Αυτά που ποθούμε στη ζωή μας, Ευτυχία, Ελευθερία, Πνευματική Γαλήνη...

... τ’ αποκτούμε, αφού πρώτα τα προσφέρουμε εμείς σε κάποιον άλλο.

Αλληλεγγύη: η συνισταμένη των αξιών

Το όραμα για τη δημιουργία μιας “ιδανικής κοινωνίας” στηρίζεται στις πανανθρώπινες αξίες που η κλασική Ελλάδα του 5ου αιώνα π.Χ. και ο ευρωπαϊκός Διαφωτισμός του 18ου αιώνα δημιούργησαν.

Είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα-ατομικά, κοινωνικά, πολιτικά.

Τρεις είναι ίσως οι πιο σημαντικές.

Πρώτη και θεμελιώδης αξία για την ύπαρξη ενός όμορφου κόσμου είναι η ελευθερία.

Ο Βολταίρος ονομάζει ελευθερία «το να μπορώ ανεμπόδιστα να κινούμαι ή να στέκομαι, σύμφωνα με την εκλογή του πνεύματός μου». Όταν, δηλαδή, ο άνθρωπος έχει «ιδίαν» βούληση, διαθέτει τον εαυτό του, ρυθμίζει τη ζωή του, παίρνει και εκτελεί τις αποφάσεις του κατά τη δική του κρίση, σύμφωνα με τις επιθυμίες του και τα συμφέροντά του με την υποχρέωση, όμως, να σέβεται το αντίστοιχο δικαίωμα των άλλων στο πλαίσιο της συνύπαρξης.

Αυτή η μορφή της ελευθερίας, που αποτελεί την κοινωνική ελευθερία, αποκτά το πραγματικό της νόημα, όταν γίνει το σκαλοπάτι για την απόκτηση της εσωτερικής ελευθερίας. Με αυτήν την τελευταία μπορεί να ελέγξει τις ενστικτώδεις αντιδράσεις του και να ρυθμίζει τη συμπεριφορά του σύμφωνα με τις αρχές, τις αξίες που θέτει ο ίδιος, τις αιώνιες αξίες της δικαιοσύνης, της αλήθειας, της αγάπης. Με λίγα λόγια εσωτερική ελευθερία σημαίνει αυτοδέσμευση του εαυτού σου, στροφή στην Αρετή.

Η δεύτερη αξία αφορά τη δικαιοσύνη.

Κατά τον Πλάτωνα, στο έργο του «Πολιτεία», από τις τέσσερις αρετές, Σοφία, Ανδρεία, Σωφροσύνη, Δικαιοσύνη, που πρέπει να χαρακτηρίζουν την ιδεώδη πολιτεία, η Δικαιοσύνη αποτελεί το θεμέλιο λίθο της. Βασική αρχή της είναι η θέση ότι κάθε πολίτης εργάζεται μόνο στο αντικείμενό του και επομένως συνεισφέρει από το πόστο του στην κοινωνική πρόοδο. Γι’αυτό «αποστολή του κράτους είναι να φέρει με τη δικαιοσύνη στην κοινωνία των ανθρώπων αρμονία και τάξη» (Κ. Τσάτσος).

Αλλά και η σύγχρονη αντίληψη της δικαιοσύνης εκφράζει την πλατωνική προσέγγιση.

Αφού το άτομο, κάνοντας ελεύθερα τις επιλογές του, αξιοποιεί ή όχι τις ικανότητές του, απολαμβάνει ή όχι τα κοινωνικά αγαθά, υλικά και πνευματικά – εισόδημα, αγάπη, εκτίμηση, αναγνώριση, συντροφιά, σιγουριά-, με την προϋπόθεση ότι το κράτος δίνει ίσες ευκαιρίες σε όλους στην εκπαίδευση, την πληροφόρηση, τη γνώση, τη συμμετοχή. Επομένως, ο καθένας ανάλογα με τις ικανότητές του προσφέρει στην κοινωνία και αμείβεται ανάλογα με την προσφορά του.

Τρίτη αξία, η συνισταμένη των προηγούμενων, είναι η αλληλεγγύη.

Ως αλληλεγγύη θεωρείται το ηθικό καθήκον της αλληλοβοήθειας, της υποχρέωσης που έχουν τα μέλη μιας ομάδας να υποστηρίζονται και να ενισχύονται αμοιβαία. Η συμπεριφορά αυτή αποκτά μεγάλη ηθική αξία, όταν αποτελεί αυτοσκοπό και ποτέ το μέσον προκειμένου να πετύχουμε κάποιον άλλον σκοπό μας. Αλλά και μικραίνει η αξία της, όταν εκδηλώνεται μονάχα από φόβο. Όταν εκπληρώνεται ως καθήκον αυτοπροαίρετα χαρίζει ηθική ικανοποίηση και υψηλή αυτοεκτίμηση.

Γίνεται πράξη απελευθερωτική, ενώ παράλληλα γεννιέται η δυνατότητα για μεταστροφή των κοινωνικών πραγμάτων. Όμως το χρέος της αλληλεγγύης εκπορεύεται όχι μόνο από τα ανθρωπιστικά συναισθήματα. Υπαγορεύεται από το αίσθημα της κοινωνικής δικαιοσύνης και της δημοκρατικότητας. Η αλληλεγγύη διαφέρει από τη φιλανθρωπία στο ότι δεν αφορά άμεσα ένα άλλο πρόσωπο εξατομικευμένα. Αφορά τους πάντες και είναι επωφελής για τους πάντες μέσα σε μια κρατικά οργανωμένη κοινωνία.

Η Κινέζικη ρήση:

“Αν σου ζητήσει κάποιος πεινασμένος ρύζι μην του δώσεις , μάθε τον να το καλλιεργεί”, φανερώνει τη διαφορά. Χωρίς αυτή την αξία οι δύο προηγούμενες, ελευθερία και δικαιοσύνη χάνουν την καθολικοτητά τους.

Γι’ αυτό σήμερα βρίσκονται σε κρίση. Η ανεργία και η φτώχεια από τη μια, η απουσία κοινωνικού κράτους από την άλλη οδηγούν στην απώλεια των κοινωνικών, εργασιακών και οικονομικών δικαιωμάτων των πολιτών. Η στοιχειώδης κοινωνική ευημερία συρρικνώνεται ιδιαίτερα για τις ασθενέστερες οικονομικά τάξεις, ενώ σε πολλές περιπτώσεις περισσεύει η αναξιοπρέπεια, η εξαθλίωση, η κοινωνική αδικία.

Με την ανάληψη ποικίλων πρωτοβουλιών αλληλεγγύης εκ μέρους των πολιτών και την εθελοντική ενεργοποίησή τους οι πάσχοντες είναι δυνατόν να αποκτήσουν ισοτιμία, αξιοπρέπεια και ενεργό συμμετοχή στα στοιχειώδη κοινωνικά αγαθά, περιορίζοντας τον κοινωνικό αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση. Είναι απαραίτητο, δηλαδή, ο άνθρωπος να προσφέρει τον εαυτό του στους άλλους χωρίς να αποβλέπει σε κάποιο οικονομικό, επαγγελματικό ή άλλο όφελος.

Για να γίνει αυτό απαιτείται να απορρίψει δυο αρχές που καταδυναστεύουν τη ζωή του και αποτελούν φαινόμενα του σύγχρονου πολιτισμού και τρόπου ζωής.

Η μία είναι ο ατομικισμός, δηλαδή η τάση του ανθρώπου να επιδιώκει την ικανοποίηση του ατομικού συμφέροντος αδιαφορώντας, αν αυτό στρέφεται ενάντια στο κοινό καλό και το κοινωνικό συμφέρον.

Η άλλη είναι ο υλισμός, δηλαδή η πίστη στην ύπαρξη μόνο της ύλης, η προσπάθεια απόκτησης καθετί υλικού μόνο και η απόρριψη των ιδεών. Με αυτές τις αρχές επικρατεί μίσος, καχυποψία, ανασφάλεια, αδυναμία εξεύρεσης λύσεων.

Αντίθετα, υιοθετώντας το ανθρωπιστικό ιδεώδες καταπολεμείται η φτώχεια, η εκμετάλλευση, ο αναλφαβητισμός, οι ασθένειες, ανακουφίζονται οι άνθρωποι από εμπόλεμη κατάσταση ή φυσική καταστροφή, προστατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και το φυσικό περιβάλλον, εξασφαλίζεται η δυνατότητα να ζουν με ελευθερία, δικαιοσύνη, ισότητα, αξιοπρέπεια, απαλλαγμένοι από προκαταλήψεις και ρατσισμό. Ακόμα, καλλιεργείται η κοινωνική συνείδηση, οι πολίτες γίνονται ενεργά μέλη της κοινωνίας με αποτέλεσμα την καλύτερη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και τη στήριξη του δημοκρατικού πολιτεύματος.

Επομένως, το ηθικό καθήκον της φροντίδας για την ευδαιμονία των άλλων, επιτάσσεται και από τον ορθό λόγο, γιατί καθορίζει τη μορφή της κοινωνίας.

“Τρία πράγματα που ποθούμε περισσότερο στη ζωή μας, ευτυχία, ελευθερία, πνευματική γαλήνη, τ’ αποκτούμε πάντα αφού πρώτα τα προσφέρουμε εμείς σε κάποιον άλλο”.

Νικόλαος Γ. Ζυγογιάννης – Καθηγητής

antikleidi.com

Αυτά σε κάνουν Όμορφο Άνθρωπο

........

Θέλω να σου θυμίσω εδώ οκτώ σημαντικούς λόγους που σε κάνουν όμορφο άνθρωπο, ακόμα και αν μέσα σου αισθάνεσαι χάλια.

Το χαμόγελό σου
Το χαμόγελό σου σε κάνει να δείχνεις όμορφη/ος. 

Η ζεστασιά που έχει το χαμόγελό σου, η αυθεντικότητά του, αντικατοπτρίζει την δική σου εσωτερική ομορφιά. 

Το χαμόγελο είναι ο ήλιος που φωτίζει το πρόσωπό σου. 

Γίνεται η λιακάδα στη μέρα κάποιου άλλου. Οι άνθρωποι αναγνωρίζουν και ανταποδίδουν την ομορφιά ενός χαμόγελου, γι’ αυτό και το αντιγυρίζουν αυθόρμητα ακόμα και σε έναν άγνωστο που τους χαμογελά.

Το γέλιο σου
Το γέλιο σου μπορεί να είναι κακαριστό, καμπανιστό, ολόψυχο, ξεκαρδιστικό, οτιδήποτε! Αλλά είναι αυθόρμητο! 

Πηγάζει από μέσα σου, από ένα βαθύτερο σημείο του εαυτού σου που αναγνωρίζει το χιούμορ, το αστείο, το ανάλαφρο. Πηγάζει από ένα σημείο που συνδέεται με τη ζωτικότητα και τον ενθουσιασμό σου, αλλά και την ικανότητά σου να «αφήνεσαι» και να απολαμβάνεις. 

Το γέλιο σου δείχνει ότι αγαπάς τη ζωή, ότι έχεις μία ανοιχτόκαρδη στάση ζωής.

Τα δάκρυα σου
Τα δάκρυα σου επίσης σε κάνουν να δείχνεις την ομορφιά σου- ακόμα και αν δεν το πιστεύεις! Δε χρειάζεται να ντρέπεσαι για τα δάκρυα σου. 

Ακόμα και αν σου είναι δύσκολο να πονάς και να ξέρεις ότι σε βλέπουν οι άλλοι, ακόμα και αν ντρέπεσαι να παραδεχτείς το πώς νιώθεις, να ξέρεις ότι είσαι ένας όμορφος άνθρωπος. 

Εκείνη τη δύσκολη στιγμή γίνεσαι πιο ανθρώπινη, δείχνεις την ευαισθησία σου, αντί να κρύβεις τα συναισθήματά σου τα αφήνεις να εκδηλωθούν, επικοινωνείς με το μέσα σου και με τους γύρω σου. Και μέσα στα δάκρυα σου δείχνεις μια διαφορετική εικόνα ανθρώπινης ομορφιάς.

Η καλοσύνη σου
Η καλοσύνη σου είναι ένα άλλο στοιχείο που σε ομορφαίνει. Οι πράξεις καλοσύνης, μικρές ή μεγάλες, έχουν αντίκτυπο στους άλλους γύρω σου. 

Μπορεί να κράτησες την πόρτα ανοιχτή για να περάσεις το άτομο πίσω σου, ή να έδωσες τη θέση σου σε έναν ηλικιωμένο, ή να έδωσες προτεραιότητα σε ένα αυτοκίνητο ή έναν πεζό, ή χάρισες παλιά ρούχα σε μία οργάνωση, ή έδωσες χαρτζιλίκι στα ανίψια σου… Τα παραδείγματα καλοσύνης είναι άπειρα. 

Όταν κάνεις το καλό και δεν περιμένεις αντάλλαγμα, τότε παίρνεις το μεγαλύτερο αντάλλαγμα: το θετικό συναίσθημα που σε πλημμυρίζει επειδή έκανες μια μικρή καλή πράξη, επειδή με αυτή την πράξη σου συνέβαλες στο να γίνει ο κόσμος γύρω σου λίγο καλύτερος. 

Και αυτό το θετικό συναίσθημα σου φτιάχνει τη διάθεση και μαζί τη διάθεση των ανθρώπων γύρω σου. Και νιώθεις μέσα σου όμορφα- και οι άλλοι βλέπουν αυτή την ομορφιά της ψυχής σου να αντανακλάται στο πρόσωπό σου.

Η ενσυναίσθησή σου
Ενσυναίσθηση είναι η ικανότητά σου να καταλαβαίνεις πώς αισθάνεται κάποιος άλλος, να μπορείς να μπεις συναισθηματικά στη θέση του και να καταλάβεις πώς νιώθει, ακόμα και αν δε συμφωνείς με το πώς νιώθει ή για ποιο λόγο αισθάνεται έτσι. 

Το να μπορείς να μπεις στη θέση του άλλου, να κατανοήσεις πώς ο άλλος βλέπει τα πράγματα από τη δική του οπτική γωνία, σωστή ή λάθος δεν έχει σημασία, η συμπόνια για τον άλλον είναι ένα στοιχείο που κάνει εσένα να είσαι ένας όμορφος άνθρωπος.

Η αγάπη σου
Όταν αγαπάς, προσφέρεις το δώρο της αγάπης στον άλλον. Η αγάπη μπορεί να είναι για την πατρική σου οικογένεια, την δική σου οικογένεια, τους συγγενείς, τους φίλους, το κατοικίδιο σου. 

Η αγάπη είναι ένα πολύτιμο δώρο που κάνεις στους άλλους και παράλληλα στον εαυτό σου. Είναι πολύ σημαντικό όμως να ξεκινάς αγαπώντας τον εαυτό σου. 

Η αγάπη προς τον εαυτό δεν πρέπει να είναι εγωιστική, αλλά να είναι το είδος της αγάπης που σε στηρίζει και σε εμπλουτίζει ψυχικά: να αγαπάς και να δέχεσαι τον εαυτό σου όπως είσαι, με τα προτερήματα και τα ελαττώματα σου.

Η φιλία σου
Ένα άλλο στοιχείο που σε κάνει όμορφη/ο είναι η φιλία που προσφέρεις στους γύρω σου. 

Μπορεί να είναι η βαθιά φιλία που έχεις με ανθρώπους από τα παιδικά ή τα νεανικά σου χρόνια. 

Μπορεί να είναι φιλίες που έκανες πρόσφατα, με άτομα που γνώρισες τώρα τελευταία και δεν περίμενες καν ότι θα έχετε τόσα κοινά στοιχεία και θα ταιριάξετε. 

Μπορεί να είναι και η φιλική σου διάθεση, μια πιο ανοιχτή στάση που σε κάνει να δείχνεις φιλικό και προσιτό άτομο, που προοιωνίζει κάτι θετικό.

Η εμπιστοσύνη σου
Κάτι ακόμα που δείχνει την ομορφιά σου είναι η εμπιστοσύνη που έχεις στον εαυτό σου και τις δυνάμεις σου. Και μη βιαστείς να πεις ότι δεν έχεις εμπιστοσύνη στον εαυτό σου! 

Το ξέρω ότι έχεις! Πώς; 

Μα, έφτασες να διαβάσεις αυτό το άρθρο ως το τέλος, που δείχνει ότι όσο δύσκολα και αν περνάς σήμερα, μέσα σου έχεις ένα σποράκι εμπιστοσύνης ότι θα τα καταφέρεις, ότι θα βγεις από αυτή την κατάσταση. 

Να έχεις εμπιστοσύνη στις δυνάμεις σου, αυτές που σε βοήθησαν στο παρελθόν σε ζόρικες καταστάσεις, τις δυνάμεις που σε έβγαλαν από τα δύσκολα. Να θυμάσαι ότι είναι εκεί, μέσα σου, και περιμένουν να τις αξιοποιήσεις. 

Να θυμάσαι ότι η εμπιστοσύνη στον εαυτό σου, το να περπατάς με το κεφάλι ψηλά και να λες μέσα σου «θα τα καταφέρω» είναι σημάδι της ομορφιάς σου.

περισσότερα εδώ: varvogli

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

«... και Δόξα τω Θεώ» - Καλημέρα σας...

Παράθυρο για τ’ όνειρο
κι αυλή για το σεργιάνι
ο ίσκιος σου να μη σε φτάνει
και Δόξα τω Θεώ

Απ’ το πρωί μες στη βροχή
και μέσα στο λιοπύρι
για μια μπουκιά κι ένα ποτήρι
και Δόξα τω Θεώ

Παράθυρο για τ’ όνειρο
κι αυλή για το σεργιάνι
ο ίσκιος σου να μη σε φτάνει
και Δόξα τω Θεώ

Πέτρα στην πέτρα ολημερίς
χτίζω και δε σε φτάνω
ήλιε μου πόσο είσαι πάνω
και Δόξα τω Θεώ

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι