Sunday, 22 September 2013

Bertolt Brecht: Στους μεταγενέστερους

Αλήθεια, σε μαύρα χρόνια ζω! 
Τα λόγια που δεν κεντρίζουν είναι σημάδι χαζομάρας. 
Ένα λείο μέτωπο, αναισθησίας. 
Εκείνος που γελάει δεν έχει μάθει ακόμα τις τρομερές ειδήσεις. 
Μα τι καιροί λοιπόν ετούτοι, που είν' έγκλημα σχεδόν όταν μιλάς για δέντρα γιατί έτσι παρασιωπάς χιλιάδες κακουργήματα! 


Αυτός εκεί πού διασχίζει ήρεμα το δρόμο, ξέκοψε πια ολότελα απ' τους φίλους του πού βρίσκονται σ' ανάγκη. 

Είναι σωστό: το ψωμί μου ακόμα το κερδίζω.
Όμως πιστέψτε με: Είναι εντελώς τυχαίο. Απ' ό,τι κάνω,
Τίποτε δε μου δίνει το δικαίωμα να φάω ως να χορτάσω.
Έχω γλιτώσει κατά σύμπτωση. (Λίγο η τύχη να μ' αφήσει, χάθηκα.)
Μου λένε: Φάε και πιες! Να 'σαι ευχαριστημένος που έχεις!
Μα πώς να φάω και να πιω, όταν το φαγητό μου τ' αρπάζω από τον πεινασμένο, όταν κάποιος διψάει για το ποτήρι το νερό που έχω;
Κι ωστόσο, τρώω και πίνω.

Θα 'θελα ακόμα να 'μουνα σοφός.Τ' αρχαία βιβλίο λένε τί είναι η σοφία:
Μακριά να μένεις απ' τις επίγειες συγκρούσεις και δίχως φόβο τη λιγοστή ζωή σου να περνάς. Θεωρούν σοφό ακόμα το δρόμο σου να τραβάς αποφεύγοντας τη βία
Στο κακό ν' ανταποδίνεις το καλό, να μη χορταίνεις τις επιθυμίες σου, αλλά να τις ξεχνάς. Μου είναι αδύνατο να πράξω όλα τούτα:
Αλήθεια, σε μαύρα χρόνια ζω!
Ήρθα στις πόλεις την εποχή της αναστάτωσης
Όταν εκεί, βασίλευε η πείνα.
Ήρθα μες στους ανθρώπους στην εποχή της ανταρσίας
Και ξεσηκώθηκα μαζί τους.
Έτσι κύλησε ο χρόνος, που πάνω στη γη μου δόθηκε. Το ψωμί μου το 'τρωγα ανάμεσα στις μάχες. Για να κοιμηθώ, πλάγιαζα ανάμεσα στους δολοφόνους. Αφρόντιστα δινόμουνα στον έρωτα.
Κι αντίκριζα τη φύση δίχως υπομονή.
Έτσι κύλησε ο χρόνος που πάνω στη γη μου δόθηκε.
Στον καιρό μου, οι δρόμοι φέρνανε στη λάσπη. Η μιλιά μου με κατέδιδε στο δήμιο. Λίγα περνούσαν απ' το χέρι μου. Όμως, αν δεν υπήρχα οι αφέντες θα στέκονταν πιο σίγουρα, αυτό έλπιζα τουλάχιστον.
Έτσι κύλησε ο χρόνος που πάνω στη γη μου δόθηκε.
Οι δυνάμεις ήτανε μετρημένες. Ο στόχος βρισκότανε πολύ μακριά.Φαινόταν ολοκάθαρα, αν και για μένα,ηταν σχεδόν απρόσιτος. Έτσι κύλησε ο χρόνος που πάνω στη γη μου δόθηκε. Εσείς, που θ' αναδυθείτε μέσ' απ' τον κατακλυσμό που εμάς μας έπνιξε, όταν για τις αδυναμίες μας μιλάτε σκεφτείτε και τα μαύρα χρόνια που εσείς γλιτώσατε. Εμείς περνάγαμε, αλλάζοντας χώρες πιο συχνά από παπούτσια, μέσα από ταξικούς πολέμους, απελπισμένοι σα βλέπαμε,την αδικία να κυριαρχεί και να μην υπάρχει εξέγερση. 
Κι όμως το ξέραμε:
Ακόμα και το μίσος ενάντια στην ευτέλεια
Παραμορφώνει τα χαρακτηριστικά.
Ακόμα κι η οργή ενάντια στην αδικία
Βραχνιάζει τη φωνή.
Αλίμονο, εμείς
Που θέλαμε να ετοιμάσουμε το δρόμο στη φιλία
Δεν καταφέρναμε να 'μαστε φίλοι ανάμεσά μας.

Όμως εσείς, όταν θα ‘ρθει ο καιρός
Ο άνθρωπος να βοηθάει τον άνθρωπο
Να μας θυμάστε
Με κάποιαν επιείκεια.

Μπέρτολντ Μπρεχτ 
(μετάφραση Τίτος Πατρίκιος) 
antikleidi

Σε τι χρησιμεύουν τα βιβλία;

Οι γονείς μου δεν μου κληρονόμησαν λεφτά, ούτε πλουσιόσπιτα. 
Το μόνο που μου κληρονόμησαν σε αφθονία είναι βιβλία, πολλά και καλά βιβλία. Όταν τους έχασα, έπρεπε να διαχειριστώ με κάποιο τρόπο όλο αυτό το υλικό και δεν είναι κάτι εύκολο. Στοίβες από χαρτί αλλά, αν κοιτάξεις πιο προσεκτικά, το κάθε ένα περιέχει κάτι πολύτιμο. 
.
... ποτέ δεν πετάμε βιβλία!
Αυτά είναι βέβαια τα απομεινάρια μιας άλλης εποχής που δεν υπήρχαν ηλεκτρονικοί υπολογιστές και διαδίκτυο παρά ο μόνος τρόπος να διακινηθεί και να αποθηκευτεί η πληροφορία και η γνώση ήταν το έντυπο. Ο πατέρας μου, όταν διαμαρτυρόμουν για όλα αυτά τα αντικείμενα που πιάνουν υπερβολικό χώρο, μου έλεγε: ποτέ δεν πετάμε βιβλία!

Σήμερα πάλι τακτοποιούσα ενώ είχα στο μυαλό μου και τις εξελίξεις με τα εγκλήματα των φασιστών. Το πρωί άκουγα στο ραδιόφωνο ακροατές που φαίνεται να υποστηρίζουν τη Χρυσή Αυγή και λέγανε κάτι πράγματα απίστευτα και σκεφτόμουν την κατάντια αυτής της κοινωνίας, όπου ούτε και αυτή η δολοφονία μπορεί να αλλάξει ένα μυαλό και μια ψυχή που έχει εμποτιστεί με τόσο δηλητήριο. Οι φασίστες παραμένουν φασίστες όσο και αν τους αποδείξεις το κακό που κάνουν και αυτό είναι τρομακτικό. Τι μπορεί να γίνει;

Τακτοποιώντας ένα σωρό από βιβλία, με όλη τη σωματική και ψυχική κόπωση που μου προκαλούσε αυτή η δουλειά, καθώς το κάθε ένα μου θύμιζε και κάτι από την οικογένειά μου, αναρωτήθηκα προς τι όλος αυτός ο κόπος, σε τι χρειάζονται τελικά όλα αυτά τα βιβλία. Και τότε βρήκα μέσα μου την απάντηση: ότι χάρη σε αυτά τα βιβλία δεν έγινα φασίστας. Ότι χάρη σε αυτά τα βιβλία μπορώ να σκέφτομαι πάνω στα πράγματα και να κρίνω. Ότι χάρη σε αυτά τα βιβλία δεν είναι εύκολο να πέσω σε παγίδες, να παρασυρθώ από την ανάγκη, να γίνω έρμαιο των ενστίκτων μου χωρίς επεξεργασία. Επειδή μεγάλωσα με ανθρώπους που είχανε σκεφτεί τον κόσμο, που είχανε αναρωτηθεί για τα πράγματα γύρω τους, που δεν πορεύθηκαν σαν τα ζώα, που επεξεργάστηκαν την ύπαρξη τους, γι αυτό είναι αδύνατο να καταντήσω φασίστας. Από τα παιδικά χρόνια χτίστηκε κομματάκι κομματάκι και με πολύ κόπο μέσα μου ένα οικοδόμημα που είναι αδύνατο να γκρεμίσει η παράλογη και παραπλανητική για άλλους ρητορική του Βορίδη που μιλούσε σήμερα στον real fm και ακούγοντάς τον έλεγα: ποιος είναι δυνατόν να πιστεύει ως λογικά αυτά που με τόση προσποίηση σοβαρότητας και ακεραιότητας υποστηρίζει ο θρασύτατος πρώην τσεκουροφόρος; 
 
Είναι υπόθεση ζωής να μην καταντήσεις υποστηρικτής της Χρυσής Αυγής. Πρέπει να έχει ανυψωθεί μέσα σου το ανάχωμα που θα εμποδίσει τη βρωμιά να περάσει και αυτό δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Γι αυτό τελικά η αποτροπή του φασισμού είναι υπόθεση κυρίως πρόληψης και όχι τόσο εκ των υστέρων παρέμβασης. Οι φασίστες φτιάχνονται μέσα στο πέρασμα των χρόνων και καθώς διαπαιδαγωγούνται σε ένα πλαίσιο που τους καλλιεργεί την υποταγή στον ισχυρό, τη μικρότητα, την ευτέλεια, τον αρρωστημένο ατομισμό. Και όταν φθάσει η κρίσιμη στιγμή της ανάγκης και της αδυναμίας, αντί να στραφούν στο συλλογικό, αντί να απλώσουν το χέρι στον διπλανό, αντί να βρουν ποιος και τι φταίει πραγματικά, θα καταφύγουν στη μόνη στρεβλή λύση που γνωρίζουν: κάτω από την ομπρέλα του πιο ισχυρού να κατασπαράξουν τον αδύναμο.
 
Τα καλά βιβλία οικοδομούν έναν άλλο άνθρωπο, πέρα από τον βιολογικό, έναν άνθρωπο που ορίζει εκείνος την ύπαρξη του με συνείδηση. Εκεί αποκτάς υπόσταση πέρα από όσα οριοθετούν οι κυρίαρχοι και τότε μόνο είσαι ελεύθερος, πληρώνοντας και το αντίτιμο της επιλογής να είσαι άνθρωπος και εισπράττοντας τη ικανοποίηση να είσαι άνθρωπος.

το βρήκαμε στην αγαπημένη μας Ιδεοπηγή
...........................................
σχετικά:

Μωράκια -- Cute babies -- hamomilaki -- Άξιον Αγάπης

«Η Ευτυχία είναι απλή ...»

Βιντεοσκοπείστε την πιο ευτυχισμένη σας στιγμή  
και στείλτε μας να την αναρτήσουμε!!

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki