αναγνώρισε τις δυνάμεις του παιδιού σου και ‘παίξε’ με αυτές

«Για όλους τους γονείς, μα ειδικά για εκείνους με παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες που μπορεί να μην έχουν ιδιαίτερη αυτοπεποίθηση, μια καλή συμβουλή είναι να αναγνωρίσουν τα δυνατά σημεία του παιδιού τους και να βρουν τρόπους να τα προβάλλουν», λέει η Griffin. «Αυτό είναι σπουδαίο για τα παιδιά! Δώστε τους σαφείς οδηγίες, διορθώστε με ευγένεια και έμφαση στη λεπτομέρεια, επαινέστε τα για κάτι που θα κάνουν με συγκεκριμένο και θετικό τρόπο. Θα δείτε, ότι αφού επαναλάβετε τα λόγια αυτά μερικές φορές θα γίνουν το μάντρα τους. Όσο περισσότερο επαινείτε το παιδί σας, τόσο αυτό γίνεται η εσωτερική του φωνή.»

Μην ξεχνάς τις βασικές τους ανάγκες
Μερικές φορές τα πράγματα δεν είναι τόσο περίπλοκα, λέει η παιδίατρος Dr. Jacqueline Winkelmann που ειδικεύεται στην διατροφή και την άθληση. Στους γονείς των μικρών αθλητών συνιστά «να προσφέρουν στους μικρούς αθλητές τις σωστές τροφές στον σωστό χρόνο. Εξίσου σημαντικός με την τροφή είναι ο ύπνος και η ξεκούραση –η ανάρρωση, δηλαδή, που είναι πολύτιμη για καλές επιδόσεις και αποτροπή τραυματισμών. Βεβαιωθείτε, λοιπόν, ότι το παιδί σας κοιμάται αρκετά!»
 
Έλεγχε τον εαυτό σου
«Τα πάντα έχουν να κάνουν με το τι ‘φέρνουμε’ στην επικοινωνία μας με το παιδί», λέει η παιδοψυχολόγος και συγγραφέας Laura Markham. «Κάθε γονιός το ξέρει αυτό. Αν έχεις κακή διάθεση θα συμπεριφερθείς στο παιδί σου με ένταση, έπειτα το παιδί θα αντιδράσει άσχημα για να τραβήξει την προσοχή του, θα βγάλει άγχος, θα αρχίσει να μιλά στο αδερφάκι του με τον απότομο τρόπο που του μιλάς… Η ικανότητα να κοντρολάρουμε την δική μας διάθεση και να αυτορυθμιζόμαστε είναι, μετά την παροχή φροντίδας και ασφάλειας, η πιο σημαντική ευθύνη μας ως γονείς.»
Και προσθέτει: «Πάντα ξεκινάει από εμάς. Όταν είμαστε σε συναισθηματικά γενναιόδωρη κατάσταση, τα πάντα αλλάζουν: Έχουμε υπομονή, είμαστε τρυφεροί, δοτικοί και το παιδί μας ανθίζει με αυτού του είδους την προσοχή. Τότε είναι που έχουμε χιούμορ και που παίρνουμε τη ζωή πιο ανάλαφρα. Μπορούμε να κάνουμε το παιδί μας να γελάσει και τότε όλη η διάθεσή του αλλάζει!»
 
Ξανασκέψου τις «επιπτώσεις»
«Όλοι πιστεύουν, ότι κάπου υπάρχει η τέλεια απάντηση για τη σωστή ‘επίπτωση’. Οι έρευνες, όμως, δείχνουν, ότι δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Η σωστή απάντηση είναι να αλλάξει η ‘επίπτωση’ σε ‘καθοδήγηση’.» λέει η Markham και συνεχίζει: «Η καθοδήγηση έχει πολλές προεκτάσεις: Συναισθηματική καθοδήγηση. Το συναίσθημα προκαλεί συμπεριφορές. Ίσως τα παιδιά μας να χρειάζονται βοήθεια με τα συναισθήματά τους προκειμένου να σταματήσουν να φέρονται άσχημα. Επιδιόρθωση. Δεν είναι η επίπτωση, αλλά το να αναλάβουν την ευθύνη των πράξεών τους –αυτή είναι πολύ πιο αποτελεσματική προσέγγιση στο να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να βρουν τον εαυτό τους και να νιώσουν καλύτερα για τον εαυτό τους. Κάτι ακόμα που χρειάζεται είναι να ορίσουν το περιβάλλον μέσα στο οποίο τα παιδιά μας θα ‘ανθίσουν’. Μπορεί να έχουν κακή διάθεση το πρωί που ξυπνούν, γιατί δεν κοιμήθηκαν αρκετά το βράδυ. Μπορεί να βιάζονται να τελειώσουν τα μαθήματά τους, για να παίξουν μία ώρα αρχύτερα βιντεοπαιχνίδια. Δημιουργώντας ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο το παιδί μπορεί να ανθίσει, οδηγεί σε λιγότερες μάχες ισχύος.»

Επικεντρώσου στη σχέση σας
«Ο μόνος έλεγχος που έχουμε στα παιδιά μας είναι η επιρροή μας σε αυτά και αυτό έχει να κάνει με τη σχέση μας», λέει η Markham. «Πιστεύουμε, ότι μπορούμε να ελέγξουμε το παιδί μας, αλλά δεν μπορούμε. Προσπαθώντας να το κάνουμε αυτό, μας οδηγεί σε μία σχέση με αντιφάσεις.» Και προσθέτει: «Όλα είναι θέμα σύνδεσης. Το δέσιμο που έχουμε είναι ο μόνος λόγος που τα παιδιά ακούν τι τους λέμε. Μόνο έτσι θα καταφέρουμε να έχουν τα παιδιά μας την επιθυμητή συμπεριφορά –ούτε με απειλές, ούτε με φωνές, ούτε με δωροδοκία.»
 
Απλά… ρώτα τα
Μπορείτε να διαβάζετε στοίβες βιβλίων ανατροφής ή μπορείτε απλά να καθίσετε κάτω με το παιδί σας και να το ρωτήσετε: Πότε είσαι περισσότερο χαρούμενος; «Θα εκπλαγείτε!» λέει η Borba, από το πόσο συχνά αυτά τα μικρά, άκοπα ερωτήματα, δίνουν τόσο μεγάλες και σημαντικές απαντήσεις, φέρνοντάς σας ακόμα πιο κοντά. «Είναι ότι το κάνετε με το παιδί σας, όχι για το παιδί σας!» προσθέτει η ίδια.

[infokids.gr]
fumara.gr