Sunday 24 December 2006

Χριστουγεννιάτικα έθιμα χωρών

Ελλάδα
Στην Ελλάδα τα
Χριστούγεννα είναι μια από τις μεγαλύτερες Θρησκευτικές εορτές των Ελλήνων. Η ευχή «Καλές γιορτές» είναι από τις πιο χαρακτηριστικές κατά τη περίοδο πριν και μετά τα Χριστούγεννα μέχρι τα Θεοφάνια (Δωδεκαήμερο).Σε όλη τη χώρα τα παιδιά τριγυρνούν από σπίτι σε σπίτι για να πουν τα κάλαντα τις παραμονές των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Θεοφανίων, ενώ στις 12.00 τα μεσάνυκτα ανάβουν φωτιές για να διώξουν τους καλικάντζαρους, έθιμο κυρίως της υπαίθρου.Στην Ελλάδα που κύριο χριστουγεννιάτικο έδεσμα είναι το χοιρινό, απαντάται και το έθιμο με το χριστουγεννιάτικο καραβάκι που όμως στη Χίο αποτελεί τοπικό έθιμο της Πρωτοχρονιάς με ομοιώματα πλοίων.Επίσης οι εξώστες, τα παράθυρα, οι κήποι, αλλά και οι χώροι γύρω από το τζάκι σφύζουν από ανάλογη διακόσμηση γιορτινής ατμόσφαιρας.Η πίτα που ετοιμάζεται με τον ερχομό του νέου έτους, η Βασιλόπιτα, περιέχει ένα «φλουρί», που σύμφωνα με την παράδοση, θα φέρει καλή τύχη σ΄ αυτόν που θα το βρει. Στα δε Θεοφάνια που εορτάζεται η Βάπτιση του Χριστού καθαγιάζονται τα ύδατα με ρίψεις του «σταυρού» στο υγρό στοιχείο και ανέλκυσή του από κολυμβητές με αγιασμό των σπιτιών από ιερείς και με ιδιαίτερα κατά τόπο έθιμα

Αυστρία
Στην Αυστρία όπως και στις άλλες χώρες η περίοδος των εορτών ξεκινάει την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου ή την πρώτη του Δεκεμβρίου. Στα παραδοσιακά στεφάνια που κατασκευάζονται τις ημέρες αυτές τοποθετούνται κεριά. Κάθε Κυριακή που ακολουθεί ανάβουν και ένα ακόμη κερί μέχρι και την 24 Δεκεμβρίου.Τα δώρα στα παιδιά τα μοιράζει ο Άγιος Νικόλαος με βοηθό του τον Krampus στις 6 Δεκεμβρίου.Το χριστουγεννιάτικο τραγούδι «Silent Night, Holy Night» το οποίο μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, στην Ελληνική «Άγια Νύκτα», τραγουδήθηκε για πρώτη φορά στην Αυστρία στις αρχές του 19ου αιώνα.
Η εορταστική περίοδος τελειώνει επίσημα στις 2 Φεβρουαρίου, αν και οι Αυστριακοί θεωρούν τα Θεοφάνια στις 6 Ιανουαρίου. Τα παιδιά ντυμένα σαν τους τρεις Μάγους γυρίζουν τα σπίτια και τραγουδούν τα
κάλαντα, εύχονται ένα ειρηνικό και ευλογημένο νέο έτος, ενώ τα χρήματα που συγκεντρώνουν τα προσφέρουν για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Τα στεφάνια κατασκευάζονται κάθε χρόνο σε πολλές παραλλαγές. Ποικίλουν από κλασσικά στρογγυλά με σκουροπράσινα κλαδιά πεύκου, κουκουνάρια και κόκκινους φιόγκους μέχρι τα πιο μοντέρνα με πολύχρωμα
αλεξανδριανά. Αμέσως μετά το κόψιμο των κλαδιών τα περνούν πάνω από φλόγα κεριού για να διατηρηθούν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Δανία
Στη Δανία τη περίοδο πριν από τα Χριστούγεννα φτιάχνονται πολλά χειροποίητα στολίδια για τη διακόσμηση των σπιτιών. Οι περισσότερες οικογένειες φτιάχνουν μόνες τους το παραδοσιακό
Αλεξανδριανό στεφάνι με τέσσερα κεριά που συμβολίζουν τις τέσσερις Κυριακές μέχρι την ημέρα των Χριστουγέννων.Εκτός από το στεφάνι για τη σύνθεση του οποίου χρησιμοποιούνται μικρά κόκκινα ή μπεζ Αλεξανδριανά, κλαδιά και λαμπερά στολίδια υπάρχει και το «έθιμο του κεριού» που είναι ιδιαίτερα αγαπητό στα παιδιά και χρησιμεύει σαν ημερολόγιο.Κάθε παιδί έχει ένα κερί το οποίο χωρίζεται με οριζόντιες γραμμές ή νούμερα στις μέρες που αντιστοιχούν μέχρι τα Χριστούγεννα. Κάθε μέρα το κερί ανάβεται μέχρι να πλησιάσει η επόμενη γραμμή. Έτσι φθάνει η μέρα που θα πάρει και το δώρο του. Η περίοδος των Χριστουγέννων στη Δανία συνοδεύεται και από τα απαραίτητα και πολύ σκανταλιάρικα καλικαντζαράκια τα «Julenisser». Η παραμονή των Χριστουγέννων γιορτάζεται με το παραδοσιακό τραπέζι μεταξύ των συγγενών. Ένα μεγάλο αμύγδαλο κρύβεται μέσα στο δανέζικο γλυκό. Ο τυχερός που θα το βρει ανταμείβεται με το λεγόμενο «δώρο του αμύγδαλου»

Ελβετία
Στην Ελβετία οι τέσσερις εβδομάδες προ των Χριστουγέννων εορτάζονται με πλούσια παραδοσιακά έθιμα, όπως το γιορτινό στεφάνι και το
χριστουγεννιάτικο ημερολόγιο.Ο «Samichlaus» όπως ονομάζεται στη γερμανική πλευρά της Ελβετίας ο Άγιος Νικόλαος μοιράζει γλυκά και δώρα στα παιδιά στις 6 Δεκεμβρίου. Η παραμονή των Χριστουγέννων με όλα τα άλλα έθιμα του Δένδρου ,τα κάλαντα, το γιορτινό τραπέζι και η λειτουργία των Χριστουγέννων χαρακτηρίζουν την ημέρα αυτή.

Γερμανία
Οι Γερμανοί δίνουν μεγάλο βάρος στη διακόσμηση των σπιτιών τους την περίοδο των εορτών των Χριστουγέννων. Γύρω από τα παράθυρα βάζουν ηλεκτρικά κεράκια ή λαμπιόνια και στα τζάμια τοποθετούν πολύχρωμες χριστουγεννιάτικες φιγούρες. Στα περισσότερα σπίτια κάτω από το δέντρο υπάρχει και η παραδοσιακή φάτνη.
Επίσης, στη Γερμανία συναντάται συχνά η το έθιμο του λεγόμενου 'Adventskranz'. Πρόκειται για ένα κηροπήγιο με τέσσερις θέσεις, που συμβολίζει τις τέσσερις τελευταίες εβδομάδες πριν τα Χριστούγεννα. Κάθε Κυριακή τοποθετούν ένα κερί στο κηροπήγιο αυτό, μετρώντας αντίστροφα το χρόνο που απομένει για τον ερχομό των Χριστουγέννων.
Στη Γερμανία το διάστημα που προηγείται των Χριστουγέννων (Advent) είναι πολύ σημαντικό. Για τις οικογένειες τα χριστουγεννιάτικα μπισκότα (Plätzchen) , το χριστουγεννιάτικο κέικ (Christstollen), το χριστουγεννιάτικο στεφάνι (Adventskranz) με ένα κερί για κάθε μία από τις τέσσερις Κυριακές πριν τα Χριστούγεννα και το παραδοσιακό
χριστουγεννιάτικο ημερολόγιο (Adventskalender) με ένα δώρο για κάθε μέρα από την 1η ως τις 24 Δεκεμβρίου αποτελούν τα παραδοσιακά έθιμα της περιόδου. Χαρακτηριστικές είναι και οι χριστουγεννιάτικες αγορές στο κέντρο κάθε πόλης με γλυκά, στολίδια και ζεστό κρασί με μπαχαρικά (Glühwein). Τα δώρα φέρνει το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων ο Weihnachtsmann.
Από τη πτώση του
τείχους του Βερολίνου οι Γερμανοί συγκεντρώνονται μπροστά στην αψίδα της μεγάλης πύλης και γιορτάζουν με πυροτεχνήματα την έλευση του Νέου Χρόνου.

Ολλανδία
Η περίοδος των Χριστουγέννων στην Ολλανδία ξεκινάει με μια παράδοση η οποία αρχικά δεν είχε καμία σχέση με τα Χριστούγεννα. Η ημέρα εορτής του Αγίου Νικολάου αποτελεί τη κορύφωση της εορταστικής περιόδου. Σύμφωνα με το θρύλο, ο Άγιος Νικόλαος, ο οποίος ονομάζεται «SinterKlaas» καταφθάνει στην Ολλανδία το Νοέμβριο, τρεις βδομάδες πριν τα γενέθλιά του. Το πλοίο του είναι φορτωμένο με δώρα, το υποδέχεται στο λιμένα η Βασίλισσα Βεατρίκη συνοδευόμενη από πλήθος κόσμου. (Βέβαια αυτό το έθιμο ανάγεται στην εποχή που η Ολλανδία ήταν αποικιοκρατική και έρχονταν τα χριστουγεννιάτικα προϊόντα από τις αποικίες της).Τις ημέρες που ακολουθούν ο SinterKlaas γυρίζει όλη τη Χώρα μαζί με τον βοηθό του τον Zwarten Piet (Μπλακ Πητ ή Μαύρο Πητ).Τα παιδιά στην Ολλανδία παίρνουν τα δώρα τους στις 5 Δεκεμβρίου.Τα Χριστουγεννιάτικα δένδρα στολίζονται παντού αφού έχει φύγει από τη χώρα ο SinterKlaas.Και εδώ τα
Αλεξανδριανά αποτελούν μέρος της εορταστικής διακόσμησης.

Πολωνία
Στη Πολωνία περίοδος που προηγείται των Χριστουγέννων είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς νέοι και μεγάλοι απέχουν συνειδητά από πειρασμούς (κυρίως από γλυκά) στη προσπάθειά τους να έχουν εσωτερική γαλήνη και αρμονία.Τα σπίτια και τα δωμάτιά τους φαντάζουν υπέροχα με πλούσιες χριστουγεννιάτικες διακοσμήσεις. Και εδώ κόκκινα ή μπλε
αλεξανδριανά χρησιμοποιούνται στη παραδοσιακή διακόσμηση της Πολωνίας σε συνδυασμό με κλαδιά από πεύκα.Η παραμονή των Χριστουγέννων θεωρείται η πιο σημαντική ημέρα των εορτών. Μετά από μια ημέρα νηστείας η οικογένεια από τους γηραιότερους μέχρι τα παιδιά συγκεντρώνονται στο γιορτινό τραπέζι που ειδικά για τη περίσταση είναι περίτεχνα διακοσμημένο ενώ το λευκό τραπεζομάντιλο θεωρείται πλέον απαραίτητο.
Μόλις το πρώτο αστέρι εμφανισθεί στον ουρανό η εορτή μπορεί να ξεκινήσει.Η έναρξη της εορτής γίνεται με το μοίρασμα του χριστουγεννιάτικου μπισκότου, ως ένδειξη αγάπης και συμφιλίωσης που συνοδεύεται με την ανταλλαγή θερμών ευχών.Στο τραπέζι υπάρχει πάντα και ένα πιάτο άδειο σε περίπτωση που κάποιος επισκέπτης εμφανιστεί αναπάντεχα. Τα δώρα τοποθετούνται κάτω από το
δένδρο των Χριστουγέννων και προσφέρονται από τον νεαρότερο σε ηλικία.
Σε αντίθεση με την αγγλοσαξονική παράδοση, τα δώρα δεν απευθύνονται σε καθορισμένα πρόσωπα έτσι αυτά επιλέγονται να είναι γενικού ενδιαφέροντος ή χρήσης.

Τσεχία
Στη Τσεχία η 4η Δεκεμβρίου, ημέρα της εορτής της Αγίας Βαρβάρας είναι αφιερωμένη στη μάρτυρα της περιόδου των πρώτων διωγμών των Χριστιανών. Από άκρη σε άκρη της Χώρας κόβονται κλαδιά κερασιάς και διατηρούνται στο νερό. Εάν έχουν ανθίσει μέχρι τα Χριστούγεννα φέρνουν καλή τύχη και πιθανόν ευνοϊκές προοπτικές για γάμο μέσα στην επόμενη χρονιά.
Τα κλαδιά της κερασιάς μαζί με μικρά φυτά
Αλεξανδριανών και άλλα γιορτινά στολίδια τοποθετούνται μέσα σε ψάθινα καλάθια, συνθέτοντας δημιουργίες παραδοσιακού και μοντέρνου στυλ που κοσμούν το γιορτινό τραπέζι.
Βέλγιο
Το Βέλγιο μπαίνει στο πνεύμα των Χριστουγέννων από νωρίς με την ημέρα του Sinterklaas και με τον πολύτιμο βοηθό του Zwarte Piet που μοιράζει τα δώρα από σπίτι σε σπίτι. Τα παιδιά κρεμάνε τις
κάλτσες των δώρων στο τζάκι και αφήνουν σανό και ζάχαρη για το άλογο του Sinterklaas.Ο Sinterklaas δεν είναι ο ίδιος με τον Santa Claus.Στο Βέλγιο τα Χριστούγεννα εορτάζονται και με πλήθος παραστάσεων που αποδίδονται καλλιτεχνικά σκηνές από τη Θεία Γέννηση καθώς και λιτανείες και ακόμη υπαίθριες αγορές

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ελληνικά Έθιμα - Χριστούγεννα

Ιστορίες και μύθοι για την πιο μαγική γιορτή του χρόνου.
Τα Χριστούγεννα αποτελούν τη μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης και γιορτάζονται από τα βάθη των αιώνων βασισμένα σε διάφορα ήθη και έθιμα ανάλογα με τις λαογραφικές παραδόσεις των διαφόρων χριστιανικών λαών - εθνών. Ο εορτασμός των Χριστουγέννων, μέχρι και σήμερα προκαλεί και αναζωπυρώνει αισθήματα αγάπης, αλληλεγγύης και ανθρωπιάς, που είναι άλλωστε και το μήνυμα που μας φέρνει η γέννηση του Θεανθρώπου.
Ο Ιησούς Χριστός, κήρυξε: "Αγαπάτε Αλλήλους", ένα μήνυμα τόσο δυνατό και συγχρόνως αναγκαίο, για τις δύσκολες εποχές που περνά το ανθρώπινο γένος, επηρεασμένο από τη σύγχρονη καταναλωτική αντίληψη και όλους εκείνους τους εξωγενείς παράγοντες που μας απομακρύνουν από τις ανθρώπινες αξίες. Ας δούμε λοιπόν κάποιους μύθους, και να μάθουμε από πού μας ήρθαν και πώς καθιερώθηκαν στις παραδόσεις μας και πλαισιώνουν τις γιορτές μας τα Χριστούγεννα. Από πού μας ήρθαν και πως καθιερώθηκαν;

Το έλατο.

Το έλατο πρωτοστολίστηκε στη Γερμανία και τη Σκανδιναβία, εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο και έγινε απαραίτητο για όποιον σέβεται τα Χριστούγεννά του. Εκτός όμως από λαμπρές λάμπες και ηλεκτρικά φωτάκια, στον πλανήτη κυκλοφορούν και πολλές άλλες ιδέες. Στη Λιθουανία, για παράδειγμα, βάζουν στο δέντρο τους μια αράχνη και τον ιστό της. Γιατί ο θρύλος λεει ότι αυτό είχε κάνει μια φτωχή γυναίκα όσο κοιμόνταν τα παιδιά της. Όταν αυτά ξύπνησαν, ανήμερα Χριστούγεννα, βρήκαν το δέντρο με τους μεταξένιους ιστούς να λάμπει. Στην Τσεχοσλοβακία στολίζουν το δέντρο με βαμμένα τσόφλια αυγών και στις ΗΠΑ βάζουν γιρλάντες από ποπ- κόρν. Αλλού, κρεμούν κέρατα ζώων και καμπανούλες, για να τρομάξουν τα κακά πνεύματα. Παλιότερα, έβαζαν αναμμένα κεριά στα έλατα. Το έθιμο γινόταν αιτία για πολλά ατυχήματα!. Έτσι, μέχρι να εφευρεθούν τα ηλεκτρικά φωτάκια, οι προνοητικοί είχαν και έναν κουβά νερό κάτω από το δέντρο, για τον κίνδυνο πυρκαγιάς...

Το χριστουγεννιάτικο δέντρο.

Όπως προαναφέραμε το χριστουγεννιάτικο δέντρο εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Γερμανία, στο τέλος του 16ου και στις αρχές του 17ου αιώνα. Έως τις αρχές του 19ου αιώνα δεν ήταν διαδεδομένο ευρέως - τοποθετούνταν μόνο στις εκκλησίες. Μερικές φορές μάλιστα, οι εκκλησίες επέβαλαν και την πληρωμή εισιτηρίου σε όσους ήθελαν να το δουν. Το δέντρο είναι αειθαλές, και συμβολίζει τη ζωή που "πεθαίνει" το χειμώνα. Ο δυτικότροπος τρόπος ζωής, εξαπλώθηκε και στην Ελλάδα, και ελαχιστοποίησε την παρουσία του χριστουγεννιάτικου Ελληνικού Συμβόλου, το γνωστό "καραβάκι" που για χρόνια στόλιζε τις πλατείες σε κάθε πόλη και γωνιά της Ελληνικής Επικράτειας.

Η Γαλοπούλα.

Στην Ευρώπη, υπήρχε παλαιότερα η συνήθεια να μαγειρεύουν μεγάλα πουλιά για το γιορτινό γεύμα. Προτιμούσαν τους φασιανούς, τις χήνες και τα παγόνια. Όταν, όμως δοκίμασαν τη γαλοπούλα, την καθιέρωσαν ως το κατεξοχήν χριστουγεννιάτικο γεύμα. Στις αρχές του 19ου αιώνα, στο Νόρφολκ της Αγγλίας οι πτηνοτρόφοι έλυσαν το πρόβλημα της μεταφοράς της γαλοπούλας ως εξής: έβαζαν τα πουλιά να διανύουν πάνω από 100 χιλιόμετρα σε μια εβδομάδα για να φτάσουν στην πρωτεύουσα.Κι επειδή τα ποδαράκια τους δεν είναι φτιαγμένα για πεζοπορία, τους φορούσαν ειδικά καλύμματα ή τα βουτούσαν σε πίσσα, για να σκληρύνουν!Στο Περού, το αγαπημένο φαγητό είναι η καρδιά ταύρου στα κάρβουνα, με πολλά μπαχαρικά και ξύδι.

Οι Μάγοι και πόσοι ήταν;

Η παράδοση αναφέρει άλλοτε δύο και άλλοτε περισσότερους.
Τον αριθμό "τρεις" τον ανέφερε ο Πάπας Λέων τον 5ο αιώνα,
ο οποίος, όπως και ο Ωριγένης, τον καθόρισε από τα τρία δώρα που προσφέρθηκαν στον Ιησού Χριστό, το χρυσό, το λιβάνι, και τη σμύρνα. Τα ονόματα των Μάγων είναι: Βαλτάσαρ, Κάσπαρ, και Μελχιόρ. Στις απεικονίσεις των Μάγων, ο Κάσπαρ, ο γεροντότερος και σχεδόν πάντοτε με γενειάδα, είναι ο πρώτος, ο Μελχιόρ, πάντα νέος και χωρίς γενειάδα, είναι δεύτερος, ενώ ο Βαλτάσαρ απεικονίζεται πάντα πολύ μελαχρινός ή μαύρος και έρχεται τρίτος κατά σειρά.

Η 25η Δεκεμβρίου, ως ημέρα εορτασμού των Χριστουγέννων;

Επειδή οι πρώτοι χριστιανοί ήταν εκτός νόμου στη Ρώμη - δεν επιτρέπονταν να συναντιούνται ή να εκκλησιάζονται - μαζεύονταν στις κατακόμβες, όπου τελούσαν και τις θρησκευτικές γιορτές τους. Οι διωγμοί που υφίσταντο ήταν τρομεροί. Έτσι, αποφάσισαν να γιορτάζουν τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου, την περίοδο δηλαδή που οι Ρωμαίοι ήταν απασχολημένοι με τα Σατουρνάλια. Η 25η Δεκεμβρίου καθιερώθηκε ως ημέρα εορτασμού των Χριστουγέννων για πρώτη φορά στη Ρώμη, περίπου στα μέσα του 4ου αιώνα μ.Χ. Την εποχή του Ιουστινιανού, τον 6ο αιώνα, ο εορτασμός των Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου εξαπλώθηκε σχεδόν σε όλη την Ανατολή.


Πως προέκυψαν τα δώρα και ο "Σάντα Κλάους";

Η ανταλλαγή δώρων ανάγεται στην εποχή των Ρωμαϊκών εορτών.Οι Ρωμαίοι έδιναν δώρα ο ένας στον άλλο, καθώς και στους φτωχούς. Το σύγχρονο σύμβολο της εμπορευματοποίησης των Χριστουγέννων είναι ο Σάντα-Κλάους, ο οποίος λανθασμένα παρομοιάζεται στη σημερινή Ελλάδα με τον Αϊ - Βασίλη. Η "γενεαλογική" προέλευση του δυτικού Σάντα-Κλάους είναι ο Άγιος Νικόλαος, ο Επίσκοπος Μύρωνος-Λυκίας του 4ου μ.Χ. αιώνα ονομαστός για την αρετή και την φιλανθρωπία του, και φύλακας άγγελος των παιδιών και των ναυτικών.


Με την ελπίδα το μήνυμα των Χριστουγέννων για αγάπη, αλληλεγγύη, ισότητα να εγκατασταθεί στις ψυχές όλων μας και να γίνει τρόπος ζωής και προσφοράς προς τον πλησίον μας, σας Ευχόμαστε Ολόψυχα ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ με υγεία, χαρά, δημιουργία και ευτυχία.

Επιμέλεια: Χρυσούλα Χαρδαβέλα

Το «εμπορικό» πνεύμα των Εορτών


Κάθε χρόνο, καθώς πλησιάζουν τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά, αρχίζουμε να ψάχνουμε τον προσωπικό τρόπο με τον οποίο θα τα γιορτάσουμε. Στη διαδικασία αυτή υπάρχουν πολλά πράγματα που αποσπούν την προσοχή, όμως το κυριότερο παραμένει η ίδια η γιορτή των Χριστουγέννων. Μήπως πράγματι ξεχνάμε τα Χριστούγεννα;

Κάθε χρόνο όλο και από πιο νωρίς ξεκινά οι πρώτες υπενθυμίσεις ότι οι γιορτές πλησιάζουν, όταν δειλά-δειλά κάνουν την εμφάνισή τους οι χειμωνιάτικες και αμέσως μετά οι γιορτινές βιτρίνες. Μικρά βήματα, όπως η εμφάνιση των μαγαζιών με τα χριστουγεννιάτικα στολίδια, διακοσμητικά, προετοιμασίες και σχέδια για τις χριστουγεννιάτικες διακοπές, όλα αυτά συντελούν στο να μας θυμίζουν ότι οι γιορτές έρχονται και ότι καλά θα κάνουμε να ανασκουμπωθούμε για να τις προϋπαντήσουμε και να τις αντιμετωπίσουμε.
Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας είναι πολύ πιθανό να ξεχάσει κανείς το νόημα των Χριστουγέννων και να αγκιστρωθεί στην πιο εμπορική τους πλευρά. Τα Χριστούγεννα είναι η κατεξοχήν γιορτή της αγάπης, της φροντίδας και του νοιαξίματος για τους άλλους. Παρόλα αυτά, πολλοί άνθρωποι φαίνεται να ξεχνούν αυτή τη σημαντικότατη πλευρά των γιορτών και να παραμένουν προσκολλημένοι στα προβλήματά τους, κάνοντας ένα μικρό διάλειμμα για να αγοράσουν δώρα ή να ακολουθήσουν τους τύπους και τις κοινωνικές συμβάσεις που απαιτούνται κατά τη διάρκεια των γιορτών.
Είναι οι άνθρωποι πιο δυστυχισμένοι; Σίγουρα, με τις σημερινές συνθήκες ζωής και απαιτήσεις, οι άνθρωποι έχουν πολλές φροντίδες, έγνοιες και σκοτούρες στο μυαλό τους και ίσως δεν είναι τόσο ευτυχισμένοι με την έννοια της απόλυτης, πηγαίας, αγνής ευτυχίας. Όταν μάλιστα οι ευκαιρίες για όμορφα, πηγαία, θετικά συναισθήματα περιορίζονται σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο, όταν για παράδειγμα μια γιορτή συναισθημάτων όπως τα Χριστούγεννα εμπορευματοποιείται, τότε είναι πιθανότερο να διατηρηθεί η γενικότερη άσχημη διάθεση. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι γιατί ο άνθρωπος δε βρίσκει κάτι δυνατότερο, κάτι πιο πνευματικό και με υψηλή σημασία για να του προκαλέσει την απαραίτητη αυτή ανάταση που θα τον κάνει να αισθανθεί όμορφα μέσα από τα φυλλοκάρδια του.
Γιατί αγοράζουμε δώρα; Να μια καλή ερώτηση που θα πρέπει να κάνει καθένας στον εαυτό του τις γιορτινές αυτές ημέρες.
Αγοράζουμε δώρα γιατί θέλουμε να εντυπωσιάσουμε κάποιον;
Αγοράζουμε δώρα για να δούμε το χαμόγελο να φωτίζει το πρόσωπο του αποδέκτη του δώρου μας;
Μήπως αγοράζουμε δώρα από υποχρέωση, χωρίς να αισθανόμαστε την ανάγκη να το κάνουμε;
Ή μήπως αγοράζουμε δώρα επειδή πρόκειται για κάποιο αντικείμενο που είναι η τελευταία λέξη της μόδας και προσφέροντάς το σε κάποιον ανυψώνουμε τον εαυτό μας (δείχνουμε ότι είμαστε ενήμεροι και cool) και ταυτόχρονα εντυπωσιάζουμε και υποχρεώνουμε τον άλλον, ώστε να αισθανόμαστε ότι έχουμε το πάνω χέρι;
Οι γονείς αγοράζουν τα μεγαλύτερα/καλύτερα/ωραιότερα δώρα στα παιδιά τους, επειδή νιώθουν ενοχές για τον λίγο χρόνο που έχουν γι' αυτά και προσπαθούν με αυτό τον τρόπο να ισοφαρίσουν τα πράγματα;
Τελικά αγοράζουμε δώρα για να προβάλλουμε τον εαυτό μας και να ικανοποιήσουμε τον εγωισμό μας ή αγοράζουμε δώρα πραγματικά για την χαρά της προσφοράς και για να ικανοποιήσουμε τον άλλον;
Το Πνεύμα των Χριστουγέννων Δώρα, χαρά, φροντίδα και νοιάξιμο για τους άλλους, είναι το Χριστουγεννιάτικο μήνυμα, το πραγματικό πνεύμα των γιορτών.
Μέσα από την εμπορευματοποίηση των γιορτών, η αγάπη γίνεται 'χειροπιαστή' με κάρτες και δώρα. Όταν όμως κανείς ξεχάσει το αληθινό νόημα των γιορτών, κινδυνεύει να γίνει έρμαιο των υλικών αγαθών και να χάσει την πραγματική χαρά.
Το πνεύμα των Χριστουγέννων συμβολίζει κάτι που θα πρέπει να θυμόμαστε όλο το χρόνο και όχι μόνο λίγες μέρες: να αγαπάμε και να νοιαζόμαστε για τους άλλους.
Όταν η ανταλλαγή δώρων: Φέρνει στεναχώρια αντί χαρά: πολύ πριν τις γιορτές αλλά ακόμα και την τελευταία στιγμή, σπάει κανείς το κεφάλι του για να βρει το δώρο που θα ευχαριστήσει το κάθε άτομο στη λίστα του, και πάλι δεν είναι σίγουρο αν ο αποδέκτης του δώρου θα ευχαριστηθεί. Γίνεται παρά τη θέληση του ατόμου: ο σύγχρονος κανόνας λέει ότι κάποιος μπορεί να σας υποχρεώσει κατά κάποιον τρόπο να του πάρετε δώρο αν πρώτος αυτός σας πάρει κάτι. Πρόκειται για εκβιασμό! Φέρνει δώρα τα οποία κανένας άνθρωπος στα λογικά του δεν θα αγόραζε για τον εαυτό του: Άχρηστα αντικείμενα, κακόγουστα διακοσμητικά, δώρα της τελευταίας στιγμής που δείχνουν ότι αγοράστηκαν καθαρά από υποχρέωση, χωρίς καμία σκέψη για τα γούστα ή τις ανάγκες του αποδέκτη τους. Προκαλεί εκνευρισμό: Γιατί, παρόλα αυτά, κανείς έχει να κάνει τα συνηθισμένα του ψώνια και να υποστεί συνωστισμό και σκούντημα.
Υπάρχει αντίδοτο στην εμπορευματοποίηση των Χριστουγέννων;
Βεβαίως, αρκεί κανείς να θέλει να το εντάξει στη ζωή του. Και βέβαια, δε λέει κανείς ότι θα πρέπει να σταματήσει η ανταλλαγή δώρων, το γιορτινό στόλισμα και διακοσμήσεις, οι προσκλήσεις, και η καλοπέραση. Αντίθετα, όλες αυτές οι γιορτινές πλευρές θα πρέπει να διατηρηθούν, ώστε να δίνουν μια διαφορετική διάσταση στις γιορτές και να τις κάνουν να ξεχωρίζουν από την καθημερινότητα και τη ρουτίνα. Ωστόσο, όλες αυτές οι εκδηλώσεις θα πρέπει να νοηματοδοτούνται και να συμβαίνουν σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αναφοράς, που δεν περιορίζεται σε στείρες καταναλωτικές συνήθειες.
Καταρχήν, θα πρέπει να ξεκινήσουμε διδάσκοντας στα παιδιά για το πνεύμα των Χριστουγέννων (και συγχρόνως να το θυμόμαστε κι εμείς!). Αντί οι ερωτήσεις προς τα παιδιά να περιορίζονται στο 'τι δώρο θέλεις να σου φέρει ο Άι-Βασίλης;' ή 'τι δώρα πήρες;', θα πρέπει να διευρυνθούν και να περιέχουν κι ερωτήσεις του στυλ 'τι δώρο σκοπεύεις να κάνεις στη μαμά/μπαμπά σου;'
Μέσα από βιβλία και συζητήσεις θα πρέπει οι γονείς να δώσουν στο παιδί να καταλάβει το νόημα των Χριστουγέννων. Οι γονείς θα πρέπει να ζητήσουν από το παιδί τους να διαλέξει ένα από τα παιχνίδια του (κατά προτίμηση το αγαπημένο του)και να το χαρίσει σε κάποιο άλλο παιδάκι που το έχει ανάγκη.
Η εθελοντική εργασία και η προσφορά σε φιλανθρωπικούς σκοπούς (με χρήματα, παρουσία ή εθελοντική εργασία) είναι ένας ωραίος τρόπος για να θυμηθούν και να αισθανθούν μικροί και μεγάλοι το πνεύμα των Χριστουγέννων.

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki