“Τα παιδιά χρειάζονται τέχνη και ιστορίες και ποιήματα και μουσική...

... όσο χρειάζονται αγάπη και φαγητό και καθαρό αέρα και παιχνίδι”

"Children need art and stories and poems and music as much as they need love and food and fresh air and play."

Ο Φίλιπ Πούλμαν (Philip Pullman) είναι ένας Βρετανός συγγραφέας που έχει τιμηθεί με πολυάριθμα βραβεία. Το παρακάτω κείμενο το έγραψε για τη δέκατη επέτειο του Astrid Lindgren Memorial Award το 2012.

«Τα παιδιά χρειάζονται τέχνη και ιστορίες και ποιήματα και μουσική όσο χρειάζονται αγάπη και φαγητό και καθαρό αέρα και παιχνίδι. Αν δεν δώσεις σε ένα παιδί τροφή, η ζημιά γίνεται γρήγορα ορατή. Αν δεν αφήσεις ένα παιδί να έχει καθαρό αέρα και παιχνίδι, η ζημιά είναι επίσης ορατή, αλλά όχι τόσο γρήγορα. Αν δεν δώσεις σε ένα παιδί αγάπη, η ζημιά μπορεί να μην είναι φανερή για μερικά χρόνια, αλλά είναι μόνιμη.

Αλλά αν δεν δώσεις σε ένα παιδί τέχνη και ιστορίες και ποιήματα και μουσική, η ζημιά δεν είναι τόσο εύκολα ορατή. Είναι εκεί όμως. Τα σώματα τους είναι αρκετά υγιή. Μπορούν να τρέξουν και να πηδήξουν και να κολυμπήσουν και να φάνε λαίμαργα και να κάνουν πολύ θόρυβο, όπως έκαναν πάντα τα παιδιά, αλλά κάτι λείπει.

    Είναι αλήθεια ότι μερικοί άνθρωποι μεγαλώνουν χωρίς να συναντήσουν ποτέ κάποιου είδους τέχνη, και είναι απόλυτα ευχαριστημένοι και ζουν καλές και πολύτιμες ζωές, και στων οποίων τα σπίτια δεν υπάρχουν βιβλία, και δεν ενδιαφέρονται πολύ για τις εικόνες, και δεν βρίσκουν κάποιο νόημα στη μουσική. Λοιπόν, αυτό είναι εντάξει. Ξέρω τέτοιους ανθρώπους. Είναι καλοί γείτονες και χρήσιμοι πολίτες.

Όμως άλλοι άνθρωποι, σε κάποιο στάδιο της παιδικής ή νεανικής τους ηλικίας, ή ακόμη και σε μεγαλύτερη ηλικία, έρχονται αντιμέτωποι με κάτι από ένα είδος που δεν ονειρεύτηκαν ποτέ. Είναι τόσο ξένο σε αυτούς όσο η σκοτεινή πλευρά της σελήνης. Αλλά μία μέρα ακούν μία φωνή στο ραδιόφωνο να διαβάζει ένα ποίημα, ή περνούν από ένα σπίτι με ένα ανοιχτό παράθυρο όπου κάποιος παίζει πιάνο, ή βλέπουν μία αφίσα από έναν συγκεκριμένο πίνακα σε κάποιου τον τοίχο, και τους αγγίζει τόσο πολύ που αισθάνονται ζαλάδα. Τίποτα δεν τους προετοίμασε γι’αυτό.

    Ξαφνικά συνειδητοποιούν ότι είναι γεμάτοι με μία λαχτάρα, παρόλο που δεν είχαν καμία ιδέα πριν ένα λεπτό. Μία λαχτάρα για κάτι τόσο γλυκό και τόσο απολαυστικό που σχεδόν τους πληγώνει. Κλαίνε σχεδόν, αισθάνονται λύπη και χαρά και μόνοι και ευπρόσδεκτοι από αυτήν την εντελώς νέα και παράξενη εμπειρία, και θέλουν απεγνωσμένα να πλησιάσουν το ραδιόφωνο, παραμένουν έξω από το παράθυρο, δεν μπορούν να πάρουν τα μάτια τους από την αφίσα. Το ήθελαν αυτό, το χρειαζόντουσαν όπως ένας πεινασμένος χρειάζεται τροφή, και δεν το ήξεραν. Δεν είχαν ιδέα.»

greekteachers

Είναι τα Μοναχοπαίδια Εγωκεντρικά, Μοναχικά και Κακομαθημένα; / Only Children: Lonely and Selfish?

Οι γονείς θα πρέπει να θυμούνται ότι, είτε μεγαλώνουν ένα παιδί,
είτε παραπάνω από ένα, είναι αυτοί που θα δώσουν τις σωστές κατευθύνσεις στα παιδιά τους μέσα από την ανατροφή και τη διαπαιδαγώγηση που ακολουθούν.

Only Children: Lonely and Selfish?

    Παρόλο που οι εποχές έχουν αλλάξει και όλο και περισσότερες οικογένειες έχουν μόνο ένα παιδί (είτε από επιλογή είτε λόγω συνθηκών), αρκετά συχνά τα μοναχοπαίδια κουβαλάνε πάνω τους ταμπέλες και λανθασμένα στερεότυπα.

    Οι αντιλήψεις που επικρατούν για αυτά τα παιδιά τις περισσότερες φορές βασίζονται απλά και μόνο σε μία ερώτηση “Έχεις αδέλφια;”. Αν η απάντηση είναι όχι, τότε ταυτόχρονα αρχίζουν και ενεργοποιούνται τα στερεότυπα – άρα είσαι κακομαθημένος, εγωιστής, μόνος κ.α.

    Εκτός όμως από τα παιδιά που μπορεί να χαρακτηρίζονται αρνητικά από το κοινωνικό τους περιβάλλον, είναι και οι ίδιοι οι γονείς που μπαίνουν σε σκέψεις πιστεύοντας ότι ίσως το παιδί τους βρίσκεται σε μειονεκτική θέση σε σύγκριση με τα παιδιά που μεγαλώνουν με αδέρφια. Είναι άραγε αυτές οι αντιλήψεις αληθινές, ή πρόκειται για μύθους και απλά στερεότυπα; Στη βιβλιογραφία αναφέρονται πάρα πολλά στερεότυπα και μύθοι που αφορούν τα μοναχοπαίδια. Οι πιο συχνοί και οι πιο δημοφιλείς μύθοι που αναφέρονται σε αυτά τα παιδιά, αναλύονται παρακάτω.

Μύθος 1ος: Τα μοναχοπαίδια είναι κακομαθημένα.

    Το πιο επαναλαμβανόμενο στερεότυπο για τα μοναχοπαίδια είναι ότι είναι κακομαθημένα. Στην βιβλιογραφία χρησιμοποιείται πολύ συχνά ο όρος “εκθρόνιση”, για να περιγραφεί η κατάσταση του παιδιού που μόλις έχει αποκτήσει αδερφάκι. 

Το παιδί που μέχρι πρότινος ήταν το κέντρο της προσοχής και απολάμβανε “βασιλική” μεταχείριση, ξαφνικά εκθρονίζεται όταν ένα άλλο παιδί έρχεται στον κόσμο. Αργά ή γρήγορα το παιδί αυτό θα πρέπει να συμβιβαστεί με τη νέα πραγματικότητα και να αρχίσει να μοιράζεται. Από την άλλη πλευρά όμως, το μοναχοπαίδι δεν εκθρονίζεται ποτέ και συνεχίζει να λαμβάνει τη συνεχή και αμέριστη προσοχή των γονιών του. Αυτό το γεγονός είναι που δίνει την αφορμή για να δημιουργηθεί ο μύθος των κακομαθημένων παιδιών.

Ποια είναι η αλήθεια;

    Αν και είναι γεγονός ότι το μοναχοπαίδι απολαμβάνει την αμέριστη προσοχή των γονιών του, είναι λανθασμένη η αντίληψη ότι αυτή η προσοχή θα κακομάθει απαραίτητα το παιδί. Η καλή ή κακή συμπεριφορά του παιδιού στην πραγματικότητα εξαρτάται από την ανατροφή και τα όρια που θέτουν οι γονείς στην διαπαιδαγώγησή του. Είναι επομένως καθαρά στο χέρι των γονιών το πώς θα συμπεριφερθούν στο παιδί και τι ισορροπίες θα κρατήσουν στη διαπαιδαγώγησή του.

Μύθος 2ος: Τα μοναχοπαίδια είναι εγωιστές.

    Ένας επίσης πολύ δημοφιλής μύθος είναι ότι τα μοναχοπαίδια σκέφτονται μόνο το εγώ τους, δεν έχουν ιδέα του πώς είναι να μοιράζεσαι και να νοιάζεσαι για τους άλλους. Με άλλα λόγια είναι εγωιστές γιατί μεγαλώνουν μόνα τους και έχουν και τους γονείς τους που τα κακομαθαίνουν.

Ποια είναι η αλήθεια;

    Όλα τα μικρά παιδιά κατευθύνονται από εγωκεντρική σκέψη και είναι κτητικά με τα πράγματα που θεωρούν δικά τους. Ταυτόχρονα, τα περισσότερα παιδιά στην εφηβεία εξαιτίας των ορμονικών και ψυχικών αλλαγών, μπορεί να εμφανίσουν επιθετική στάση ή επαναστατική διάθεση η οποία μπορεί να παρερμηνευθεί ως εγωισμός.

    Επομένως, ο εγωισμός δεν είναι αποκλειστικό χαρακτηριστικό των παιδιών που δεν έχουν αδέλφια. Δεν είναι λίγες εκείνες οι φορές που τα παιδιά δεν θέλουν να μοιράζονται πράγματα με τα αδέλφια τους. Στην πραγματικότητα, οι γονείς είναι αυτοί που θα ενθαρρύνουν τέτοιες συμπεριφορές, και αν όχι ανάμεσα στα αδέλφια, μπορούν με μεγάλη ευκολία να ενισχύσουν τη μοιρασιά και τη φροντίδα των άλλων με τους φίλους, τους συμμαθητές και με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.

Μύθος 3ος: Τα μοναχοπαίδια είναι πολύ μοναχικά.

    Οι περισσότεροι γονείς που έχουν μόνο ένα παιδί ζουν με το φόβο ότι το παιδί τους μεγαλώνει μόνο του και αργότερα θα έχει να αντιμετωπίσει τον κόσμο χωρίς να έχει ένα άτομο που θα το ενώνουν δεσμοί αίματος για να ακουμπήσει πάνω του στα δύσκολα.

Ποια είναι η αλήθεια;

    Σίγουρα οι οικογενειακοί δεσμοί λειτουργούν ως μαξιλάρι ασφαλείας στα δύσκολα, αλλά τα μοναχοπαίδια τις περισσότερες φορές νιώθουν άνετα όταν είναι μόνα τους και είναι σε θέση να απασχολούν πιο εύκολα τον εαυτό τους χωρίς να εξαρτώνται από άλλους και από φίλους. Το να είσαι μόνος σου δεν σημαίνει ...

James Barrie: - Καλημέρα σας...

  "Αυτοί που φέρνουν τον ήλιο στη ζωή των άλλων, 

φωτίζουν εξίσου και τη δική τους ύπαρξη."

Sunrise Painting Leonid Afremov

"Those who bring the sun into the lives of others 

equally illuminate their own existence."                                                                            James Barrie

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι