Κωστή Παλαμά — Τὸ πανηγύρι στὰ σπάρτα

Γιὰ κοίτα πέρα καὶ μακριὰ τὶ πανηγύρι
ποὺ πλέκουν τὰ χρυσὰ τὰ σπάρτα στὸ λιβάδι!

Στὸ πανηγύρι τὸ πανεύοσμο ἀπ᾿ τὰ σπάρτα
μὲ τὴ γλυκιὰν ἀνατολὴ γλυκοξυπνώντας
νὰ τρέξω βούλομαι κι ἐγὼ στὸ πανηγύρι,
θησαυριστὴς νὰ κλείσω μὲς τὴν ἀγκαλιά μου
σωροὺς τὰ ξανθολούλουδα καὶ τὰ δροσάνθια,
κι ὅλο τὸ θησαυρὸ νὰ τονε σπαταλέψω
στὰ πόδια τῆς ἀγάπης μου καὶ τῆς κυρᾶς μου.

Ὅμως βαθιὰ εἶναι τὸ ξανθόσπαρτο λιβάδι.
Κι ὅπως μιᾶς πρόσχαρης ζωῆς εἴκοσι χρόνων
κόβει τὸ λευκοστόλισμα θανάτου λύπη,
ἔτσι τὸν ἄκοπο γοργὸ μοῦ κόβει δρόμο
ἀτέλειωτος ἀνάμεσα ξεφυτρωμένος
ὁ κακὸς δρόμος μὲς τὰ βάλτα καὶ στὰ βούρλα.

Τ᾿ ἀγκαθερὰ φυτὰ ξεσκίζουνε σὰ νύχια
καὶ σὰν τὰ ξόβεργα τὸ χῶμα παγιδεύει
τοῦ κάμπου τοῦ κακοῦ στὰ βούρλα καὶ στὰ βάλτα,
ἐκεῖ ποὺ στὸ φλογόβολο τὸ ἁψὺ τοῦ ἥλιου
(ποῦ δρόσος μιᾶς πνοῆς; ποῦ σκέπασμα ἑνὸς δέντρου;)
σὰν ἀστραπὴ ἀργυρὴ χτυπάει τὰ μάτια ἡ ἅρμη.

Λιγοψυχῶ, λυγίζομαι, παραστρατίζω,
κι ἀποκάνω καὶ πέφτω, κι ἀποκαρωμένος
νοιώθω στὸ μέτωπο τ᾿ ἀγκάθια, καὶ στὰ χείλια
νοιώθω τὴν πίκρα τῆς ἁρμύρας, καὶ στὰ χέρια
νοιώθω τὴ γλίνα τῆς νοτιᾶς, καὶ στὰ ποδάρια
νοιώθω τὸ φίλημα τοῦ βάλτου, καὶ στὰ στήθη
νοιώθω τὸ χάιδεμα τοῦ βούρλου, νοιώθω ἐντός μου
τὴ μοίρα τοῦ γυμνοῦ καὶ τ᾿ ἀνήμπορου κόσμου.

(Ὦ! ποῦ εἶσαι, ἀγάπη καὶ κυρά μου;) Καὶ σὲ βάθη
δειλινῶν πορφυρῶν, πλούσια ζωγραφισμένων,
τὸ πανηγύρι ποὺ χρυσᾶ τὰ σπάρτα πλέκουν,
τὸ πανηγύρι τὸ πανεύοσμο στὰ σπάρτα,
μὲ βλέπει, μὲ καλεῖ, καὶ μὲ προσμένει ἀκόμα.

(Κ. Παλαμάς)

Ο ποιητής δεν έχει ακόμα κλείσει τα σαράντα του κι όμως νιώθει πως βρίσκεται μακριά από το μαγευτικό «πανηγύρι στα σπάρτα». Αυτό το πανηγύρι τον πρόσμενε σε όλη του τη ζωή. Διατυπώνει όμως παράπονα ενάντια στον ίδιο του τον εαυτό και τη μοίρα του, ενάντια στην απραγμοσύνη και τη δειλία του. Τον κόσμο τον βλέπει σαν άφθαστο κάλλος: «χρυσά σπάρτα», «πανηγύρι πανεύοσμο», «ξανθολούλουδα», «δροσάνθια», «ξανθόσπαρτο λιβάδι».

 Επίσης τον βλέπει και σαν ανικανοποίητη επιθυμία: πιστεύει ότι τα εμπόδια στο δρόμο του όπως, «ο θάνατος της γυναίκας του», «αγκαθερά φυτά», «βούρλα», «βάλτα», «αγκάθια», «πίκρα της αρμύρας», «γλίνα της νοτιάς» είναι στοιχεία αξεπέραστα γι΄αυτόν. Το πανηγύρι φαντάζει μακριά γι΄ αυτόν, θέλει όμως να παραβρεθεί σ΄αυτό το πανηγύρι: «να τρέξω βούλομαι κι εγώ στο πανηγύρι».

:«Λιγοψυχώ, λυγίζομαι, παραστρατίζω, κι αποκάνω και πέφτω». Μέσα στις προσπάθειές του αυτές υποκύπτει. Από την άλλη όμως «το πανηγύρι το πανεύοσμο στα σπάρτα, με βλέπει, με καλεί, και με προσμένει ακόμα». Εδώ διαγράφεται ένας αισιόδοξος τόνος. Υπάρχει κάτι στον ορίζοντα που τον περιμένει κι αυτό είναι ο αγώνας  που πρέπει να κάνει για να το αγκαλιάσει

 «...νιώθω εντός μου τη μοίρα του γυμνού και του ανήμπορου κόσμου» Αυτός ο στίχος είναι το τελικό συμπέρασμα από την εμπειρία, το σημείο του ποιήματος. Ο ποιητής νικιέται από την αντίσταση και πέφτει συντετριμμένος στη μέση της πορείας του. Δεν είναι ο άνθρωπος ο δυνατός της δράσης.  

................................................Καὶ σὲ βάθη
δειλινῶν πορφυρῶν, πλούσια ζωγραφισμένων,
τὸ πανηγύρι ποὺ χρυσᾶ τὰ σπάρτα πλέκουν,
τὸ πανηγύρι τὸ πανεύοσμο στὰ σπάρτα,
μὲ βλέπει, μὲ καλεῖ, καὶ μὲ προσμένει ἀκόμα.

 

από το Πράσινο χαμομηλάκι

Paradox thinks of our days! Τα παράδοξα των καιρών μας!

True thoughts of our daily lives!

Αληθινές σκέψεις της καθημερινής ζωής μας! 

 .

ευχαριστούμε, nefeloma

Στείλε μήνυμα ανθρωπιάς ... «Αν ήξερες ποσό καλό μου κάνεις δεχόμενος την προσφορά μου, δεν θα μου έλεγες ευχαριστώ..»!

Το δίδαγμα των αιώνων φωτεινό περνά 
μέσα από τα σκοτάδια κι έρχεται να μας μιλήσει 
για το μυστικό της ζωής: 
«Αγαπάτε αλλήλους»! 

Ο σύγχρονος άνθρωπος μπλεγμένος στους τροχούς της βιομηχανοποίησης, φθαρμένος από τη μηχανοκρατούμενη εποχή μας, ξεχνά να κοιτάξει γύρω του. Αδιάφορος, σκληρός με τους συνανθρώπους του, ζει μόνος με τον εαυτό του, εργάζεται για τον εαυτό του. Αν κοιτάξουμε όμως για λίγο πέρα από τη φυλακή μας θα δούμε ότι έχουν την ανάγκη μας πολλά θλιμμένα ματιά. Πως, λοιπόν, μπορούμε να μένουμε με παγωμένη τη ψυχή, αδιάφοροι μπροστά σε τόση δυστυχία;

Ο άνθρωπος έχει έμφυτο το συναίσθημα του «ανήκειν» και ως κοινωνικό ον έχει ανάγκη να συμβιώνει, να επικοινωνεί, να συμβάλλει στην επιβίωση του ανθρωπίνου γένους και να πλημμυρίζει από τη χαρά της προσφοράς. Υλοποίηση της ανάγκης αυτής αποτελεί ο εθελοντισμός.

Εθελοντισμός δεν είναι απλώς η οικειοθελής προσφορά όπως ορίζουν τα λεξικά.
Είναι κάτι περισσότερο, είναι μια κατάθεση ψυχής, είναι η εγκάρδια συντροφιά που μηδενίζει την απουσία, είναι συνύπαρξη που πλήρη ένα κενό, είναι ένα συνοδοιπόρος ανθρωπιάς που πολλαπλασιάζει την αγάπη. 
 

Ο εθελοντισμός αν και ξεκίνησε ως ένδειξη της έμφυτης τάσης του ανθρώπου για προσφορά και ανιδιοτελή παροχή υπηρεσιών, κλιμακώθηκε σταδιακά και απλώθηκε ανά τον κόσμο ως θεσμός.

 

Είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός ότι γύρω μας υπάρχουν πολλά προβλήματα που ταλανίζουν τον άνθρωπο. Γι’ αυτό το λόγω άλλωστε ο ρόλος του εθελοντισμού είναι καθοριστικός και αναγκαίος ειδικά στην εποχή μας ώστε να περιορίσουμε μερικά από αυτά. Ρίχνοντας μια ματιά γύρω μας βλέπουμε ανθρώπους να υποφέρουν από τη μάστιγα των ναρκωτικών, της βίας, του καπνίσματος και του ρατσισμού. Δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε και μια εξίσου σημαντική διάσταση, τα προβλήματα που δημιουργούν οι πόλεμοι και οι επιπτώσεις τους στον άνθρωπο.

Ζωντανά παραδείγματα όλων αυτών των φαινόμενων βρίσκονται γύρω μας. 

Άνθρωποι με οικονομικά προβλήματα, ορφανά που μεγαλώνουν σε παιδικές στέγες, ηλικιωμένοι που λιώνουν από μοναξιά, άτομα που παραγνωρίζονται, ασθενείς που απειλούνται με θάνατο και άλλοι που χρειάζονται μεταγγίσεις αίματος. 

Όλα αυτά είναι λίγα μόνο από τα απλά και καθημερινά σημάδια της δυστυχίας. 

Προχωρώντας λίγο πιο πέρα βλέπουμε προσφυγές να περιπλανιούνται αβοήθητοι, θύματα πολέμου να κείτονται απροστάτευτα, τραυματίες να εκλιπαρούν για βοήθεια και άλλους να αναζητούν απεγνωσμένα τους δικούς τους. Και τότε αναρωτιέται κανείς: που ήμουν εγώ; Τι να κάνω για να βοηθήσω; Ποσό χρήσιμος φαίνομαι καθημερινά; Γιατί, αυτά τα μικρά και καθημερινά συντηρούν την ανθρωπιά.

Μπορούμε όλοι να γίνουμε εθελοντές χωρίς κανένα ίχνος εξαναγκασμού. Το μονό που χρειάζεται είναι καλή θέληση, ευαισθησία, ανθρωπιά. Αυτά που υπάρχουν έμφυτα στον άνθρωπο, αρκεί μονό να αφυπνιστεί και να συνειδητοποιήσει το ηθικό χρέος. 

Μπορούμε να δώσουμε ζωή διαθέτοντας ένα μικρό μέρος από τις γνώσεις μας, ελάχιστο χρόνο από το χρόνο μας, λίγα αγαθά από τα δικά μας. Και τότε το σίγουρο είναι ότι η ανταμοιβή θα είναι μεγάλη. Όχι υλική, ούτε σε ποσότητα αλλά σε ποιότητα. Γι’ αυτό και κάθε φορά που προσφέρουμε εμβολιάζουμε την ψυχή μας με αγάπη και νιώθουμε πιο δυνατοί και φυσικά πιο χρήσιμοι στην κοινωνία.

Με σύνθημα ζωής «Γίνε εθελοντής, μη μένεις θεατής σ' αυτή τη αλυσίδα της ζωής» ο εθελοντισμός πρέπει να καθιερωθεί στην καθημερινή μας ρουτίνα. 

 

Οι δικαιολογίες, τα πισωπατήματα και οι υπεκφυγές δεν είναι τίποτα αλλά παρά ενδείξεις δειλίας. Οι νέοι που διεκδικούν δικαιώματα , που βροντοφωνάζουν και εκφράζουν τη φωνή του μέλλοντος, έχουν διπλή ευθύνη να διασώσουν το ανθρώπινο πρόσωπο. Είναι αυτοί που πρέπει να δώσουν μαθήματα ανθρωπιάς και προσφοράς. Ας χαρίσουμε χαμογελά γύρω μας. 

Ας σχηματίσουμε μια αλυσίδα ελπίδας και ζώνης. Ας αφήσουμε όλοι να φωλιάσει μέσα μας η αγάπη για τον άνθρωπο και ας αγκαλιάσουμε τους γύρω μας σιγοψιθυρίζοντας πως "Αν ήξερες ποσό καλό μου κάνεις δεχόμενος την προσφορά μου, δεν θα μου έλεγες ευχαριστώ.."!

Posted by Chained Angel