Thursday 28 August 2008

Μανούλα φοβάμαι! - ❝Mommy, I had a bad dream!❞

Helping Kids Cope with Fears and Nightmares
see below

Το μικρό σας μέχρι τα δύο πιθανόν να μοιάζει ατρόμητο έως ριψοκίνδυνο. Κανένα εγχείρημα δεν φαίνεται να είναι τόσο τρομερό για εκείνο, ώστε να του βάλει φρένο. Μέχρι τότε, βλέπετε, λειτουργεί περισσότερο με το ένστικτο και τα αντανακλαστικά παρά με τη λογική. 
Όσο μεγαλώνει όμως, η νοημοσύνη του αναπτύσσεται και ο κόσμος γύρω του αρχίζει να του φαίνεται πιο επικίνδυνος και απειλητικός. 
Από τη στιγμή, λοιπόν, που αρχίζει να επεξεργάζεται λογικά τα πράγματα κι έχει ερωτήματα, αρχίζει να φοβάται περισσότερο, κάθε φορά που χρειάζεται να αναμετρηθεί με κάποιο εμπόδιο. 
Το μέχρι πρότινος θαρραλέο παιδί σας μπορεί ξαφνικά να αρχίσει να φοβάται, καθώς διανύει τον τρίτο χρόνο της ζωής του. Μπορεί να αρνείται να πάει μόνο του στο δωμάτιό του ή στο μπάνιο, να μην αντέχει το σκοτάδι ή να φοβάται ακόμα και μικρά κατοικίδια ζωάκια.
Οι φόβοι στην ηλικία αυτή πολύ συχνά συνδέονται με τον έλεγχο που έχει ή δεν έχει το παιδί απέναντι σε μία κατάσταση. Για κάθε μικρό παιδί, μία κατάσταση που του προκαλεί φόβο, στην ουσία ισοδυναμεί με μία ευκαιρία να αναμετρηθεί με κάποιο εμπόδιο και να βρει τη δύναμη να το ξεπεράσει. Εμείς οι ενήλικοι είναι δύσκολο να ταυτιστούμε και να καταλάβουμε τους φόβους του μικρού παιδιού.

Όσο κι αν προσπαθήσουμε να πείσουμε με λογικά επιχειρήματα ένα τρίχρονο πιτσιρίκι, που ξυπνάει τρομαγμένο μέσα στη νύχτα, να γυρίσει στο κρεβάτι του και να ξανακοιμηθεί ήσυχο ή να το παροτρύνουμε να πάει στην τουαλέτα χωρίς τη συνοδεία μας, ξέρουμε ότι αυτό δεν είναι πάντα εύκολο. Για εκείνο οι φόβοι δεν είναι παράλογοι, αλλά αληθινοί. Και επειδή δεν μπορεί να τους αντιμετωπίσει μόνο του, χρειάζεται υποστήριξη μέχρι να αποκτήσει εμπιστοσύνη στον εαυτό του.

Σε αυτή την ηλικία αρχίζουν και οι πρώτοι εφιάλτες. Το μικρό παιδί που ξυπνάει τρομαγμένο κατά τη διάρκεια της νύχτας δεν ξέρει ότι είδε ένα κακό όνειρο. 
Δεν μπορεί να διακρίνει εύκολα τα όρια μεταξύ του φανταστικού και του ρεαλιστικού κόσμου και δυσκολεύεται να ξεχωρίσει όχι μόνο το υπαρκτό από το ανύπαρκτο, αλλά και το ψεύτικο από το αληθινό. 
Οι αόρατοι φίλοι και εχθροί είναι αρκετά φυσιολογικοί σε αυτή τη φάση και συχνά είναι άσκοπο να αρνηθείτε την ύπαρξή τους, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να τους αποδεχτείτε κιόλας. Αυτό που χρειάζεται να θυμάστε είναι ότι σπάνια ένα παιδί χρησιμοποιεί μία φοβία για να τραβήξει την προσοχή σας.
Όσο κι αν οι φόβοι του μικρού παιδιού είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο, συχνά είναι ενοχλητικοί και προκαλούν τόσο στους γονείς όσο και στο παιδί περιττό στρες και αγωνία. Σε καμία περίπτωση ωστόσο δεν θα πρέπει να αντιδράτε στη φοβία του παιδιού με ενοχή, ανησυχία και υπερβολή. 
Οι δισταγμοί που προκύπτουν σε αυτή τη φάση σταδιακά ξεπερνιούνται. 
Στην πραγματικότητα αποτελούν και αυτοί ένα σημάδι ωρίμανσης.
Κάθε φορά που το παιδί έρχεται αντιμέτωπο με μία φοβία, να θυμάστε ότι στόχος σας δεν πρέπει να είναι να αποδείξετε στο παιδί ότι δεν πρέπει να φοβάται αυτό που φοβάται, αλλά να το βοηθήσετε να νιώσει σιγουριά και ασφάλεια, ώστε να ξεπεράσει το φόβο του.  

Για να αποδυναμώσετε μία φοβία, θα πρέπει πάντα να στέκεστε δίπλα στο μικρούλι προσφέροντάς του υποστήριξη. Γι’ αυτό:
  • Πείτε αντίο σε κάθε είδους εκφοβισμούς ως μέσο πειθαρχίας, τύπου μπαμπούλας, αστυνόμος, λύκος κ.λπ. και μην ξεχνάτε να προτρέψετε και τον παππού και τη γιαγιά να κάνουν ακριβώς το ίδιο
  • Μην ενισχύετε οποιαδήποτε φανταστική ύπαρξη. Ούτε όμως να επιμένετε ότι είναι ανύπαρκτο αυτό που υποστηρίζει το παιδί ότι υπάρχει. Είναι προτιμότερο να ελέγξετε κάτω από το κρεβάτι του και να το διαβεβαιώσετε ότι εκεί δεν κρύβεται το τέρας που φοβάται, παρά να μπείτε στη διαδικασία να το πείσετε ότι απλώς δεν υπάρχουν τέρατα. Με αυτόν τον τρόπο ανταποκρίνεστε άμεσα στο αίτημα του παιδιού για σιγουριά κι ασφάλεια
  • Ελέγξτε τι βλέπει στην τηλεόραση. Ακόμη και τα παιδικά προγράμματα μπορεί να το τρομάξουν προσωρινά
  • Μη σπρώχνετε ποτέ βίαια το παιδί κοντά στον παράγοντα που του προκαλεί φόβο, γιατί έτσι μπορεί να μεγεθύνετε τη φοβία του.

Προσπαθήστε απλά να το εξοικειώσετε σταδιακά
  • Μη γελοιοποιείτε την κατάσταση αλλά ούτε να υπερβάλλετε και να αποφεύγετε οτιδήποτε σχετίζεται ή συνδέεται με τη συγκεκριμένη φοβία του παιδιού
  • Προσπαθήστε όσο αστεία κι αν σας φαίνονται, να μην κοροϊδεύετε το παιδί στην προσπάθειά σας να το βοηθήσετε να αποβάλει το φόβο του
  • Βοηθήστε το να εξοικειωθεί σταδιακά με αυτό που το φοβίζει κρατώντας το στην αγκαλιά σας, για να νιώσει μεγαλύτερη ασφάλεια
  • Αποδυναμώστε το φόβο του διαβάζοντας σχετικά παιδικά βιβλία, φτιάχνοντας αστείες ιστορίες ή μέσα από τη ζωγραφική
  • Δείξτε υπομονή συνοδεύοντας το παιδί και κάνοντας ό,τι μπορείτε για να νιώσει πιο ασφαλές επιβραβεύοντάς το κάθε φορά που τα καταφέρνει
  • Αποφύγετε να του διηγήστε ιστορίες ή να διαβάζετε παραμύθια, που ξέρετε ότι θα το τρομάξουν
  • Αποφύγετε τα πολλά ερεθίσματα πριν την ώρα του ύπνου και ιδιαίτερα την τηλεόραση
  • Εξασφαλίστε ήρεμο περιβάλλον, γιατί πολύ συχνά ο ύπνος του παιδιού επηρεάζεται απ’ όσα συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της ημέρας
Δημοσίευση: 21-6-2008
 
"Mommy, I had a bad dream!" We've all heard that at least once. What's the best way to comfort your child? 
Psychologist and sleep expert Jill Spivack shares her expert pointers.  

 
Jill Spivack: Fears and occasional nightmares are normal in childhood.
When children are around 2 ½ to 3 years old, their imaginations develop quite a bit and having fears becomes more common. They are now recognizing that they can't be protected from every disappointment or injury by their parents, and their sense of vulnerability increases.
Fears vary depending on the age of the child, but they are a natural part of growth and development all the way through the teen years.
Nightmares are often a reflection of a child's current fears and challenges ... sort of like how adult dreams are often about stressors or unfulfilled wishes in their lives. Nightmares can also come up when there is a major transition going on -- like a move of houses, a sibling's birth, Mom traveling, starting school, or a major stressor in the house. Most nightmares involve some anxiety-producing theme where the child is in danger and feels powerless to help themselves.
When to worry: Nightmares are normal, but very frequent ones are not. If a child is having nightmares 3 times per week or more, this is excessive and may be related to a more serious anxiety disorder or a sign of excessive stress.
 

Η Ανάγκη για Αγκαλιά

Είναι άκρως συγκινητικό να βλέπετε το νεογέννητο μωρό σας να σφίγγει αντανακλαστικά το δάχτυλό σας με τη μικροσκοπική του παλάμη. Στην πραγματικότητα αυτό το έμφυτο αντανακλαστικό ένστικτο είναι ένας τρόπος για να μας πουν τα μωρά ότι έχουν ανάγκη να τα αγγίζουμε. Η αγκαλιά είναι το πρώτο προστατευμένο περιβάλλον που γνωρίζει το μωρό μετά τη γέννησή του και την έχει ανάγκη -όποιο κι αν είναι το ταμπεραμέντο του- ιδιαίτερα τους πρώτους τρεις μήνες.

Για να ησυχάσετε, λοιπόν, το μωρό σας κάθε φορά που κλαίει, το πρώτο και καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε είναι να το πάρετε αγκαλιά. Αυτή είναι η καθησυχαστική κίνηση. Ταυτόχρονα όμως προσπαθήστε να αποκωδικοποιήσετε την αιτία: θέλει να φάει, χρειάζεται άλλαγμα, είναι άρρωστο, έχει κολικούς;
Η αγκαλιά τους πρώτους μήνες ζωής του μωρού είναι η πρώτη γλώσσα που μιλάνε οι γονείς με το μωρό ή καλύτερα είναι μια μέθοδος αλληλεπίδρασης, καθώς με το τρυφερό τους άγγιγμα το μαθαίνουν να νιώθει ασφαλές και ευχαριστημένο. 
Ιδιαίτερα κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής του είναι σημαντικό να αντιδράτε θετικά στις ανάγκες του μωρού, γιατί έτσι μαθαίνει ότι είναι ικανό να επικοινωνήσει μαζί σας και σας εμπιστεύεται για να το βοηθήσετε. Αυτά το δύο μαθήματα είναι σημαντικά για τη μεταξύ σας σχέση, καθώς το μωρό μεγαλώνει και μαθαίνει να εκφράζει τον εαυτό του και τις ανάγκες του και με άλλους τρόπους.

Στοιχεία από έρευνες αποκαλύπτουν ότι η αγκαλιά και η σωματική επαφή τόσο με τη μητέρα όσο και με τον πατέρα επηρεάζει θετικά την ανάπτυξη του εγκεφάλου, δίνει ώθηση στη φυσική ανάπτυξη, μακροπρόθεσμα ενισχύει την αυτοπεποίθηση του παιδιού και την αίσθηση ευεξίας, ενώ συγχρόνως το βοηθά να αναπτύξει καλύτερες σχέσεις με τους γύρω του.
Δεν θα πρέπει, ωστόσο, να καταφεύγετε πάντα στην αγκαλιά ως μέσο ανακούφισης του μωρού. Μετά τους έξι μήνες το παιδί μπορεί να αρχίσει να θεωρεί την αγκαλιά δεδομένη και να κλαίει μόνο και μόνο επειδή την απαιτεί. Γι’ αυτό καλό είναι να δοκιμάζετε και άλλους τρόπους για να ανακουφίσετε το μωρό από την γκρίνια, όπως να του χαμογελάτε, να του μιλάτε γλυκά, να του βάλετε μουσική ή να το πάτε μια βόλτα με το καρότσι ή το αυτοκίνητο.
Επίσης καλό είναι να αρχίσετε να το βάζετε, έστω και για σύντομο χρονικό διάστημα στο ριλάξ ή το παρκάκι, ενώ βρίσκεστε στον ίδιο χώρο, έτσι ώστε να μαθαίνει να μένει έστω και για λίγο μόνο του. Όταν αποκοιμιέται στην αγκαλιά σας, θα πρέπει να το βάζετε στο κρεβατάκι του.
Από τη στιγμή που το παιδί σταθεί για πρώτη φορά όρθιο και αρχίσει να περπατά -λίγο πριν ή λίγο μετά τον πρώτο χρόνο- μπορεί να εξακολουθεί να αποζητά την αγκαλιά, ιδιαίτερα όταν έρχεται αντιμέτωπο με καινούργιες καταστάσεις ή νέα πρόσωπα. Σε αυτή την περίπτωση ζητά να νιώσει ασφάλεια. Επίσης μπορεί να αναζητά την αγκαλιά σας για οτιδήποτε πηγαίνει στραβά στη διάρκεια της ημέρας, π.χ. όταν χτυπήσει ή απογοητευθεί. Είναι σημαντικό να τη χαρίζετε απλόχερα στο παιδί, όταν νιώθει ανασφάλεια ή ψάχνει για ανακούφιση, χωρίς να το πιέζετε να ανεξαρτητοποιηθεί πρόωρα. Έτσι τονώνετε την αυτοπεποίθησή του και ενισχύετε τη μεταξύ σας σχέση.

Αγκαλιά με μέτρο
Πάντα υπάρχει ο φόβος μήπως το μωρό γίνει ανασφαλές και περισσότερο εξαρτημένο, αν το παίρνετε συνέχεια αγκαλιά. Όμως οι ειδικοί διευκρινίζουν: αυτό που βλάπτει δεν είναι η αγκαλιά, αλλά η κατάχρηση. Γι’ αυτό η αγκαλιά:
  • Δεν πρέπει να είναι ο μόνος τρόπος απασχόλησης του παιδιού. Μπορείτε να παίξετε με το παιδί, να του μιλήσετε, να κοιτάξετε μαζί ένα βιβλίο. Η επαφή και η αλληλεπίδραση πρέπει να ενισχύονται και με την ομιλία, την οπτική επαφή, το χαμόγελο.
  • Να την προσφέρετε μόνο αφού αποκλείσετε άλλες αιτίες που προκαλούν δυσαρέσκεια στο μωρό. Μήπως πεινάει, είναι λερωμένο, κρυώνει, βαριέται, θέλει βόλτα, θέλει να παίξετε;
  • Δεν είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος για να φάει ή να κοιμηθεί το μωρό.
  • Έτσι δίνετε λανθασμένα πρότυπα στη διατροφή και στις συνήθειες του ύπνου. 
πηγή

Είπαν για το δάσκαλο

  • Οι δάσκαλοι, πιστεύω, είναι τα πιο υπεύθυνα και σημαντικά μέλη της κοινωνίας επειδή οι εκπαιδευτικές τους προσπάθειες επηρεάζουν τη μοίρα του πλανήτη.
    Helen Caldicott, συγγραφέας και ακτιβίστρια για την ειρήνη
  • Το όνειρο ξεκινά, τις περισσότερες φορές με ένα καθηγητή που πιστεύει σε εσένα, που σε τραβά, σε σπρώχνει, σε οδηγεί στο επόμενο υψίπεδο, που μερικές φορές σε κεντρίζει με ένα κοφτερό ραβδί που ονομάζεται αλήθεια.
    Dan Rather

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki