Παραμύθι: Πες μου, πώς να νικήσω το κρύο;

Ο μικρούλης χιονάνθρωπος με την ξύλινη πίπα και το μουλιασμένο από το χιόνι σκουφί, μέρες τώρα πάγωνε στη μέση του αγρού. Τουρτούριζε από το κρύο και δεν ήξερε τι να κάνει.

Ένα πρωινό λοιπόν, αποφάσισε να πάει βόλτα στην εξοχή και να ανακαλύψει πώς να νικήσει το κρύο.

Δρόμο παίρνει, δρόμο αφήνει…

Φτάνει στην άκρη του δάσους. Βλέπει ένα παρδαλό πουλί να κάθεται σε ένα γυμνό παγωμένο κλαδί.

- Όμορφό μου πουλί, πες μου σε παρακαλώ, πώς να νικήσω το κρύο;

- Να σφυρίζεις καλέ μου φίλε. Να σφυρίζεις συνέχεια όπως σφυρίζω κι εγώ.

- Πολύ αστεία η ιδέα σου καλό μου πουλί. Στ’ αλήθεια πολύ αστεία. Ευχαριστώ πάντως, θα το σκεφτώ.

Δρόμο παίρνει δρόμο αφήνει….

Φτάνει στην άκρη ενός παγωμένου βάλτου. Βλέπει ένα βάτραχο τυλιγμένο με το τεράστιο κασκόλ του.

- Αρχοντικέ μου βάτραχε, πες μου σε παρακαλώ πως να νικήσω το κρύο;

- Να κάνεις πατινάζ γλυστρώντας στον πάγο καλέ μου φίλε. Κοίταξέ με, όπως κάνω κι εγώ.

- Αμφιβάλλω αν θα πετύχει πράσινέ μου βάτραχε. Ευχαριστώ για την ιδέα σου, θα το σκεφτώ…

Δρόμο παίρνει, δρόμο αφήνει…

Φτάνει σε ένα παγωμένο λιβάδι. Βλέπει ένα βιαστικό λαγό που έσκαβε για να φτιάξει τη φωλιά του.

- Κύριε λαγέ, πες μου σε παρακαλώ πως να νικήσω το κρύο;

- Να σκάβεις καλέ μου φίλε, να σκάβεις για να ζεσταθείς.

-Οπωσδήποτε με κοροϊδεύουν, είπε ο μικρός χιονάνθρωπος….και κρυώνω τόσο πολύ.

Ο μικρός χιονάνθρωπος νιώθει πολύ μπερδεμένος. Προχωρά λίγο πιο κάτω. Το σκέφτεται, το ξανασκέφτεται, και αποφασίζει να δοκιμάσει…Σφυρίζει, γλιστρά στον πάγο, κάνει σωρούς από χώμα…και πέφτει ξερός από την κούραση. Απογοητευμένος και κρυωμένος, ο μικρός μας χιονάνθρωπος παίρνει ξανά το δρόμο του. Έχει πια νυχτώσει. Και τότε, μακριά, στο βάθος του δάσους, βλέπει μια καλύβα με φως.

Πλησιάζει, ανοίγει την πόρτα και προχωρά προς τη δυνατή φωτιά που καίει στο τζάκι.

- Επιτέλους ζέστη, λέει και νιώθει να ιδρώνει. Χοντρές σταγόνες νερού άρχισαν να κυλούν στο πρόσωπό του και στο σώμα του. Αισθάνεται τόσο ωραία, που αποκοιμιέται στην πολυθρόνα, χωρίς να καταλάβει ότι αλλάζει το σχήμα του και γίνεται όλο και μικρότερος…

- ΠΡΟΣΟΧΗΗΗΗΗΗ!!!!!! Λιώνεις! φωνάζουν δυνατά το πουλί, ο βάτραχος και ο λαγός. Δεν θα μείνει τίποτα από σένα. Μόνο η πίπα και το σκουφί σου θα μείνουν.

Όμως ο μικρός χιονάνθρωπος δεν ακούει πια τίποτα. Έχει τόσο πολύ λιώσει, που κανείς δεν καταλαβαίνει πώς ήταν πριν.

- Ίσως είναι πολύ αργά… λέει ο βάτραχος και κλαίει.

Ξαφνικά, ο μικρός χιονάνθρωπος κούνησε λίγο ό,τι είχε απομείνει από το ένα του χέρι. Τότε ο βάτραχος, το πουλί και ο λαγός τον αρπάζουν και τον βγάζουν έξω από την καλύβα. Μαζεύουν γρήγορα γρήγορα χιόνι, το στρώνουν στο κεφάλι του και τον κάνουν χοντρό όπως πριν. Ύστερα γεμίζουν την κοιλιά του και την κάνουν ολοστρόγγυλη όπως πριν.

Τότε, ο μικρός χιονάνθρωπος ξυπνά και…θαύμα! Δεν κρυώνει πια.

Οι μικροί του φίλοι είναι εκεί, χαρούμενοι που τον ζωντάνεψαν. Χοροπηδάνε γύρω του και τον κοιτάζουν με θαυμασμό.

Κι ο μικρός μας χιονάνθρωπος τους κοιτάζει και καταλαβαίνει ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη ζεστασιά από τη ζεστασιά της φιλίας…

ΠΗΓΗ: Γέφυρες, τ.37

Από ΜΑΡΙΝΑ ΖΑΧΑΡΙΑ

Το φαινόμενο του Πυγμαλίωνα

Το φαινόμενο του Πυγμαλίωνα, η θεωρία της αυτοεκπληρούμενης προφητείας και η στάση των εκπαιδευτικών απέναντι στους μαθητές τους

    Το φαινόμενο του Πυγμαλίωνα αποτελεί μία παιδαγωγική θεωρία η οποία βασίζεται σε ένα πείραμα: αυτό του καθηγητή R. Rosenthal, που έκανε το 1968 σε συνεργασία με τον L. Jacobson.

    Οι δυο τους, επισκέφτηκαν ένα σχολείο μιας φτωχής περιοχής του Chicago και εφάρμοσαν σε 18 τάξεις ένα μη λεκτικό τεστ νοημοσύνης, το οποίο ονόμασαν οι ίδιοι: The Harvard Test of Inflected Acquisition. 

Υποτίθεται πως αυτό το τεστ θα έδειχνε ποια παιδιά μελλοντικά θα γινόταν ιδιοφυίες, ποια ήταν δηλαδή εξαιρετικά προικισμένα από άποψη νοημοσύνης.

    Με εντελώς τυχαίο τρόπο επέλεξαν το 20% των παιδιών των 18 τάξεων, για να τα «χρίσουν» ως εξαιρετικά ευφυή και είπαν στους δασκάλους τους πως αυτά τα παιδιά θα «άνθιζαν» μέσα στους επόμενους 8 μήνες που θα ολοκληρωνόταν η σχολική χρονιά. Τάχα το προέβλεψε το τεστ. Ωστόσο, η διαφορά αυτών των παιδιών από τα άλλα, στην πραγματικότητα υπήρχε μόνο στο μυαλό των δασκάλων τους. Κι όμως…

    Όταν οι οχτώ μήνες πέρασαν, τα τυχαία επιλεγμένα παιδιά εξετάστηκαν με το ίδιο τεστ που είχε χρησιμοποιηθεί και στην αρχή και βρέθηκε να έχουν κάνει σημαντικότατη πρόοδο! Πράγμα το οποίο εξηγεί τον ρόλο των προσδοκιών του περιβάλλοντος, των δασκάλων εν προκειμένω, στην νοητική ανάπτυξη των παιδιών. Οι ερευνητές ονόμασαν αυτό το φαινόμενο Pygmalion effects in the classroom, δανειζόμενοι τον μύθο του βασιλιά της Κύπρου Πυγμαλίωνα, που ερωτεύτηκε το άγαλμα της κοπέλας που ο ίδιος έφτιαξε (σύμφωνα τουλάχιστον με τον Οβίδιο).

    Το τεστ έγινε ξανά μετά από δύο χρόνια και τα παιδιά αυτά εξακολουθούσαν να έχουν το προβάδισμα, σε σχέση με τα παιδιά της ομάδας ελέγχου, για τα οποία δεν έγινε καμία πρόβλεψη σχετικά με την νοητική τους εξέλιξη. Σκοπός του πειράματος ήταν να αποδείξει πως η πραγματικότητα, μπορεί να επηρεαστεί απ’ τις προσδοκίες των άλλων και περιττό να πούμε, ότι το αποτέλεσμα δικαίωσε πανηγυρικά τους δύο ερευνητές. Από τότε ακολούθησαν πολλές έρευνες και βρέθηκαν κι άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τους δασκάλους και τους οδηγούν να σχηματίσουν θετική γνώμη για ένα παιδί και να το βοηθήσουν περισσότερο από ένα άλλο, όπως για παράδειγμα η εξωτερική εμφάνιση.

    Το παραπάνω πείραμα αν και αποτέλεσε περισσότερο ένα σημαντικό εύρημα στο τομέα της παιδαγωγικής και της διδακτικής θεωρίας για τους εκπαιδευτικούς περισσότερο, οι οποίοι μπορεί και άθελα τους, λόγω των αντιλήψεων τους για τους μαθητές τους να επηρεάζουν όχι μόνο την νοητική τους ανάπτυξη και την μαθησιακή και γνωστική τους επίδοση, αλλά και την ανάπτυξη του χαρακτήρα και της προσωπικότητας τους και γενικώς, μπορούν να καταλήξουν να επηρεάζουν ολόκληρη την μετέπειτα ζωή τους. Γι’ αυτό τον λόγο, ένας εκπαιδευτικός πρέπει να έχει συνείδηση του έργου του και της επίδρασής τους στους μαθητές του.

    Το παραπάνω φαινόμενο του Πυγμαλίωνα έχει άμεση σχέση με την ψυχολογική θεωρία της Αυτοεκπληρούμενης προφητείας, η οποία υποστηρίζει ότι όταν ένας άνθρωπος έχει μία συγκεκριμένη άποψη για ένα άλλον άνθρωπο, ο οποίος βρίσκεται στο ίδιο περιβάλλον μαζί του και υπάρχει μία αλληλεπίδραση μεταξύ τους, τελικά ο δεύτερος άνθρωπος καταλήγει να συμπεριφέρεται σύμφωνα με την αντίληψη του πρώτου. 

    Αυτός ο νόμος της αυτοεκπληρούμενης προφητείας είναι πολύ σημαντικός και αν όλοι μας σκεφτούμε πόσο μπορεί να επηρεάζουν οι αντιλήψεις μας και κυρίως οι στερεοτυπικές απόψεις μας τους ανθρώπους που βρίσκονται γύρω μας, θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι όλοι μας πρέπει να καταλήγουμε σε συμπεράσματα πολύ προσεκτικά, ειδικά όσον αφορά άλλα άτομα τους περιβάλλοντος μας.

    Για παράδειγμα, αν κάποιοι γονείς ή δάσκαλοι…σύμφωνα και με το παραπάνω φαινόμενο του Πυγμαλίωνα…και λέμε γονείς και δασκάλους γιατί είναι απ’ τα πιο σημαντικά πρόσωπα στην ζωή ενός παιδιού… αν, λοιπόν, οι γονείς ή οι δάσκαλοι ενός παιδιού θεωρούν ότι το παιδί είναι αφελές ή ανώριμο, καταλήγουν να τους συμπεριφέρονται ανάλογα με αυτή τους την αντίληψη… οπότε καταλήγουμε σε έναν φαύλο κύκλο… και το παιδί καταλήγει να συμπεριφέρεται και να ενεργεί με βάση της παραπάνω άποψης των δικών του ανθρώπων.

    Όλοι μας αν σκεφτούμε την δική μας ζωή ή των ανθρώπων που μας περιβάλλουν, ίσως βρούμε μία ανάλογη ιστορία ενός ανθρώπου που οι αντιλήψεις των άλλων επηρέασαν τόσο πολύ τη ζωή του και τη συμπεριφορά του. Βέβαια, επειδή μιλάμε με ψυχολογικούς κυρίως όρους πολλές φορές αυτή η επιρροή να είναι συγκαλυμμένη και να μην μπορούμε να αντιληφθούμε τι επηρεάζει πιο πολύ, το ένα ή το άλλο. Δηλαδή, επηρεάζει η αντίληψη την συμπεριφορά των ανθρώπων ή η συμπεριφορά την αντίληψη των ανθρώπων;

    Σαν συμπέρασμα απ’ την παραπάνω ανάλυση, θα μπορούσαμε να πούμε ότι όλοι μας πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί στην δημιουργία εντυπώσεων και αντιλήψεων για τους άλλους ανθρώπους γύρω μας, διότι αυτές οι απόψεις μας μπορούν, άθελά μας πολλές φορές, να επηρεάζουν την συμπεριφορά, τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα των άλλων ανθρώπων. Ειδικά αν οι συγκεκριμένοι άνθρωποι αποτελούν άμεσο πλαίσιο για εμάς, όπως οικογένεια, φίλοι, συγγενείς, συνεργάτες, κτλ…, οι αντιλήψεις που διαμορφώνουμε γι’ αυτούς μπορούν να τους κάνουν να συμπεριφέρονται πολύ διαφορετικά από τον χαρακτήρα τους και να διαμορφώνουν την προσωπικότητά τους με βάση τις δικές μας αντιλήψεις και στερεοτυπικές ιδέες.

e-didaskalia.blogspot.com
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι