Μουσική Αγωγή για τα Παιδιά

Μότσαρτ ή Τσιτσάνης, Χατζιδάκις ή Χατζηγιάννης, Μπιτλς ή Active Member, ηπειρώτικα ή νησιώτικα;

Όλα αυτά μαζί, αλλά και τζαζ, ροκ και καλή ποπ συνθέτουν τα ακούσματα που πρέπει οι γονείς να προσφέρουν στα παιδιά από πολύ νωρίς σύμφωνα με τους ειδικούς. 

Συχνά οι γονείς προβληματίζονται για το είδος της μουσικής στο οποίο πρέπει να εκθέτουν τα παιδιά. Μήπως τα τραγούδια που παίζονται ευρέως από το ραδιόφωνο δεν είναι η καλύτερη επιλογή; Μήπως πρέπει διαρκώς μέσα στο σπίτι να ακούγονται άριες και κλασική μουσική; Ή μήπως καλά είναι και τα ελαφρολαϊκά έως βαριά λαϊκά ακούσματα. Λοιπόν, η μουσική διαπλάθει χαρακτήρες, αλλά ποτέ δεν χρειάζονται υπερβολές. Τα παιδιά είναι ένας εύπλαστος κόσμος.  

Η μουσική με την όποια της μορφή μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του συναισθηματικού τους κόσμου, γι’ αυτό η επαφή και η εξοικείωση μ’ αυτή είναι πρωταρχικής σημασίας.

Σπουδαιότητα της μουσικής
Μέσω της μουσικής τα παιδιά:

• Εκφράζουν συναισθήματα θετικά ή αρνητικά, δημιουργώντας μια πιο ισορροπημένη προσωπικότητα.
• Νιώθουν βαθιά ευχαρίστηση και ψυχική ανάταση.
• Αναπτύσσεται και διοχετεύεται προς τα έξω η ευαισθησία τους.
• Με τη συμμετοχή σε μουσικές δραστηριότητες καλλιεργείται η πειθαρχία, η αντοχή και η ωριμότητα.
• Η ενασχόληση ή η ακρόαση της μουσικής οδηγεί στην αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση, το σεβασμό και την κατανόηση.

Οι έρευνες
Εμπειρικά ή βιωματικά πολλά μπορούν να ειπωθούν για τα οφέλη της μουσικής στην ψυχοσωματική ανάπτυξη του παιδιού. Ας δούμε όμως και τι έχουν αποφανθεί οι επιστήμονες με βάση τις μελέτες τους. Η μουσική λοιπόν φαίνεται πως επηρεάζει την ανάπτυξη του εγκεφάλου των μικρών παιδιών. Οι πρώτες ενδείξεις που έχουν στα χέρια τους οι επιστήμονες δείχνουν ότι ο εγκέφαλος των παιδιών που έχουν συνεχή και ποικίλα μουσικά ακούσματα, τα οποία στη συνέχεια εξελίσσουν μέσα από μια πιο συστηματική ενασχόληση (π.χ. με μαθήματα σολφέζ ή κάποιου οργάνου), αντιδρά με διαφορετικό τρόπο απ’ ό,τι ο εγκέφαλος παιδιών που δεν λαμβάνουν καμία μουσική παιδεία.

Νοητικά πλεονεκτήματα
Ο δρ. Λόρελ Τρέινορ, καθηγητής Ψυχολογίας, Νευροεπιστημών και Συμπεριφοράς στο Πανεπιστήμιο Mc Master στο Οντάριο, τονίζει ότι οι αλλαγές που παρατηρούνται ανάμεσα στα εξοικειωμένα και μη εξοικειωμένα με τη μουσική παιδιά ίσως οφείλονται στα νοητικά πλεονεκτήματα που προσδίδει η ενασχόληση με τη μουσική. Η μουσική παιδεία έχει αξιοσημείωτα αποτελέσματα στην ενεργοποίηση της προσοχής και της μνήμης, συμπληρώνει ο καθηγητής, και γι’ αυτό θα πρέπει να είναι αναπόσπαστο μέρος των όσων διδάσκονται τα παιδιά στην προσχολική ηλικία.

Μέθοδος Σουζούκι
Ίσως έχετε ακούσει για την περίφημη μέθοδο Σουζούκι, αλλά να μην γνωρίζετε λεπτομέρειες. Ο Σινίχι Σουζούκι ήταν βιολονίστας, δάσκαλος, φιλόσοφος και ανθρωπιστής, ο οποίος τα τελευταία πενήντα χρόνια επηρέασε σοβαρά τη μουσική εκπαίδευση σε όλο τον κόσμο. Στόχος του ήταν να βοηθήσει τα παιδιά να καλλιεργήσουν τις ικανότητές τους ως ανθρώπινες υπάρξεις. Ο ίδιος έλεγε ότι κύριος σκοπός του δεν ήταν η διδασκαλία της μουσικής αλλά η δημιουργία καλών και ευγενικών ανθρώπων. Υποστήριζε ότι εάν ένα παιδί ακούει ωραία μουσική από την ημέρα της γέννησής του και αργότερα μάλιστα μάθει να παίζει και το ίδιο, αναπτύσσει ευαισθησία και πειθαρχία. Η θεωρία του για τον τρόπο διδασκαλίας της μουσικής που ανέπτυξε, βασίζεται στην ιδέα ότι η ικανότητα δεν προέρχεται από έμφυτο ταλέντο αλλά είναι μια ικανότητα που μπορεί να καλλιεργηθεί. Μάλιστα, οποιοδήποτε παιδί έχει κατάλληλα εκπαιδευτεί μπορεί να αναπτύξει μουσική ικανότητα ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που οποιοδήποτε παιδί αναπτύσσει την ικανότητα να μιλά τη μητρική του γλώσσα. Το δυναμικό κάθε παιδιού, που είναι απεριόριστο, διαμορφώνεται ανάλογα με τον τρόπο που ανατρέφεται και καλλιεργείται. 

Η επαφή με τη μουσική στην παιδική ηλικία
Η Λέττα Βασιλείου, μουσικός και συγγραφέας παιδικής Λογοτεχνίας, δίνει απάντηση στις ερωτήσεις μας για το πώς πρέπει να γίνεται η γνωριμία των παιδιών με τη μουσική. «Ο σωστότερος τρόπος να οδηγήσει ο γονέας και ο δάσκαλος το παιδί στους δρόμους της μουσικής είναι με το δικό του παράδειγμα», μας τονίζει η κ. Βασιλείου. «Το παιδί μπορεί να μάθει να ακούει τα πάντα, αλλά και να έχει άποψη για τα πάντα, μόνο όταν του προσφέρονται τα πάντα. Ένα ανοιχτό ραδιόφωνο όλη μέρα στο σπίτι, το οποίο είναι συντονισμένο σε σταθμούς που παίζουν όλα τα είδη της μουσικής, μπορεί να γίνει οδηγός σε μουσικούς δρόμους που θεωρούνται “δύσκολοι”, αλλά που τα παιδιά ρουφάν αχόρταγα. Η γνωριμία με τους Έλληνες τραγουδοποιούς και συνθέτες, όπως οι Χατζιδάκις, Θεοδωράκης, Σαββόπουλος, Λοΐζος κ.ά., με τραγούδια αγαπημένα, με στίχους περίτεχνους και μελοποιημένη ποίηση, φέρνει τα παιδιά σε επαφή με τη μουσική ταυτότητα των Ελλήνων, συνεχίζοντας την παράδοση ενός λαού με μνήμη. Οι συναυλίες και οι μουσικές παραστάσεις εισάγουν το παιδί σε έναν μουσικό κόσμο που συνδέεται και με το θέαμα, γνωρίζοντάς του την εξέλιξη των μουσικών πραγμάτων. Ένα παιδί που δεν στερείται μουσικών ακουσμάτων μπορεί να είναι ένας μελλοντικός ακροατής που επιλέγει το «καλό» από το «κακό» τραγούδι, που ξεχωρίζει την «απλή» από την «απλοϊκή» μουσική.»

Όμορφα παιδικά ακούσματα
H κ. Λέττα Βασιλείου προτείνει όμορφα παιδικά CDs με ποικιλία ακουσμάτων, που οι γονείς και οι δάσκαλοι μπορούν να αναζητήσουν σε οποιοδήποτε δισκοπωλείο:

1. Χάρτινο Καράβι – Νότης Μαυρουδής
2. Εδώ Λιλιπούπολη – Ν. Κυπουργός, Δ. Μαραγκόπουλος, Λ. Πλάτωνος και Ν. Χριστοδούλου
3. Ασημοπράσινο Δάσος – Το σχολείο των Ζώων –Λέττα Βασιλείου, Τίμος Παπασωκράτης – Ακρόασης
4. Παιδική όπερα Brudibar – Ακρόασης
5. Ντενεκεδούπολη – Γιάννης Μαρκόπουλος, Ευγενεία Φακίνου
6. Μια καληνύχτα γλυκιά με τη Μάιρα Μηλολιδάκη – Τα ωραιότερα νανουρίσματα από την Ευρώπη -Ακρόασης

πηγή

Τα μικρομέγαλα

Δεν έχουν κλείσει ακόμα τα 6 τους χρόνια, και θαυμάζουν τη Ριάνα (και όχι μόνο), ντύνονται σαν τη μαμά τους και σερφάρουν στο Διαδίκτυο ψάχνοντας για τις τελευταίες τάσεις στο μακιγιάζ. Ποιος φταίει για αυτή τη βιαστική ωρίμανση των μικρών κυριών; 

Όλες μας, όταν ήμασταν μικρές, δοκιμάζαμε τα τακούνια της μαμάς, μουτζουρωνόμασταν άτσαλα με το κραγιόν της και φορούσαμε τα βαριά μακριά κολιέ της. Τα παιδιά πάντα μιμούνται τις πράξεις των κοντινών τους προσώπων, κι αυτό δεν είναι καθόλου κακό. Ωστόσο, σήμερα βλέπουμε όλο και περισσότερα κοριτσάκια να σταυρώνουν κοκέτικα το πόδι, και όλο και περισσότερες μαμάδες να ενθαρρύνουν αυτή την ανήλικη κοκεταρία, είτε με το «άλλοθι» της θηλυκότητας είτε επειδή επιθυμούν οι κόρες τους να μοιάσουν στις μικρές σταρ που βλέπουν στα περιοδικά.

Η συμμετοχή των tabloids

Η μικρή Σούρι Κρουζ, στα 6 της χρόνια, έχει ήδη ανακηρυχθεί το απόλυτο fashion icon. Όπως κάθε celebrity που σέβεται τον εαυτό της, κυκλοφορεί κρατώντας χάρτινο κυπελλάκι με καφέ, φορώντας αληθινή μινκ, χρυσά γοβάκια, κραγιόν και oversized γυαλιά, κάνοντας τους παπαράτσι να στήνουν χορό με κάθε της εμφάνιση. Για την 6χρονη μοναχοκόρη του Τομ Κρουζ, υπάρχουν ήδη fashion blogs που αναλύουν τι φόρεσε κάθε φορά, πόσο κόστιζε κάθε της εμφάνιση και τι μάρκα ήταν. Αλλά, υπάρχει και το τίμημα. Η μικρή βαθύπλουτη fashionista πυροδότησε ολόκληρη εκστρατεία εναντίον των καταστημάτων που προσφέρουν ψηλοτάκουνα για παιδιά. 

Ψυχολόγοι υποστήριξαν πως αντίστοιχα προϊόντα «προσδίδουν πρόωρη σεξουαλικότητα στα μικρά κοριτσάκια», ενώ γιατροί επεσήμαναν πως τα ψηλοτάκουνα σε τόσο νεαρή ηλικία μπορεί να προκαλέσουν δυσκολίες στην ανάπτυξη, αλλά και ατυχήματα. Από την άλλη, δεν είναι μόνο τα παιδιά των σταρ. Είναι μια ολόκληρη βιομηχανία για… μικρομέγαλα, που στηρίζει όλη αυτή την φάρσα. Είναι η Γιουροβίζιον για παιδιά, είναι οι μικροί σεφ, τα talent show και τα ανίψια, παιδιά και βαφτιστήρια των διάσημων σχεδιαστών που ανεβαίνουν στις πασαρέλες. Μικρά παιδάκια, στριμωγμένα σε λιλιπούτειες αστραφτερές τουαλέτες, τραγουδούν, χορεύουν και υποκλίνονται στις κάμερες ως υπάρξεις χωρίς σαφή ρόλο, φύλο, ηλικία… Ούτε ακριβώς μεγάλοι, αλλά ούτε και ακριβώς παιδιά.

Το ανήλικο καταναλωτικό κοινό

Τα παιδιά σήμερα κάνουν ό,τι και οι μεγάλοι, μιας που δεν υπάρχει κάποιο προστατευτικό φράγμα από την ενήλικη ζωή. Αντίθετα, είναι εκτεθειμένα σε όλα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της «ανοιχτής» κοινωνίας. Μπορούν να χαρούν ελεύθερα τα πάντα: Από τις καραμέλες μέχρι το Διαδίκτυο! Έτσι κι αλλιώς, δέχονται τα ίδια κοινωνικά δεδομένα με τους ενηλίκους και δεν υπάρχουν πουθενά πια διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα σε παιδική ηλικία, εφηβεία, νεότητα, ενηλικίωση, ωριμότητα και γηρατειά. Υπάρχουν μόνο ρόλοι, τους οποίους κάθε άτομο -ανήλικο ή ενήλικο- πρέπει να επιλέξει μόνο του. Κι εδώ ακριβώς βρίσκεται η δυσκολία.

Μόδα για κάθε ηλικία;

Τον Αύγουστο του 2011, ένα editorial μόδας στη γαλλική Vogue έκανε το γύρο του κόσμου και ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων. Πρωταγωνίστριά του η 10χρονη Τιλέιν Λουμπρί Μπλοντό, κόρη του πρώην διεθνούς γάλλου ποδοσφαιριστή Πατρίκ Μπλοντό και της ηθοποιού και τηλεπαρουσιάστριας Βερόνικα Λουμπρί. Η μικρή Τιλέιν πόζαρε σε αισθησιακές πόζες με ρούχα υψηλής ραπτικής και μακιγιάζ που θα ζήλευε η μεγαλύτερη βαμπ του Χόλιγουντ.
Με αφορμή τη συγκεκριμένη φωτογράφιση, η γαλλική κυβέρνηση συνέταξε μια έκθεση, προκειμένου να απαγορευτεί η συμμετοχή κοριτσιών κάτω των 16 ετών σε διαγωνισμούς ομορφιάς. Η συντάκτρια της έκθεσης, Σαντάλ Ζουανό, ζήτησε την απαγόρευση συμμετοχής παιδιών σε διαφημιστικές καμπάνιες, καθώς και την επιστροφή της στολής στα δημοτικά σχολεία, με στόχο την καταπολέμηση της «σεξουαλικοποίησής» τους.

Το Συμβούλιο Σχεδιαστών Μόδας των Ηνωμένων Πολιτειών
εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία καλεί όλους τους σχεδιαστές μόδας να μην αφήνουν ανήλικα κοριτσάκια να ανεβαίνουν στις πασαρέλες. Στη Βρετανία, ο πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον χειρίστηκε το ζήτημα προσωπικά και ήδη άρχισε να μοιράζει απαγορεύσεις. Μεταξύ των μέτρων, ήταν τα εξής: Κατάλληλη σήμανση στα video clips που προβάλλονται πριν από τις 9.00 το βράδυ, απομάκρυνση υπερβολικά σέξι αφισών από σημεία που γειτνιάζουν με σχολεία και απαγόρευση των αισθησιακών editorial μόδας με ανήλικα μοντέλα. Φυσικά, όπως σε κάθε σωστό debate, υπάρχει και ο αντίλογος. Κάποιοι πιο «φιλελεύθεροι» γονείς υποστηρίζουν πως τέτοια μέτρα τούς πηγαίνουν πίσω, στη δεκαετία του '50, και πως τα παιδιά πρέπει από νωρίς να εκτίθενται στην πραγματικότητα, ακόμα κι αν αυτή δεν συμβαδίζει με την αισθητική των γονέων. Το επιχείρημά τους είναι ότι όσο «προστατευμένα» από την Πολιτεία ή τον οποιονδήποτε Φορέα είναι τα παιδιά, έτσι κι αλλιώς θα εκτεθούν στη φτήνια, την υποκουλτούρα και το πανταχού παρόν σεξ, ακόμα και μέσω της απλής συναναστροφής με πιο «απελευθερωμένους» συμμαθητές τους. Από την άλλη, οι ψυχολόγοι συμφωνούν σε ένα πράγμα: Τα κορίτσια πρέπει να έχουν την ευκαιρία που η ζωή έτσι κι αλλιώς τους δίνει: Να ζήσουν την ηλικία τους με τα πραγματικά χαρακτηριστικά της. Να μπορούν να ανακαλύψουν γιατί τα δικά τους νύχια είναι άβαφα, αλλά της μαμάς βαμμένα. Να μπορούν να προβάρουν τις γόβες μας, αλλά να επιστρέφουν στις μπαλαρίνες τους δίχως κλάματα. Να ζουν την ηλικία τους, και κηδεμόνας να μην είναι ο αυστηρός γονιός αλλά η δική τους κρίση, την οποία καλλιεργεί και ενισχύει στη σωστή κατεύθυνση το περιβάλλον τους.

Με τη συνεργασία της Νέλλης Θεοδοσίου (παιδοψυχολόγος).
πηγή: imommy