Διονυσίου Σολωμού - «Η γυναίκα της Ζάκυθος»

Οξύτατο πεζό σατιρικό έργο, που έχει στόχο να σατιρίσει την ανήθικη και αντεθνική στάση ενός ανώνυμου γυναικείου προσώπου, της Γυναίκας της Ζάκυθος.

περισσότερα εδώ: museumsolomos

----------------------------------

«Αλλά επειδή αρχινήσανε τά σωθικά μου να τρέμουνε σαν τη θάλασσα που δεν ησυχάζει ποτέ.
Ασήκωσα τα τρία μου έρμα δάχτυλα και έκαμα το σταυρό μου.
Έπειτα που εστάθηκα να συλλογιστώ καλά, ύψωσα το κεφάλι μου και τα χέρια μου στον ουρανό και εφώναξα: Θε μου, καταλαβαίνω πως γυρεύω ένα κλωνί αλάτι μες στο θερμό».

ανάλυση του έργου εδώ: myriobiblos

----------------------------------

 

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 2

Ο IΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ ΠΟΛΕΜΑΕΙ ΝΑ ΠΑΡΗΓΟΡΗΘΕΙ

 

1. Το λοιπόν το κορμί της γυναικός ήτανε μικρό και παρμένο,

2. και το στήθος σχεδόν πάντα σημαδεμένο από τές αβδέλλες που έβανε για να ρουφήξουν το τηχτικό, και από κάτου εκρεμόντανε δύο βυζιά ωσάν καπνοσακούλες.

3. Και αυτό το μικρό κορμί επερπατούσε γοργότατα, και οι αρμοί της εφαινόντανε ξεκλείδωτοι.

4. Είχε το μούτρο της τη μορφή του καλαποδιού, και έβλεπες ένα μεγάλο μάκρο αν εκύτταζες από την άκρη του πηγουνιού ως την άκρη του κεφαλιού,

5. εις την οποία ήτανε μιά πλεξίδα στρογγυλοδεμένη και από πάνου ένα χτένι θεόρατο.

6. Και όποιος ήθελε σιμώσει την πιθαμή για να μετρήσει τη γυναίκα, ήθελ' εύρει το τέταρτο του κορμιού στο κεφάλι.

7. Και το μάγουλό της εξερνούσε σάγριο, το όποιο ήταν πότε ζωντανό και πότε πονιδιασμένο και μαραμένο.

8. Και άνοιγε κάθε λίγο ένα μεγάλο στόμα για ν' αναγελάσει τους άλλους, και έδειχνε τα κάτου δόντια τα μπροστινά μικρά και σάπια, που εσμίγανε με τα απάνου πούτανε λευκότατα και μακρία.

9. Και μόλον πόυτανε νιά, οι μηλίγγοι και το μέτωπο και τα φρύδια και η κατεβασιά της μύτης γεροντίστικα.

10. Πάντα γεροντίστικα, όμως ξεχωριστά όταν ακουμπούσε το κεφάλι της εις το γρόθο το δεξή μελετώντας την πονηριά.

11. Και αυτή η θωριά η γεροντίστικη ήτανε ζωντανεμένη από δύο μάτια λαμπρά και ολόμαυρα, και το ένα ήτανε ολίγο αλληθώρικο,

12. και εστριφογυρίζανε εδώ και εκεί γυρεύοντας το κακό, και το βρίσκανε και όπου δεν ήτουν.

13. Και μες στα μάτια της άστραφτε ένα κάποιον τι που σ' έκανε να στοχασθείς ότι, η τρελάδα ή είναι λίγο που την άφησε ή κοντεύει να την κυτριμίσει.

14. Και τούτη ήταν η κατοικία της ψυχής της της πονηρής και της αμαρτωλής.

15. Και εφανέρωνε την πονηρία και μιλώντας και σιωπώντας.

16. Και όταν εμιλούσε κρυφά για να βλάψει τη φήμη του ανθρώπου, έμοιαζε η φωνή της με το ψιθύρισμα του ψαθιού πατημένου από το πόδι του κλέφτη.

18. Και όταν εμίλειε δυνατά, εφαινότουνα η φωνή της εκείνη όπου κάνουν οι άνθρωποι για να αναγελάσουν τους άλλους.

19. Και μολοντούτο, όταν ήτουν μοναχή, επήγαινε στον καθρέφτη, και κοιτώντας εγέλουνε κ' έκλαιε,

20. και εθάρρειε πως είναι η ωραιότερη απ' όσες είναι στα Εφτάνησα.

21. Και ήταν για να χωρίζει ανδρόγυνα και αδέλφια επιδέξια σαν το Χάρο.

22. Και όταν έβλεπε στον ύπνο της το ωραίο κορμί της αδελφής της εξύπναε τρομασμένη.

23. Ο φθόνος, το μίσος, η υποψία, η ψευτιά τής ετραβούσανε πάντα τα σωθικά,

24. Σαν τα βρωμόπαιδα της γειτονιάς τα βλέπεις ξετερολοϊσμένα και λερωμένα να σημαίνουν τα σήμαντρα του πανηγυριού και βουρλίζουν τον κόσμο.

* * *

25. Αλλά μιλώντας πάντα για τα κακά των άλλων γυναικών έσωσε ο νους της και επυρώθηκε,

26. και αισθανότουνα μία κάποια γλυκάδα εις το να τα ξαναμελετάει μονάχη της.

27. Μολοντούτο εβαστιότουνα από τα κακά έργατα.

28. Αλλά επειδή αγρίκουνε που τήν έλεγαν άσχημη, εβλάφθηκε η φιλαυτία της και εκριμάτισε και στο τέλος δεν είχε κράτο κτλ.
 

ολόκληρο το κείμενο εδώ: mikrosapoplous

Τα «διαφορετικά» παιδιά

Από: Νινέττα Φαφούτη

Το να είσαι ο πιο κοντός στην τάξη ή το αντίθετο, να περνάς όλους τους συμμαθητές σου δύο κεφάλια, το να είσαι είτε ο πιο χοντρός είτε ο πιο αδύνατος... όλες αυτές οι διαφορές δεν είναι εύκολες για να επιβιώσει ένα παιδί.

Σε κάθε ηλικία, δεν μας αρέσει να μας «σταμπάρουν», μα να γινόμαστε ένα με τη μάζα, μας ικανοποιεί να υποτασσόμαστε στα πρότυπα που μας επιβάλλονται. «Η δικτατορία της εμφάνισης είναι τόσο ισχυρή στην μοντέρνα κοινωνία μας, που ποτέ δεν ήταν τόσο σοβαρό το ζήτημα να υπάρχει ψυχική άνεση», λέει η Muriel Mazet, ψυχολόγος και συγγραφέας, και για το παιδί, αυτή η τάση για να αισθάνεται άνετα είναι πιο έντονη απ’ ότι στους ενήλικες.

Οι φίλοι δεν «χαρίζονται»
Για να αισθάνεται ένα παιδί άνετα με τον εαυτό του, πρέπει να μοιάζει με τους φίλους του. Και σε επίπεδο γούστου φυσικά (παιχνίδια, κινούμενα σχέδια στην τηλεόραση κλπ), αλλά ακόμα και στο στυλ της εμφάνισης. Γιατί; Βασικά γιατί τα άλλα παιδιά δεν χαρίζονται. Ένας μικρός μαθητής νηπιαγωγείου, που δεν είναι ακόμα εντελώς κοινωνικοποιημένος, δεν ξέρει ακόμα να ξεχωρίζει τι πρέπει να λέγεται και τι όχι. Δεν θα διστάσει λοιπόν καθόλου να βροντοφωνάξει ότι ο φίλος του είναι χοντρός σαν μπάλα. Κυρίως δεν είναι ικανό να βάλει τον εαυτό του στη θέση του παιδιού και να καταλάβει ότι αυτό μπορεί να το πληγώσει. Αυτό θα πει ειλικρίνεια! Ακόμα, αυτά τα άμεσα σχόλια και οι βάρβαρες ματιές, δεν κάνουν καθόλου καλό στο παιδί που έχει γίνει στόχος. Πριν την ηλικία των έξι, το παιδί βρίσκεται σε κατάσταση πλήρους οικοδόμησης της ταυτότητάς του και αυτό περνάει από το βλέμμα του άλλου. Αν οι φίλοι του, του δώσουν την ταμπέλα του «χοντρού», του «μυτόγκα», ή του «κοκαλιάρη», θα σημαδευτεί σκληρά από αυτή την τόσο απόλυτη εκτίμηση.

Δεχτείτε το όπως είναι
Ένα μικρό παιδί που παρουσιάζει μία διαφορετική σωματική εμφάνιση σε σύγκριση με τους άλλους, είναι αυτονόητο ότι χρειάζεται την υποστήριξη των γονιών του. Το να αντιμετωπίσει μόνο του αυτή την κατάσταση, είναι πάρα πολύ σκληρό.

-  Με το να το δεχτείτε ακριβώς όπως είναι, πιο κοντό απ’ ό,τι ονειρευόσασταν, πιο λεπτό απ’ ό,τι φανταζόσασταν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, χωρίς να σκεφτείτε όμως τις δικές σας προσωπικές απογοητεύσεις...
-  Φροντίστε και τη δική σας αυτοεκτίμηση. Πρέπει να δείτε τον εαυτό σας θετικά. Οι γονείς που δεν έχουν αυτοεκτίμηση, δυσκολεύονται να μεγαλώσουν παιδιά με υψηλή αυτοεκτίμηση. Ένας καλός, θετικό γονιός είναι αυτός που ξέρει ότι δεν είναι τέλειος αλλά αναγνωρίζει την αξία του, προσπαθώντας πάντα να βελτιωθεί και να ωριμάσει.
-  Είναι πάρα πολύ σημαντικό να δείξετε κατανόηση. Για τα παιδιά που δεν τολμούν «υψώσουν το ανάστημά τους» στο σχολείο και να υπερασπίσουν τον εαυτό τους ενάντια στα πειράγματα, είναι πολύ πιθανό να αντιδράσουν στο σπίτι με μία επιθετική συμπεριφορά απέναντι στην υπόλοιπη οικογένεια.
-  Δε τίθεται ερώτημα ότι δεν πρέπει να δώσετε καμία σημασία στο ότι υποφέρει, αλλά ούτε και να το υπερπροστατεύσετε επειδή είναι ευαίσθητο. Όμως μπορείτε να του δείξετε ότι έχετε ακούσει αυτό που το βασανίζει και να βρείτε μαζί λύσεις.
-  Τα παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση τείνουν να ασκούν έντονη κριτική στον εαυτό τους και να απογοητεύονται εύκολα από αυτόν. Βλέπουν τις προσωρινές αποτυχίες ως μόνιμες, δυσβάστακτες καταστάσεις. Το αίσθημα της απαισιοδοξίας κυριαρχεί.

Δείξτε του ότι είναι κάτι... περισσότερο!
Ως γονείς, δεν μπορούμε να ελέγξουμε όλα όσα βλέπει το παιδί μας, όσα ακούει και σκέφτεται, τα οποία συμβάλλουν στη δημιουργία της εικόνας του εαυτού του. Μπορούμε όμως να κάνουμε πολλά. Ένα παιδί σε μικρή ηλικία είναι ένα δώρο από το Θεό – ένας νέος άνθρωπος, «άγραφος χάρτης». Στα πρώτα αυτά χρόνια, όσα μπαίνουν στο μυαλό του παιδιού εντυπώνονται βαθιά. Ως γονείς λοιπόν έχουμε τη μοναδική και ανεπανάληπτη ευκαιρία να ιδρύσουμε έναν «τραπεζικό λογαριασμό αυτοεκτίμησης» στον οποίο το παιδί θα καταθέσει πολλά θετικά πράγματα για το ίδιο. Στα χρόνια και τις δεκαετίες που θα ακολουθήσουν, αυτός ο «λογαριασμός» θα εξισορροπήσει τις αναπόφευκτες αρνητικές εμπειρίες.

Πώς τροφοδοτούμε λοιπόν, τον τραπεζικό λογαριασμό του παιδιού μας; Πώς μπορούμε εμείς, ως γονείς, να χτίσουμε την αυτοπεποίθησή του;

-   Δείξτε αγάπη και στοργή στο παιδί σας.
-   Επαινέστε το παιδί σας. Να το επιβραβεύετε όσο πιο συχνά μπορείτε, όταν κάνει κάτι καλό. Πείτε, «είμαι πολύ υπερήφανος/η για σένα. Είσαι ξεχωριστός/ή. Μου αρέσει πολύ αυτό που έκανες». Είναι πολύ σημαντικό, ωστόσο, οι έπαινοί σας να είναι πιστευτοί. Μην υπερβάλλετε με δηλώσεις του τύπου, «είσαι ο πρώτος/πρώτη σε όλα. Είσαι το πιο καλό παιδί που έβγαλε ποτέ ο κόσμος» οι οποίες μπορεί να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Το παιδί θα αποκτήσει υπερτροφικό «εγώ», κάτι που θα επηρεάσει τις σχέσεις του με τους φίλους του, γεγονός που μακροπρόθεσμα θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην αυτοεκτίμησή του.
-   Θέστε στο παιδί σας στόχους, τους οποίους μπορεί να επιτύχει, όπως να ντύνεται μόνο του ή να πάρει ένα καλό βαθμό σε κάποιο διαγώνισμα. Γενικώς, να θέτετε στόχους που ταιριάζουν στην ηλικία και στις ικανότητες του παιδιού (στόχοι που είναι αδύνατο να επιτευχθούν έχουν αρνητικό αποτέλεσμα). Καθώς το παιδί εργάζεται να φτάσει στο στόχο, να το βοηθάτε, να επιβραβεύετε την προσπάθειά του και να τονίζετε την εικόνα του ως νικητή.
-   Να κρίνετε την πράξη και όχι το άτομο.
-   Δεν πρέπει ποτέ να το συγκρίνετε με άλλα παιδιά, λέγοντας, «γιατί να μην είσαι σαν τον/την τάδε;». Όταν λεχθεί κάτι τέτοιο από κάποιον τρίτο, βεβαιώστε το πως είναι μοναδικό και ιδιαίτερο με τον τρόπο του.
-   Αποδεχτείτε το για αυτό που είναι. Μην προσπαθείτε να το αλλάξετε, να το κάνετε να σας μοιάσει. Και φυσικά μην προσπαθείτε να το επηρεάσετε να ασχοληθεί με τα δικά σας ενδιαφέροντα ή να ακολουθήσει τα δικά σας όνειρα.

Με την συνεργασία της κας Αγγελικής Παρίου (Ιατρική ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια - συντονίστρια ομάδων γονέων – ενηλίκων – παιδιών – εφήβων - επιστημονική υπεύθυνος των κέντρων Ανάδραση)

imommy.gr

Τα 7 «χειρότερα» πράγματα που κάνουμε στο παιδί μας!

Από: Ελένη Χαδιαράκου

Σίγουρα νιώθετε για το παιδί σας την απόλυτη αγάπη. Τι σημαίνει, όμως, αγάπη για εσάς;
Να ανταποκρίνεστε σε κάθε του απαίτηση, ακόμη και στην πιο παράλογη;
Οι ειδικοί στον τομέα της παιδικής ανάπτυξης μας λένε ποια είναι τα πιο κοινά και τα χειρότερα λάθη που κάνουμε στην ανατροφή του παιδιού μας.  

1. Υποκύπτουμε σε όλες του τις απαιτήσεις
Σίγουρα χαίρεστε απεριόριστα, όταν βλέπετε πόσο χαίρεται το παιδάκι σας όταν παίρνει ένα νέο παιχνίδι ή τρώει το παγωτό που τόσο επιθυμεί. Όμως, το παιδί εκτός από την απεριόριστη αγάπη μας, χρειάζεται και το «όχι». Ο Edward Hallowell, ψυχίατρος και συγγραφέας του βιβλίου «The Childhood Roots of Adult Happiness» («Οι Παιδικές Ρίζες της Ευτυχίας των Ενηλίκων»), μας λέει πως τα παιδιά που τα έχουν όλα σε αφθονία (είτε δηλαδή διαθέτουν πληθώρα παιχνιδιών είτε είναι καλά προστατευμένα από καθετί που μπορεί να τους διαταράξει τη βολή τους), έχουν περισσότερες πιθανότητες να καταντήσουν έφηβοι γεμάτοι πλήξη, κυνικότητα και καθόλου χαρά. «Τα στοιχεία που βάσιμα προοιωνίζουν ευτυχισμένη ζωή είναι εσωτερικά και όχι εξωτερικά», λέει ο Hollowell, ο οποίος τονίζει πως έχει μεγάλη σπουδαιότητα να βοηθάμε τα παιδιά μας να αναπτύξουν εσωτερικά «εργαλεία» στα οποία θα μπορούν να βασίζονται σε ολόκληρη τη ζωή τους.

2. Δεν του «επιτρέπουμε» να είναι λυπημένο
«Μα δεν είναι ο ρόλος μου να κάνω το παιδί μου ευτυχισμένο; Αν δείχνει στεναχωρημένο ή κακόκεφο, δεν θα πρέπει να επέμβω άμεσα και να βελτιώσω την κατάσταση;», αναρωτιέστε συχνά. Το αντίθετο, μας λέει η Carrie Masia-Warner, παιδοψυχολόγος και διευθύντρια του Ινστιτούτου για το Άγχος και τις Διαταραχές Ψυχικής Διάθεσης στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. Είναι ένα λάθος που κάνουν πολλοί «καλοπροαίρετοι» γονείς. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να ανέχονται κάποιο βαθμό στενοχώριας και κάποιο επίπεδο δυστυχίας. Αφήστε τα να το παλέψουν, να ψάξουν για λύσεις από μόνα τους. Με τον τρόπο αυτό, θα μάθουν πώς να αντιμετωπίζουν δύσκολες καταστάσεις στη ζωή. Και η λύπη είναι μέρος της ζωής. Αν προσπαθούμε να καταπνίξουμε κάθε λυπηρή κατάσταση από τη ζωή του παιδιού μας, αυτό που θα πετύχουμε τελικά είναι να το κάνουμε να πιστέψει πως είναι κακό να αισθάνεται λύπη.

3. Δεν το μαθαίνουμε να αγαπά τους άλλους
Καθώς το νήπιο μεγαλώνει, αρχίζουμε κι εμείς να έχουμε τη δυνατότητα να του διδάξουμε πόση ικανοποίηση αντλεί κανείς βοηθώντας τους άλλους. Οι έρευνες δείχνουν πως οι άνθρωποι που ασχολούνται με πράγματα που έχουν νόημα και σκοπό είναι πιο δύσκολο να πέσουν θύματα της κατάθλιψης. Η κατανόηση, η συμπόνια, η βοήθεια, η δοτικότητα, είναι αξίες που θα το βοηθήσουν να εξελιχθεί σε έναν χρήσιμο και αυτάρκη ενήλικο. Ακόμη και η απλή βοήθεια στις δουλειές του σπιτιού (π.χ. να βάζει τα λερωμένα ρούχα στο καλάθι με τα άπλυτα) μπορεί να βοηθήσει το νήπιο να νιώθει πως προσφέρει κάτι σημαντικό.

4. Δεν δίνουμε σημασία στα ταλέντα του
Η συνταγή του Hallowell για την ευτυχία στηρίζεται σε κάτι απλό: Στο πόσο ευτυχισμένοι είναι οι άνθρωποι που έχουν αποκτήσει κάποια σημαντική δεξιότητα. Για παράδειγμα, όταν το νήπιο προσπαθεί να μάθει πώς να πετάει την μπάλα, μαθαίνει από τις αποτυχημένες απόπειρες - και βέβαια εκπαιδεύεται στην επιμονή και την πειθαρχημένη προσπάθεια. Τελικά, διδάσκεται τη χαρά της επιτυχίας, που είναι αποτέλεσμα των δικών του αγώνων. Παράλληλα, όμως, κερδίζει την ανταμοιβή της αναγνώρισης των άλλων για τα κατορθώματά του. Και το πιο σημαντικό; ανακαλύπτει πως έχει (σε κάποιο βαθμό) τον έλεγχο της ζωής του. Οι έρευνες δείχνουν πως αυτή η αίσθηση ελέγχου είναι σημαντικός παράγοντας που θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην ευτυχία του ως ενήλικο.

5. Το έχουμε πάντα κάτω από τα φτερά μας
Για κάποιους γονείς, τα όρια μεταξύ φροντίδας και υπερπροστασίας είναι τόσο δυσδιάκριτα που δεν μπορούν καν να δουν πότε το παιδί τους έχει πια μεγαλώσει. Η υπερπροστασία μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα βλαβερή για τη σωματική και ψυχική υγεία του παιδιού, μιας που οι υπερπροστατευτικοί γονείς τείνουν να εμποδίζουν δραστηριότητες ή παιχνίδια, από φόβο μήπως το παιδί τους χτυπήσει ή πονέσει, και αδυνατούν να αντιληφθούν ότι η παιδική ηλικία συνοδεύεται από γρατζουνιές, άτσαλα χτυπήματα κι ατυχήματα. Εμποδίζοντας το παιδί να συμμετέχει σε τέτοιες δραστηριότητες, του στερούν την ανάπτυξη των κοινωνικών του δεξιοτήτων και εμποδίζουν την ομαλή και σταδιακή κοινωνικοποίησή του. Τα παιδιά αυτά ως ενήλικοι συνήθως θα έχουν χαμηλή κοινωνική δραστηριότητα και θα είναι πιο δύσκολο να αναπτύξουν κοινωνικές σχέσεις. Μακροπρόθεσμα είναι πιθανό θα βρουν ένα σύντροφο εξίσου υπερπροστατευτικό με τους γονείς τους, μιας και θα είναι πραγματικά αδύνατο για αυτούς να υπάρξουν μόνοι τους χωρίς τη συνεχή παρέμβαση και φροντίδα των άλλων, και να εξελιχθούν σε ενηλίκους με χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση.

6. Το υποχρεώνουμε να γίνει το παιδί που εμείς ονειρευόμαστε
Όλοι οι γονείς εύχονται, ελπίζουν ή πιστεύουν πως το παιδί τους διαθέτει όλα αυτά τα «ιδιαίτερα χαρίσματα». Συχνά, όμως, αυτή τους η επιθυμία πηγάζει από τις προσωπικές τους ανεπάρκειες και τα δικά τους ανεκπλήρωτα όνειρα. Είναι αδύνατον να είμαστε «ουδέτεροι» απέναντι στα παιδιά μας, να μην έχουμε καμιά προσδοκία για το μέλλον τους. Υπάρχει, όμως, μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο να προσπαθούμε να καθοδηγήσουμε το μέλλον τους, και στο να τα αναγκάσουμε να γίνουν αυτό που θέλουμε. Οι πολύ απαιτητικοί γονείς συχνά είναι αυστηροί και με τον εαυτό τους. Θέλουν να μεγαλώσουν σούπερ παιδιά, για να αποδείξουν ότι είναι με τη σειρά τους τέλειοι γονείς. Είναι σημαντικό να μην τους επιβάλλετε τις δικές σας προσδοκίες, αλλά να είστε δίπλα τους και να τα στηρίζετε σε κάθε τους επιλογή, ακόμα κι αν είναι αντίθετη από τη δική σας.

7. Δεν το αφήνουμε να κάνει λάθη
Σύμφωνα με τον δρ Edward Hallowell, όταν δίνουμε στα παιδιά το περιθώριο να αποκτήσουν ένα ευρύ φάσμα εμπειριών, (ακόμη και αν είναι δύσκολες ή απογοητευτικές), τα βοηθάμε να αποκτήσουν ένα απόθεμα εσωτερικής-ψυχικής δύναμης που οδηγεί στο δρόμο της ευτυχίας. Είτε πρόκειται για ένα μωρό 7 μηνών που προσπαθεί να μπουσουλήσει είτε για ένα παιδί 7 χρόνων που παλεύει με ένα πρόβλημα αφαίρεσης,  θα τα πάει καλύτερα στην αντιμετώπιση κάθε είδους δυσκολιών όταν το παλέψει μόνο του ξανά και ξανά και φέρει θετικά αποτελέσματα. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει πως τα παιδιά δεν θα πρέπει να ζητούν βοήθεια όταν τη χρειάζονται, όμως ο δικός μας ρόλος δεν είναι να τους προσφέρουμε έτοιμες λύσεις, αλλά να τα βοηθήσουμε να μάθουν να αναζητούν και να βρίσκουν τη λύση μόνα τους. Έχει μεγάλη σημασία για τη μελλοντική ευτυχία του παιδιού να μάθει να χειρίζεται τις αναπόφευκτες απογοητεύσεις και τα εμπόδια της ζωής.

Με τη συνεργασία της Κατερίνας Θεοδωρίδου (ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια).

imommy.gr

Μήπως εκπαιδεύουμε «ανήμπορα» παιδιά;

Από: Ελένη Χαδιαράκου           

Του κάνετε «εσείς» όλα τα μαθήματα, το ντύνετε «εσείς», συμμαζεύετε «μόνον εσείς» τα παιχνίδια του… Τι  γίνεται όμως τελικά το παρακάνουμε εξυπηρετώντας τα για τα πάντα; Μήπως μεγαλώνουμε ανήμπορα παιδιά; Και πόσο κακό κάνει στα παιδιά αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν «μαθημένη αβοηθησία»; 

 

Learned helplessness

  «Μαθημένη αβοηθησία» ονομάζεται στην ψυχολογία η κατάσταση κατά την οποία ο άνθρωπος, μέσα από τις εμπειρίες της ζωής του που του έδειξαν δε μπορεί να αντιμετωπίσει κάτι «επώδυνο», παραδίδεται στη «μοίρα» του, (δηλαδή σ' αυτό το επώδυνο), και σταματά να αντιδρά.

 

 

Η «Μαθημένη αβοηθησία» (ή όπως είναι ο όρος στα αγγλικά Learned Helplessness) χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον ερευνητή ψυχολόγο Martin Seligman το 1967, προκειμένου να περιγράψει την κατάσταση ενός ανθρώπου που έχει μάθει να συμπεριφέρεται αβοήθητα και αδυνατεί να ανταποκριθεί στις δύσκολες συνθήκες ακόμα και αν υπάρχουν ευκαιρίες για να βοηθήσει τον εαυτό του.

Σχετίζεται άμεσα με την πεποίθηση «δεν είμαι ικανός να κάνω κάτι» γιατί δεν είμαι αρκετά καλός, έξυπνος, ταλαντούχος. Πρόκειται δηλαδή για συμπεριφορά που καθοδηγείται από την πεποίθηση «δεν μπορώ».

Πώς καλλιεργούν οι γονείς τη «μαθημένη αβοηθησία» 

Όλοι οι γονείς θέλουν να έχουν παιδιά ανεξάρτητα που να πιστεύουν στον εαυτό τους και στις ικανότητές τους, και να μπορούν να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους. Ωστόσο, πολλοί από εμάς συχνά ανατρέπουμε τις πραγματικές μας προθέσεις ακόμα και ασυνείδητα, ενισχύοντας τα συναισθήματα αβοηθησίας και ανικανότητας των παιδιών. Είτε από κεκτημένη ταχύτητα είτε από καλή πρόθεση κάνουμε εμείς τα πάντα για τα παιδιά μας, χωρίς να σκεφτούμε τι μπορούν να κάνουν αυτά για την καθημερινότητά τους.

Μήπως τα σπρώχνω στη μαθημένη αβοηθησία;

Σκεφτείτε τον τρόπο που επικοινωνείτε με τα παιδιά σας
Χρησιμοποιείτε λέξεις και φράσεις που χτίζουν την αυτονομία και την ανεξαρτησία, ή μήπως ακόμα και άθελά σας η επικοινωνία και η συμπεριφορά σας διδάσκει στα παιδιά το αντίθετο; Πόσο συχνά λέτε στα παιδιά «Άσε, θα στο φέρω εγώ, θα το κάνω εγώ για σένα, θα το χειριστώ εγώ, θα έρθει κόσμος και μάζεψα τα πράγματά σου, αυτό είναι πολύ δύσκολο για σένα»;

Κάθε φορά που ένας ενήλικας κάνει για το παιδί πράγματα που μπορεί να κάνει από μόνο του, μεταφέρει το μήνυμα ότι ξέρει περισσότερα ή καλύτερα. Ακόμα και αν αυτή είναι η αλήθεια, τα παιδιά χρειάζονται και θέλουν να μάθουν να κάνουν τις επιλογές τους, να παίρνουν τις αποφάσεις τους και να κάνουν πράγματα μόνα τους. Όταν οι γονείς ή οι ενήλικες παρεμβαίνουν συνεχώς σε ευθύνες και δραστηριότητες των παιδιών, εμποδίζουν την ανάπτυξη και τη βελτίωση δεξιοτήτων που απαιτούνται στην ενήλικη ζωή. αιτίες μπορεί να βρίσκονται στην παιδική ηλικία ενός ατόμου, στο οποίο δεν υπήρχαν σαφή όρια, κανόνες και συνέπειες και άρα δεν έμαθε πως μπορεί να ορίζει και να έχει τον έλεγχο των καταστάσεων. 

Πώς να το βοηθήσουμε να ξεπεράσει την «ανημπόρια» 

1. Μην υποκύπτετε στις απαιτήσεις του 

Συνήθως οι γονείς που κάνουν πάρα πολλά για το παιδί τους αναλαμβάνοντας όλες τις ευθύνες του, το κάνουν υπερβολικά απαιτητικό. Αν και όλα τα παιδιά μπορεί να γίνουν απαιτητικά ή παραπονιάρικα σε ένα βαθμό, όταν το παιδί ζητά συνεχώς πράγματα και σπεύδουν οι γονείς να τα ικανοποιήσουν αντί να αφήσουν το παιδί να εξυπηρετήσει τον εαυτό του, τότε κατά πάσα πιθανότητα το παιδί θα αναπτύξει ένα ισχυρό αίσθημα ανικανότητας που θα το επιδεικνύει αργότερα σε πολλούς τομείς της ζωής του.

2. Διδάξτε του την υπομονή

Το παιδί αρχίζει και μαθαίνει ότι οι γονείς είναι αυτοί που θα του βρουν απαντήσεις και λύσεις σε οτιδήποτε, με αποτέλεσμα να παραιτείται από κάθε προσπάθεια. Στην πραγματικότητα όμως τα παιδιά είναι σε θέση και μπορούν να λύνουν πολλά πράγματα από μόνα τους. Μπορεί να χρειαστεί περισσότερη προσπάθεια και υπομονή από την πλευρά τους και λιγότερη εμπλοκή από τους γονείς, στο τέλος όμως θα μπορέσουν να τα καταφέρουν!

3. Μάθετε το να παίρνει πρωτοβουλίες 

Αν οι γονείς πιάνουν τον εαυτό τους να αναλαμβάνουν συνεχώς τις ευθύνες των παιδιών όπως να συμμαζεύουν τα δωμάτιά τους, να μαζεύουν τα πιάτα τους, να κάνουν τα καθήκοντα του σχολείου, τότε θα πρέπει να σκεφτούν ότι όλες αυτές οι συμπεριφορές σε καμία περίπτωση δεν βοηθούν τα παιδιά να μάθουν να λειτουργούν ανεξάρτητα και με υπευθυνότητα. Μπορεί να φαίνεται στους γονείς πιο εύκολο και πιο αποτελεσματικό, όμως θα πρέπει να θυμούνται ότι πολύ σύντομα τα παιδιά θα βρεθούν αντιμέτωπα με την ανάληψη ευθύνης ως έφηβοι και ως ενήλικες. Όταν οι γονείς αναλαμβάνουν τα πάντα για τα παιδιά, είτε από ενοχή ή εξάντληση, είτε επειδή θέλουν απλά να γίνει η δουλειά πιστεύοντας πως αυτή είναι η εύκολη διέξοδος, δημιουργούν στα παιδιά εξάρτηση αντί για αυτονομία.

4. Αποφύγετε να είστε υπερπροστατευτικοί

Όταν ένα άτομο μεγαλώνει σε ένα υπερπροστατευτικό περιβάλλον, στο οποίο όλα του δίνονται απλόχερα και χωρίς κόπο και άρα δεν του δίνεται η ευκαιρία να νιώσει προσμονή, υπομονή για κάτι που επιθυμεί και απογοήτευση για κάτι που χάνει, είναι φυσικό να παραδίδεται στην απάθεια.

Από την Debbie Pincus, MS LMHC (www.empoweringparents.com) 

imommy.gr