Monday, 30 December 2024

Χιονονιφάδες: Τα Κομψοτεχνήματα της φύσης!

    Η φύση έχει αποδείξει ότι μπορεί να αποτελέσει τον πιο δημιουργικό καλλιτέχνη. Με εργαλεία τα φυσικά και χημικά φαινόμενα πλάθει με τον δικό της μοναδικό τρόπο τα αριστουργήματά της.
    Το πιο χαρακτηριστικό έργο τέχνης της φύσης είναι η μικροσκοπική χιονονιφάδα. Ένα μικρό κόσμημα με πολύπλοκα σχήματα που σε αφθονία δημιουργεί το αγαπημένο σε όλους μας χιόνι.
    Η χιονονιφάδα διακρίνεται για την ποικιλία σχημάτων, σε τέτοιο βαθμό, που στη δυτική παράδοση συχνά χρησιμοποιείται η φράση “no two snowflakes are alike”, δηλαδή “καμιά χιονονιφάδα δεν είναι όμοια με κάποια άλλη”. Η αλήθεια είναι ότι να έχουν δυο χιονονιφάδες το ίδιο σχήμα είναι δύσκολο άλλα όχι αδύνατο.
    Η χιονονιφάδα απαρτίζεται από πολλούς κρυστάλλους χιονιού. 
Ο κρύσταλλος χιονιού αποτελείται από ένα κρύσταλλο πάγου σε μικροσκοπική μορφή. Όταν μια σταγόνα πολύ κρύου νερού συμπυκνωθεί γύρο από ένα κόκκο γύρης ή σκόνης, που έχει παρασυρθεί από τον αέρα στην ατμόσφαιρα, δημιουργεί τον κρύσταλλο χιονιού. Καθώς ο κρύσταλλος πέφτει, περισσότεροι υδρατμοί συμπυκνώνονται γύρω του αυξάνοντας τη μάζα του και τελικά δημιουργώντας τη χιονονιφάδα.
    Τα σχήματα των κρυστάλλων του χιονιού ανήκουν στο εξαγωνικό σύστημα, αφού αποτελούνται από μόρια νερού (H2O) τα οποία οργανώνονται σε εξαγωνικό πλέγμα. Η ποικιλομορφία της χιονονιφάδας οφείλεται στη μεταβολή της θερμοκρασίας και της υγρασίας του περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, σε συνθήκες χαμηλής υγρασίας υπάρχουν απλές εξαγωνικές δομές, ενώ σε υψηλή υγρασία υπάρχουν διακλαδισμένες δομές.
    Ο άνθρωπος που αποθανάτισε τη πρώτη νιφάδα χιονιού ήταν ο Wilson A. Bentley, στις 15 Ιανουαρίου του 1885. Η φωτογράφιση έγινε με τη χρήση φωτογραφικής μηχανής φυσούνας τοποθετημένης σε σύνθετο μικροσκόπιο. Οι νιφάδες χιονιού πιάνονταν σε μαυροπίνακα και άμεσα μεταφέρονταν σε αντικειμενοφόρο πλάκα για να φωτογραφηθούν. Η διαδικασία έπρεπε να γίνει πολύ γρήγορα γιατί η χιονονιφάδα έλιωνε ακόμα και σε θερμοκρασίες υπό το μηδέν.
    Ο Ρώσσος φωτογράφος Alexey Kljatov κατάφερε να αποτυπώσει την μορφή των μικροσκοπικών χιονονιφάδων χρησιμοποιώντας μια απλή αυτοσχέδια τεχνική.
Με τη χρήση μίας φωτογραφικής μηχανής 12.1MP Canon PowerShot A650 και ενός επιπλέον φθηνού φακού, τον οποίο κόλλησε με την βοήθεια ενός ξύλου και λίγης ταινίας πάνω στην φωτογραφική του μηχανή.
    Για τη λήψη τέτοιας φωτογραφίας ακολουθούνται διάφορες τεχνικές όπως με πρόσθετο συγκλίνοντα φωτογραφικό φακό, ή με αύξηση της κλίμακας του φερόμενου στη φωτογραφική μηχανή φακού με πρόσθετους ενδιάμεσους δακτυλίους (μακροφωτογραφία).
Όπως αποκάλυψε ο ίδιος, του άρεσει να εργάζεται με γυάλινες επιφάνειες και να χρησιμοποιεί φωτισμό LED πάνω στη χιονονιφάδα.
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

«Έλα, έλα, αγοράκι έλα, έλα κοριτσάκι. Δε μ’ ακούς; Είμαι ο Χειμώνας!»

 
Ο χειμώνας (Μάρω Λοϊζου)
Δε μ’ακούς; Έρχομαι μέσα από τους έρημους ασφαλτόδρομους. Έλα, έλα, κοριτσάκι μυρίζω φασουλάδα, πορτοκάλι και τραγανιστό τσουρέκι.
 
Έλα, έλα, αγοράκι φόρεσε το σκούφο σου βάλε τα μάλλινα γάντια σου άνοιξε το στόμα σου, να ξεδιψάσεις με το χιόνι γέμισε τις τσέπες σου σταφίδες, καρύδια και ξεραμένα σύκα τάισε με ψίχουλα τα πεινασμένα σπουργίτια.
 
Έρχομαι μέσα από τις παγωμένες λίμνες και τα ποτάμια τα γυμνά κλαδιά και το μολυβένιο ουρανό άσ’ το μόνο του στη γωνιά του το πατίνι κάνε το φίλο σου να δακρύσει με μια φέτα μανταρίνι.
 
Τι κάνει η γιαγιά σου; Πλέκει ακόμη πλάι στο περβάζι; Για κοίτα πώς μελάνιασε η μύτη σου… την πάγωσε τ’ αγιάζι…

Έλα, έλα, αγοράκι έλα, έλα κοριτσάκι. 
Δε μ’ ακούς; Είμαι ο Χειμώνας.
 

Sunday, 29 December 2024

Περάστε υπέροχη Παραμονή Πρωτοχρονιάς με τα παιδιά σας!!

Αν έχετε αποφασίσει την παραμονή της Πρωτοχρονιάς να μείνετε σπίτι, για οποιοδήποτε  λόγο, δεν χρειάζεται αυτή η ιδιαίτερη βραδιά να είναι βαρετή, ούτε να πλήξετε με κάποιο "εορταστικό" τηλεοπτικό πρόγραμμα.
Μπορεί το να μείνετε ξύπνιοι μέχρι τα μεσάνυχτα μαζί με τα παιδιά σας να κρύβει παγίδες, αλλά πάντα υπάρχουν τρόποι να μετατρέψετε μια βραδιά, που περιμένετε να είναι καταστροφική, σε πάρτυ!
Ντυθείτε
Κάντε τον κόπο να ντυθείτε καλά εσείς αλλά και τα παιδιά σας, ακόμα και αν είναι να μείνετε τελικά στο σπίτι. Αυτόματα δημιουργείτε μια γιορτινή ατμόσφαιρα και τα παιδιά χαίρονται πολύ.
Στολίστε

Στρώστε το καλό σας τραπεζομάντιλο πάνω στην τραπεζαρία σας και ανάψτε κεριά (αρκεί να μη τα φτάνουν τα μικρά σας). Απλώστε πιατέλες με γλυκά και φαγητά και καθίστε να απολαύσετε το τελευταίο δείπνο της χρονιάς υπό τους ήχους χαρούμενων γιορτινών τραγουδιών.
Δώστε μια υπόσχεση

Δίνοντας το παράδειγμα στα παιδιά, υποσχεθείτε ότι θα προσπαθήσετε να αλλάξετε κάτι που ενοχλεί τους άλλους τη νέα χρονιά και παροτρύνετε τα αγγελούδια σας να σας μιμηθούν (μπορεί και να πετύχετε αλλαγές που δεν το είχατε φανταστεί μέχρι εκείνη τη στιγμή!).
Γεμίστε το σπίτι μπαλόνια

Κάντε το σπίτι ένα ευχάριστο αλλά και φιλικό χώρο παιχνιδιού, που όμως δεν θα οδηγήσει στο χάος. Φουσκώστε πολύχρωμα μπαλόνια και μέσα τους βάλτε χαρτάκια με διάφορες εντολές, π.χ. «πήγαινε να κάνεις μια αγκαλίτσα τον μπαμπάκα». Ακόμα και αν δεν αναφερθείτε σε αυτά, τα παιδιά θα τα δουν και θα ενδιαφερθούν από μόνα τους να μάθουν γιατί ξαφνικά το σπίτι γέμισε από μπαλόνια. Σπάστε τα ένα ένα (σε απόσταση από παιδιά) και διαβάστε την εντολή που πρέπει να εκτελέσει το παιδί που διάλεξε το μπαλόνι. Είναι ένα παιχνίδι που αγαπάνε όλα τα μικρά παιδάκια.
Βίντεο

Μην ξεχάσετε το βίντεο και τις φωτογραφίες. Απαθανατίστε όλες τις ευχάριστες στιγμές της οικογένειάς σας και δείτε τις ξανά και ξανά τις επόμενες ημέρες.

Παραμύθι: Πες μου, πώς να νικήσω το κρύο;

Ο μικρούλης χιονάνθρωπος με την ξύλινη πίπα και το μουλιασμένο από το χιόνι σκουφί, μέρες τώρα πάγωνε στη μέση του αγρού. Τουρτούριζε από το κρύο και δεν ήξερε τι να κάνει.
Ένα πρωινό λοιπόν, αποφάσισε να πάει βόλτα στην εξοχή και να ανακαλύψει πώς να νικήσει το κρύο.
Δρόμο παίρνει, δρόμο αφήνει…
Φτάνει στην άκρη του δάσους. Βλέπει ένα παρδαλό πουλί να κάθεται σε ένα γυμνό παγωμένο κλαδί.
- Όμορφό μου πουλί, πες μου σε παρακαλώ, πώς να νικήσω το κρύο;
- Να σφυρίζεις καλέ μου φίλε. Να σφυρίζεις συνέχεια όπως σφυρίζω κι εγώ.
- Πολύ αστεία η ιδέα σου καλό μου πουλί. Στ’ αλήθεια πολύ αστεία. Ευχαριστώ πάντως, θα το σκεφτώ.

Δρόμο παίρνει δρόμο αφήνει….
Φτάνει στην άκρη ενός παγωμένου βάλτου. Βλέπει ένα βάτραχο τυλιγμένο με το τεράστιο κασκόλ του.
- Αρχοντικέ μου βάτραχε, πες μου σε παρακαλώ πώς να νικήσω το κρύο;
- Να κάνεις πατινάζ γλυστρώντας στον πάγο καλέ μου φίλε. Κοίταξέ με, όπως κάνω κι εγώ.
- Αμφιβάλλω αν θα πετύχει πράσινέ μου βάτραχε. Ευχαριστώ για την ιδέα σου, θα το σκεφτώ…

Δρόμο παίρνει, δρόμο αφήνει…
Φτάνει σε ένα παγωμένο λιβάδι. Βλέπει ένα βιαστικό λαγό που έσκαβε για να φτιάξει τη φωλιά του.
- Κύριε λαγέ, πες μου σε παρακαλώ πώς να νικήσω το κρύο;
- Να σκάβεις καλέ μου φίλε, να σκάβεις για να ζεσταθείς.
-Οπωσδήποτε με κοροϊδεύουν, είπε ο μικρός χιονάνθρωπος….και κρυώνω τόσο πολύ.

Ο μικρός χιονάνθρωπος νιώθει πολύ μπερδεμένος. Προχωρά λίγο πιο κάτω. Το σκέφτεται, το ξανασκέφτεται, και αποφασίζει να δοκιμάσει…Σφυρίζει, γλιστρά στον πάγο, κάνει σωρούς από χώμα…και πέφτει ξερός από την κούραση. Απογοητευμένος και κρυωμένος, ο μικρός μας χιονάνθρωπος παίρνει ξανά το δρόμο του. Έχει πια νυχτώσει. Και τότε, μακριά, στο βάθος του δάσους, βλέπει μια καλύβα με φως.

Πλησιάζει, ανοίγει την πόρτα και προχωρά προς τη δυνατή φωτιά που καίει στο τζάκι.
- Επιτέλους ζέστη, λέει και νιώθει να ιδρώνει. Χοντρές σταγόνες νερού άρχισαν να κυλούν στο πρόσωπό του και στο σώμα του. Αισθάνεται τόσο ωραία, που αποκοιμιέται στην πολυθρόνα, χωρίς να καταλάβει ότι αλλάζει το σχήμα του και γίνεται όλο και μικρότερος…

- ΠΡΟΣΟΧΗΗΗΗΗΗ!!!!!! Λιώνεις! φωνάζουν δυνατά το πουλί, ο βάτραχος και ο λαγός. Δεν θα μείνει τίποτα από σένα. Μόνο η πίπα και το σκουφί σου θα μείνουν.
Όμως ο μικρός χιονάνθρωπος δεν ακούει πια τίποτα. Έχει τόσο πολύ λιώσει, που κανείς δεν καταλαβαίνει πώς ήταν πριν.
- Ίσως είναι πολύ αργά… λέει ο βάτραχος και κλαίει.

Ξαφνικά, ο μικρός χιονάνθρωπος κούνησε λίγο ό,τι είχε απομείνει από το ένα του χέρι. Τότε ο βάτραχος, το πουλί και ο λαγός τον αρπάζουν και τον βγάζουν έξω από την καλύβα. Μαζεύουν γρήγορα γρήγορα χιόνι, το στρώνουν στο κεφάλι του και τον κάνουν χοντρό όπως πριν. Ύστερα γεμίζουν την κοιλιά του και την κάνουν ολοστρόγγυλη όπως πριν.

Τότε, ο μικρός χιονάνθρωπος ξυπνά και…θαύμα! Δεν κρυώνει πια.
Οι μικροί του φίλοι είναι εκεί, χαρούμενοι που τον ζωντάνεψαν. Χοροπηδάνε γύρω του και τον κοιτάζουν με θαυμασμό.
Κι ο μικρός μας χιονάνθρωπος τους κοιτάζει και καταλαβαίνει ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη ζεστασιά από τη ζεστασιά της φιλίας…

ΠΗΓΗ: Γέφυρες, τ.37

Saturday, 28 December 2024

«Μπήκε ο χειμώνας κι ο κοσμάκης τα 'χει χάσει ... »

Μπήκε ο χειμώνας κι ο κοσμάκης τα 'χει χάσει
και παλτουδιά καινούργια τρέχει ν’ αγοράσει
μα το δικό μου κι αν επάλιωσε παλτό
φράγκο δε δίνω κι ούτε νοιάζομαι γι’ αυτό
Κι αν ο καθένας τουρτουρίζει από το κρύο
θα την περνώ στην αγκαλιά σου μεγαλείο
κι όταν το τζάκι μας θα μένει πια σβηστό
θα με θερμαίνει το φιλί σου το ζεστό.

Κι αν δεν ανάβουμε κουκλίτσα μου μαγκάλι
θα 'μαι ζεστός στην αγκαλιά σου τη μεγάλη
Βρε, (και) θα κοιμόμαστε κι οι δυο απ’ τις εννιά
να μη μας πιάνει ξεροβόρι ή παγωνιά
Κι έτσι δε θα 'χουμε ανάγκη από φώτα
θα την περνούμε μια χαρά ζωή και κότα
το πιο θερμό καλοριφέρ ειν’ τα φιλιά
σαν θα κοιμόμαστε κουκλίτσα μου αγκαλιά

Πώς πρέπει να ντύνουμε τα παιδιά μας τον χειμώνα;

Ο χειμώνας έχει μπει για τα καλά και πολλοί γονείς αναρωτιούνται ποιο είναι το ιδανικό ντύσιμο για τα παιδιά τους. Ειδικά όταν την μια ημέρα έχει κρύο, την άλλη βρέχει και την επόμενη έχει ήλιο. 
Διαβάστε στο επιστημονικό άρθρο που ακολουθεί τι ρούχα πρέπει να φοράμε στα παιδιά μας, τόσο μέσα στο σπίτι, όσο και έξω στο σχολείο ή στην παιδική χαρά, προκειμένου να μην αρρωστήσουν…
Χειμώνας, κρύο και μία συχνή ερώτηση των γονιών είναι: «γιατρέ , πώς να ντύνω το παιδί μου;»
Ας ξεκινήσω από το ντύσιμο στο σπίτι.
Η σωστή θερμοκρασία στο σπίτι είναι 20-22 βαθμούς Κελσίου. 
Η υγιεινότερη θέρμανση επιτυγχάνεται με καλοριφέρ αφού η θέρμανση με κλιματιστικά ξηραίνει τον αέρα και είναι υπεύθυνη για εκδήλωση αλλεργιών και λοιμώξεων του αναπνευστικού. 
..........
Μέσα στο σπίτι το ντύσιμο των παιδιών δεν πρέπει να είναι υπερβολικό. 
Ντύνουμε τα παιδιά μας όπως ντυνόμαστε και εμείς.
Αν διαπιστώσουμε ότι το μικρό μας είναι ιδρωμένο, ίσως να έχουμε υπερβάλλει στο ντύσιμό του. Στην περίπτωση που έχουμε νεογέννητο στο σπίτι και μόνο τότε δικαιολογούμαστε να του φορέσουμε ένα ρουχαλάκι παραπάνω, αφού τα νεογέννητα δεν έχουν καλό θερμορρυθμιστικό σύστημα, δεν προστατεύονται από επαρκές σωματικό λίπος και είναι πιο ευαίσθητα στο κρύο. 
    Προσοχή όμως, γιατί κάποιοι γονείς το παρακάνουν ντύνοντας και σκεπάζοντας τα νεογνά με υπερβολικά ρούχα και σκεπάσματα, με αποτέλεσμα αυτά να κοιμούνται διαρκώς, να είναι νωθρά και να μη θηλάζουν.
    Ο νόμος του μέτρου και της ισορροπίας πρέπει να εφαρμόζεται στο ντύσιμο, όταν θα βγούμε εκτός σπιτιού. Τις κρύες μέρες του χειμώνα φροντίζουμε να κρατάμε ζεστά χέρια, πόδια και κεφάλι φορώντας στο παιδί μάλλινα γαντάκια, ζεστές κάλτσες με άνετες μπότες, κασκόλ και σκούφο που να καλύπτει τα αυτάκια του. 
    Τα μωρά που μεταφέρονται με καρότσι πρέπει να είναι σκεπασμένα με ζεστή κουβερτούλα και ίσως και προστατευτική τέντα που να καλύπτει ολόκληρο το σώμα τους. 
Να μη ξεχνάμε ότι αυτά τα μωρά που δεν κινούνται είναι πιο πιθανό να κρυώνουν οπότε κατά διαστήματα τσεκάρουμε την διάθεσή τους βλέποντας το προσωπάκι τους, πρέπει να δείχνουν χαλαρά και ευχαριστημένα. Το σώμα του παιδιού προστατεύεται με βαμβακερό εσώρουχο. 
Μπορούμε να του φορέσουμε ένα έως δύο ενισχυμένα μπλουζάκια και επανωφόρι, ανάλογα με το πώς νιώθουμε εμείς. 
    Εάν στη διάρκεια της βόλτας ζεσταθεί, αρχίζει να ιδρώνει ή δείχνει δυσφορία και έξαψη μπορούμε να απομακρύνουμε κάποιο από τα ρούχα του.
    Ευτυχώς ζούμε σε μία χώρα με ήπιο χειμώνα. Ο ζωοδότης ήλιος μας χαρίζει τη ζεστασιά του ακόμη και τις ημέρες του καταχείμωνου και θα συμβούλευα τους γονείς να μη διστάζουν να βγάζουν τα παιδιά τους έξω, σε πάρκα, πλατείες, ακροθαλασσιές αφού δεν υπάρχει πιθανότητα να αρρωστήσουν από την έξοδό τους αυτή. 
    Αρρωσταίνουν τα παιδιά, όταν συνευρίσκονται με άλλα παιδιά ή με μεγάλους σε κλειστά μέρη γιατί κολλάνε ιούς και δεν αρρωσταίνουν επειδή κάνει κρύο.

Χρυσάνθη Λαθήρα, παιδίατρος
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Friday, 27 December 2024

Ο χειμώνας γύρω από την ξυλόσομπα

Για δεκάδες χρόνια η ξυλόσομπα είχε χαθεί από το προσκήνιο. Επανήλθε τελευταία λόγω οικονομικής κρίσης
Υπήρχαν εποχές που η ξυλόσομπα ήταν μεγάλο απόχτημα. Προσπαθούσε να ζεστάνει τα σπίτια, που στα περισσότερα, από τις χαραμάδες στις πόρτες και στα παράθυρα άκουγες μέσα τον αέρα να σφυρίζει τα χειμωνιάτικα βράδια.
Εκτός από ζεστασιά δημιουργούσε θαλπωρή αφού όλη η οικογένεια ήταν συγκεντρωμένη τριγύρω της.
Πριν φτάσει στο σπίτι του φτωχού είχε ήδη φτάσει στο καφενείο του χωριού. 
Στα δικά μας χωριά αντικατέστησε το «τζάκι» και θεωρούνταν μεγάλη πρόοδος και εξέλιξη για την εποχή. Με τα ξύλα που δεν έλειπαν από κανένα σπίτι, εκτός ζεστασιά παρείχε μαγείρεμα και ψήσιμο.
«Τρόιρα στη σόμπα μαζώνουνταν παππούδια κι μπαρμπάδις, κι πάφα-πούφα μι τσι στριφτές τσιγάρις, ντουμάνιαζαν τουν τόπου.»
Διαβάστε εδώ τη συνέχεια της ξεκαρδιστικής ιστορίας που συνόδευε την παραπάνω φωτογραφία
Ελλάδα 1948, Φωτογραφία από Dimtri Kessel…
για το περιοδικό LIFE
Ελλάδα 1948, Φωτογραφία από Dimtri Kessel…
για το περιοδικό LIFE
Γύρω από την σόμπα… Στο Λουζέστι (σήμερα Ελάφι)
Καλαμπάκας το 1947
.
.
Οι φωτογραφίες, που δανειστήκαμε από το: Φωτογραφίες Μνήμες Παράδοση, αναφέρονται σε παλιότερες και πολύ δυσκολότερες εποχές.

Λάκης Παπαδήμας: Ο χειμώνας (κάποιας άλλης εποχής)

 
Ο χειμώνας ήλθε πάλι
κι όλοι γύρω στο μαγκάλι
έχουν μαζευτεί.

Ρίχτε κάστανα στη θράκα,
παραμύθια η γιαγιάκα
θα ‘ρθει, να μας ‘πει.
 
Έξω πέφτει το χαλάζι
και τη θύρα μας τραντάζει
τώρα ο Βοριάς.

Μεσ’ την κρύα ανατριχίλα
σκορπισθήκανε τα φύλλα
της κληματαριάς.
 
Μεσ’ την άγρια τούτη μπόρα
τρομαγμένα όλα τώρα
πάνε τα πουλιά.
 
Λίγη ζέστη για να βρούνε
τσίου – τσίου, θα κρυφθούνε,
μέσα στη φωλιά.
 
Από το Αναγνωστικό της Β’ τάξης του Δημοτικού,
ΟΕΔΒ, 1963

Thursday, 26 December 2024

Λέων Τολστόι: Ο σκοπός της μέλισσας / The purpose of the bee's By Leo Tolstoy

 
Μια μέλισσα καθισμένη σ’ ένα λουλούδι κέντρισε ένα παιδάκι. Και το παιδί φοβάται τις μέλισσες και λέει πως σκοπός της μέλισσας είναι να κεντρίζει τους ανθρώπους.
Ο ποιητής θαυμάζει τη μέλισσα που είναι προσκολλημένη στην καρδιά του λουλουδιού και λέει πως ο σκοπός της μέλισσας είναι να ρουφάει το άρωμα του λουλουδιού.
Ο μελισσοκόμος, βλέποντας πως η μέλισσα μαζεύει τη γύρη των λουλουδιών και το γλυκό χυμό τους και τα μεταφέρει στη κυψέλη, λέει πως ο σκοπός της είναι να συγκεντρώνει το μέλι.
Άλλος μελισσοκόμος, που μελέτησε από πιο κοντά τη ζωή του μελισσιού, λέει πως η μέλισσα μαζεύει τη γύρη και το χυμό για να θρέψει τις νέες μέλισσες και να βγάλει καινούργια βασίλισσα, πως ο σκοπός της είναι η διαιώνιση του είδους.
Ο βοτανολόγος παρατηρεί πως καθώς η μέλισσα πετάει με τη γύρη των δίοικων λουλουδιών στον ύπερο, τον γονιμοποιεί και βλέπει σ’ αυτό το σκοπό της μέλισσας.
Άλλος παρακολουθώντας τη διασπορά των φυτών, βλέπει πως η μέλισσα συνεργεί στη διασπορά αυτή κι καινούργιος αυτός παρατηρητής μπορεί να πει πως σ’ αυτό βρίσκεται ο σκοπός της μέλισσας.
Όμως ο τελικός σκοπός της μέλισσας δεν εξαντλείται ούτε με τον ένα ούτε με το, άλλο, ούτε με τον τρίτο σκοπό, που είναι σε θέση να ανακαλύψει ο ανθρώπινος νους. Όσο ψηλότερα προχωρεί ο ανθρώπινος νους στην ανακάλυψη των σκοπών αυτών, τόσο πιο φανερό γίνεται γι’ αυτόν το απρόσιτο του τελικού σκοπού. Για τον άνθρωπο είναι προσιτή μονάχα η παρακολούθηση της αντιστοιχίας της ζωής της μέλισσας προς τ’ άλλα φαινόμενα της ζωής. Το ίδιο πρέπει να ειπωθεί και για τους σκοπούς των ιστορικών προσώπων και των λαών.
Λέων Τολστόι «Πόλεμος και Ειρήνη». Εκδόσεις Γκοβόστης. Μετάφραση από τα ρωσικά: Κοραλία Μακρή.
 

The purpose of the bee's By Leo Tolstoy

A bee settling on a flower has stung a child. And the child is afraid of bees and declares that bees exist to sting people. A poet admires the bee sucking from the chalice of a flower and says it exists to suck the fragrance of flowers. A beekeeper, seeing the bee collect pollen from flowers and carry it to the hive, says that it exists to gather honey. Another beekeeper who has studied the life of the hive more closely says that the bee gathers pollen dust to feed the young bees and rear a queen, and that it exists to perpetuate its race. A botanist notices that the bee flying with the pollen of a male flower to a pistil fertilizes the latter, and sees in this the purpose of the bee's existence. Another, observing the migration of plants, notices that the bee helps in this work, and may say that in this lies the purpose of the bee.
But the ultimate purpose of the bee is not exhausted by the first, the second, or any of the processes the human mind can discern. The higher the human intellect rises in the discovery of these purposes, the more obvious it becomes, that the ultimate purpose is beyond our comprehension.

All that is accessible to man is the relation of the life of the bee to other manifestations of life. And so it is with the purpose of historic characters and nations.

 

Tuesday, 24 December 2024

Τα κάλαντα: Η όμορφη ιστορία του αριστουργήματος του Νικηφόρου Λύτρα

Το γνωστό έργο του Νικηφόρου Λύτρα, που αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της νεοελληνικής αγροτικής ηθογραφίας. Ένας πίνακας που μου προκαλεί ιδιαίτερο θαυμασμό και συγκίνηση.

Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν… Αγαπημένη μου συνήθεια αυτών των ημερών, είναι να χαζεύω παλιές οικογενειακές φωτογραφίες και καρτ ποστάλ με ευχές. Ενώ, λοιπόν, κάθομαι με τα παιδιά μου και κοιτάμε τα όμορφα αναμνηστικά, ο γιος μου ξεχωρίζει μία κάρτα. «Αυτή με τα παιδάκια μου αρέσει!» μου λέει με ενθουσιασμό. Πρόκειται για «Τα Κάλαντα». Το γνωστό έργο του Νικηφόρου Λύτρα, που αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της νεοελληνικής αγροτικής ηθογραφίας. Ένας πίνακας που μου προκαλεί ιδιαίτερο θαυμασμό και συγκίνηση.

Ποια είναι η ιστορία του;

O κορυφαίος «ζωγράφος των Χριστουγέννων» – όπως τον αποκαλούν, τον δημιούργησε το 1872, και θεωρείται ένας από τους πιο ξακουστούς πίνακες στην ιστορία της ελληνικής ζωγραφικής. Πρόκειται για μία κορυφαία στιγμή στην ηθογραφική ζωγραφική της χώρας μας. Αποτυπώνει μια ομάδα παιδιών ντυμένα με παραδοσιακά ενδύματα, που κρατούν παραδοσιακά όργανα και λένε τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα σε μια αυλή ενός παλιού αγροτικού σπιτιού.

  Μια εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις. Και τα μηνύματα που περνά ο συγκεκριμένος πίνακας είναι πολλά και σημαντικά. Δεν πρόκειται για μια απλή απεικόνιση ενός εθίμου, αλλά για ένα συμβολικό έργο. Καταρχάς, απεικονίζει πέντε παιδιά διαφορετικής καταγωγής και εθνικότητας. Με αυτόν τον τρόπο, ο ζωγράφος υπενθυμίζει το γνήσιο πνεύμα των γιορτών. Το τραγούδι και ο σκοπός του είναι κοινός. Δεν γνωρίζει διακρίσεις και χρώμα. Το μήνυμά του είναι διαχρονικό. Ειδικά για εποχές -όπως αυτή που ζούμε- που επικρατούν αντιλήψεις φανατισμού, ρατσισμού κι εθνικισμού.

Στη δεξιά μεριά του πίνακα βλέπουμε ένα άγαλμα που παραπέμπει στη Νίκη της Σαμοθράκης. Απέναντι και σχεδόν στο ίδιο ύψος με αυτό, στέκεται μια κοινή σκούπα – ή ό, τι απέμεινε από εκείνη. Στο βάθος υπάρχει ένα ξεραμένο δέντρο, δεμένο σ` έναν πάσσαλο για να μην πέσει. Πίσω από έναν τοίχο κρύβεται ένα παιδί που παρατηρεί… Μια μητέρα – που κι εκείνη φορά παραδοσιακή φορεσιά- κρατά στην αγκαλιά της το μωρό της και παρατηρεί τα παιδιά με τη χαρά ζωγραφισμένη στο πρόσωπο της… Το λαμπρό χαμόγελο του μελαμψού τυμπανιστή ξεχωρίζει… Η κάθε λεπτομέρεια αυτού του πίνακα, όπως φαίνεται, εξυπηρετεί ένα σκοπό…

Η επιμελήτρια της Εθνικής ΠινακοθήκηςΜαριλένα Κασιμάτη αναλύει: «Τα ποιητικότατα Κάλαντα διαφεύγουν με την εσωτερικότητα και την επινόηση του χρόνου στην ελληνικότατη ηθογραφική αυτή σκηνή, από κάθε κοινοτοπία. Τα σύμβολα που εισάγει, χωρίς τυμπανοκρουσίες -το μαρμάρινο θωράκιο της Νίκης, που δένει το σανδάλι της, αλλά ειρωνικά σχεδόν, βαλμένο δίπλα σε μια χορταρένια σκούπα, το γυάλινο ποτήρι με το νερό, που παραπέμπει στην κάθαρση που έρχεται από τα Ελληνόπουλα, που δεν εμφανίζονται ως γραφικά δείγματα μιας γνωστής τυπολογίας φορεσιών, το ξερό, άνυδρο δέντρο που δηλώνει την υφέρπουσα φτώχεια στο πρόσωπο της σκοτεινής μορφής, που μόλις φαίνεται πίσω από τον τοίχο.»

Λίγα λόγια για τον σπουδαίο ζωγράφο…

«Η αγάπη προς το ωραίον είναι η γέφυρα μεταξύ Θεού και ανθρώπου». Νικηφόρος Λύτρας

Θεωρείται ένας από τους πρώτους μεγάλους δασκάλους της ζωγραφικής στην Ελλάδα και από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της Σχολής του Μονάχου στη νεοελληνική ζωγραφική Σπουδάζει αρχικά στο Σχολείον των Τεχνών (1850-1856), τη μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Είναι μαθητής της πρώτης γενιάς δασκάλων του Σχολείου (Φίλιππου Μαργαρίτη και Γεώργιου Μαργαρίτη, Ραφαήλ Τσέκολη, Αγαθάγγελου Τριανταφύλλου, Λουδοβίκου Θείρσιου). Την περίοδο 1860-1865 συνεχίζει τις σπουδές του στην Ακαδημία του Μονάχου. Το 1866 διορίζεται στην έδρα της ζωγραφικής του Σχολείου αντικαθιστώντας τον Σπυρίδωνα Προσαλέντη. Παρόλο που είναι προσκολλημένος πάντα στις αρχές του ακαδημαϊσμού της Σχολής του Μονάχου και ανεπηρέαστος από το ρεύμα των ιμπρεσιονιστών, προτρέπει τους μαθητές του να είναι ανοιχτοί στις νέες τάσεις.

 Ο Νικηφόρος Λύτρας ως καλλιτέχνης και ως δάσκαλος, σημάδεψε την πορεία της νεοελληνικής ζωγραφικής.

Από τη Μανταλένα Μαρία Διαμαντή
πηγή www.klik.gr
eimaimama.gr 
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι
 
Μας το έστειλε η Ευαγγελία 

Sunday, 22 December 2024

Ο κοκκινολαίμης, το αηδόνι του χειμώνα

Όπου και αν στρέψει κανείς το βλέμμα του τον χειμώνα θα δει έναν κοκκινολαίμη να δίνει χρώμα στο τοπίο. Στο βουνό, στον κάμπο, στο δάσος, στην παραλία, σε πάρκα και κήπους, ακόμη και σε χαραμάδες. Θα τον δει να κινείται με τα μικρά, αλλά ψηλά σε σχέση με το σώμα του, πόδια ανασηκώνοντας με χαρακτηριστικό τρόπο την ουρά του.
    «Στολίδι» του χειμώνα, έρχεται στην Ελλάδα από τη Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη, για να ξεχειμωνιάσει. Στις αρχές της Άνοιξης φτερουγίζει και πάλι για βορειότερες περιοχές. Εντούτοις, όπως αναφέρει ο δασολόγος και συνεργάτης της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας κ. Παναγιώτης Λατσούδης έχει παρατηρηθεί ότι ένα με δύο ζευγάρια παραμένουν στην καρδιά της Αθήνας, στον Εθνικό Κήπο και λίγα ακόμη στα βόρεια προάστια καθώς και σε περιοχές της χώρας με μεγαλύτερο υψόμετρο.
     Το λατινικό όνομα του είδους είναι Erithacus rubecula και προέρχεται από το ελληνικό όνομα Ερύθακος. Σύμφωνα με τον Πλίνιο, ο Ερύθακος ήταν ένα πουλί του χειμώνα το οποίο το καλοκαίρι μεταμορφωνόταν σε κοκκινούρη. Σήμερα ωστόσο οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι ο κοκκινούρης είναι άλλο είδος που επισκέπτεται τη χώρα μας τους θερινούς μήνες. Απλώς η άφιξή του συμπίπτει με την αναχώρηση του κοκκινολαίμη για τον βορρά.
     Ιδιαίτερα μοναχικό είδος, ο
κοκκινολαίμης, ή καλογιάνος όπως είναι ένα από τα πολλά λαϊκά του ονόματα, γίνεται καχύποπτος κυρίως τον χειμώνα. Κι αυτό για να μη χρειάζεται να μοιρασθεί την τροφή του με άλλους. Ούτε καν τη σύντροφο που πέρασαν μαζί το περασμένο καλοκαίρι δεν θέλει κοντά του. 
     Το χειμωνιάτικο κελάηδημά τους (είναι πιο μελαγχολικό από εκείνο του καλοκαιριού), τόσο του αρσενικού όσο και του θηλυκού, αποτελεί, όπως αναφέρει ο κ. Λατσούδης, μια σαφή δήλωση: 
«Μην πλησιάσει κανένας άλλος κοκκινολαίμης στην περιοχή μου γιατί θα λογαριαστούμε!».
Το αηδόνι του χειμώνα, αν και ιδιαίτερα μικρό σε μέγεθος (δεν ξεπερνά τα 14 εκατοστά) γίνεται ιδιαίτερα επιθετικό όταν απειλείται ο ζωτικός του χώρος και τα αποθέματα της τροφής που θα τον κρατήσουν στη ζωή τους κρύους μήνες του χρόνου.
     «Ο κοκκινολαίμης ιδρύει όλο το χρόνο επικράτειες, τις οποίες υπερασπίζεται σθεναρά από εισβολείς και διεκδικητές, έτσι θα ακούσουμε το τραγούδι του όλο το χρόνο. Το παράδοξο όμως είναι ότι το χειμώνα κελαηδά και το θηλυκό που επιθυμεί και αυτό να έχει μια αποκλειστικά δική του επικράτεια! Έτσι, σε κάθε θέση βλέπουμε συνήθως μόνο ένα Κοκκινολαίμη, εκτός από την αναπαραγωγική περίοδο», λέει η υπεύθυνη δράσεων ευαισθητοποίησης της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας κυρία Ρούλα Τρίγκου.
     Πάντως, χάρις του τολμηρού του χαρακτήρα όλοι μπορούν να δουν κατά την περίοδο του χειμώνα έναν κοκκινολαίμη. Αποτελεί ένα από τα δημοφιλέστερα και αγαπητά μικροπούλια. Κελαηδά το χειμώνα έναν από τους μελωδικότερους και μελαγχολικότερους σκοπούς.
     Εξαιτίας της ιδιαίτερης συμπεριφοράς του, αλλά και της ομορφιάς του, έχει γίνει «ήρωας» σε πλήθος παιδικών βιβλίων, ελληνικών και ξένων και έχει εμπνεύσει μεγάλους Έλληνες ποιητές όπως τον Γεώργιο Δροσίνη, τον Ηλία Βενέζη και τον Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Χαρακτηριστική η πρώτη στροφή του ποιήματος του Βαλαωρίτη «Ο Καλογιάννος»:

«Μὴ μὲ ρωτᾷς ποῦθ᾿ ἔρχομαι, μὴ μὲ ρωτᾷς ποῦ τρέχω
πατρίδα ἐγὼ δὲν ἔχω
παρὰ τοῦ βάτου τ᾿ ἄγριο, τ᾿ ἀγκαθερὸ κλαρί.
Μὲ δέρνει τ᾿ ἀνεμόβροχο, εἶμαι φτωχὸ πουλί,
Ὁ λόγκος τὸ παλάτι μου, καὶ βιό μου εἶν᾿ ἡ χαρά,
πετῶ, κορνιάζω ξέγνοιαστος οσῶχω τὰ φτερά».

Βασιλιάς των πουλιών κατά την παράδοση

     Η λαϊκή παράδοση τον θέλει βασιλιά των πουλιών. Σύμφωνα με ένα λαϊκό παραμύθι από το Αγρίνιο μια φορά τα πουλιά ζητούσαν βασιλιά και ο Θεός τους είπε ότι τη θέση θα πάρει εκείνος που θα πετάξει ψηλότερα. Τα περισσότερα πουλιά δεν ήθελαν να συμμετέχουν σε έναν άνισο αγώνα διότι γνώριζαν ότι θα κέρδιζε ο αετός. Μόνον ο καλόγιαννος επέμενε.
     Έτσι όταν ο αετός πέρασε όλα τα πουλιά στο ύψος φώναξε: «Ποιος μπορεί να πετάξει ψηλότερα από μένα;» Και ο καλόγιαννος, που είχε κρυφτεί στη ράχη του, φτερουγίζοντας λίγο ψηλότερα φώναξε: «Εγώ». Έτσι έγινε βασιλιάς των πουλιών.

Πώς να γίνετε «φίλος» με έναν κοκκινολαίμη
Το λεπτό ράμφος του κοκκινολαίμη προδίδει την προτίμησή του στα έντομα, αλλά τρέφεται και με καρπούς. Κατά την περίοδο του χειμώνα τα πουλιά χρειάζονται πλούσια τροφή που θα τους δώσει ενέργεια ώστε να αντεπεξέλθουν στις δύσκολες καιρικές συνθήκες. Τότε μπορείτε να τοποθετήσετε στον κήπο σας επιτραπέζιες ταΐστρες με ξηρούς καρπούς όπως ηλιόσπορους, βρώμη, κ.ά. καθώς και με φρούτα όπως μήλα και αχλάδια. Οι κοκκινολαίμηδες της περιοχής σας θα τα εκτιμήσουν δεόντως!

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Είναι δυνατόν η οικογενειακή γαλήνη να καταρρέει στο όνομα της παρέας;

Μήπως ο γαλήνιος οικογενειακός μικρόκοσμος ταράζεται κάθε φορά που το μικρό σας επιστρέφει απ' το σχολείο; 

«Μαμά, ο Άγγελος έχει τηλεόραση στο δωμάτιό του και μένει ξύπνιος μέχρι αργά... Η Ελένη τρώει γαριδάκια κάθε μέρα στο σχολείο... Ο Βασίλης έχει σκύλο και ηλεκτρικό πατίνι... όλοι οι συμμαθητές μου έχουν ipad...» 

Μα, είναι δυνατόν ολόκληρο το οικογενειακό κατεστημένο να καταρρέει στο όνομα της παρέας; Κι όμως, είναι μοιραίο να συμβεί!
Ομάδα αναφοράς!
Μέχρι πρότινος τα πρότυπά του ήταν ο μπαμπάς, η μαμά και ο... Batman ή η Μουλάν (ή η Έλσα)! 

Ξαφνικά τα μόνα πρόσωπα που θαυμάζει είναι οι φίλοι του, τους οποίους θέλει οπωσδήποτε να ικανοποιεί, ακόμα κι όταν έχουν παράλογες απαιτήσεις. 
Πώς μπορείτε να το βοηθήσετε να αποφύγει τις παγίδες;
Το παιδί προσχολικής ηλικίας, μέσα στην ομάδα των συνομηλίκων του εξασφαλίζει συντρόφους για παιχνίδι. Από τα έξι όμως και μετά η ομάδα των συνομηλίκων είναι κάτι περισσότερο από ομάδα παιχνιδιού είναι και ομάδα αναφοράς, μέσα από την οποία το παιδί αναζητά πρότυπα συμπεριφοράς. Γύρω μάλιστα στα επτά, και συνήθως μέχρι τα εννέα, η αξία των φίλων γίνεται ακόμη πιο σημαντική. Γι' αυτό, συνήθως τα μικρά επιμένουν στη θέσπιση κανόνων που θα πρέπει πιστά να τηρούν όλα τα μέλη της ομάδας.
Τα παιδιά σ' αυτή τη φάση είναι τόσο ανασφαλή, που νιώθουν ασφάλεια μόνο όταν ντύνονται ή συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο. Μέσα σ' ένα τέτοιο πλαίσιο αλληλεπίδρασης, το παιδί αποκτά γνώσεις και δεξιότητες, αντιμετωπίζει καταστάσεις και δοκιμάζει τις δυνάμεις του. Στην πραγματικότητα, όχι μόνο επηρεάζεται, αλλά προσπαθεί και να επηρεάσει!

Πάνω απ' όλα ψυχραιμία!
Οι περισσότεροι γονείς ανησυχούν περισσότερο απ' όσο θα έπρεπε για το γεγονός ότι το παιδί επηρεάζεται από τους φίλους του. «Δεν μ' ενδιαφέρει τι κάνει ο Βασίλης στο σπίτι του», ίσως έχετε ήδη ακούσει τον εαυτό σας να φωνάζει, «σ'αυτό το σπίτι θα κάνουμε αυτό που λέω εγώ!» Κι όμως! Η πίεση των συνομηλίκων δεν είναι πάντα αρνητική. 
Αντίθετα, θα πρέπει να τονίσουμε ότι αυτή η νέα διάσταση στις κρίσεις του παιδιού είναι απαραίτητο στοιχείο για την ψυχοκοινωνική του ανάπτυξη, η οποία μάλιστα θα το βοηθήσει να εισέλθει πιο ομαλά στην εφηβεία. Είναι μια υγιής διαδικασία, που αφορά την προσπάθεια διαφοροποίησης από τους γονείς. 

Και να πώς μπορείτε να χειριστείτε την κατάσταση:

- Φροντίστε να δίνετε εξηγήσεις
Το παιδί, σ' αυτή τη φάση, τις περισσότερες φορές αντιγράφει πρότυπα συμπεριφοράς χωρίς να προλάβει να τα επεξεργαστεί με βάση τη λογική. Γι' αυτό, φροντίστε, πριν ξεστομίσετε ένα αυθαίρετο «όχι», να εξηγήσετε γιατί αρνείστε κάτι.

- Δείξτε ενδιαφέρον
Μη διακωμωδείτε ή αδιαφορείτε για κάτι που το παιδί θεωρεί τραγικό, π.χ. το γεγονός ότι τσακώθηκε με το φίλο του. Είναι σημαντικό το παιδί να καταλάβει ότι ενδιαφέρεστε για το πώς αισθάνεται.

- Μην καβγαδίζετε για ασήμαντους λόγους
Δείξτε στο παιδί ότι κάποιοι κανόνες μπορεί να αναπροσαρμοστούν -πράγμα που σίγουρα θα εκτιμήσει-, παραμένοντας όμως αμετάπειστοι σε θέματα που θέλετε οπωσδήποτε να μείνουν όπως είναι.

- Ανοίξτε το σπίτι
Τα παιδιά θέλουν να παίξουν και να διαβάσουν μαζί. Δώστε τους την ευκαιρία να το κάνουν και μην ξεχνάτε ότι, όσο καλύτερα γνωρίζετε τους φίλους του, τόσο πιο εφησυχασμένοι θα νιώθετε.

- Δώστε το καλύτερο δυνατό παράδειγμα
Μπορεί να νομίζετε ότι δεν σας θαυμάζει πια, όμως εξακολουθείτε να είστε το πιο δυνατό πρότυπο για εκείνο.

Τι μπορεί να βοηθήσει;


Μερικά σημαντικά πράγματα που μπορούν να εξισορροπήσουν την επιρροή των συνομηλίκων πάνω στα παιδιά σας είναι τα εξής:

- Ένα πλούσιο «πρόγραμμα»
Όσο λιγότερο χρόνο διαθέτει το παιδί στην ομάδα των συνομηλίκων, τόσο πιο μειωμένη είναι η τάση του να αντιγράψει τη συμπεριφορά των άλλων παιδιών. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να απομονώσετε το παιδί. Όμως, ένα γεμάτο πρόγραμμα, ιδιαίτερα με δραστηριότητες που το συναρπάζουν, μπορεί να βοηθήσει.

- Ουσιαστική σχέση με τους γονείς
Όσο περισσότερο ποιοτικό χρόνο περνά το παιδί με τους γονείς του, τόσο περισσότερο επηρεάζεται από πρόσωπα του άμεσου οικογενειακού περιβάλλοντος, με αποτέλεσμα να είναι μικρότερη η επιρροή των συνομηλίκων του.

- Όσο περισσότεροι οι φίλοι, τόσο το καλύτερο
Κανονίζοντας παιχνίδι με τα παιδιά φίλων σας το Σαββατοκύριακα ή με το παιδάκι της διπλανής πόρτας τις καθημερινές τα απογεύματα, το παιδί μαθαίνει να μην είναι τόσο εξαρτημένο από τους συμμαθητές του.

- Τα χόμπι είναι σημαντικά!
Η συμμετοχή σε οργανωμένες δραστηριότητες, όπως σπορ, μουσική, χορός, τέχνες, εξασφαλίζουν στο παιδί ποικίλες ευκαιρίες για ανάπτυξη της αυτονομίας, των ταλέντων και της προσωπικότητάς του.

Προσέξτε τις παρεμβάσεις σας


Οι περισσότεροι γονείς υιοθετούν ακραία αντιμετώπιση σε ό,τι αφορά τις παρέες των παιδιών τους. 
Είτε παρεμβαίνουν δραστικά λέγοντας «Δεν θέλω να κάνεις παρέα μ' αυτό το παιδί» ή απέχουν εντελώς, με τη δικαιολογία ότι το παιδί πρέπει να μάθει να τα βγάζει μόνο του πέρα με τις φιλίες του. 
Στην πραγματικότητα, η πιο σωστή στάση είναι να παρακολουθείτε διακριτικά και προσεχτικά. 
Η παρέμβαση του γονιού είναι σημαντική, προκειμένου να εξηγήσει στο παιδί τι είναι σωστό και τι όχι όταν αισθάνεται μπερδεμένο, περνώντας του μηνύματα όπως ότι...
... δεν χρειάζεται να είναι με όλους στενός φίλος.
... πρέπει να είναι ευγενικό, προσέχοντας να μην πληγώνει τα συναισθήματα των άλλων.
... η μοναδικότητά του είναι ένα στοιχείο που του δίνει αξία.

Θέλω να φορέσω αυτό!!!


Από εκεί λοιπόν που ο μικρός σας δεν έδινε δεκάρα για το τι θα φορέσει, ξαφνικά σας ζητάει φαρδιές βερμούδες και καπελάκι τζόκεϊ! Κι όσο για τη μικρή σας, τα ρούχα είναι μόνιμη πηγή στρες κάθε πρωί που ετοιμάζεται. Είναι ένα ακόμα σημάδι ότι μεγαλώνουν, που ισοδυναμεί με βήμα στην ανεξαρτησία. Το ντύσιμο είναι ένα κεφάλαιο δύσκολο (ειδικά για τα κορίτσια μετά τα οκτώ), γιατί η φιλία αρχίζει να προσδιορίζεται από το στυλ των μαλλιών, τα ρούχα και γενικά την εμφάνιση, καθώς δημιουργούνται οι πρώτες κλίκες. Όσο για το δικό σας ρόλο, σεβαστείτε την άποψη του παιδιού, όμως παρακολουθήστε το από κοντά. 

Πιο συγκεκριμένα, φροντίστε να...
... το παίρνετε μαζί σας όταν ψωνίζετε, αφήνοντας να σας υποδείξει τα ρούχα που προτιμά.
... βάζετε όρια στις επιλογές του με βάση την ηλικία του.
... δίνετε έμφαση στην επιλογή διαφορετικών ρούχων για διαφορετικές περιστάσεις.
... να μην επιμένετε να φορά κάποια ρούχα, αν δεν θέλει (γιατί να το κάνετε δυστυχισμένο;).
... να το κάνετε να αισθάνεται όμορφο και ξεχωριστό για τα φυσικά του χαρακτηριστικά ή για τις ικανότητες και τα επιτεύγματά του.
____________________

Βάσω Μακαρώνη, ψυχολόγος - παιδοψυχολόγος

Αχ, αυτές οι παρέες του! Προσοχή στους χειριστικούς φίλους!

Μέχρι πρότινος τα πρότυπά του ήταν ο μπαμπάς, η μαμά και ο… Σπάιντερ μαν
Ξαφνικά τα μόνα πρόσωπα που θαυμάζει είναι οι φίλοι του, τους οποίους θέλει οπωσδήποτε να ικανοποιεί, ακόμα κι όταν έχουν παράλογες απαιτήσεις. Πώς μπορείτε να το βοηθήσετε να αποφύγει τις παγίδες;

Μήπως ο γαλήνιος οικογενειακός μικρόκοσμος ταράζεται κάθε φορά που το μικρό σας επιστρέφει απ’ το σχολείο; 
Ο Κίμωνας έχει τηλεόραση στο δωμάτιό του και μένει ξύπνιος μέχρι αργά… Η Αναστασία τρώει γαριδάκια κάθε μέρα στο σχολείο… Ο Χρήστος έχει σκύλο και ηλεκτρικό πατίνι… Η μισή τάξη έχει ηλεκτρονικό υπολογιστή… και ποιος στο καλό είναι ο Ξενοφώντας;
Μα, είναι δυνατόν ολόκληρο το οικογενειακό κατεστημένο να καταρρέει στο όνομα της παρέας; 
Κι όμως, είναι μοιραίο να συμβεί!
Ομάδα αναφοράς!
Το παιδί προσχολικής ηλικίας, μέσα στην ομάδα των συνομηλίκων του εξασφαλίζει συντρόφους για παιχνίδι. Από τα έξι όμως και μετά η ομάδα των συνομηλίκων είναι κάτι περισσότερο από ομάδα παιχνιδιού· είναι και ομάδα αναφοράς, μέσα από την οποία το παιδί αναζητά πρότυπα συμπεριφοράς. Γύρω μάλιστα στα επτά, και συνήθως μέχρι τα εννέα, η αξία των φίλων γίνεται ακόμη πιο σημαντική. Γι’ αυτό, συνήθως τα μικρά επιμένουν στη θέσπιση κανόνων που θα πρέπει πιστά να τηρούν όλα τα μέλη της ομάδας. Τα παιδιά σ’ αυτή τη φάση είναι τόσο ανασφαλή, που νιώθουν ασφάλεια μόνο όταν ντύνονται ή συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο. Μέσα σ’ ένα τέτοιο πλαίσιο αλληλεπίδρασης, το παιδί αποκτά γνώσεις και δεξιότητες, αντιμετωπίζει καταστάσεις και δοκιμάζει τις δυνάμεις του. Στην πραγματικότητα, όχι μόνο επηρεάζεται, αλλά προσπαθεί και να επηρεάσει!
Πάνω απ’ όλα ψυχραιμία!
Οι περισσότεροι γονείς ανησυχούν περισσότερο απ’ όσο θα έπρεπε για το γεγονός ότι το μικρό επηρεάζεται από τους φίλους του. «Δεν μ’ ενδιαφέρει τι κάνει ο Χρίστος στο σπίτι του», ίσως έχετε ήδη ακούσει τον εαυτό σας να φωνάζει, «σ’αυτό το σπίτι θα κάνουμε αυτό που λέω εγώ!» Κι όμως! Η πίεση των συνομηλίκων δεν είναι πάντα αρνητική. Δεν σημαίνει ότι το παιδί σας σύντομα θα καπνίζει με τους φίλους του τσιγάρα!
Αντίθετα, θα πρέπει να τονίσουμε ότι αυτή η νέα διάσταση στις κρίσεις του παιδιού είναι απαραίτητο στοιχείο για την ψυχοκοινωνική του ανάπτυξη, η οποία μάλιστα θα το βοηθήσει να εισέλθει πιο ομαλά στην εφηβεία. Είναι μια υγιής διαδικασία, που αφορά την προσπάθεια διαφοροποίησης από τους γονείς. Και να πώς μπορείτε να χειριστείτε την κατάσταση:
  • Φροντίστε να δίνετε εξηγήσεις
Το παιδί, σ’ αυτή τη φάση, τις περισσότερες φορές αντιγράφει πρότυπα συμπεριφοράς χωρίς να προλάβει να τα επεξεργαστεί με βάση τη λογική. Γι’ αυτό, φροντίστε, πριν ξεστομίσετε ένα αυθαίρετο «όχι», να εξηγήσετε γιατί αρνείστε κάτι.
  • Δείξτε ενδιαφέρον
Μη διακωμωδείτε ή αδιαφορείτε για κάτι που το παιδί θεωρεί τραγικό, π.χ. το γεγονός ότι τσακώθηκε με το φίλο του. Είναι σημαντικό το παιδί να καταλάβει ότι ενδιαφέρεστε για το πώς αισθάνεται.
  • Μην καβγάδιζετε για ασήμαντους λόγους
Δείξτε στο παιδί ότι κάποιοι κανόνες μπορεί να αναπροσαρμοστούν -πράγμα που σίγουρα θα εκτιμήσει-, παραμένοντας όμως αμετάπειστοι σε θέματα που θέλετε οπωσδήποτε να μείνουν όπως είναι.
  • Ανοίξτε το σπίτι
Τα παιδιά θέλουν να παίξουν και να διαβάσουν μαζί. Δώστε τους την ευκαιρία να το κάνουν και μην ξεχνάτε ότι, όσο καλύτερα γνωρίζετε τους φίλους σας, τόσο πιο εφησυχασμένοι θα νιώθετε.
  • Δώστε το καλύτερο δυνατό παράδειγμα
Μπορεί να νομίζετε ότι δεν σας θαυμάζει πια, όμως εξακολουθείτε να είστε το πιο δυνατό πρότυπο για εκείνο.
Τι μπορεί να βοηθήσει;
Μερικά σημαντικά πράγματα που μπορούν να εξισορροπήσουν την επιρροή των συνομηλίκων πάνω στα παιδιά σας είναι τα εξής:
  • Ένα πλούσιο «πρόγραμμα»
Όσο λιγότερο χρόνο διαθέτει το παιδί στην ομάδα των συνομηλίκων, τόσο πιο μειωμένη είναι η τάση του να αντιγράψει τη συμπεριφορά των άλλων παιδιών. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να απομονώσετε το παιδί. Όμως, ένα γεμάτο πρόγραμμα, ιδιαίτερα με δραστηριότητες που το συναρπάζουν, μπορεί να βοηθήσει.
  • Ουσιαστική σχέση με τους γονείς
Όσο περισσότερο ποιοτικό χρόνο περνά το παιδί με τους γονείς του, τόσο περισσότερο επηρεάζεται από πρόσωπα του άμεσου οικογενειακού περιβάλλοντος, με αποτέλεσμα να είναι μικρότερη η επιρροή των συνομηλίκων του.
  • Όσο περισσότεροι οι φίλοι, τόσο το καλύτερο
Κανονίζοντας παιχνίδι με τα παιδιά φίλων σας το Σαββατοκύριακα ή με το παιδάκι της διπλανής πόρτας τις καθημερινές τα απογεύματα, το παιδί μαθαίνει να μην είναι τόσο εξαρτημένο από τους συμμαθητές του.
  • Τα χόμπι είναι σημαντικά!
Η συμμετοχή σε οργανωμένες δραστηριότητες, όπως σπορ, μουσική, χορός, τέχνες, εξασφαλίζουν στο παιδί ποικίλες ευκαιρίες για ανάπτυξη της αυτονομίας, των ταλέντων και της προσωπικότητάς του.
Περιοριστείτε σε προσεκτικές παρεμβάσεις
Οι περισσότεροι γονείς υιοθετούν ακραία αντιμετώπιση σε ό,τι αφορά τις παρέες των παιδιών τους. Είτε παρεμβαίνουν δραστικά λέγοντας «Δεν θέλω να κάνεις παρέα μ’ αυτό το παιδί» ή απέχουν εντελώς, με τη δικαιολογία ότι το παιδί πρέπει να μάθει να τα βγάζει μόνο του πέρα με τις φιλίες του. Στην πραγματικότητα, η πιο σωστή στάση είναι να παρακολουθείτε διακριτικά και προσεχτικά. 
Η παρέμβαση του γονιού είναι σημαντική, προκειμένου να εξηγήσει στο παιδί τι είναι σωστό και τι όχι όταν αισθάνεται μπερδεμένο, περνώντας του μηνύματα όπως ότι…
 δεν χρειάζεται να είναι με όλους στενός φίλος.
 πρέπει να είναι ευγενικό, προσέχοντας να μην πληγώνει τα συναισθήματα των άλλων.
 η μοναδικότητά του είναι ένα στοιχείο που του δίνει αξία.
Αχ αυτά τα ρούχα!
Από εκεί λοιπόν που ο μικρός σας δεν έδινε δεκάρα για το τι θα φορέσει, ξαφνικά σας ζητάει φαρδιές βερμούδες και καπελάκι τζόκεϊ! Κι όσο για τη μικρή σας, τα ρούχα είναι μόνιμη πηγή στρες κάθε πρωί που ετοιμάζεται. Είναι ένα ακόμα σημάδι ότι μεγαλώνουν, που ισοδυναμεί με βήμα στην ανεξαρτησία. Το ντύσιμο είναι ένα κεφάλαιο δύσκολο (ειδικά για τα κορίτσια μετά τα οκτώ), γιατί η φιλία αρχίζει να προσδιορίζεται από το στυλ των μαλλιών, τα ρούχα και γενικά την εμφάνιση, καθώς δημιουργούνται οι πρώτες κλίκες.
Όσο για το δικό σας ρόλο, σεβαστείτε την άποψη του παιδιού, όμως παρακολουθήστε το από κοντά. Πιο συγκεκριμένα, φροντίστε να…
… το παίρνετε μαζί σας όταν ψωνίζετε, αφήνοντας να σας υποδείξει τα ρούχα που προτιμά.
… βάζετε όρια στις επιλογές του με βάση την ηλικία του.
… δίνετε έμφαση στην επιλογή διαφορετικών ρούχων για διαφορετικές περιστάσεις.
… να μην επιμένετε να φορά κάποια ρούχα, αν δεν θέλει (γιατί να το κάνετε δυστυχισμένο;).
… να το κάνετε να αισθάνεται όμορφο και ξεχωριστό για τα φυσικά του χαρακτηριστικά ή για τις ικανότητες και τα επιτεύγματά του.
Προσοχή στους χειριστικούς φίλους!
Η Μαριάννα, μητέρα της μικρής Δώρας, περιγράφει πώς με την έναρξη της σχολικής χρονιάς παρατήρησε ότι η κόρη της γυρνούσε στο σπίτι αναστατωμένη. Όταν μίλησε μαζί της, ανακάλυψε ότι αιτία ήταν η διπλανή της, η Ιωάννα, η οποία κάθε φορά που η Δώρα έπαιζε ή μιλούσε στο διάλειμμα με κάποια άλλη συμμαθήτρια, εκείνη κατέβαζε τα μούτρα. Η μικρή Δώρα δεν μπορούσε να καταλάβει πού ακριβώς έκανε λάθος, όμως το σίγουρο είναι ότι η Ιωάννα την έκανε να αισθάνεται φοβερές ενοχές.
Τα παιδιά έχουν την τάση να είναι χειριστικά. Επίσης, έχουν την τάση να επιμένουν σ’ αυτό που θέλουν, επειδή ξέρουν πως τις περισσότερες φορές αυτό φέρνει αποτέλεσμα. Μερικές φορές όμως κάποια παιδιά είναι τόσο πιεστικά, που περιορίζουν την προσωπικότητα κάποιων άλλων, ενώ μερικά αισθάνονται ότι μ’ αυτό τον τρόπο ασκούν εξουσία.
Μερικά βασικά χαρακτηριστικά των χειριστικών φίλων:
1. Δυσκολεύονται να δεχτούν το «όχι» ως απάντηση.
2. Καταφεύγουν πολύ συχνά στον εκβιασμό («Δεν θα σε καλέσω στο πάρτι μου, αν δεν…»).
3. Περιορίζουν τα άλλα παιδάκια.
4. Έχουν την τάση να εξαιρούν παιδιά από την παρέα.
5. Είναι συνήθως δημοφιλή και έχουν πολλούς φίλους.
από antikleidi

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki