Sunday 21 June 2020

Αγαπώ το παιδί μου για αυτό που είναι...

Γράφει η Δημοσιογράφος Μαρία Σκαμπαρδώνη

Αγαπώ το παιδί μου για αυτό που είναι. 

Όχι επειδή θα αναστήσει τα δικά μου πεθαμένα όνειρα και θα δώσει σάρκα στα δικά μου απωθημένα. 
Όχι επειδή είναι ένας άνθρωπος που μου ανήκει σαν κτήμα, αλλά επειδή γεννήθηκε από εμένα για να ζήσει το δικό του είναι, τη δική του ζωή.

Αγαπώ το παιδί μου για αυτό που είναι. 
Για το δρόμο του που χάραξε, για την ψυχοσύνθεσή του, για το γεγονός πως είναι ένας άνθρωπος με ελαττώματα και προτερήματα. Δεν το εξιδανικεύω, δεν το στήνω σε ένα βάθρο με σκοπό να του πλέκω εγκώμια τελειότητας. 
Αλλά δεν το υποτιμώ, δεν ξεσπώ επάνω του τα δικά μου απωθημένα, τα δικά μου συμπλέγματα κατωτερότητας, τις δικές μου αδυναμίες.

Αγαπώ το παιδί μου, επειδή είναι ένας ξεχωριστός άνθρωπος. 
Μία οντότητα με τις δικές του προτιμήσεις, τις δικές του ανάγκες, τα δικά του σωστά και τα λάθη. Δεν μπορώ να του στερήσω την ευκαιρία και το δικαίωμα να ζήσει τη δική του ζωή. Μπορώ μόνο να είμαι δίπλα του, δείχνοντας πως υπάρχει ένας άνθρωπος που θα το φροντίζει και θα το αγαπάει πάντοτε.

Αγαπώ το παιδί μου για αυτό που είναι. 
Όχι για αυτό που ήθελα να είναι η γιατί βλέπω σε αυτό μία χαμένη εκδοχή του δικού μου εαυτού.

efiveia

Ποιος είναι ο ρόλος του πατέρα;

Επιστημονικές έρευνες που τονίζουν τη σημαντικότητα του πατέρα, κάνουν λόγο για το πόσο θετικά επιδρά η παρουσία του ακόμη και στις σχολικές επιδόσεις των παιδιών.
Σύμφωνα με τα πρότυπα της πατριαρχικής οικογένειας, ο πατέρας είναι αυτός που φροντίζει για την (οικονομική κυρίως) ασφάλεια της οικογένειας, ενώ η μητέρα είναι αυτή που ασχολείται πιο πολύ με τα παιδιά, είτε έχει να κάνει με την προσωπική τους φροντίδα, είτε για το διάβασμα.

Ο πατέρας είναι το πρόσωπο της εξουσίας και της  πειθαρχίας, και η μητέρα καλείται να τον «μαλακώσει» ή να τον επικαλεστεί όταν τα παιδιά για παράδειγμα δεν τρώνε το φαγητό τους ή δεν διαβάζουν.

Ωστόσο, αυτό το καθεστώς οφείλει να αλλάξει! Ακόμα και στα επαγγέλματα που έχουν ταυτιστεί με τη φροντίδα του παιδιού, δύσκολα συναντάται άντρας που έχει αναλάβει για παράδειγμα νηπιαγωγός ή βρεφονηπιοκόμος, ή ακόμη και δάσκαλος δημοτικού. Έτσι, η αγωγή στα πρώτα χρόνια ανάπτυξης (βιολογικής και κοινωνικής) είναι κατά βάση…γένους θηλυκού.

Αυτό το απλό παράδειγμα δείχνει ότι ίσως η κοινωνία δεν εμπιστεύεται τον άντρα για την ανατροφή του παιδιού, κάτι που φαίνεται και στις μέρες μας από το ποιος αποκτά την κηδεμονία των παιδιών μετά από διαζύγιο. Η μήπως αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης είναι ένα στερεότυπο που έχουν δεχτεί και οι ίδιοι οι πατεράδες;

Έρευνες τονίζουν τον πρωταρχικό ρόλο του πατέρα στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού. Σε ένα οικογενειακό σύστημα, ο πατέρας είναι αυτός που δίνει την «ταυτότητα» της οικογένειας. Ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό, είναι επειδή το παιδί αναζητά στον πρόσωπο του πατέρα όχι μόνο τον προστάτη, αλλά και αυτόν που θα στηρίξει την οικογένεια, και θα την ενδυναμώσει με τη δίκαιη εξουσία του. Για να γίνει αυτό, ο πατέρας πρέπει να είναι ιδανικός, δηλαδή να συνδυάζει τη στοργή με την πειθαρχία, και να μην ανήκει σε κάποια από τις παρακάτω κατηγορίες!
  1. Ο απών πατέρας: ο πατέρας που έχει αφήσει το έργο της αγωγής του παιδιού αποκλειστικά στη μητέρα
  2. Ο αυστηρός πατέρας: ο πατέρας που ζητά από τα παιδιά του να είναι πάντα πρώτα, και σπάνια επιβραβεύει.
  3. Ο αυταρχικός πατέρας: ο άκαμπτος πατέρας, που επιθυμεί να επιβάλλεται και δεν «ακούει» τις επιθυμίες των παιδιών του.
  4. Ο εχθρικός πατέρας: ο πατέρας που εκφράζεται μόνο με ακραίους τρόπους, και συμπεριφέρεται απάνθρωπα.
  5. Ο επιεικής πατέρας: ο πατέρας που φοβάται να επιβληθεί, και είναι ανίκανος να διαπαιδαγωγήσει τα παιδιά του.
Ο δημοκρατικός πατέρας: ο ιδανικός πατέρας. Είναι αυτός που σέβεται τα "θέλω" των παιδιών του, αλλά θέτει και όρια στην καθημερινότητά τους. Δεν γίνεται ποτέ αυταρχικός χωρίς αφορμή, και είναι πάντα διαθέσιμος για συζήτηση και επίλυση προβλημάτων.

Αναλύοντας τα είδη πατέρα, ας σκεφτούμε ότι
  • ο εχθρικός για παράδειγμα, είναι και εχθρικός σύζυγος,
  • ο αυστηρός πατέρας είναι και αυστηρός σύζυγος,
  • ο απών είναι και απών από τα συζυγικά του καθήκοντα. 
Με άλλα λόγια, οι πατεράδες που δεν τείνουν προς τη δημοκρατικότητα, μπορούν εύκολα να περιθωριοποιηθούν και να νιώσουν ότι μόνο με τον…δικό τους τρόπο (δηλαδή αυστηρό και απάνθρωπο) μπορούν να θεωρηθούν μέλη της οικογένειας.

Ο πατέρας στις μέρες μας είναι πολύ σημαντικός. Πλέον οφείλει να στηρίζει τη σύζυγό του που είναι εργαζόμενη, αλλά και να συμμετέχει πιο πολύ στα «καθημερινά του παιδιού», που όμως είναι καθοριστικά για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα του. Το παιδί έχει ανάγκη να βασίζεται σε κάποιον που θα τον/την επιβραβεύει ή θα τον τιμωρεί, για να αρχίσει έτσι οριοθετείται η προσωπικότητά του. Συχνά μάλιστα παρατηρείται σε έρευνες ότι οι ενήλικες που έχουν προβλήματα με πρόσωπα εξουσίας, έχουν μεγαλώσει σε περιβάλλοντα όπου ο πατέρας άνηκε σε μία από τις 5 κατηγορίες που προαναφέραμε.

Ο ρόλος του πατέρα στην Ελλάδα είναι σε μεταβατική φάση, ή ακόμη να ακολουθήσουμε τα ευρωπαϊκά πρότυπα;. Πλέον,  ενώ στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει άδεια πατρότητας, στη χώρα μας αυτό ισχύει μόνο στον ιδιωτικό τομέα! (σήμερα λέχθηκε πως αυτό, κατά κάποιο τρόπο, θα διορθωθεί).
Για παράδειγμα, στην Ελλάδα στο δημόσιο τομέα οι άνδρες δεν δικαιούνται μειωμένο ωράριο, όπως δεν δικαιούνται και οι γυναίκες, αν ο πατέρας βρίσκεται σε γονική άδεια. Στον ιδιωτικό τομέα, ο πατέρας δικαιούται μειωμένο ωράριο, αν η μητέρα δεν κάνει χρήση του. (πηγή: ΚΕΘΙ, Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας)

Για να μπορέσει ο πατέρας να αναλάβει περισσότερα καθήκοντα τόσο συζυγικά όσο και γονεϊκά, η πολιτεία, η κοινωνία αλλά και η ίδια του η οικογένεια οφείλουν να τον εμπιστευτούν και να τον κάνουν ισότιμο σε ό,τι αφορά την ανατροφή των παιδιών. Διαφορετικά, τα σημερινά παιδιά, θα μεγαλώσουν και θα γίνουν απόντες πατέρες, ενώ οι γυναίκες θα αρκούνται σε ένα σύζυγο που είναι αυστηρός, απών και δεν θα εμπλέκεται όπως πρέπει στο μεγάλωμα των παιδιών και στο σχηματισμό μίας υγιούς και ευτυχισμένης οικογένειας.

Σχετικά Links

Καλύπτοντας τις Βασικές Ανάγκες του Παιδιού

Κάθε γονιός θέλει να χαρίσει στα παιδιά όσο το δυνατόν περισσότερα για να καλύψει εκτός των συναισθηματικών και των φυσικών αναγκών. 
Ωστόσο, θα ήταν καλό να θυμάστε ότι τα παιδιά δεν χρειάζονται πολλά πράγματα για να είναι ευτυχισμένα. 
Ταυτόχρονα, οι συναισθηματικές τους ανάγκες δεν εξαρτώνται πάντα και απαραιτήτως από τα υλικά αγαθά. 
Υπάρχουν τρόποι να δώσετε στο παιδί ακριβώς αυτό που χρειάζεται για να καλυφθούν οι βασικότερες ανάγκες του. 
Αυτοί περιλαμβάνουν:

* Την προσοχή σας
Η προσοχή δεν μπορεί να αγοραστεί αλλά μπορεί να γίνει… αντικείμενο «κλοπής» όταν οι υποχρεώσεις κατακλύζουν το πρόγραμμά σας. 
Για αυτό είναι σημαντικό να περνάτε χρόνο μαζί του, παίζοντας ή απλά μιλώντας. 
Θα ήταν καλό, αυτές τις ώρες που περνάτε μαζί να αφήσετε στην άκρη το κινητό σας ώστε να εστιάσετε την προσοχή σας μόνο σε αυτό. 
Πραγματικά, η προσοχή σας αποτελεί ένα από τα καλύτερα δώρα που μπορείτε να του χαρίσετε, καθώς τονώνει το ηθικό του αλλά και την διάθεσή του.

* Την αγκαλιά σας
Το παιδί χρειάζεται, ακόμα και όταν μεγαλώσει και το αρνείται, την αγκαλιά σας, καθώς αποτελεί τον τρόπο να του δείξετε έμπρακτα πόσο το αγαπάτε. 
Αγκαλιάζοντας το παιδί, ενισχύεται το αίσθημα της ασφάλειας ενώ ταυτόχρονα το βοηθάτε να σας ανοιχθεί και να επικοινωνήσει μαζί σας. 
Σε στιγμές αβεβαιότητας, η γονεϊκή αγκαλιά αποτελεί πολύτιμη ασπίδα, που το παιδί μπορεί να «χρησιμοποιήσει» όχι μόνο για να καλυφθεί αλλά και για να μάθει πώς πρέπει να διαχειρίζεται τις δύσκολες καταστάσεις.

* Καλή διατροφή

Μαζί με τις βασικότερες συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού θα πρέπει να καλύπτεται και η ανάγκη για υγιεινή και θρεπτική καθημερινή διατροφή, καθώς ενισχύει την καλή του ανάπτυξη, σωματική αλλά και εγκεφαλική. 
Δοκιμάστε να προγραμματίσετε τα γεύματά του, καθώς θα μπορείτε να φροντίζετε για την διατροφή του δίχως να αγχώνεστε πότε και πώς θα προλάβετε. 
Ωστόσο, θα ήταν καλό να μην εξαντλήσετε και την αυστηρότητά σας, αρκεί να ακολουθεί μια ισορροπημένη διατροφή.

*Σωματική και… ψυχική ηρεμία

Θα ήταν καλό να δημιουργήσετε μια ρουτίνα που θα ακολουθείτε μαζί με το παιδί πριν τον ύπνο, καθώς έτσι θα μπορεί να χαλαρώσει και να απολαύσει ένα ποιοτικό ύπνο. 
Εξίσου σημαντική με την σωματική ξεκούραση είναι και η ψυχική χαλάρωση, που θα του προσφέρει ένα σταθερό, ζεστό και φιλόξενο οικογενειακό περιβάλλον. 
Αυτό σημαίνει ότι θα ήταν καλό να «επιλέγετε» τις μάχες σας, καθώς δεν υπάρχει λόγος να διαταράσσετε το όμορφο οικογενειακό κλίμα για σχεδόν ασήμαντους λόγους.

*Την υποστήριξή σας
Η πιο ισχυρή ενθάρρυνση έρχεται από τους γονείς και μπορεί να βοηθήσει το παιδί να βρει κίνητρο και να παρακινηθεί για να προσπαθήσει περισσότερο. 
Σε κάθε ευκαιρία, δώστε του να καταλάβει πόσο πολύ πιστεύετε σε αυτό όπως και στις ικανότητες ή τα ταλέντα του. Μην στοχεύετε στην τελειότητα αλλά στην προσπάθεια, καθώς αυτή με την πάροδο του χρόνου θα το βοηθήσει να τελειοποιηθεί και τελικά θα φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

imommy

Πατέρα Κάτσε Φρόνιμα

Πατέρα, κάτσε φρόνιμα
μη γίνεσαι ρεζίλι.
Τα νιάτα θέλουν έρωτα
κι οι γέροι χαμομήλι.

Κάθε πράμα στον καιρό του
και τον Αύγουστο κολιός,
στη ζωή έγινε νόμος
και δε γίνεται αλλιώς.

Μπαμπά μου, κάτσε φρόνιμα,
σ’ το λέω μια και δύο.
Δεν είσ’ εσύ για τσαχπινιές
αλλά για συνεργείο.

Κάθε πράμα ...

Μπαμπά μου, κάτσε φρόνιμα
μη στρίβει το μυαλό σου.
Και άσε το ζεϊμπέκικο,
σ’ το λέω για καλό σου.

Κάθε πράμα ...


Από την ταινία Πατέρα Κάτσε Φρόνιμα - 1967 της Καραγιάννης-Καρατζόπουλος. 
Με τους Λάμπρο Κωνσταντάρα, Μίρκα Καλατζοπούλου, Αλέκο Τζανετάκο, Γιώργο Μούτσιο κ.α.

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki