Τα νεογέννητα είναι εκτεθειμένα σε μειωμένη πνευμονική λειτουργία, άσθμα, ακόμα και στον αιφνίδιο θάνατο εξαιτίας της συνήθειας της μητέρας να καπνίζει. Καμπανάκι γιατρών για προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν ως ενήλικες
Παθητικοί καπνιστές από τη... σύλληψη είναι τα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες που καπνίζουν κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης.
Παράγοντας κινδύνου για μειωμένη πνευμονική λειτουργία, βρογχικό άσθμα και άλλες ασθένειες, το μητρικό κάπνισμα κατά την κύηση έχει συσχετιστεί ακόμα και με τον αιφνίδιο βρεφικό θάνατο, ενώ πρόσφατες μελέτες τη συνδέουν και με τη «νόσο των καπνιστών», τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, την οποία είναι πιθανό να εμφανίσουν κατά την ενήλικη ζωή τους τα παιδιά που γεννιούνται από καπνίζουσες μητέρες.
«Οι βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος φαίνεται πως αρχίζουν ήδη από την ενδομήτρια ζωή, με την έκθεση του κυήματος στο παθητικό κάπνισμα. Το μητρικό κάπνισμα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει συσχετιστεί με μια σειρά παθολογικών καταστάσεων των νεογνών και βρεφών, όπως προωρότητα, χαμηλό βάρος γέννησης, σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου, ενώ βρέθηκε ότι αποτελεί και ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για μειωμένη πνευμονική λειτουργία», επισημαίνει η κ. Μαρία Αυγέρη, επιστημονική συνεργάτης της Β' Παιδιατρικής Κλινικής του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, στην εισήγησή της σε επιστημονική ημερίδα για την παιδιατρική που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο στη Θεσσαλονίκη.
Μελέτες έχουν συσχετίσει την πνευμονική δυσλειτουργία με την πρώιμη έναρξη του παθητικού καπνίσματος από την ενδομήτρια ζωή ή αμέσως μετά τη γέννηση. «Οι αλλαγές στην αναπνευστική λειτουργία παρουσιάζονται ήδη επτά εβδομάδες πριν από την αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού, δείχνοντας ότι οι αρνητικές επιπτώσεις από την προγεννητική έκθεση στο κάπνισμα δεν περιορίζονται μόνο στις τελευταίες εβδομάδες της κύησης, αλλά εγκαθίστανται πολύ νωρίτερα», τονίζει η εισηγήτρια.
Οι επιστήμονες συνιστούν όχι μόνο την καθολική διακοπή του καπνίσματος στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά και την αποφυγή της έκθεσης των εγκύων στο παθητικό κάπνισμα.
Οπως επισημαίνει η κ. Αυγέρη, το ενδομήτριο κάπνισμα έχει διαπιστωθεί ότι σχετίζεται με την εμφάνιση βρογχικού άσθματος, αλλά και χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) αργότερα, κατά την ενήλικη ζωή των εμβρύων.
Μελέτες εισηγούνται ότι η ΧΑΠ, η οποία είναι νόσος ενήλικων καπνιστών, έχει τις ρίζες της στην παιδική ηλικία και μάλιστα σχετίζεται με το κάπνισμα της μητέρας κατά την ενδομήτρια ζωή.
Κίνδυνοι
Το «σφύριγμα» του παιδιού
Σε ό,τι αφορά το άσθμα, το συχνότερο σύμπτωμα του οποίου είναι η συρίττουσα αναπνοή (σφύριγμα κατά την αναπνοή), η κ. Αυγέρη σημειώνει πως αν και στα περισσότερα παιδιά προσχολικής ηλικίας συνδέεται με ιογενείς λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, υπάρχουν και περιβαλλοντικοί παράγοντες, ιδίως το παθητικό κάπνισμα, που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισής της.
«Μελέτες έχουν δείξει ότι ένα στα τρία παιδιά έχουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο συριγμού πριν από τα τρία χρόνια της ζωής τους, ενώ η συνολική συχνότητα συρίττουσας αναπνοής είναι σχεδόν 50% στην ηλικία των 6 ετών» επισημαίνει.
Οπως διευκρινίζει, πάντως, δεν εμφανίζουν συμπτώματα συρίττουσας αναπνοής όλα τα παιδιά με καπνίστριες μητέρες στη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή με την ίδια βαρύτητα.