Ας διδάξουμε στα παιδιά να σκέφτονται - Η κριτική σκέψη δεν είναι προαιρετική.

Το μόνο μάθημα που δεν διδάσκεται στα σχολεία είναι αυτό της κριτικής σκέψης, της ενσυναίσθησης και της συνειδητότητας, της ανοχής και του σεβασμού, της ελευθερίας και ευτυχίας. 

Και όμως, αυτά μπορούν να διδαχτούν από μικρή ηλικία, διότι τα παιδιά, οι ευτυχισμένοι μικροί άνθρωποι που μεγαλώνοντας παραδίνονται στη δίνη της ζωής, μαθαίνουν εύκολα, όχι μόνο αντιγράφοντας συμπεριφορές, αλλά και συζητώντας.

Η Φιλοσοφία παραδοσιακά δεν διδασκόταν σε μικρές ηλικίες.

Θα πρέπει να περιμένουμε χιλιάδες χρόνια έως ότου, τη δεκαετία του 1970, ο Matthew Lipman δημιουργήσει τη Φιλοσοφία για Παιδιά, ένα πρόγραμμα που δεν εστίαζε στην Ιστορία της Φιλοσοφίας, στις Σχολές και τους Φιλοσόφους αλλά στη φιλοσοφική σκέψη. 

Ο Lipman έκανε έναν απλό και συνάμα ρηξικέλευθο συλλογισμό. Πώς δίδασκε ο Σωκράτης Φιλοσοφία; 

Δεν είχε κάποια σχολή, δεν παρέδιδε μαθήματα. Ωστόσο, ο Αθηναίος φιλόσοφος αποτέλεσε τομή στη Φιλοσοφίας, με αποτέλεσμα όλοι οι φιλόσοφοι πριν από αυτόν να ονομαστούν Προσωκρατικοί, λόγω της επανάστασης που επέφερε. 

Τι έκανε ο Σωκράτης; Συζητούσε. 

Αφορμή μπορεί να ήταν οτιδήποτε. Άλλωστε είναι γνωστοί οι μύθοι (του Σπηλαίου, του δαχτυλιδιού του Γύγη, του Ηρός κ.ά.) που αποτελούσαν την αφετηρία του διαλόγου με τους συνομιλητές του, οι οποίοι έως σήμερα μελετώνται, ερμηνεύονται και διδάσκονται στα καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου. 

Τα ερωτήματα που προκύπτουν αβίαστα από την αφήγηση των μύθων δεν επιδέχονται μία απάντηση. 

Εξάλλου, ο ίδιος ο Σωκράτης δεν έδινε τις λύσεις. Ο καθένας τις ανακαλύπτει και τις εφευρίσκει μόνος του. 

Η «αλογόμυγα» των Αθηναίων έδινε το έναυσμα για στοχασμό και ταυτόχρονα οδηγούσε την πορεία της συζήτησης στον ορθό προβληματισμό με κέντρο την ηθική του ανθρώπου. 

Ο Lipman έφερε τη διαλεκτική/ μαιευτική μέθοδο στα μέτρα των παιδιών, τα οποία καθοδηγούνται από τον ειδικευμένο φιλόσοφο. 

Οι μύθοι γίνονται παραμύθια. 

Τα σωκρατικά ερωτήματα απλοποιούνται για χάρη των παιδιών. 

Ο προβληματισμός όμως παραμένει στο στόχαστρο του παιδιού. Του παιδιού που έχει ερωτήματα για τα πάντα. 

Δεν βρίσκει όμως το θάρρος, την προσοχή και την υπομονή του περίγυρού του, για να τα συζητήσει, με αποτέλεσμα να τα παρατήσει και να πάψει να σκέφτεται. Η γνώση είναι επίπονη, διδάσκει ο μύθος του Σπηλαίου. Όχι όμως όταν ξεκινάει από μικρή ηλικία. Τότε γίνεται γλυκιά σαν μέλι και οδηγεί στην ευτυχία. 

Η κριτική σκέψη δεν είναι προαιρετική. 

Ειδικά στην εποχή μας είναι προαπαιτούμενο του ανθρώπου που έχει να αντιμετωπίσει καθημερινές προκλήσεις και διλήμματα. 

Η Φιλοσοφία για Παιδιά δεν διδάσκει απλώς. 

Προκαλεί το παιδί να μάθει να σκέφτεται. 

Να καταλαβαίνει ότι η ζωή δεν είναι μόνο τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Ότι μια είδηση μπορεί να είναι παραπλανητική. 

Ότι η ευτυχία βρίσκεται στις ανθρώπινες σχέσεις και όχι στα υλικά αγαθά. 

Ότι το διαφορετικό (χρώμα, θρησκεία, εθνότητα) δεν προκαλεί φόβο. 

Ότι τα ζώα και τα φυτά δεν είναι κτήμα του ανθρώπου αλλά συγκάτοικοι στον πλανήτη. 

Ότι ο χρόνος κινείται σαν βέλος και δεν γυρίζει πίσω. Πρέπει να τον ζούμε και να μην τον χάνουμε.

Δυστυχώς, μάθημα που να εκθέτει τα παγκόσμια ερωτήματα της ανθρώπινης σκέψης δεν υπάρχει. 

Και όμως. Τα παιδιά αναρωτιούνται: 

Γιατί πρέπει να λέω την αλήθεια; 

Είναι εντάξει να φοβάμαι; 

Γιατί πεθαίνουν οι άνθρωποι; 

Πώς θα γίνω ευτυχισμένος;

Η Φιλοσοφία για Παιδιά ακονίζει τη σκέψη εξ απαλών ονύχων. Αφαιρεί τις προκαταλήψεις και τα στερεότυπα βοηθώντας το παιδί να εισέλθει ισότιμα στον κόσμο της εφηβείας και της ενηλικίωσης στη σύγχρονη εποχή. Δωρίζει την ανεξαρτησία και την ελευθερία.

Υπάρχει σημαντικότερο μάθημα;

*Η Δρ Έλσα Νικολαΐδου σε συνεργασία με το Ίδρυμα Πολιτιστικής Δημιουργίας για Παιδιά και Νέους και το Μουσείο Πιερίδη-Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου διοργανώνουν εργαστήριο Φιλοσοφίας για Παιδιά, Οι Μικροί Στωικοί (κάθε Σάββατο του Νοεμβρίου, ώρα 10:00-11:15) Πληροφορίες- Κρατήσεις: τηλ. 24 001502

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

philenews.com

Αυτό δεν το έχουμε ξαναδεί σε Βάπτιση!! - Infant fed at baptism

Ο φακός ενός φωτογράφου, στη Ρουμανία, απαθανάτισε
μια τρυφερή στιγμή κατά την οποία ο Ιερέας, που τελεί το Μυστήριο
της Βάπτισης αναλαμβάνει να ταΐσει την μικρή νεοφώτιστη Άννα Μαρία, προκειμένου να μην κλαίει…

Infant fed at baptism

An Orthodox priest was captured by a professional photographer as he was feeding a baby girl while proclaiming the Gospel at the child’s baptism service at the Ascension of the Lord Church in Podu Olt, Brasov County, Romania.

---------------

Έτσι, την ώρα που διαβάζει το ιερό Ευαγγέλιο κρατά παράλληλα στην αγκαλιά του το μωρό γεμάτος αγάπη και του δίνει το γάλα του
κι αυτό γαληνεύει.
«Ήταν μια στιγμή γεμάτη ειλικρίνεια και ευγένεια, φροντίζοντας για την ψυχή, αλλά και για το σώμα» γράφει ο φωτογράφος στο προσωπικό του blog.

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Γιατί τα Κορίτσια Έχουν Περισσότερο Άγχος από τα Αγόρια, στην εποχή των Social Media;

Φανταστείτε λίγο την εικόνα: Το χαλαρό αγόρι που δεν πετυχαίνει τους στόχους τους και το ανήσυχο κορίτσι με τα υπερβολικά επιτεύγματα. 

Κατά τη διάρκεια των τριών δεκαετιών από τότε που αποφοίτησα από την ιατρική σχολή και ιδιαίτερα κατά τα τελευταία 10 χρόνια, αυτό το μοτίβο παρουσιάζεται όλο και συχνότερα στις οικογένειες που με επισκέπτονται στο ιατρείο μου.

Σε μία περίπτωση, η οποία είναι αρκετά χαρακτηριστική, οι γονείς του θεραπευόμενού μου, ανησυχούσαν για τον γιο τους. Δεν δουλεύει σκληρά στο σχολείο και οι βαθμοί του πέφτουν. Στα 16 του, ο ίδιος περνά τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο του παίζοντας video games όπως το Grand Theft Auto ή το Call of Duty ή σερφάρει στο διαδίκτυο αναζητώντας φωτογραφίες κοριτσιών. Δείχνει υπερβολικά ευτυχής.

Και οι δύο γονείς παράλληλα, είναι πολύ περήφανοι για την 14χρονη κόρη τους, η οποία είναι μία άριστη μαθήτρια, αθλήτρια και έχει και πολλούς φίλους. 

Αλλά όταν την γνώρισα, μου είπε ότι δεν κοιμάται καλά. Ξυπνάει μέσα στη νύχτα, νιώθοντας τύψεις επειδή έφαγε ένα ολόκληρο κομμάτι πίτσα για δείπνο. 

Συχνά δυσκολεύεται να αναπνεύσει. Πρόσφατα έχει αρχίσει να αυτοτραυματίζεται με ξυραφάκια, στο άνω εσωτερικό των μηρών της, όπου οι γονείς της δεν θα το δούν. Δεν έχει πει στους γονείς της τίποτα από όλα αυτά. Στην επιφάνεια, είναι το τέλειο κορίτσι. Εσωτερικά όμως, καταρρέει.

Γιατί τα κορίτσια τείνουν να είναι πιο αγχωτικά από τα αγόρια;
Το φαινόμενο αυτό ενδέχεται να ξεκινά από τα συναισθήματα που έχουν οι έφηβοι για την εμφάνισή τους. Ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι στην εφηβεία, τα κορίτσια τείνουν να είναι περισσότερο δυσαρεστημένα με το σώμα τους, ενώ τα αγόρια τείνουν να είναι περισσότερο ικανοποιημένα.

Ένας άλλος παράγοντας έχει να κάνει με τις διαφορές διαχείρισης των κοινωνικών δικτύων από τα αγόρια και τα κορίτσια. 

Ένα κορίτσι είναι πολύ πιο πιθανό, από ό,τι ένα αγόρι, να δημοσιεύσει μια φωτογραφία του εαυτού της φορώντας ένα μαγιό, ενώ το αγόρι είναι πιο πιθανό να δημοσιεύσει μια φωτογραφία, όπου δίνει έμφαση σε κάτι που κάνει και όχι στην εμφάνισή του. Αν η selfie του Δημήτρη που επιδεικνύει ένα μεγάλο τρόπαιό δεν πάρει πολλά like, μπορεί να μη τον νοιάξει. Αλλά αν η φωτογραφία της Σόνιας, στην οποία φοράει το μπικίνι της δεν πάρει πολλά like, είναι πιο πιθανό να το πάρει προσωπικά.

Φανταστείτε μια άλλη κοπέλα που κάθεται στην κρεβατοκάμαρά της, μόνη της. Κάνει scroll down στο Instagram και βλέπει τις φωτογραφίες άλλων κοριτσιών. 

Βλέπει τη Σόνια να δείχνει το νέο μπικίνι της και να φαίνεται όμορφη. 

Βλέπει τη Μαίρη σε ένα πάρτι, να περνάει τέλεια. 

Βλέπει τη Βανέσσα με το αξιολάτρευτο νέο κουτάβι της. 

Και σκέφτεται: Εγώ απλά κάθομαι εδώ στην κρεβατοκάμαρά μου και δεν κάνω τίποτα. Η ζωή μου είναι χάλια.

Τα αγόρια διατρέχουν χαμηλότερο κίνδυνο να επηρεαστούν από τις αρνητικές επιδράσεις των κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης από ό,τι τα κορίτσια, για τρεις τουλάχιστον λόγους.

Κατ’ αρχάς, τα αγόρια είναι λιγότερο πιθανό να επηρεαστούν από τη γνώμη των άλλων για τις selfie τους. «Μήπως αυτό το μαγιό με κάνει να φαίνομαι χοντρή;» είναι ένα ερώτημα που τίθεται από τα κορίτσια πιο συχνά από ό,τι από τα αγόρια. 

Δεύτερον, τα αγόρια τείνουν να υπερεκτιμούν το πόσο ενδιαφέρουσα είναι η ζωή τους. 

Τρίτον, το μέσο αγόρι είναι πιθανόν να περνά περισσότερο χρόνο παίζοντας βιντεοπαιχνίδια από το να κάνει Photoshop τις selfie του για το Instagram. Και στα video games, σε αντίθεση με τα social media, ο καθένας πραγματικά μπορεί να είναι ο νικητής, στο τέλος. Εάν παίζετε το Grand Theft Auto ή το Call of Duty για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, αργά ή γρήγορα, θα ολοκληρώσετε όλες τις αποστολές, απλά και μόνο αν είστε συνεπείς στο παιχνίδι.

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για το άγχος των παιδιών τους
Οι γονείς δεν μπορούν να αλλάξουν εύκολα οποιονδήποτε από αυτούς τους παράγοντες. Δεν μπορείτε να κάνετε εύκολα ένα κορίτσι να ανησυχεί λιγότερο για την εμφάνισή της ή να υπερεκτιμήσει το πόσο ενδιαφέρουσα είναι η ζωή της ή να ενδιαφέρεται περισσότερο για την ολοκλήρωση όλων των αποστολών στο Grand Theft Auto από τα πόσα likes παίρνει στο Instagram (ούτε είναι σαφές ότι αυτή η τελευταία αλλαγή, ακόμα και αν επιτευχθεί, θα ήταν μια αλλαγή προς το καλύτερο). Οπότε, τι μπορείτε να κάνετε, για να βελτιώσετε τις πιθανότητες για την κόρη σας;

Εάν η κόρη σας είναι η κοπέλα που κάθεται στην κρεβατοκάμαρά της μπαίνοντας στα social media άλλων κοριτσιών, ίσως δεν θα έπρεπε να είναι στην κρεβατοκάμαρά της καθόλου. 

Σε μία τυπική οικογένεια, όταν τα παιδιά επιστρέφουν στο σπίτι, πηγαίνουν στα υπνοδωμάτια τους και δεν βγαίνουν ξανά έξω, εκτός ίσως για να φάνε. 

Αυτό είναι τρελό.

 

Μια οικογένεια δεν μπορεί να είναι μια οικογένεια, αν τα παιδιά περνούν περισσότερο χρόνο μόνα στα δωμάτιά τους από ό,τι με τα μέλη της οικογένειάς τους. Χρειάζεται να επιμείνετε ώστε η κόρη σας ή ο γιος σας, να κάνουν ό,τι κάνουν στο διαδίκτυο, σε δημόσιο χώρο: στην κουζίνα ή στο καθιστικό. 

Δεν θα πρέπει να υπάρχει τίποτα στην κρεβατοκάμαρα, εκτός από ένα κρεβάτι: ούτε τηλεόραση, ούτε PlayStation, ούτε οθόνες. Αυτή είναι η επίσημη σύσταση της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής.

Μια άλλη πρόταση: η διαμάχη στο τραπέζι του φαγητού. 

Μην επιτρέπετε τα κινητά τηλέφωνα στο τραπέζι. Σε μία έρευνα του 2013 παιδιών ενός ευρέος φάσματος υποβάθρων, εκείνα τα παιδιά που έτρωγαν περισσότερα γεύματα με τους γονείς τους, ήταν πολύ λιγότερο πιθανό να έχουν αισθήματα θλίψης, άγχους ή μοναξιάς. Ήταν πιο πιθανό να βοηθήσουν τους άλλους και να αναφέρουν ότι ήταν ικανοποιημένοι με τη ζωή τους. 

Όμως γονείς, προσέξτε τί λέτε στο τραπέζι. Οι συζητήσεις για τους χαμηλούς βαθμούς των παιδιών ή οι αποτυχίες τους στα διαγωνίσματα, είναι εκτός συζήτησης. Θέλετε να μιλήσετε για ένα θέμα κοινωνικά ευχάριστο; Φυσικά και επιτρέπεται στο τραπέζι. Για την προέλευση του σύμπαντος και το νόημα της ζωής; Σίγουρα. Αλλά οι προσωπικές αδυναμίες του παιδιού σας δεν είναι, κατά κανόνα, κατάλληλες να συζητιούνται κατά το φαγητό σε μια αγαπημένη οικογένεια.

Μια τρίτη πρόταση: Όχι ακουστικά μέσα στο αυτοκίνητο. Όταν το παιδί σας είναι στο αυτοκίνητο μαζί σας, θα πρέπει να το ακούτε και να σας ακούει και όχι να ακούει μουσική χωρίς να σας δίνει σημασία. Διδάξτε την τέχνη της συνομιλίας πρόσωπο με πρόσωπο. Ή παίξτε ένα παιχνίδι λέξεων. Ή όλη η οικογένεια μπορεί να τραγουδήσει ένα τραγούδι. Ακούγεται κοινότοπο, αλλά βοηθάει.

Αν η κόρη σας δεν κοιμάται τη νύχτα ή τραυματίζει τον εαυτό της με ξυραφάκια, τότε οι χαλαρές συζητήσεις στο τραπέζι του φαγητού, δεν είναι επαρκής θεραπεία. Χρειάζεται θεραπευτική παρέμβαση από έναν ειδικό ψυχικής υγείας για το κορίτσι με κλινικά συμπτώματα άγχους, είτε υποστηρικτικά-θεραπευτικά, είτε αν χρειαστεί με φαρμακευτική αγωγή. Ανεξάρτητα από τα συμπτώματα, το φάρμακο δεν πρέπει ποτέ να είναι το πιο σημαντικό μέρος της θεραπείας. Το πιο σημαντικό μέρος της θεραπείας είναι να δοθεί προτεραιότητα στην οικογένεια, για να δώσετε στο παιδί σας ένα ασφαλές καταφύγιο σε ένα στοργικό σπίτι.

Πηγή: nytimes.com
psychologynow

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι