Πώς μπορείτε να διδάξετε ένα παιδί να φυσάει τη μύτη του;

Πώς μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά να μάθουν να καθαρίζουν τη μύτη τους; Κάτι που για τους ενήλικες είναι απλό για τα παιδιά είναι ξένο και πρωτόγνωρο ως εμπειρία.

Καταρροή, μύξα, καταρροή... Πόσο υγρό μπορεί να έχει η μύτη ενός παιδιού; Προτού τα παιδιά μάθουν να χρησιμοποιούν χαρτομάντιλο, όπως εμείς οι ενήλικες χρησιμοποιούν ασυναίσθητα τα πουκάμισά τους ή ό,τι άλλο βρουν μπροστά τους για να σκουπιστούν.

Σίγουρα αυτός δεν είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος. Όμως, επειδή τα παιδιά είναι μιμητικά όντα παραδειγματίζονται τα πρώτα χρόνια της ζωής τους από την οικογένειά τους καθώς αυτές τις προσλαμβάνουσες έχουν.

Έτσι, αν αφήσετε τα παιδιά να πειραματιστούν μόνα τους κάνοντας διαφορετικές δραστηριότητες, θα μάθουν γρήγορα και αποτελεσματικά. Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μαθαίνουν μέσα από τις αισθήσεις τους και όχι μέσα από αφηρημένες έννοιες. Δεν θα μάθουν ακούγοντάς σας, όσο κι αν προσπαθήσετε να τους εξηγήσετε λεκτικά και με βάση τη λογική ορισμένα πράγματα. Στον αντίποδα, η εμπειρία είναι ο καλύτερος δάσκαλος.

Τα παιδιά έχουν μια φυσική τάση για ανεξαρτησία. Θέλουν να κάνουν πράγματα μόνα τους, έτσι νιώθουν ικανά και όλη αυτή η εμπειρία τους αρέσει ιδιαίτερα.

Όταν επιτρέπετε στα παιδιά να κάνουν πράγματα μόνα τους, προσαρμόζετε τη μάθηση στη δομή του εγκεφάλου και ικανοποιείτε τις βασικές τους ανάγκες. Επίσης, η Μαρία Μοντεσσόρι ανέπτυξε ένα ολόκληρο πεδίο σπουδών που λέγεται δεξιότητες ζωής και μέσα σε αυτό το πεδίο βρίσκεται ένας υποτομέας που σχετίζεται με την αυτοφροντίδα, που γίνεται μέσω της εξάσκησης.

Λοιπόν, τι σχέση έχουν όλα αυτά με τον καθαρισμό της μύτης;

Για να μάθετε στα παιδιά να φυσούν τη μύτη μόνα τους, πρέπει να τα αφήσετε να πειραματιστούν. Τοποθετήστε ένα πακέτο χαρτομάντιλα, έναν μικρό κάδο σκουπιδιών και έναν καθρέφτη σε ένα προσβάσιμο ράφι και δείξτε τους πώς φυσάτε τη μύτη σας και μετά αφήστε τους να το δοκιμάσουν. Θα χρειαστεί χρόνος και εξάσκηση, αλλά στο τέλος θα δείτε ότι λειτουργεί.

Πώς μοιάζει μια επίδειξη;

Επειδή τα παιδιά σάς παρακολουθούν και σάς μιμούνται, δείξτε τους αυτή τη μέθοδο: πάρτε ένα χαρτομάντιλο, κλείστε το ένα ρουθούνι και φυσήξτε. Στη συνέχεια κάντε το ίδιο με το άλλο ρουθούνι. Όταν τελειώσετε, πετάξτε το χαρτομάντιλο στα σκουπίδια και πλύντε τα χέρια σας.

Τι μπορείτε να κάνετε όταν πρέπει ακόμα να σκουπίζετε τη μύτη τους;

Αντιμετωπίστε ολόκληρο το θέμα της περιποίησης του σώματός τους ως μια ιερή διαδικασία. Το σώμα του παιδιού σας είναι ό,τι πιο προσωπικό και ιερό πράγμα διαθέτει, όπως φυσικά ισχύει και για εσάς και οφείλετε να το σεβαστείτε όταν το φροντίζετε. Εξηγήστε τους ότι πρόκειται να τους καθαρίσετε τη μύτη καθώς γι΄αυτά είναι μια πρωτόγνωρη εμπειρία που πιθανά να τα τρομάξει.

Αν το παιδί σας κλαίει και δείχνει τρομαγμένο μην θυμώσετε μαζί του. Αντίθετα, αν συνεργαστείτε μαζί του θα διαπιστώσετε ότι θα έχει λιγότερη αντίσταση καθώς τα παιδιά έχουν την τάση να εμπιστεύονται τους γονείς τους. Τέλος μην ξεχνάτε να τα επιβραβεύετε και να τα ενθαρρύνετε για κάθε μικρό ή μεγάλο επίτευγμά τους. Έτσι, τα μαθαίνετε να τολμούν, να έχουν την περιέργεια να μαθαίνουν και τη διάθεση να εξελίσσονται ενώ συγχρόνως αποκτούν αυτοπεποίθηση.

Ευτέρπη Τρίμη

onmed.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Πού έφτιαξαν για πρώτη φορά τη χωριάτικη σαλάτα;

Η χωριάτικη σαλάτα είναι η αγαπημένη των Ελλήνων και βρίσκει τη θέση της στο τραπέζι του σπιτιού, της ταβέρνας και του εστιατόριου.

Την αγαπούν μικροί και μεγάλοι και σύμφωνα με τους διατροφολόγους αποτελεί ένα πληρέστατο γεύμα.

Ποια είναι όμως η προέλευσή της;

Στα τέλη του 19ου αιώνα η ντομάτα μπήκε για τα καλά στη ζωή των Ελλήνων, αλλά όχι ως συστατικό της χωριάτικης σαλάτας, αν και όσοι δούλευαν σε χειρωνακτικές εργασίες στην επαρχία –αλλά και  στις πόλεις-, έπαιρναν μαζί τους για φαγητό της ημέρας κρεμμύδι, ελιές,  αγγούρι και σε ελάχιστες περιπτώσεις λίγο τυρί και ντομάτα, συνοδευόμενα με μία χοντρή φέτα ψωμιού.

Όλα μαζί τα έδεναν σε μία πετσέτα κουζίνας, χωρίς να τα κόβουν σε κομμάτια. Πώς τα έτρωγαν; Δαγκώνοντάς τα και κόβοντας κομμάτια.

Η άλλη διάσταση

Οι άνθρωποι της πόλης, οι αστοί ήταν εκείνοι που έδωσαν μία άλλη μορφή στα λαχανικά, βάζοντάς τα στο τραπέζι, κομμένα και ταιριασμένα με το ελαιόλαδο. Η εκδοχή όμως, που πλησιάζει την τελική μορφή της σαλάτας όπως την ξέρουμε, δεν δείχνει ως καταγωγή της χωριάτικης κάποιο ελληνικό χωριό, αλλά το κέντρο της Αθήνας.

Λέγεται ότι κάπου ανάμεσα στις δεκαετίες του ’60 και του ’70 η τουριστική ανάπτυξη έκανε τους ταβερνιάρηδες της Πλάκας να εφεύρουν τη χωριάτικη σαλάτα για να ξεγλιστρήσουν από τη χρέωση των αγορανομικών διατάξεων. Οι αγορανομικές διατάξεις είχαν στα είδη διατίμησης τις αγγουροντοματοσαλάτες, κάτι που απαγόρευε στους επαγγελματίες να χρεώνουν κατά βούληση. Με το κόλπο της πρόσθεσης του κομματιού της φέτας κατάφερναν να βγουν από τη διατίμηση και να πουλήσουν τη σαλάτα τους σε όποια τιμή ήθελαν.

Και μπορεί οι ταβερνιάρηδες να κέρδισαν χρήματα, αλλά η Ελλάδα κέρδισε τη Greek salad της, γνωστή στα πέρατα του κόσμου, που συνοδεύεται πάντα με την «παπάρα» ή «τη βούτα» με το ψωμί στο ζουμί της σαλάτας.

in.gr

Όταν βλέπεις με καθαρά μάτια...

Θα υπάρξουν φορές στη ζωή που θα πιάσουμε τον εαυτό μας να έχει άδικο στο πώς βλέπει μια κατάσταση. Άλλες φορές θα εθελοτυφλεί ή θα αρνείται να δεχτεί οποιαδήποτε αλλαγή στην οπτική του. Την “οπτική γωνία” που διαμορφώνει μέσα από τη σύνδεση του μυαλού με τα μάτια. Τα μάτια του ανθρώπου δεν έχουν απλά την ιδιότητα της όρασης. Είναι πύλες που συνδέουν τον εσωτερικό του κόσμο με αυτόν του περιβάλλοντος του. Όσο του επιτρέπουν να προσλάβει ερεθίσματα που θα καθορίσουν τις πράξεις του, άλλο τόσο γίνονται μέσον για να εκπέμψει τι νιώθει και τι σκέφτεται.

Η επιρροή των οπτικών ερεθισμάτων στο μυαλό και την καρδιά και η τελική διαχείριση τους συντελούν, εν μέρει, στο να γίνουμε αυτοί που είμαστε. Αυτά που σκεφτόμαστε και νιώθουμε οδηγούν σε αυτά που κάνουμε και κατ’ επέκταση η οπτική μας φτιάχνει τον χαρακτήρα μας. Το αποτύπωμα αυτής της ταυτότητα μας εκπέμπεται στη συνέχεια προς τα έξω από το βλέμμα: “τα μάτια είναι ο καθρέφτης της ψυχής”, λένε. Έτσι επικοινωνούμε, αλληλεπιδρούμε και αναπτύσσουμε τις διαπροσωπικές μας σχέσεις.

Οι πύλες των ματιών παραμένουν ανοιχτές σε κάθε νέα εμπειρία, για να δεχτούν και να προβάλλουν. Τα όρια τους στενεύουν, όσο στενεύει και η οπτική μας. Τα μάτια θολώνουν από το ψέμα, την υποκρισία, το φανατισμό, τον εγωισμό, την ανασφάλεια. Μεγαλώνοντας όμως, μέσα από αυτή τη διαδικασία, ο άνθρωπος αλλάζει. Οι καταστάσεις τον ωθούν να “καθαρίσει τη ματιά του”. Ανάλογα με το πόσο βαθιές είναι οι ρίζες της οπτικής του, το πλήγμα της αλλαγής θα είναι λιγότερο ή περισσότερο βαρύ.

Όταν αρχίσεις και βλέπεις τα πράγματα με καινούρια μάτια, απαλλαγμένα από προκαταλήψεις, συνήθειες και απωθημένα, ξαφνικά όλα μοιάζουν πιο απλά. Κατανοείς πλέον καλύτερα το γιατί συνέβησαν κάποια γεγονότα στη ζωή σου, γιατί διαιωνίζονται καταστάσεις, ποιούς ανθρώπους αγαπάς και ποιοί σε αγαπούν πραγματικά. Το μονοπάτι της αυτογνωσίας εμφανίζεται μπροστά σου και σε καλεί να το ακολουθήσεις.

Είναι πραγματικά όμορφο να βλέπεις με καινούρια μάτια. Ίσως αρχικά να σου προκαλέσει πόνο, όταν αναλογιστείς τις ευθύνες που μπορεί να έχεις για λάθη που έκανες ή όταν ανακαλύψεις ελαττώματα που δεν είχες δει πρωτύτερα. Η ελευθερία της κάθαρσης όμως μέσα σου θα σε οδηγήσει να βρεις τη δύναμη για να χτίσεις από την αρχή. Πάνω σε νέες βάσεις να βάλεις καινούρια θεμέλια. Γιατί όταν καθαρίζουν τα μάτια, τα αναθεωρείς όλα στη ζωή. Κι αυτή είναι πάντα μια καινούρια αρχή.

Δεν είναι ότι δε θα ξανακάνεις λάθος ή δε θα θολώσει πάλι η ματιά σου. Όσο αποκτάς βιώματα μέσα από εσένα ή τους άλλους, τόσο πιο ώριμος γίνεσαι να αντιμετωπίσεις καταστάσεις. Πιο υποψιασμένος και πιο έτοιμος να παρατηρήσεις. Και καθαρίζουν και πάλι τα μάτια. Και μαζί με τα μάτια καθαρίζει κι η συνείδηση. Κι ο άνθρωπος με καθαρά μάτια και καθαρή συνείδηση δεν έχει να φοβηθεί κανένα δάκρυ.

Δημοσίευση: Εναλλακτική Δράση

fotostalida.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Εθνικός ύμνος: Γιατί η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν τον ίδιο;

Η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν τον ίδιο εθνικό ύμνο (ακούστηκε για Πετρούνια και Γεωργίου στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ενόργανης γυμναστικής), αλλά δεν είναι οι μόνες….

Δύο φορές, για δύο διαφορετικά αγωνίσματα στην ίδια αίθουσα της Γυμναστικής, ακούστηκε ο εθνικός μας ύμνος και δύο σημαίες δύο κρατών αλλά ενός έθνους υψώθηκαν ψηλότερα από άλλες. Μία φορά με τον Πετρούνια στους κρίκους και μια άλλη με τον Κύπριο Μάριο Γεωργίου στο μονόζυγο. Ελλάδα και Κύπρος έχουν τον ίδιο εθνικό ύμνο και παιανίζει κάθε φορά υπερήφανα και στα δύο κράτη. Η Κύπρος κατάφερε να έχει τον ίδιο εθνικό ύμνο με την «μητέρα» Ελλάδα με ένα «κόλπο» που εφάρμοσε ο πρώτος Πρόεδρος της Κύπρου Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Η ιστορία του «άγνωστου εθνικού μας ύμνου» είναι μεν εντυπωσιακή αλλά λιγότερο γνωστή. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά:

Δύο χρόνια μετά την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, το 1960, η Κύπρος είχε τον δικό της ύμνο. Δεν λεγόταν εθνικός ύμνος, λεγόταν κρατικός ύμνος και δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ.

Αν πάμε όμως πολλά χρόνια πίσω όταν με την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η συμφωνία της Ζυρίχης προέβλεπε τα πάντα (σημαία, Τούρκο αντιπρόεδρο, Τούρκους μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου και Τούρκους σε κρατικά όργανα) πλην ενός σημαντικού κρατικού στοιχείου: του εθνικού ύμνου. Να σημειωθεί ότι τότε καθιερώθηκαν ως επίσημη γλώσσα της Κύπρου, τα ελληνικά, τα αγγλικά και τα τουρκικά. Κάτι που ισχύει έως και σήμερα. Κάθε επίσημο έγγραφο είναι γραμμένο σε αυτές τις τρεις γλώσσες. Και βεβαίως στα κυπριακά διαβατήρια. Είναι το μοναδικό άλλωστε επίσημο έγγραφο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αναφέρεται και στα τουρκικά.

Το είχαν… ξεχάσει;

Δεν ήταν λίγοι βεβαίως που υποστήριζαν ότι οι συντάκτες της ιδρυτικής συνθήκης της Κύπρου είχαν… ξεχάσει να καθιερώσουν εθνικό ύμνο, άλλοι ότι το άφησαν να γίνει αργότερα αφού οι δύο κοινότητες το συμφωνήσουν. Υπήρξαν όμως και ορισμένοι που έλεγαν ότι επίτηδες ο Μακάριος δεν ήθελε να υπάρχει εθνικός (κυπριακός) ύμνος.

Μάλιστα στο πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό, ρωτήθηκε ποιος είναι ο εθνικός ύμνος της Κύπρου και αυτός χωρίς καμία σκέψη απάντησε: «Είναι ο εθνικός ύμνος της Ελλάδος». Έτσι, οι φήμες λένε, ότι για πρώτη φορά ο εθνικός μας ύμνος ακούστηκε με τη σημαία της Κύπρου, του νεοσύστατου αυτού ανεξάρτητου κράτους.

Δύο χρόνια αργότερα και προτού ξεσπάσει η τουρκική ανταρσία του 1963 με τη δημιουργία τουρκοκυπριακών θυλάκων και με βομβαρδισμό των Τούρκων στις ελεύθερες περιοχές, η κυπριακή κυβέρνηση αναθέτει στον συνθέτη Σόλωνα Μιχαηλίδη να γράψει τον εθνικό ύμνο της Κύπρου. Ο ύμνος γράφτηκε λοιπόν αλλά δεν έμελλε ποτέ να καθιερωθεί. Κάποιες πηγές λένε ότι ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος χρησιμοποίησε τον συγκεκριμένο ύμνο όταν τον Ιούνιο και τον Νοέμβριο του 1962 πραγματοποίησε επισκέψεις σε Ουάσιγκτον και Άγκυρα.

Ωστόσο, κατά μία εκδοχή ούτε στις πρωτεύουσες αυτές ακούστηκε ο εθνικός ύμνος της Κύπρου. Κατά μια άλλη εκδοχή ο Μακάριος έδωσε στις μπάντες να παίζουν ένα ουδέτερο κλασικό κομμάτι. Οι φήμες τότε έλεγαν ότι οι στρατιωτικές μπάντες σε Ουάσιγκτον και Άγκυρα νόμιζαν ότι έπαιζαν τον εθνικό ύμνο της Κύπρου, αλλά στην πραγματικότητα έπαιζαν κλασσική μουσική.

Πάντως ο εθνικός ύμνος της Κύπρου γράφτηκε το 1962 ειδικά επειδή ο Μακάριος θα επισκεπτόταν την Άγκυρα. Στις 18 Νοεμβρίου του 1966 το Υπουργικό Συμβούλιο της Κύπρου αποφάσισε την υιοθέτηση του ελληνικού εθνικού ύμνου ως εθνικού ύμνου της Κυπριακής Δημοκρατίας, απόφαση που ισχύει έως σήμερα. Αλλά είτε το αποφάσιζε είτε όχι το κυπριακό Υπουργικό Συμβούλιο, ουδείς στην Κύπρο γνώριζε άλλον εθνικό ύμνο παρά μόνον τον ελληνικό.

Αλλά δεν είναι μόνον η Ελλάδα και η Κύπρος που έχουν τον ίδιο εθνικό ύμνο. Για παράδειγμα η Φιλανδία και η Εσθονία έχουν τον ίδιο ύμνο αν και με διαφορετικούς στίχους. Ή το Λιχτενστάιν που χρησιμοποιεί τον αγγλικό εθνικό ύμνο (God save the Queen), κάτι βεβαίως που ισχύει και στη Βόρεια Ιρλανδία. Το Χονγκ Κονγκ έχει τον ίδιο εθνικό ύμνο με την «μαμά» Κίνα, αν και αυτό δεν χαροποιεί ιδιαίτερα ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Στην Αφρική αρκετές χώρες χρησιμοποιούσαν μέχρι προσφάτως ως εθνικό ύμνο το «Sikelel iAfrika» (God bless Africa).

Πηγή: In.gr

sportday.gr

Οι Καλύτερες Αποφάσεις Που Μπορείς Να Πάρεις Για Το Παιδί Σου Τη Φετινή Σχολική Χρονιά

Μετά τις δυσκολίες και τις προκλήσεις της περσινής δύσκολης σχολικής χρονιάς, είναι καιρός να πάρουμε μία ανάσα! Ας σκεφτεί καθένας μας τι κατάφερε στον τομέα της ανατροφής παιδιών, τι κάναμε σωστά, τι λειτούργησε και τι βοήθησε τα παιδιά μας και εμάς. Συχνά εμείς οι γονείς έχουμε την τάση να είμαστε επικριτικοί τόσο με τον εαυτό μας, όσο και με τα παιδιά μας.

Φέτος, καθώς ξεκινάει η νέα σχολική ας επικεντρωθούμε στο τι θέλουμε να κάνουμε σωστά για να βοηθήσουμε την εξέλιξη του παιδιού μας, σε όποια ηλικία και αν είναι αυτό.

10 Αποφάσεις για τον Τρόπο που θα Φερθούμε στο Παιδί μας τη Φετινή Σχολική Χρονιά

1. Να λες ΝΑΙ πιο συχνά. Να λες «ναι» όταν το παιδί σου ζητάει να κάνετε πράγματα μαζί, να λες «ναι» στον ποιοτικό χρόνο με το παιδί σου. Να λες «ναι» όταν το παιδί σου επιθυμεί να μάθει νέα πράγματα ή να ασχοληθεί με σπορ, άθληση και κίνηση.
2. Να λες ΟΧΙ πιο συχνά. Μάθε να λες «όχι» στο παιδί σου όταν σου ζητάει το κινητό σου, όταν ζητάει να παίξει με τις ώρες ηλεκτρονικά, όταν θέλει να γίνει το δικό του χωρίς να σκέφτεται τις επιθυμίες ή τις ανάγκες της υπόλοιπης οικογένειας.
3. Να ανησυχείς λιγότερο. Δε χρειάζεται να φωνάζεις διαρκώς στο παιδί σου «μη», να του λες να μη μην πιεί κρύο νερό ή να πάρει ζακέτα ή να προσέχει να μην πέσει/να μην χτυπήσει, κλπ. Δώσε γενικές οδηγίες ασφάλειας, αλλά άφησε το παιδί να ζήσει και να δράσει χωρίς τη δική σου συνεχή αγωνία.
4. Να ακούς περισσότερο και να μιλάς λιγότερο. Κάνε ερωτήσεις ανοιχτού τύπου «τι συναισθήματα ένιωσες σήμερα;», «ποιο ήταν ένα ενδιαφέρον πράγμα που έγινε σήμερα στη μέρα σου;», «ποια είναι τα σχέδια σου;» και άκουσε τι έχει να σου πει το παιδί σου. Ειδικά στην προεφηβεία και την εφηβεία αυτή είναι η καλύτερη στρατηγική επικοινωνίας.
5. Να διαπραγματεύεσαι λιγότερο και να εξηγείς περισσότερο.; Κάθε παιδί, μικρότερο ή μεγαλύτερο, χρειάζεται να καταλάβει το σκεπτικό των γονιών του πίσω από κάτι που στο ίδιο ακούγεται ως αυθαίρετη απόφαση. Εξήγησε στο παιδί σου τι περιμένεις από αυτό, για ποιο λόγο παίρνεις κάποιες αποφάσεις και ότι πρωταρχικά νοιάζεσαι για την υγεία και την ασφάλεια του, που είναι και ο γνώμονας για πολλές αποφάσεις σου.
6. Να τιμωρείς λιγότερο. Να θυμάσαι ότι με την τιμωρία απλώς καταστέλλεις μία άσχημη συμπεριφορά για λίγο, αλλά στην πραγματικότητα δε διδάσκεις ποιο είναι το σωστό.
7. Να επιβραβεύεις περισσότερο. Η επιβράβευση δεν πρέπει να είναι με δώρα, αλλά με την προσοχή και το «μπράβο» που δίνεις στο παιδί. Μάθε να παρατηρείς πότε κάνει κάτι σωστά και πότε η συμπεριφορά του είναι σωστή και αναγνώρισε το: δείξε του αγάπη, προσοχή, αναγνώριση, εκτίμηση, επιβεβαίωση. Και ΝΑΙ, αυτή η στρατηγική λειτουργεί θαυμάσια και στην εφηβεία!
8. Να περιμένεις κάτι περισσότερο. Φέτος να περιμένεις κάτι περισσότερο από το παιδί σου: να αναλάβει να στρώνει το κρεβάτι του, να βοηθάει στο στρώσιμο/ξεστρώσιμο του τραπεζιού, να διαβάσει 2-3 βιβλία για ευχαρίστηση, κοκ.
9. Να περιμένεις κάτι λιγότερο. Μην περιμένεις να λιώνει το παιδί καθημερινά σε διαβάσματα, εξωσχολικά, φροντιστήρια και μαθήματα. Άσε το παιδί να κάνει διάλειμμα, να ξεκουραστεί, ακόμα και αν πρόκειται να βαρεθεί. Γιατί ένα ξεκούραστο παιδί μαθαίνει καλύτερα, συγκεντρώνεται περισσότερο, συγκρατεί περισσότερες πληροφορίες και αποδίδει καλύτερα από ένα κουρασμένο και στρεσαρισμένο παιδί.
10. Να καλλιεργήσεις περισσότερη συναισθηματική σύνδεση. Δώσε χρόνο στις δικές σου φιλίες, σε συγγενικά σου πρόσωπα, στην οικογένειά σου. Όλες οι επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι η ευτυχία βρίσκεται στις όμορφες και ζεστές σχέσεις. Καλλιέργησε εσύ τις δικές σου και έτσι δείξε στο παιδί σου τι χρειάζεται να κάνει κι αυτό με τις δικές του σχέσεις.

---

Διαλέξτε Αγάπη, Ηρεμία, Χαρά!

Δρ Λίζα
Ψυχολόγος- Συγγραφέας

varvogli.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Υπερκόπωση

Είχα κάνει τη νύχτα μέρα. Ελάχιστος ύπνος. Ξεκούραση μηδέν. Χίλια πράγματα φορτωμένα στη πλάτη.

«Μπορώ να τα καταφέρω», έλεγα. «Εγώ αντέχω».

Μου μιλούσανε οι γύρω μου. Οι άνθρωποι που με αγαπάνε.

«Ρίξε ρυθμούς. Φορτώνεσαι πολύ. Πιο χαμηλά τη μπάλα».

Αλλά εγώ εκεί. Τίποτα. Το χαβά μου.

Και έφτασε μια μέρα που κατέρρευσα.

Όχι μεταφορικά. Κυριολεκτικά.

Δεν μπορούσα πια να κρατήσω πια το κεφάλι μου όρθιο πάνω στους ώμους. Να πονάω φρικτά. Και δώστου γιατρούς και δώστου εξετάσεις…

 

Υπερκόπωση.

Ξέρεις τι έγινε; Αφού δεν κάθισα από μόνος μου εκούσια, με «κάθισε» το σώμα μου αντί για μένα.

 

Φταίω. Φταίω, γιατί υπερεκτίμησα τις δυνάμεις μου.

Φταίω. Φταίω, γιατί ήμουν ξεροκέφαλος και δεν άκουγα κανέναν.

Φταίω. Φταίω, γιατί βαθιά μέσα μου ένας κρυφός εγωισμός μουρμούριζε «Εγώ μπορώ. Εγώ είμαι δυνατός. Εγώ αντέχω».

 

Πρόσεξε. Πρόσεξε καλά.

Πρόσεξε μην κάνεις το ίδιο λάθος με εμένα.

 

Ελευθεριάδης Γ. Ελευθέριος, Ψυχολόγος M.Sc.  

e-psyxologos.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Μήπως είσαι συναισθηματικά εθισμένος και δεν το ξέρεις;

Ο εθισμός είναι μία καταναγκαστική, χρόνια φυσιολογική ή ψυχολογική ανάγκη να χρησιμοποιεί κάποιος μία ουσία (πχ., αλκοόλ, ναρκωτικά, νικοτίνη, ζάχαρη, κλπ.). μία συμπεριφορά (πχ., σεξ) ή μία δραστηριότητα (πχ., τζόγο) που έχει αρνητικές συνέπειες στην υγεία, την ψυχολογία ή την κοινωνικότητα του ατόμου. Ο εθισμός επίσης προκαλεί συμπτώματα απόσυρσης (άγχος, εκνευρισμός, ναυτία, τρέμουλο, κλπ.) όταν το άτομο προσπαθήσει να τον διακόψει.

Εθισμός είναι η κάθε έντονη τάση του ανθρώπου να κάνει, να χρησιμοποιεί ή να ενδίδει σε κάποια ευχαρίστηση- η οποία όμως έχει και αρνητικές συνέπειες.

Υπάρχουν όμως και κάποιες «κακές» συναισθηματικές συνήθειες που γίνονται έντονες και καταναγκαστικές, με την έννοια ότι το άτομο δεν μπορεί να σταματήσει να τις κάνει. Σε αυτές τις περιπτώσεις μιλάμε για συναισθηματικό εθισμό.

Οι συνέπειες του συναισθηματικού εθισμού

• Όμορφη αίσθηση, η οποία στη συνέχεια αντικαθίσταται από δυσφορία
• Κακές αποφάσεις
• Ακατάλληλη συμπεριφορά
• Κακή διαχείριση του εαυτού
• Κακή οργάνωση/προγραμματισμός
• Μειωμένη παραγωγικότητα
• Προβλήματα σχέσεων

Να ποια είναι τα πράγματα στα οποία μπορεί να είσαι συναισθηματικά εθισμένος και δεν το ήξερες:

Θυμός

Για πολλούς ανθρώπους ο θυμός είναι ένα έντονο συναίσθημα στο οποίο έχουν εθιστεί. Ψάχνουν αφορμές να θυμώσουν και να ξεσπάσουν. Με τον θυμό αισθάνονται ότι έχουν δύναμη, ότι ελέγχουν την κατάσταση και ότι οι ίδιοι έχουν το πάνω χέρι. Βρίσκουν δικαίωση στο θυμό τους. Νιώθουν αλάνθαστοι, υπεράνω και θεωρούν ότι οι άλλοι είναι δεν κάνουν τα πράγματα καλά, δεν είναι αντάξιοι των προσδοκιών που έχουν, δεν είναι αρκετά «καλοί». Αυτό σε αντίθεση με τους ίδιους, που αισθάνονται ανωτερότητα και υπεροχή. Οι άνθρωποι αυτοί όταν είναι θυμωμένοι νιώθουν πιο βολικά, νιώθουν ότι όλα είναι ΟΚ στη ζωή τους.

Γκρίνια

Πολλοί άνθρωποι είναι εθισμένο στη γκρίνια, εσωτερική και εξωτερική. Αυτό σημαίνει ότι είτε από μέσα τους, στη σκέψη και το συναίσθημα τείνουν να γκρινιάζουν, είτε το εκδηλώνουν εξωτερικά γκρινιάζοντας προς τους κοντινούς τους ανθρώπους. Η γκρίνια πάει χέρι-χέρι με τις αρνητικές σκέψεις, τις αρνητικές εκτιμήσεις, την έλλειψη ευγνωμοσύνης και την απαισιοδοξία. Ο γκρινιάρης άνθρωπος έχει εθιστεί στο συναίσθημα αυτό που του δίνει την αίσθηση της δύναμης, την αίσθηση ότι είναι ο καλύτερος κριτής και δικαστής των πάντων: των οικείων, των γνωστών και των αγνώστων, της πολιτικής, της οικονομικής, της κοινωνικής κατάστασης, κλπ. Για όλα έχει να πει κάτι αρνητικό. Τρέφεται από το αρνητικό και τη γκρίνια. Τα στραβά και τα ανάποδα του κόσμου τον κάνουν να αισθάνεται δικαίωση και υπεροχή, αφού αυτός τα εντόπισε πρώτος και μάλιστα το δήλωσε στον περίγυρό του!

Θρήνος

Για άλλους πάλι ανθρώπους ο θρήνος και το πένθος είναι το συναίσθημα στο οποίο έχουν εθιστεί. Για αυτή την ομάδα ανθρώπων ισχύει αυτό που λέει ο ποιητής «περασμένα μεγαλεία που θυμώντας τα να κλαίς». Αυτοί οι άνθρωποι είτε θυμούνται κάτι πολύ όμορφο που είχαν στο παρελθόν τους αλλά πέρασε ανεπιστρεπτί, είτε παραμένουν κολλημένοι σε ένα τραύμα από το παρελθόν (πχ., μία σχέση που έληξε) και δεν μπορούν ή δε θέλουν να το ξεπεράσουν. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν παρελθοντικό προσανατολισμό. Δεν τους ενδιαφέρει ιδιαίτερα το παρόν και δεν ασχολούνται σχεδόν καθόλου με το μέλλον. Έχουν εθιστεί στον θρήνο τους, στο να διηγούνται την προσωπική τους ιστορία και έχουν κάνει προσωπική τους ταυτότητα τον πόνο που άφησε αυτό το κενό.

Ευχαρίστηση

Μία άλλη περίπτωση συναισθηματικού εθισμού είναι το αέναο κυνήγι της ευχαρίστησης. Για κάποιους ανθρώπους το παν στη ζωή είναι να έχουν ευχαρίστηση, όπως το να έχουν έντονη σεξουαλική ζωή ή να αφοσιώνονται στον τζόγο ή τα ηλεκτρονικά ή οτιδήποτε άλλο. Φυσικά όταν κάτι γίνεται με μέτρο δεν υπάρχει πρόβλημα. Το πρόβλημα ξεκινάει όταν το άτομο χάνει το μέτρο και όλη του η ζωή περιστρέφεται γύρω από τη δραστηριότητα που του προσφέρει ευχαρίστηση. Σε αυτή την περίπτωση το άτομο αυτό δε σκέφτεται κανέναν άλλον και τίποτε άλλο- οι αποφάσεις του εστιάζουν στο πώς θα έχει το ίδιο το μάξιμουμ της ευχαρίστησης, ακόμα και αν αυτό προκαλεί σοβαρά προβλήματα στους αγαπημένους του (πχ., απατάει τον/τη σύντροφό του, χάνει το σπίτι του στον τζόγο, δεν έχει χρόνο για το παιδί του, κλπ.).

Παρορμητισμός

Κάποιοι άνθρωποι είναι εθισμένοι στο να κάνουν πράγματα παρορμητικά. Αυτό φυσικά μπορεί να συμβεί στον καθένα που και που, όπως όταν κάποιος αποφασίζει παρορμητικά να κάνει μία αγορά (πχ. ένα ρούχο ή κάτι που ενδεχομένως δεν το χρειάζεται), ή να πάει ένα ταξίδι, κοκ. Αλλά αυτό είναι το εκτός του κανόνα, είναι η εξαίρεση. Μερικές φορές η παρορμητικότητα μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα. Συνήθως όμως φέρνει προβλήματα. Ο άνθρωπος που είναι εθισμένος στην παρορμητικότητα στην ουσία δρα μόνο έτσι: κάνει ό,τι του κατέβει στο κεφάλι, είτε πρόκειται για μικρό είτε για μεγάλο ζήτημα, χωρίς οργάνωση, χωρίς προγραμματισμό και, φυσικά, χωρίς να σκεφτεί τις συνέπειες για τον ίδιο και τους αγαπημένους του.

Επιθυμία

Ένας άλλος συναισθηματικός εθισμός είναι η επιθυμία. Πρόκειται για την τάση του ανθρώπου να γίνεται έρμαιο των επιθυμιών του, ανά πάσα στιγμή: μπορεί να επιθυμεί ένα γλυκάκι, ένα παγωτό, να επιθυμεί ένα τσιγάρο ή ένα ποτάκι, ή ένα καινούργιο ακριβό κινητό, οτιδήποτε. Ο άνθρωπος που είναι έρμαιο των επιθυμιών του δεν μπορεί να πει «όχι» στον εαυτό του. Δεν μπορεί να φανταστεί τον εαυτό του να ζει και να λειτουργεί κανονικά αν δεν πραγματοποιηθεί η επιθυμία του. Έτσι, αυτό το άτομο μονίμως εντοπίζει τι είναι αυτό που επιθυμεί και τρέχει να το πραγματοποιήσει. Με αυτόν τον τρόπο όμως δεν μπορεί να αντισταθεί σε πειρασμούς, κάτι που μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για το βάρος, την υγεία και την ψυχολογική του ισορροπία.

Φόβος

Ο φόβος είναι επίσης ένα είδος συναισθηματικού εθισμού που οδηγεί σε αρνητικά αποτελέσματα. Ο φόβος είναι καταρχήν σημαντικό συναίσθημα, επειδή μας χτυπάει το καμπανάκι του κινδύνου και μας ειδοποιεί να προσέξουμε. Έτσι μπορεί να αποφύγουμε δυσάρεστα αποτελέσματα, ακόμα και να σώσουμε τη ζωή μας ή τη ζωή κάποιου άλλου. Ωστόσο, ο φόβος μπορεί να γίνει συνήθεια. Όταν κάποιος φοβάται και τη σκιά του, όταν ζει με την πιθανότητα κάποιου άσχημου πράγματος που θα μπορούσε να συμβεί (αλλά δεν έχει συμβεί, δεν είναι κοντά στο να συμβεί και δεν υπάρχουν καν ενδείξεις ότι πρόκειται να συμβεί), τότε αυτό γίνεται προβληματική κατάσταση για το άτομο που ζει στη σκιά του φόβου του. Το άτομο αυτό παίρνει ευχαρίστηση από το να κάνει τρομακτικά σενάρια στο μυαλό του, να φαντάζεται την καταστροφή, να λέει διαρκώς «μη» και «πρόσεχε» στους άλλους (και στον εαυτό του). Ο εθισμένος στον φόβο παίρνει ευχαρίστηση από το γεγονός ότι θεωρεί ότι είναι πιο έξυπνος και διορατικός από τους άλλους, ότι έχει ανώτερες διανοητικές λειτουργίες και την ικανότητα να προβλέπει με ακρίβεια τι θα γίνει, αν οι άλλοι δεν τον ακούσουν. Ο εθισμένος στον φόβο άνθρωπος βρίσκει μία ισορροπία τρόμου στο να φοβάται πολύ και στο τέλος να μην πραγματοποιείται ο φόβος του. Αλλά αυτό έχει αρνητικές συνέπειες για τον ίδιο του τον εαυτό και τις σχέσεις του, μια που δεν είναι υγιής σκέψη ή συμπεριφορά.

Από Λίζα Βάρβογλη

varvogli.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Καληνύχτα σας :) - Good Night :)

Ένα λεπτό ειλικρινούς προσοχής στο παιδί σου...

Ένα λεπτό ειλικρινούς προσοχής στο παιδί σου, αποτρέπει δεκάδες δυστυχισμένες στιγμές του στο μέλλον

Οι μεγαλύτερες ανασφάλειες του ανθρώπου προέρχονται από την έλλειψη της απαραίτητης προσοχής κατά την παιδική του ηλικία. Εκείνη την τρυφερή ηλικία όπου όλα μοιάζουν πρωτόγνωρα και η ανάγκη να τα μοιραστεί με τα πιο κοντινά του πρόσωπα είναι πρωταρχική.

Η ματαίωση της ανάγκης αυτής, όπως και οποιασδήποτε ανάγκης ενός παιδιού, έχει συνέπειες. Η πρώτη σκέψη που έρχεται στο  ανώριμο για ορθή κρίση μυαλό του είναι πως είναι ανεπαρκές. Πως κάτι άλλο είναι πολύ πιο σημαντικό για τους γονείς του από τις κατακτήσεις, τις ανακαλύψεις ή τις προόδους του.

Όπως κάθε άνθρωπος που παραμελείται από τα αγαπημένα του πρόσωπα, το παιδί βιώνει τη συναισθηματική απογοήτευση. Θεωρεί, μάλιστα, ότι το ίδιο είναι υπεύθυνο, καθώς η στάση των γύρω του δείχνει πως δεν πληροί τις προϋποθέσεις για να αξίζει την πολυπόθητη προσοχή τους.

Ως ενήλικας, το παιδί αυτό έχει δυο επιλογές ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του. Ή θα κλειστεί στον εαυτό του, υποτιμώντας τον, ή θα αναπτύξει την άμυνα της επίδειξης των δυνατών του σημείων, υπερτιμώντας τα.

Στην πρώτη περίπτωση, το βασικό κριτήριο στις σχέσεις γίνεται η επιλογή ανθρώπων που θεωρούμε πως μπορούν να μας δώσουν αυτά που μας λείπουν. Η απαίτηση, το παράπονο ή η πλήρης υποταγή είναι τα μέσα που χρησιμοποιούμε συνήθως για να γεμίσουμε το κενό μας.

Στη δεύτερη περίπτωση, υπάρχει η τάση για υπερίσχυση πάνω σε ανθρώπους, προκειμένου να μειωθεί το αίσθημα ανεπάρκειας που έχει δημιουργηθεί. Ο κατά τα φαινόμενα δυναμισμός γίνεται εργαλείο ψαρέματος θαυμασμού που ικανοποιεί ψευδώς τον πληγωμένο εγωισμό.

Η εσωτερική ισορροπία είναι δύσκολο να επιτευχθεί, διότι το ανεξήγητο κενό που δημιουργήθηκε κατά την παιδική ηλικία, εκείνη η απουσία συναισθηματικής φροντίδας, κλόνισε τόσο τη ζυγαριά της αυτοπεποίθησής του παιδιού που δεν κατόρθωσε ποτέ να στεριώσει τον άξονά της.

Ως ενήλικες είναι αρκετά δύσκολο ν’ αντιληφθούμε αυτά τα κενά, ώστε να μπορέσουμε να τα καλύψουμε. Χρειάζεται κόπος, θέληση και χρόνος. Ως γονείς, από την άλλη, έχουμε την ευκαιρία να μην τα δημιουργήσουμε στα παιδιά μας. Να μην κάνουμε αυτό που μας έκαναν.

Μεγαλώνοντας ένα παιδί αντιλαμβάνεσαι πιο εύκολα τα λάθη που έγιναν στη δική σου ανατροφή. Είναι επιλογή σου να έχεις τα μάτια και την καρδιά ανοιχτά  για να τα παρατηρήσεις και μέσα από το ταξίδι της αυτογνωσίας να τα διορθώσεις στον εαυτό σου. Όμως είναι υποχρέωσή σου να φροντίσεις ώστε να μην τα επαναλάβεις στο δικό σου παιδί.

Κανένας γονιός δεν είναι αλάθητος, αλλά το να μεταφέρεις τα ίδια λάθη από γενιά σε γενιά, είναι μια κληρονομιά αχρείαστη κι ανώφελη.

Άκου, λοιπόν, το παιδί σου όταν θέλει κάτι να σου πει, ακόμα κι αν σου φαίνεται ασήμαντο ή αν πνίγεσαι στη δουλειά. Ένα λεπτό ειλικρινούς προσοχής σου τώρα, αποτρέπει δεκάδες δυστυχισμένες στιγμές του στο μέλλον. Εξάλλου, τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό από την υγεία. Από την ψυχική υγεία του παιδιού σου.

fotostalida.gr

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Πώς να βοηθήσω το παιδί μου που δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί;

1. Διατήρησε ήρεμη οικογενειακή ατμόσφαιρα.
    Να θυμάσαι ότι αν βάζεις τις φωνές στο παιδί σου επειδή είχες μια δύσκολη μέρα ή επειδή θέλεις να το κάνεις να σε ακούσει ΔΕΝ πρόκειται να βοηθήσει. Αντίθετα, θα κάνει τα πράγματα χειρότερα.

2. Με το που θα επιστρέψει το παιδί από το σχολείο δώσε του λίγο χρόνο και προσοχή.
    Συνδεθείτε συναισθηματικά. Ρώτησέ το πώς ήταν η μέρα του. κάντε μια αγκαλίτσα. Αλλά μην κάνεις κάτι άλλο. 

Ας είναι για 2-3 λεπτά όπου απλώς δίνεις όλη σου την προσοχή στο παιδί. Αυτό βοηθάει να έρθετε κοντά και να δημιουργηθεί κλίμα συναισθηματικής εγγύτητας, ασφάλειας και ηρεμίας.

3. Περιόρισε τη χρήση ηλεκτρονικών στο σπίτι.
Παρόλο που μπορεί για λίγο τα ηλεκτρονικά να είναι καλές μπέιμπι-σίτερ, στην πραγματικότητα δε βοηθάνε το παιδί να συγκεντρωθεί. Τα μεγαλύτερα παιδιά θα πρέπει να κάνουν τα μαθήματά τους σε χώρο που δεν έχει κινητά, τάμπλετς, κλπ., ενώ τα μικρότερα παιδιά θα πρέπει να έχουν περιορισμένο χρόνο απασχόλησης με ηλεκτρονικά. 

Ο λόγος είναι ότι η γρήγορη εναλλαγή της εικόνας, τα χρώματα, ο ήχος, η συνεχής δράση κρατάνε το μυαλό τεχνητά απασχολημένο, αλλά δεν του διδάσκουν να συγκεντρώνεται όταν δεν υπάρχουν αυτά τα στοιχεία (όπως όταν το παιδί κρατάει ένα βιβλίο ή ένα τετράδιο για τη μελέτη του). Και να σβήνεις την τηλεόραση όταν κανείς στο σπίτι δεν παρακολουθεί κάτι.

4. Να έχεις θετική στάση όταν είσαι με το παιδί σου.
Αυτό σημαίνει να μην αρχίζεις τις διαφωνίες, τις φωνές και τους καυγάδες με τον/τη σύζυγο, να μην κακολογείς τα πεθερικά σου ή κουτσομπολεύεις άλλους, σίγουρα να μη μιλάς άσχημα για τη δασκάλα του παιδιού σου ή για το σχολείο γενικά.

5. Να έχεις λίγους και καλούς κανόνες και να τους εφαρμόζεις.
Οι κανόνες πρέπει να είναι απλοί και ξεκάθαροι και ανάλογοι με την ηλικία του παιδιού. Μπορείς για παράδειγμα να ζητήσεις από ένα παιδί προσχολικής ηλικίας να πάει το πιάτο του στο νεροχύτη και να μαζέψει τα παιχνίδια του, ενώ μπορείς να ζητήσεις από έναν έφηβο να τακτοποιήσει τα ρούχα του στα συρτάρια του και να διατηρήσει μια γενική τάξη στο δωμάτιο του. Και φυσικά θα πρέπει και οι δύο γονείς να συμφωνούν με την τήρηση των κανόνων.

6. Διατήρησε τάξη και οργάνωση.
Μάθε να πετάς οτιδήποτε άχρηστο, να μην έχεις πράγματα αφημένα στη μέση και πεταμένα γύρω-γύρω. Βοήθησε το παιδί σου να οργανώσει την τσάντα του και τον χώρο μελέτης του. Δώσε του μεγάλα καλάθια ή κούτες για να βάζει τα παιχνίδια και τα πράγματά του.

7. Γράψε το παιδί σου σε ένα σπορ.
Πολλοί γονείς θεωρούν ότι ένα παιδί με δυσκολία συγκέντρωσης θα έχει χειρότερη συμπεριφορά αν ασχοληθεί με κάποιο σπορ και μετά επιστρέψει σπίτι κουρασμένο. Στην πραγματικότητα τα παιδιά που βρίσκουν τρόπο να διοχετεύσουν την ενέργειά τους σε κάποια αθλητική δραστηριότητα βρίσκουν ότι τους είναι πιο εύκολο να καθίσουν και να κάνουν τα μαθήματά τους.

varvogli
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Οικογένεια...

... το συνεχές ταξίδι της αγάπης

Ετυμολογικά, η οικογένεια περιλαμβάνει τις έννοιες οίκος και γένος. Όμως, τι θα γινόταν, αν σπίτι μας θεωρούσαμε εκείνο το μέρος όπου νιώθουμε ο εαυτός μας και γένος μας τους ανθρώπους που εκπέμπουν στο ίδιο ψυχικό μήκος κύματος μ’ εμάς; 

Ίσως τότε η σημασία της λέξης ν’ άλλαζε κατά πολύ.

Η οικογένεια εμπεριέχει την έννοια της διάρκειας. 

Μας ακολουθεί από τη γέννηση μας έως τον θάνατο και μας δένει με αόρατα σχοινιά που είτε μας βοηθούν να νιώθουμε ασφάλεια στις ρίζες μας, είτε μας κρατούν αιώνια δέσμιους καταστάσεων. 

Εκείνος ο άγνωστος, όμως, ένα απόγευμα που από το πουθενά βρέθηκε κοντά σου, αφιέρωσε λίγο από τον χρόνο του για να ενδιαφερθεί γι’ αυτό που σε απασχολεί, ένιωσε τον πόνο σου, έδωσε μια συμβουλή που σου άνοιξε τα μάτια και ελάφρυνε την καρδιά σου, θα μπορούσε άραγε να λογιστεί ως «προσωρινή οικογένεια»;

Τι είναι οικογένεια στην ουσία; 

Ας σκεφτούμε το εξής. Αν κατέρρεαν τα πάντα γύρω μας, ποιος θα ήταν ο πρώτος ή οι πρώτοι που θα σκεφτόμασταν; 

Σε ποιον θα τρέχαμε να βρούμε στήριξη; 

Ποιον θα προστατεύαμε πάση θυσία; 

Ποιος θα είχε τη δύναμη να μας σηκώσει στα πόδια μας; 

Ποιος έχει ανάγκη από την αγάπη μας στη ζωή του; 

Όλοι όσους σκεφτήκαμε απαντώντας, είναι η οικογένειά μας.

Τυχεροί όσοι βρέθηκαν σε μια οικογένεια με καλοκάγαθους ανθρώπους, ευλογημένοι όσοι τους συνάντησαν στην πορεία της ζωής τους και αξιέπαινοι όσοι έχτισαν μια υγιή σχέση μαζί τους. 

Η οικογένεια είναι προσωπική υπόθεση. Εκφράζει την ανάγκη του ανθρώπου να ανήκει, να ταιριάζει, να συμπορεύεται, ν’ αγαπά.

Η οικογένεια, με άλλα λόγια, είναι μια μεγάλη αγκαλιά που μας χωρά ψυχή τε και σώματι. 

Ένας αμνιακός σάκος εν ζωή που μας θρέφει και συντηρεί την ύπαρξή μας. 

Γι’ άλλους είναι ο σύντροφος, τα παιδιά, οι γονείς, τ’ αδέρφια. 

Γι’ άλλους οι φίλοι ή ένα κατοικίδιο. 

Δεν έχει σημασία αν έχει το ίδιο αίμα μ’ εμάς, αν είναι άνθρωπος ή όχι, αρκεί να γεμίζει την καρδιά μας με τρυφερά αισθήματα και την ψυχή μας με ζεστασιά.

Ακόμα κι αν η οικογένειά μας είναι μακριά, η αγάπη είναι γνωστό πως δε γνωρίζει απόσταση. 

Η γνώση ότι υπάρχει κάποιος στον κόσμο για τον οποίον είμαστε σημαντικοί, αρκεί για να γεμίσει το κενό της προσωρινής απουσίας του. 

Αν πάλι έφυγε για το μακρύ ταξίδι, μας έχει αφήσει τον πολυτιμότερο θησαυρό. Ότι αγαπήσαμε και αγαπηθήκαμε ειλικρινά. Αυτά είναι εφόδια στο σάκο του κάθε ανθρώπου που του δίνουν τη δύναμη να συνεχίσει να προχωρά. 

Όταν κάποιος που χάσαμε ήταν οικογένεια μας, θα είναι για πάντα. 

Στην πορεία θ’ αντιληφθούμε πως, χωρίς να το περιμένουμε, παρουσιάζονται στη ζωή μας άνθρωποι, όχι για ν’ αντικαταστήσουν άλλους, αλλά για να διευρύνουν την οικογένεια μας, με όποια έννοια κι αν αυτή έχει. 

Είναι το συνεχές ταξίδι της αγάπης.

fotostalida

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Οι δυο Θεμέλιοι Λίθοι των Ανθρωπίνων Σχέσεων

Μια αρετή που αναμφίβολα αξίζει να καλλιεργήσει ο άνθρωπος είναι η συγχώρεση του εαυτού. Αναφέρεται ως αρετή, διότι η αναγνώριση, η κατανόηση και, εν τέλει, η αποδοχή ενός λάθους που έχουμε κάνει είναι ένα από τα πιο δύσκολα σκαλοπάτια που μπορούμε να χτίσουμε προς την αυτογνωσία.

    Πολλές φορές, δε φτάνει απλά να παραδεχθούμε πως κάναμε κάτι λάθος, πως πληγώσαμε κάποιον ή ακόμα χειρότερα πως τον βλάψαμε. Η κατανόηση της αιτίας που μας έφτασε ως την επίμαχη πράξη είναι πολύ πιο σημαντική, διότι μας βοηθά να υπολογίσουμε τις ευθύνες μας και να ζυγίσουμε ορθά τις συνέπειες τους.

    Η παράθεση δικαιολογιών που απλά θα ελαφρύνουν τη θέση μας, σαν να προσπαθούσαμε να καλοπιάσουμε τον δικαστή που θα βγάλει την ετυμηγορία, προφανώς και δεν επαρκεί. Ο πραγματικός κριτής είναι στην ουσία η συνείδηση μας, την οποία δεν μπορούμε να ξεγελάσουμε, όσο κι αν πασχίσουμε να ισχυροποιήσουμε τη θέση μας. Η συνείδηση «δεν παίρνει» από λογικοφανή επιχειρήματα, παρά μόνο από καθαρό αίσθημα και πράξεις μετάνοιας.

    Το δυσκολότερο και τελευταίο βήμα μετά την αναγνώριση, κατανόηση και αποδοχή είναι η συγχώρεση. Εμπεριέχει την προθυμία να βάλουμε μέσα μας το λάθος καθαρό από συναισθηματικά φορτία και εγωιστικές αποχρώσεις και να το εναποθέσουμε στην καρδιά μας ως μάθημα. Ως παράδειγμα προς μελλοντική αποφυγή παρόμοιων καταστάσεων. Αυτό είναι και το νόημα της μετάνοιας.

    Τα λάθη των άλλων είναι πάντα πιο ευδιάκριτα στα μάτια μας και είμαστε συνεχώς έτοιμοι να τα βάλουμε στο στόχαστρο και να τα κρίνουμε με μεγαλύτερο ζήλο από ότι τα δικά μας. «Η καμήλα δεν βλέπει την καμπούρα της» λέει η παροιμία και αναφέρεται σε αυτό ακριβώς.

Στην πραγματικότητα, τα λάθη που διακρίνουμε πιο άμεσα στους άλλους είναι εκείνα που δεν μπορούμε να δούμε και να αποδεχθούμε ότι κάνουμε εμείς οι ίδιοι. Γι’ αυτό και μας ενοχλούν. Είναι ζιζάνια που προβάλλονται στις πράξεις των άλλων, ενώ έχουν τη ρίζα τους μέσα μας.

    Ας δούμε, λοιπόν, και την άλλη πλευρά. Έρχεται η στιγμή που ένας άνθρωπος που αγαπάμε κάνει ένα «ασυγχώρητο» σφάλμα από εκείνα που θεωρούμε ανεπανόρθωτα. Πρώτη αντίδραση σαφώς η άρνηση, η οποία δίνει τη σκυτάλη στον εγωισμό, που ως συνήγορός μας σπεύδει να διεκδικήσει το δίκιο μας.

Το θύμα μετατρέπεται σε θύτη που αρχίζει να πληγώνει αδιακρίτως και ο θύτης γίνεται το θύμα που δέχεται τα πυρά. Ένας φαύλος κύκλος φαινομενικής εξιλέωσης ξεκινά, ενώ στην ουσία αυτό που επιτυγχάνεται είναι η καταρράκωση και των δυο και ο θρίαμβος του εγωισμού. Η συνέχεια εξαρτάται πάντα από τις διαθέσεις του παθόντος και τις πράξεις του σφάλλοντος.

    Ας υποθέσουμε, λοιπόν, πως ο άνθρωπος, που μέχρι πριν το ασυγχώρητο, αγαπούσαμε, μετανοεί αληθινά και επιθυμεί να επανορθώσει. Η ερώτηση που προκύπτει είναι κατά πόσον θα αφήσουμε τις αμφιβολίες να πνίξουν την αγάπη που μέχρι τότε ορκιζόμασταν πως νιώθουμε ή θα στηριχθούμε στη δύναμή της για να δώσουμε στον άνθρωπό μας μια ευκαιρία να σταθεί ξανά στα πόδια του. 

Ας μην ξεχνάμε ότι για να φτάσει ένας άνθρωπος στη μετάνοια, έχει περάσει από τον πόνο του να κατηγορήσει ο ίδιος πρώτος τον εαυτό του για το λάθος του.

    Είτε πρόκειται για τον εαυτό μας είτε για κάποιον άλλον, η διαδικασία είναι η ίδια. Είτε είμαστε άνθρωποι που συγχωρούν εύκολα, είτε δυσκολεύονται να εμπιστευτούν για να συγχωρήσουν, όλα ξεκινούν από το πώς φερόμαστε στον εαυτό μας.

Αν είμαστε ενοχικοί, συγχωρούμε αναλαμβάνοντας το φταίξιμο. Αν είμαστε αυστηροί, απαιτούμε το αλάθητο. Ως αδιάφοροι, αγνοούμε τα σφάλματα μας και τις συνέπειές τους στους άλλους μέχρι να μας θίξουν και ως ελαστικοί, ρισκάρουμε με καταστροφικές συνέπειες για τα στοιχεία της ζωής μας που αξίζουν.

Αν, όμως, αντιμετωπίζουμε τα λάθη μας με αγάπη και κατανόηση, μπορούμε να συγχωρήσουμε οποιονδήποτε έσφαλε και μετανόησε.

    Δε φτάνει, λοιπόν, η πρόθεση μετάνοιας ή η έμπρακτη απόδειξη αυτής για να διασωθεί μια ανθρώπινη σχέση. Είτε είναι ερωτική, είτε συγγενική, είτε φιλική. Ποτέ δεν εξαρτάται από τον έναν. Χρειάζεται να είναι και ο άλλος εξίσου πρόθυμος να συγχωρέσει και να βάλει την πίστη του στον άνθρωπο που γνωρίζει πάνω από φόβους και αμφιβολίες. Να εκτιμήσει τον αγώνα του άλλου να μην απορροφηθεί από το σφάλμα του και τη θέλησή του να διασώσει αυτό που θεωρεί πολυτιμότερο, ακόμα κι αν πάνω στο λάθος του το υποτίμησε.

Ο μόνος δρόμος που οδηγεί στην αυτογνωσία και τη συγχώρεση εαυτού και άλλων είναι αυτός της ειλικρίνειας. Μόνο η ειλικρινής αντιμετώπιση μπορεί να καθαρίσει το φορτίο ενός λάθους και να του προετοιμάσει την οδό προς την επανόρθωση. Ο πόνος που περιλαμβάνει ίσως μοιάζει αφόρητος, αλλά αξίζει τον κόπο, όπως κάθε τι που γεννιέται αξίζει τον μόχθο της γέννας του.

Φωτοσταλίδα
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Ο Άγιος Φανούριος, προστάτης της Ρόδου

Ο Άγιος Φανούριος έγινε δημοφιλής από την παρήχηση του ονόματός του προς το ρήμα φαίνω, φανερώνω, δηλαδή παρουσιάζω, αποκαλύπτω, ειδικότερα τα χαμένα αντικείμενα, με την επίκληση. 

Saint Fanourios

Φανουρόπιτα – η γλυκιά πίτα των προσδοκιών

A traditional pie dedicated to Saint Fanourios

Λίγες και ασαφείς είναι οι γνώσεις από τη γραπτή παράδοση, για το βίο του Αγίου Φανουρίου (όπως δηλώνει και το συναξάρι του). Φανερώθηκε ξαφνικά, μετά το 1350 στη Ρόδο, μιαν 27η Αυγούστου, οπότε και γιορτάζει από τότε. Η εικόνα του βρέθηκε τυχαία στα ερείπια μιας εκκλησίας. Καθώς οι Τούρκοι επισκεύαζαν τα τείχη της πόλης, οι εργάτες βρήκαν στα χαλάσματα μια παλιά εκκλησία με φθαρμένες εικόνες. Μεταξύ αυτών ήταν και η εικόνα του Αγίου Φανουρίου, που ο τότε Μητροπολίτης του νησιού Νείλος (1355-1369), διάβασε την επιγραφή, Άγιος Φανούριος. 

Αν και ο 'Άγιος ήταν άγνωστος μέχρι τότε, ο Μητροπολίτης ανακαίνισε την ερειπωμένη εκκλησία και καθιέρωσε γιορτή την ημέρα εύρεσης της εικόνας. Έτσι η Ρόδος έγινε το κέντρο προσκύνησης του Αγίου, όπου αναφέρονται και πολλά θαύματά του.  

 

Πολύ γρήγορα η λατρεία του Αγίου απλώθηκε στα Δωδεκάνησα, στην Κύπρο, την Κρήτη, Χίο, Λέσβο και σε όλο τον ελληνικό χώρο. Στην Κρήτη σώζονται δύο εικόνες του Αγίου, που φιλοτεχνήθηκαν από τον σπουδαίο εικονογράφο Αγγελο (α΄μισό 15ου αιών.), και βρίσκονται στη Μονή Βροντησίου, πρώην Βαλσαμονέρου (νομός Ηρακλείου), που συνεργάστηκε με τον ηγούμενο της Μονής, και κτήτορα του κλίτους του Αγίου Φανουρίου στη Μονή, Ιωνά Παλαμά.   

Ο Άγιος Φανούριος έγινε δημοφιλής από την παρήχηση του ονόματός του προς το ρήμα φαίνω, φανερώνω, δηλ. παρουσιάζω, αποκαλύπτω, ειδικότερα τα χαμένα αντικείμενα, με την επίκληση.  

Αυτή η ιδιότητα του Αγίου επεκτάθηκε κυρίως από την Κρήτη, λόγω επίκλησής του για την ανεύρεση αιγοπροβάτων, και ζωοκλεφτών. Οι βοσκοί στην Κρήτη τον θεωρούν προστάτη τους και ως φύλακα των ποιμνίων τους. Στην πίστη του λαού έχει συνδεθεί το όνομά του και με την φανέρωση τύχης. Σε μερικά μέρη θεωρείται γιατρός και του πονοκεφάλου.

  

Το αίτημα προς τον Άγιο για την εύρεση χαμένων ή κλεμμένων αντικειμένων συνοδευόταν πάντοτε από τα τάματα. Με την πάροδο του χρόνου, όμως, έχει επικρατήσει ένα μόνο τάμα, το ψήσιμο της φανουρόπιτας, την οποία οι νοικοκυρές συνηθίζουν να μοιράζουν στους φίλους και γείτονες με την ευχή, Ο Θεός να συγχωρέσει τη μάνα του Αγίου Φανουρίου. 

 

Αυτό επινοήθηκε από τη λαϊκή φαντασία, λόγω της άγνωστης βιογραφίας του Αγίου, που θεώρησε τη μάνα του αμαρτωλή και τον Άγιο νόθο. Η παράδοση, μάλιστα, τη θέλει πολύ σκληρή και άπονη στους φτωχούς, ώστε δεν μετάνοιωσε για αυτό ούτε στην Κόλαση, παρ' όλο που ο γιος της προσπάθησε να τη σώσει. Σύμφωνα με άλλες παραδόσεις, η φανουρόπιτα γίνεται και για τη συγχώρεση της αδελφής και του αναδόχου του Αγίου. Η φανουρόπιτα ψήνεται και από ανύπαντρες γυναίκες, για να τους φανερώσει ένα καλό γαμπρό ο Άγιος. Η φανουρόπιττα φτιάχνεται, συνήθως με αλεύρι, νερό, ζάχαρι, κανελλογαρύφαλλα, ξύσμα πορτοκαλιού, χυμό πορτοκαλιού ή λεμονιού, αλάτι , σταφίδες και καρύδια.

 

Ο Άγιος Φανούριος εικονίζεται πάντοτε να κρατεί ένα κερί αναμμένο, επειδή φανερώνει τα χαμένα αντικείμενα. Σύμφωνα με το συναξάρι του, η αρχέτυπη εικόνα του τον παρουσιάζει να πλαισιώνεται από δώδεκα σκηνές του μαρτυρίου του. 

 

Ο εικονογράφος Άγγελος, που έδρασε καλλιτεχνικά στην Κρήτη, μας τον εικονίζει με νεανικό πρόσωπο, στρατιωτική ένδυση (θώρακα με διακοσμητικές χρυσογραφίες, αλυσιδωτό χιτώνα με μακριά μανίκια, ψηλές κάλτσες και περικνημίδες, λόγχη και ασπίδα), κόμμωση με μικρούς βοστρύχους να πέφτουν πίσω στα αυτιά του, ένα χαρακτηριστικό σταυρό και ένα αναμμένο κερί στερεωμένο πάνω του. 

 
Δρ Ελένη Ρωσσίδου-Κουτσού (Φιλόλογος-Βυζαντινολόγος).  

Βλέπε: Έκδοση Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, Εικόνες της Πάτμου (Αθήνα, 1977? Ψιλάκης Νίκος, Μοναστήρια και Ερημητήρια της Κρήτης (Ηράκλειο, 1994). ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Το παραπάνω άρθρο έχει αντληθεί από την ιστοσελίδα της εκκλησίας της Κύπρου.

Εκκλησία της Κύπρου

Σχετικά links για τον Άγιο Φανούριο:

Ορθόδοξος Χριστιανική Γωνιά

Αν ήμουν παιδί...

- Αν ήμουν παιδί θα έφτιαχνα μια ζωγραφιά γεμάτη από χρώματα.
- Αν ήμουν παιδί θα έβγαινα με τους φίλους μου στην αλάνα να παίξω τυφλόμυγα.
- Αν ήμουν παιδί θα έπαιζα στους δρόμους μέχρι αργά το βράδυ.
- Αν ήμουν παιδί θα έλεγα στην μαμά μου να μου φτιάξει το αγαπημένο μου φαγητό.
- Αν ήμουν παιδί θα είχα την γιαγιά μου και θα μου έλεγε όμορφες ιστορίες.
- Αν ήμουν παιδί θα γελούσα με την καρδιά μου στα αστεία των φίλων μου.
- Αν ήμουν παιδί "το τράβηγμα στο αυτί" από το δάσκαλο θα μου φαινόταν χάδι.
- Αν ήμουν παιδί η τιμωρία της μάνας, επειδή έσπασα το βάζο, θα ήταν περιπέτεια.
- Αν ήμουν παιδί θα μπορούσα να κάνω αυτό που ήθελα χωρίς να παρεξηγηθώ.
- Αν ήμουν παιδί θα έκανα διακοπές όλο το καλοκαίρι.

Όλα αυτά, αν ήμουν παιδί...

ΤΩΡΑ;
- Τώρα οι ζωγραφιές που φτιάχνω στο μυαλό μου είναι μουντές.
- Δεν μπορώ να βρεθώ με τους φίλους μου όσο θα ήθελα...χαθήκαμε.
- Στους δρόμους βγαίνω αλλά μόνο για το τρέξιμο των υποχρεώσεων.
- Εγώ φτιάχνω τώρα στη μαμά μου το αγαπημένο της φαγητό, έχει μεγαλώσει.
- Δεν έχω πια την γιαγιά μου να μου λέει ιστορίες... με πονάει πολύ αυτό.
- Οι φίλοι μου πια έχουν τα δικά τους προβλήματα, σπάνια με κάνουν και γελώ.
- Τώρα αυτοί που μου "τραβούν το αυτί" το κάνουν για να πονέσω πραγματικά.
- Η μαμά μου δεν με βάζει πια τιμωρία με τιμωρούν άλλοι χωρίς να τους έχω κάνει κακό, χωρίς να με ξέρουν.
- Δεν μπορώ να κάνω πια αυτό που θέλω... από παντού κρίνομαι.
- Διακοπές πια πάω σπάνια και αυτό για λίγες μέρες και μόνο στην γενέτειρά μου. Οι καιροί είναι δύσκολοι.

Ευτυχώς όμως είναι κάποιες μέρες που νιώθω πάλι παιδί. 
Τόσο παιδί που το παιδί μου κάνει τον γονιό μου.

Μ. Στρατή

stratimina68.blogspot.gr

Θυμάσαι τότε που πήγαινες διακοπές με την οικογένεια;

Vintage διακοπές... θυμάσαι;;;

Θυμάσαι τότε; Τότε που πήγαινες διακοπές με την οικογένεια; 

Τότε. Στα 10 σου περίπου…
Τότε που ετοίμαζε η μαμά το ταψί με τα γεμιστά για να φάμε την πρώτη μέρα που θα φτάναμε. Ξεκινούσαμε αξημέρωτα, μέσα στη νύχτα για να έχουμε όλη τη μέρα μπροστά μας να βρούμε κατάλυμα. Ανοίγαμε εκείνο τον τεράστιο χάρτη που βρισκόταν μόνιμα στο ντουλαπάκι του αυτοκινήτου και κάθε τόσο κάναμε στάσεις για να τον συμβουλευτούμε. 

Πόσο μ’ άρεσε να χαζεύω το χάρτη εκείνο… Νομίζω έτσι έμαθα τους νομούς της χώρας μας, από τα καλοκαιρινά εκείνα ταξίδια…

Όταν φτάναμε γυρνούσαμε πόρτα-πόρτα όλα τα ενοικιαζόμενα δωμάτια μέχρι να βρούμε κάτι να μας εξυπηρετεί. Ρωτούσαμε κάθε άνθρωπο που έμοιαζε ντόπιος κι όχι τουρίστας για να μας βοηθήσει στην ανεύρεση δωματίου. Όταν βρίσκαμε επιτέλους δωμάτιο το μόνο που μας ένοιαζε ήταν να βάλουμε τα μαγιό και να ξεχυθούμε στη θάλασσα… κι έπειτα, το απόγευμα να πάμε για παγωτό και να κάνουμε φιλίες! 

Λαχταρούσαμε να βρούμε συνομήλικα παιδιά στη γειτονιά για να παίξουμε ατελείωτες ώρες στα γρασίδια του καταλύματος… Οι γονείς απολάμβαναν την μπύρα και το καρπούζι τους ή έψηναν σουβλάκια στο μπάρμπεκιου… Οικογένειες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας και του εξωτερικού γινόμασταν μια παρέα για μια βδομάδα και νιώθαμε σα να γνωριζόμαστε χρόνια! 

Δε θα ξεχάσω τη Σάντρα, ένα κατάξανθο κορίτσι από τη Γερμανία, με την οποία δε ανταλλάξαμε ποτέ κουβέντα, αφού δε γνώριζε ελληνικά, ούτε εμείς γερμανικά, αλλά παίζαμε κάθε μέρα στην παραλία και δε νιώσαμε ποτέ πως δεν επικοινωνούμε. 

Η Σάντρα… Κλαίγαμε τη μέρα που αποχωριζόμασταν… Τα μάτια μιλούσαν…
Τότε… Που δεν υπήρχε ίντερνετ, δεν είχαμε κινητά και τάμπλετ, τα ενοικιαζόμενα δωμάτια δεν είχαν πολλές φορές ούτε τηλεόραση, ούτε καν κλιματιστικό! 

Τότε που για να περάσει η μέρα μας παίζαμε και κάναμε φιλίες! Δε θέλαμε πολυτέλειες… Δεν ψάχναμε μέσα στον ήλιο για κενή ξαπλώστρα. Είχαμε την ομπρέλα μας, την ψάθα μας και το ψυγειάκι μας! 

Είχαμε αυλή και βγαίναμε κάθε απόγευμα για να παίξουμε με παιδιά που δε θα τα ξαναβλέπαμε ποτέ στη ζωή μας. Παιδιά με τα οποία είχαμε ένα κοινό παρονομαστή: τη δίψα μας για παρέα, παιχνίδι και συναναστροφή!

Τώρα; Πόσο έχουν αλλάξει όλα αυτά… 

Εντάξει, πολλά έχουν βελτιωθεί και μας εξυπηρετούν απεριόριστα… Έχουμε κάνει την κράτησή μας, το gps στο αυτοκίνητο μας κατευθύνει στον προορισμό μας και τα ξενοδοχεία προσφέρουν όλες τις ανέσεις για να περάσουμε τις διακοπές μας χωρίς προβληματισμό για το φαγητό των παιδιών. 

Αλλά... έχει αλλάξει και κάτι άλλο… Έχει χαθεί η επικοινωνία… 

Τα παιδιά κρύβονται πίσω από οθόνες και δεν έχουν ανάγκη να γνωρίσουν άλλα παιδιά για να παίξουν. 

Οι γονείς κρύβονται πίσω από μεγαλύτερες οθόνες και θέλουν απλά την ησυχία τους για να ξεχαστούν από τα προβλήματά τους που φέρανε μαζί στις διακοπές και δεν έχουν διάθεση να μιλήσουν σε άλλους γονείς… Μπορούν, επίσης, να βρούνε ό,τι ψάχνουν από το κινητό τους και δεν κοντοστέκονται να ρωτήσουν κάποιο ξένο, ούτε καν το σπιτονοικοκύρη…
Και επιστρέφουν στη θλιβερή πραγματικότητα έπειτα από τις διακοπές, έχοντας ξοδέψει τα μετρημένα χρήματά τους με ένα αίσθημα ανικανοποίητου. 

Με την ψευδαίσθηση ότι κάνανε και φέτος το χρέος τους προς τα παιδιά κυρίως που έπρεπε να κάνουν τα μπάνια τους…

Γι’ αυτό, πριν φύγετε διακοπές, θυμηθείτε τα παιδικά σας χρόνια στις οικογενειακές διακοπές και δώστε στα παιδιά σας την ευκαιρία να αναπολούν κι αυτά με αναστεναγμό τις διακοπές που εσείς τους προσφέρατε! 

Εγώ αυτό θα προσπαθήσω να κάνω σε λίγες μέρες που φεύγω με την οικογένεια! 

Καλές διακοπές σε όλους!!! Τα ξαναλέμε σύντομα με νέες εμπειρίες!!!
Vaso Zisiopoulou