Monday 11 June 2018

Όταν προκαλούμε ντροπή στα παιδιά,
το αποτέλεσμα είναι τοξικό

Αλήθεια, σας αρέσει να σας ντροπιάζουν;
“Δεν ντρέπεσαι που κάνεις σαν μωρό;”, 
“Μην συμπεριφέρεσαι σαν χαζό”, 
“Είσαι τόσο άτακτος, τόσο ανώριμος, τόσο ανεύθυνος, τόσο… τόσο…τόσο…”. 
Φράσεις που χρησιμοποιούνται σαν ένα αποτελεσματικό εργαλείο για να αλλάξει μια συμπεριφορά, ή μήπως έχουν καταστρεπτικές συνέπειες στη ψυχοσύνθεση των παιδιών;
Στην πραγματικότητα, όταν οι γονείς χρησιμοποιούν σχόλια που προκαλούν ντροπή στα παιδιά ή υποτιμητικά συναισθήματα, μπορούν να δουν τη συμπεριφορά των παιδιών στιγμιαία να αλλάζει με σκοπό να τους ευχαριστήσουν. 
Αυτό ωστόσο συμβαίνει με ένα βαρύ τίμημα. 
Τα αρνητικά συναισθήματα εσωτερικεύονται, δημιουργούν αρνητική εικόνα του εαυτού και το χειρότερο, εσωτερικές πληγές που μπορεί να μη γιατρευτούν ποτέ!
Μπορεί το αίσθημα της ντροπής να έχει ένα γρήγορο και συχνά αποτελεσματικό τρόπο επίδρασης στη συμπεριφορά, κρύβει όμως μία παγίδα. 
Εστιάζει στη συμπεριφορά και όχι στο άτομο πίσω από αυτήν. 
Χρησιμοποιείται για να κερδίσουμε τη γρήγορη συμμόρφωση του παιδιού και όχι για να κατανοήσουμε, να διδάξουμε, να καθοδηγήσουμε την καλύτερη συμπεριφορά – κάτι που σαφέστατα χρειάζεται περισσότερο χρόνο και προσπάθεια.

Το τοξικό αποτέλεσμα της ντροπής
Τα λόγια, οι λέξεις, οι φράσεις που χρησιμοποιούν οι γονείς όταν απευθύνονται στα παιδιά έχουν τεράστια επίδραση στην εικόνα που δημιουργούν για τον εαυτό τους από τα πρώτα χρόνια κιόλας της ζωής τους. 
Με άλλα λόγια, βλέπουν τον εαυτό τους, όπως τους βλέπουν οι γονείς και τα κοντινά τους πρόσωπα.
Όταν τα παιδιά ακούν συνέχεια πόσο “κακά”, “χαζά”, “ανώριμα” είναι και μάλιστα συχνά μπροστά σε άλλους, εσωτερικεύουν το μήνυμα και δημιουργούν την ανάλογη αντίληψη για τον εαυτό τους η οποία θα καθορίσει και τη συμπεριφορά τους στο παρόν και στο μέλλον. 
Έτσι, ένα παιδί που έχει πιστέψει πως είναι κακό, θα έχει και κακή συμπεριφορά. Αυτό με τη σειρά του μπορεί να κάνει τον γονιό να θελήσει να προκαλέσει ακόμη περισσότερη ντροπή για να ελέγξει τη συμπεριφορά του παιδιού. 
 Επομένως, η ντροπή δεν μειώνει επί της ουσίας τη συμπεριφορά που θέλουν να αλλάξουν οι γονείς, αλλά το ίδιο το παιδί.
Έρευνες δείχνουν πως τα άτομα που έχουν νιώσει ντροπή και υποτίμηση από τους γονείς, είναι πιο πιθανό να είναι επιθετικά και συχνά επιδεικνύουν αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. 
Επίσης, το καλά εδραιωμένο συναίσθημα της ντροπής προκαλεί παραίτηση από σχέσεις, απομόνωση, άγχος, φόβο, κατάθλιψη, και προκειμένου να αντισταθμιστεί, συχνά το άτομο εμφανίζει εκφοβιστική και υποτιμητική συμπεριφορά προς άλλους, τελειομανία σε ακραίο βαθμό, ακόμη και τάση σε ψυχικές ασθένειες.

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;
🔴 Αρχικά οι γονείς είναι σημαντικό να αντιληφθούν πως,  όταν ντροπιάζουν ή υποτιμούν τα παιδιά, στην πραγματικότητα πράττουν λεκτική κακοποίηση με ανυπολόγιστες συνέπειες στον συναισθηματικό τους κόσμο. 
🔴 Πρέπει να θυμούνται πως ακόμα και αν δουν μια προσωρινή συμμόρφωση, κερδίζουν μια μάχη αλλά χάνουν τον πόλεμο.
🔴 Ο ρόλος του γονιού είναι να παρέχει ασφάλεια, αποδοχή, κατανόηση και να συμπεριφέρεται με σεβασμό. 
🔴 Να καθοδηγεί και να διδάσκει με το παράδειγμά του έτσι ώστε το παιδί να μαθαίνει μέσα από αυτό τι πρέπει να βελτιώσει. Όταν συμβαίνει αυτό, τότε το παιδί θα εξελιχθεί σε έναν υγιή συναισθηματικά ενήλικα, που θα σέβεται τόσο τον εαυτό του όσο και τους άλλους γύρω του.
🔴 Ο χρυσός και απλός κανόνας που πρέπει να τηρείται απέναντι στα παιδιά, είναι να τους συμπεριφερόμαστε όπως θα θέλαμε οι άλλοι να συμπεριφέρονται σε εμάς!

Ελένη Σίγκου για Parentshelp.gr
parentsgo

Για σένα, που ΟΥΡΛΙΑΖΕΙΣ και ΒΡΙΖΕΙΣ το παιδί σου

Τις προάλλες ήμουν στο κομμωτήριο και υπήρξα μάρτυρας μιας ιδιαίτερα λυπηρής και τραυματικής – όχι για μένα, για το δόλιο το παιδάκι που ήταν ο πρωταγωνιστής – σκηνής.

Ένας μπαμπάς έφερε τον τρίχρονο γιο του για κούρεμα. 
Παρούσα ήταν και η μαμά. Το παιδάκι δήλωσε ότι δε θέλει να κουρευτεί. 

Δεν έκανε κακίες, δεν έκανε πείσματα, δεν είχε κακή συμπεριφορά. 
Μόνο είπε «φοβάμαι πολύ» και γαντζώθηκε στην αγκαλιά της μανούλας του.

Η μαμά προσπαθούσε να το παρηγορήσει, να το καλοπιάσει, να το πείσει να καθίσει στην καρέκλα και να κουρευτεί. 
Του έταξε γλειφιτζούρια, γλυκά, παιχνίδια… 
Τίποτα
Το παιδάκι παρέμεινε γραπωμένο πάνω της, σαν να επρόκειτο για το τέλος του κόσμου.

Ο μπαμπάς βημάτιζε σαν το θηρίο στο κλουβί.

– Κάνε κάτι επιτέλους, το παιδί θέλει κούρεμα! έλεγε στη σύζυγό του, λες και το πρόβλημα ήταν δικό της. Θα σας πάρει και τους δύο ο διάολος, αν δεν κάνετε αυτό που λέω, ήταν η συνέχεια της… πολιτισμένης συζήτησης!

Ή μάλλον μονόλογου του μπαμπά. Ο οποίος είχε γίνει κατακόκκινος, έτρεμε, έδινε μπουνιές στον αέρα. Δεν ήξερε ότι μιλάω ελληνικά (αυτά διαδραματίζονται στη Βοστώνη).

Περίμενα να δω τη συνέχεια, με αγωνία.
– Παιδί είναι, πώς κάνεις έτσι; είπε η μαμά προσπαθώντας να τον μαλακώσει και να υπερασπιστεί το φοβισμένο της παιδάκι.

Η κομμώτρια, στην κοσμάρα της, δεν ήξερε πώς να χειριστεί ένα μικρό, αγχωμένο και φοβισμένο παιδάκι. Καθόταν πίσω από την κομμωτική καρέκλα και έλεγε «δεν το βλέπω να κάθεται για κούρεμα», σχόλιο που εξαγρίωνε τον μπαμπά.
Τελικά μαμά και μπαμπάς υποχώρησαν στην πίεση και τον φόβο του μικρού.
Όχι, δεν ήταν ένας μικρός κακομαθημένος τύραννος, θέλω να σας διαβεβαιώσω. Ήταν ένα μικρό, αγχωμένο, φοβισμένο παιδάκι.
Η οικογένεια βγήκε από το κομμωτήριο. Την ίδια ώρα που βγήκα και εγώ.
Αυτό που επακολούθησε στο πάρκινγκ είναι απερίγραπτο. 
Ο μπαμπάς άρχισε να ουρλιάζει στο τρίχρονο, να το βρίζει με ακατονόμαστες βρισιές, να το τραυματίζει με τα λόγια και τα… «κοσμητικά» επίθετα με τα οποία το στόλιζε.
Η μαμά προσπαθούσε να ηρεμήσει το παιδί, να κατευνάσει τον μπαμπά και να σταματήσει τη σκηνή απείρου κάλους. 
Το καημένο το παιδάκι είχε σκύψει ηττημένο το κεφαλάκι του και είχε σκεπάσει τα μάτια με τα χεράκια του.

Εκείνη τη στιγμή δε βίωνε νίκη απέναντι στη θέληση των γονιών του. 
Εκείνη τη στιγμή το παιδάκι δεν είχε κερδίσει τη μάχη του κουρέματος. 
Εκείνη τη στιγμή ένιωθε γελοιοποιημένο, διασυρμένο, ψυχικά ποδοπατημένο από ένα συναισθηματικά ανίκανο πατέρα. Ένιωθε ανήμπορο, απελπισμένο και, φυσικά, ένιωθε ότι δεν το αγαπάνε ούτε το αποδέχονται. Και όλα αυτά για ένα κούρεμα! Επειδή η φράντζα του μικρού έπεφτε στα μάτια του και φοβόταν να τον κουρέψει η κομμώτρια!

Ο γελοίος αυτός πατέρας ποιος ξέρει τι δικά του προβλήματα είχε. Μα την αλήθεια, δεν με ενδιαφέρει!
Ως ψυχολόγος, αυτό που ήθελα να κάνω ήταν να τον πιάσω και να του πω:
– Ανόητε άνθρωπε, ΔΟΛΟΦΟΝΕΙΣ το παιδί σου με τις λέξεις σου και την άπρεπη συναισθηματική σου κατάσταση!
Αλλά δεν υπήρχε περίπτωση να καταλάβει. 
Αν μπορούσε να κατανοήσει τι συμβαίνει, θα το διάβαζε στα ματάκια του παιδιού του.
Τα παιδιά είναι παιδιά!
Φοβούνται, πεισμώνουν, επιμένουν, δεν ξέρουν, αναζητούν να μάθουν, κοιτάνε στα μάτια, κυριολεκτικά, εμάς, τους γονείς τους, για να δουν πώς πρέπει να φερθούν. 
Το μεγάλο ερώτημα είναι:
– Εμείς, οι γονείς, πώς φερόμαστε στα παιδιά μας;
Ως ψυχολόγος, αυτό που ήθελα να κάνω ήταν να πάρω τηλέφωνο την αστυνομία, να έρθει να τον συλλάβει και να πάρει από την επιμέλειά του το δόλιο αυτό παιδάκι, θύμα στα δικά του προβλήματα. Αλλά ήξερα ότι, αν το έκανα αυτό, το παιδάκι πιθανότατα θα στερούνταν και τη μανούλα του, που ήταν εκεί, λιμάνι σιγουριάς και ασφάλειας, και ας μη μπορούσε να αντιδράσει σε αυτό το φρικτό υποκείμενο, τον πατέρα του παιδιού της.
Γιατί τα λέω όλα αυτά; 
Επειδή αυτός ο πα-ΤΕΡΑΣ φώναξε στο παιδί του:

– Με κάνεις και ντρέπομαι που δεν φέρεσαι σαν άντρας και δε συμμορφώνεσαι με αυτό που σου λέω και φοβάσαι να κουρευτείς.
Να επεκταθώ και να γίνω συγκεκριμένη

Tα Λάθη που Κάνουν οι Γονείς
Δυστυχώς οι γονείς συχνά κάνουν μεγάλα λάθη στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν τα παιδιά τους και προσπαθούν να τους διδάξουν το σωστό. 
Έτσι, η καλή τους πρόθεση γίνεται μπούμερανγκ, γιατί με τον λάθος τρόπο κάνουν ΚΑΚΟ στο παιδί τους!
Αλίμονο αν ντρεπόμαστε για τους φόβους και τις ανησυχίες των παιδιών μας! Αυτό δείχνει ότι εμείς έχουμε πρόβλημα! Είναι εντελώς φυσιολογικό για ένα παιδί να έχει φόβους και ανησυχίες, διαφορετικές σε κάθε ηλικία.
Αλίμονο, αν προσπαθούμε να επιβληθούμε με φωνές και συναισθηματική βία! Ποτέ δεν θα κερδίσουμε.
Αλίμονο, αν κρίνουμε την αξία ενός ατόμου, όποιας ηλικίας και αν είναι, από το βαθμό γενναιότητάς του.
Αλίμονο, αν δεν μπορούμε να μπούμε στη θέση του παιδιού μας και να κατανοήσουμε πώς νιώθει (να κατανοήσουμε, όχι να συμφωνήσουμε!).
Αλίμονο, αν δεν έχουμε μια ήρεμη και πολιτισμένη στάση για να συζητήσουμε τις διαφορές μας, να εμπνεύσουμε σιγουριά στο παιδί μας και να του δείξουμε το σωστό δρόμο.
Αλίμονο, αν αύριο μεθαύριο είμαστε τόσο ηλίθιοι ώστε όταν δούμε το παιδί αυτό να παίρνει ναρκωτικά ή να προξενεί κάποιο πρόβλημα να πούμε ότι φταίει η κακούργα κοινωνία. 
Ας δούμε στον καθρέφτη για να βρούμε τον ένοχο, γιατί εδώ φταίει ξεκάθαρα Ο ΚΑΚΟΥΡΓΟΣ ΠΑΤΕΡΑΣ.
Και, δυστυχώς, στη δουλειά μου βλέπω πολλά παιδάκια που τα φέρνουν οι γονείς και μου ζητάνε «φτιάξ’ το μου», σαν να είναι ηλεκτρονικό που χάλασε, αλλά οι ίδιοι δεν αντιλαμβάνονται το μέγεθος του δικού τους προβλήματος και τη συμμετοχή τους στο πρόβλημα του παιδιού τους.
Υπάρχει το «έχασα την υπομονή μου και πάνω στα νεύρα μου έβαλα τις φωνές στο παιδί μου», που είναι ανθρώπινο και συμβαίνει.
Αλλά όταν ένας γονιός διαρκώς φωνάζει στο παιδί του, ουρλιάζει, βγαίνει εκτός εαυτού και το ποδοπατάει, το τσακίζει συναισθηματικά, αυτό όχι απλώς είναι ασυγχώρητο, είναι εγκληματικό. 
Και συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες.

Προσοχή λοιπόν, τι λέτε, και πώς το λέτε! 
Και αν έχετε τα νεύρα σας, κάντε διάλειμμα! Κυριολεκτικά! Απομακρυνθείτε από το παιδί και την κατάσταση (εννοείται ότι το παιδί θα πρέπει να είναι ασφαλές όπου βρίσκεται), ηρεμήστε και επιστρέψτε για να λύσετε το πρόβλημα με ηρεμία.

Πηγή Tromaktiko

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki