Όταν ήταν παιδιά τους έλεγαν ότι είναι οι καλύτεροι. Σήμερα παίρνουν αντικαταθλιπτικά γιατί αισθάνονται ότι δεν ανταποκρίνονται στην εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους. Ποιoς φταίει;
Εδώ και μερικές δεκαετίες τα
παιδιά του δυτικού κόσμου μεγαλώνουν με κανακέματα και επαίνους και
διαρκείς τονωτικές ενέσεις του Εγώ τους σε μια καλών προθέσεων
προσπάθεια ενίσχυσης της αυτοεκτίμησής τους. Πού οδήγησε αυτό;
Στην
εμφάνιση μιας γενιάς που αν και επισήμως ονομάζεται Γενιά Υ (ως διάδοχος
της Γενιάς Χ), τώρα διεκδικεί τον καθόλου κολακευτικό τίτλο της «Γενιάς
του Εγώ». Οι εκπρόσωποί της εμφανίζονται εγωκεντρικοί και νάρκισσοι,
έχουν υπερτιμημένη άποψη για τον εαυτό τους και διακατέχονται από
υπερβολικά υψηλές και έξω από τις δυνατότητές τους προσδοκίες, με
αποτέλεσμα να «λυγίζουν» ευκολότερα κάτω από τις δυσκολίες της
πραγματικής ζωής και να ρέπουν περισσότερο προς την κατάθλιψη. Το να
σπεύσουμε να τους κατηγορήσουμε είναι εύκολο. Είναι όμως πολύ πιο
εποικοδομητικό να κάνουμε μια γερή κριτική και να αναθεωρήσουμε τον
τρόπο που έχουμε υιοθετήσει ως «καλύτερο» για την ανατροφή των παιδιών
μας.
Οι ειδικοί έχουν ήδη μπει στη διαδικασία και οι προτάσεις τους
είναι πραγματικά ενδιαφέρουσες.
«Τους νέους σήμερα συνεχίζουν να
τους παραχαϊδεύουν για πολύ καιρό, ενώ θα έπρεπε πολύ νωρίτερα να έχουν
αρχίσει να μαθαίνουν ότι δεν είναι τέλειοι». Αυτό ήταν το
συμπέρασμα του HS, ενός μπλόγκερ που σχολίαζε ένα άρθρο των «New York
Times» το οποίο οίκτιρε την κατάσταση της σημερινής νεολαίας. Το
πρόβλημα με τα παιδιά, συνέχιζε, είναι ότι έχουν μια «παραφουσκωμένη»
άποψη για τον εαυτό τους επειδή έχουν μεγαλώσει έτσι ώστε να πιστεύουν
πως καθετί που κάνουν είναι αξιόλογο και σημαντικό. Δεν επρόκειτο για
κάποιον γερογκρινιάρη αλλά για έναν νεαρό που έγραφε για την ίδια του τη
γενιά, εκείνους που γεννήθηκαν ανάμεσα στο 1980 και στο 2000 και έχουν
ονομαστεί Γενιά Υ ή Γενιά του Εγώ.
Οπως καταλαβαίνει κανείς από το όνομά της, η Γενιά του Εγώ έχει
προσελκύσει ήδη τα πυρά. Οι εκπρόσωποί της κατηγορούνται ότι είναι
κακομαθημένοι, αλαζονικοί και νάρκισσοι, ότι έχουν μια αδικαιολόγητη
αίσθηση πως δικαιωματικά όλα τους ανήκουν.
Οι καθηγητές παραπονούνται
ότι οι σημερινοί φοιτητές απαιτούν μόνιμη προσοχή. Οι εργοδότες
δυσκολεύονται να καταπιούν τα υπερδιογκωμένα εγώ των νεαρών υπαλλήλων
τους, ενώ οι ψυχοθεραπευτές λένε ότι βλέπουν μια νέα γενιά ασθενών οι
οποίοι έχουν κατάθλιψη επειδή δεν μπορούν να φθάσουν στο ύψος των
υπερβολικών προσδοκιών τους. Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι το φταίξιμο
βρίσκεται στους γονείς, στους δασκάλους και στους άλλους ενηλίκους οι
οποίοι υπερέβαλαν στο να μεγεθύνουν την άποψη που έχουν τα παιδιά για
τον εαυτό τους από τα πρώτα τους χρόνια.
Οι κατηγορίες αυτές δεν βαρύνουν μόνο τη
Γενιά Υ αλλά και μια ολόκληρη φιλοσοφία για την ανατροφή των παιδιών, η
οποία ξεκίνησε τη δεκαετία του 1980 και εξακολουθεί να ισχύει ακόμη. Αν
είναι βάσιμες, θα πρέπει να αναθεωρήσουμε την άποψη ότι η ενίσχυση της
αυτοεκτίμησης των παιδιών είναι ο καλύτερος τρόπος για να εξασφαλίσουμε
το ότι θα εκμεταλλευθούν στο έπακρο τις δυνατότητές τους. Τι λένε λοιπόν
τα στοιχεία; Είναι η σημερινή νεολαία πραγματικά πιο εγωιστική από τις
παλαιότερες γενιές; Αν είναι έτσι, αποτελεί αυτό πρόβλημα; Και αν η
σύγχρονη δυτική κουλτούρα της οικοδόμησης αυτοεκτίμησης είναι ένοχη, τι
μπορούμε να κάνουμε γι' αυτό;