Thursday 1 September 2022

Παιδί και τάντρουμ

Οι ειδικοί της επιστημονικής ομάδας της Γραμμής 115 25 της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί» προτείνουν τρόπους διαχείρισης του τάντρουμ σε γονείς
  • «Όταν δεν γίνεται αυτό που θέλει πέφτει κάτω και χτυπιέται μέχρι να γίνει, δεν μπορεί να την κάνει κανένας καλά»
  • «Αν δεν του πάρω αυτό που θέλει μπορεί να ξεσηκώσει όλο το super market με τις φωνές του, ντρέπομαι τους ανθρώπους γύρω μου»
  • «Αν δεν έχουμε το φαγητό που του αρέσει αρχίζει να πετάει ό,τι βρίσκεται πάνω στο τραπέζι και ουρλιάζει ασταμάτητα»

Αυτές είναι μερικές από τις δηλώσεις γονέων που καλούν στη Γραμμή 11525 για να βοηθηθούν στη διαχείριση των ακραίων ξεσπασμάτων των παιδιών τους- τα λεγόμενα tantrums. 

Μεγάλες εκρήξεις θυμού

Τι είναι όμως τα tantrums; Είναι μεγάλες «εκρήξεις» θυμού που συνήθως συνοδεύονται από σύγχυση και αποδιοργανωμένη/ ανεξήγητη συμπεριφορά όπως κλάμα, φωνές, βία προς τον εαυτό ή τους άλλους, πέσιμο στο πάτωμα κ.α. και μπορεί να διαρκέσει από λίγα λεπτά μέχρι και ώρες.

Συνήθως τα συναντάμε σε παιδιά από 1 μέχρι 3 ετών. Τα παιδιά των ηλικιών αυτών βρίσκονται σε ένα πρώιμο στάδιο της κοινωνικής και συναισθηματικής γλωσσικής ανάπτυξης και τείνουν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους μέσω συμπεριφορών. Εν τούτοις, tantrums μπορεί να παρουσιάσουν και παιδιά μεγαλύτερων ηλικιών, τα οποία δεν έχουν καταφέρει να αναπτύξουν ασφαλείς τρόπους έκφρασης και διαχείρισης των συναισθημάτων.

Η διαχείριση στην εκδήλωση ενός tantrum

Πώς μπορείτε να προλάβετε ή/και να διαχειριστείτε την εκδήλωση ενός tantrum; Αυτό συνήθως ποικίλει ανάλογα με το αναπτυξιακό στάδιο του παιδιού. Κάποιες γενικές οδηγίες που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν, ανεξαρτήτως ηλικίας, είναι οι εξής:

  • Βοηθήστε το παιδί να αντιληφθεί τα συναισθήματα με το να του μιλάτε γι’ αυτά ήδη από τη γέννησή του. Τα βασικά συναισθήματα είναι: λύπη, χαρά, θυμός, φόβος, έκπληξη, αγάπη.
  • Αναγνωρίστε το τι μπορεί να προκαλεί το tantrum. Συνήθως η κούραση, η ανησυχία, η πείνα, τα έντονα περιβαλλοντικά ερεθίσματα αποτελούν εκλυτικούς παράγοντες. Μπορείτε λοιπόν, επί παραδείγματι, να κανονίζετε να πάτε στην παιδική χαρά αφού το παιδί έχει κοιμηθεί ή έχει φάει.
  • Ενισχύστε τις θετικές συμπεριφορές του παιδιού. Πχ όταν καταφέρνει να φτιάξει έναν πύργο από τουβλάκια, ο οποίος γκρεμίζεται και επιλέγει να τον ξαναφτιάξει χωρίς να αντιδράσει μπορείτε να πείτε: «Είδα ότι ξαναέφτιαξες τον πύργο χωρίς να παραπονεθείς. Πώς σε έκανε να νιώσεις αυτό; Ένιωσες δυνατός και ήρεμος;»
  • Σιγουρευτείτε ότι το παιδί και όσοι το περιβάλλουν είναι ασφαλείς. Μεταφέρετε το παιδί σε ένα πιο ήρεμο σημείο με λιγότερα ερεθίσματα. Μόλις αυτό συμβεί, αναγνωρίστε με ψυχραιμία το συναίσθημα που εκφράζει, μιλήστε του αργά και χαμηλόφωνα. Μείνετε μαζί με το παιδί μέχρι να ηρεμήσει, αγγίξτε το ή κρατήστε το αν σας το επιτρέπει, αλλιώς δώστε του τον χώρο που ζητά μέχρι να ηρεμήσει. Μην προσπαθείτε να συζητήσετε.
  • Μην ενδώσετε στις απαιτήσεις του γιατί έτσι το παιδί θα μάθει ότι αυτή είναι μία δόκιμη διεκδικητική συμπεριφορά.
  • Φτιάξτε ένα σχέδιο διαχείρισης του tantrum σε διάφορες περιστάσεις και φροντίστε να είστε έτοιμοι να το εφαρμόσετε.
  • Αναγνωρίστε ότι δεν μπορείτε να ελέγξετε το συναίσθημα και την συμπεριφορά του παιδιού, μπορείτε όμως να εξασφαλίσετε την ασφάλεια του παιδιού και σταδιακά να το εκπαιδεύσετε σε πιο λειτουργικές συμπεριφορές.
  • Να είστε επιεικείς με τον εαυτό σας όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως θα θέλατε και ένα tantrum συμβαίνει. Το μεγάλωμα ενός παιδιού είναι μία μεγάλη και σημαντική δουλειά στην οποία και οι γονείς μαθαίνουν ταυτόχρονα με το παιδί. Κάνετε το καλύτερο δυνατό και δεν μπορείτε πάντοτε να ελέγξετε όλες τις παραμέτρους.
alfavita.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Μια φορά και έναν καιρό ήταν ο Σεπτέμβρης

 Ένα παραμύθι για τα πρωτάκια
Μια φορά κι έναν καιρό ο Σεπτέμβρης που ήταν ένα αγόρι, χορτασμένο ήλιο και παιχνίδι, και βέβαια με ωραίο χρώμα απ’ το καλοκαίρι, πείσμωσε
Καλοκάθισε στην άκρη του δρόμου που θα τον έφερνε στη γη κι αρνιόταν να πάει στον προορισμό του. 
Πέσανε επάνω του όλοι για να τον μεταπείσουν. Πείσμα αυτός, ανένδοτος, δεν μιλούσε σε κανέναν! 

Τελευταίος τον πλησίασε ο μπαμπάς του ο Χρόνος: 
«Πες μου αμέσως τι συμβαίνει» του λέει. 
«Τι πράγματα είναι αυτά; Πρέπει να πας Σεπτέμβρη, ν΄ αρχίσει ο τρύγος, να ξεπροβοδιστούν τα χελιδόνια για το ταξίδι τους, να πάρουν το κιτρινοκόκκινο χρώμα τα φύλλα των δέντρων. Και βέβαια πρέπει να πας για ν’ ανοίξουν τα σχολεία παιδί μου! Χιλιάδες παιδιά περιμένουν! Πως μπορείς εσύ να τεμπελιάζεις;»

«Δεν είμαι τεμπέλης» 

άρχισε επιτέλους να μιλάει ο Σεπτέμβρης. 
«Απλώς δεν βλέπω το λόγο για να πάω. Κοίτα τους ανθρώπους τριγύρω σου πατέρα. Ήταν ποτέ άλλοτε χειρότερα; Δες τους: Τόσο λυπημένοι και σκυθρωποί… Άρρωστοι χωρίς φάρμακα, άνθρωποι χωρίς δουλειές, πονοκεφαλιασμένοι από λογαριασμούς, τηλεθεατές που βλέπουν μετανάστες να τους καταπίνουν οι θάλασσες και νησιά να γίνονται στάχτη, άνθρωποι χωρίς ελπίδα, πες μου βρε μπαμπά, ποιος θα το καταλάβει αν ξεχαστούν τα χελιδόνια εδώ; 
Ποιος νοιάζεται για το φθινόπωρο και τα χρώματά του πια; Οι άνθρωποι μόνο την φτώχεια τους κοιτάνε τώρα. Δεν πάω πουθενά, εδώ θα μείνω…»
«Καλό μου αγόρι» του λέει ο πατέρας του, ο σοφός ο Χρόνος. «Δίκαιο έχεις, αλλά την ίδια στιγμή κάνεις και λάθος! 
Δεν γίνεται να τα ξεχνάς τα παιδιά που σε περιμένουν στα σχολειά. Και να σου πω και το πιο σημαντικό; 
Γιατί νομίζεις ότι υπάρχουν σχολεία Σεπτέμβρη μου; Για τους αριθμούς, τις γραμματικές και τις χημείες; 
Λάθος καλέ μου! 
Για να γίνονται οι άνθρωποι, Άνθρωποι με το άλφα τους κεφαλαίο, γι αυτό υπάρχουν τα σχολεία. 
Για να μάθουν να σέβονται τη Ζωή, τη Φύση. Για να σέβονται το Δίκαιο, να σέβονται το γέλιο των παιδιών. Το σχολείο υπάρχει για να κάνει τα παιδιά ενεργούς πολίτες όταν μεγαλώσουν, όχι θλιβερούς τηλεθεατές με σταυρωμένα χέρια.
Σήκω Σεπτέμβρη μου και πήγαινε στο πόστο σου. Δεν υπάρχει άλλη ελπίδα καλέ μου. Τα παιδιά σε περιμένουν! 
Οι μεγάλοι άνθρωποι θα πρέπει να βρουν τον τρόπο για να συμμαζέψουν τη λύπη, το θυμό και τη φτώχεια τους. 
Κι αν τους έχει μείνει και λίγο μυαλό μ’ όλα αυτά που τους βρήκαν, στα σχολεία πρώτα θ’ απλώσουν τα χέρια τους. Αυτά πρέπει να στηρίξουν, όπως κι όσο μπορούν περισσότερο».

Άκουσε ο Σεπτέμβρης προσεκτικά τον μπαμπά του κι όπως κάθε καλό παιδί, υπάκουσε. 
Άλλωστε ο πατέρας είχε δίκαιο. Έτσι ακριβώς είχαν τα πράγματα. Μπήκε στη ζωή των ανθρώπων λοιπόν και στα ημερολόγιά τους. 
Γι αυτό και κατάφεραν σήμερα, παρόλα αυτά, ν’ ανοίξουν τα σχολεία.

Κική Δημητριάδου, συγγραφέας και νηπιαγωγός

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki