Τα «Πασχαλινά διηγήματα» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη:
Το
περιεχόμενό τους αντλείται από τα προσωπικά βιώματα του Παπαδιαμάντη. Ο
ίδιος γράφει στην εισαγωγή του διηγήματος «Λαμπριάτικος Ψάλτης» (1893): «…εἰς
τὰ διηγημάτια, ὅσα ἐδημοσίευσα κατὰ καιροὺς ὁ ὑποφαινόμενος τὰ
Χριστούγεννα ἢ τὸ Πάσχα, ἐνεπνεύσθην, ἀληθῶς, ἀπὸ τὰς ἀναμνήσεις μου καὶ
τὰ αἰσθήματά μου, τὰ ὁποῖα θέλγουσι καὶ συγκινοῦσι, ἐμὲ αὐτόν, ἴσως καὶ
ὀλίγους ἐκλεκτοὺς φιλαναγνώστας…».
Η βαθιά θρησκευτικότητα που χαρακτηρίζει τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη μεταφέρεται στα πασχαλινά διηγήματά του, τόσο μέσα από μορφές ιερωμένων όσο και μέσα από πράξεις αγάπης με μηνύματα πανανθρώπινα, δοσμένα με ευαισθησία και πάθος.
Σημειώνει επίσης στο ίδιο διήγημα: «…ἐνόσω ζῶ καὶ ἀναπνέω καὶ σωφρονῶ, δὲν θὰ παύσω πάντοτε… νὰ ὑμνῶ μετὰ λατρείας τὸν Χριστόν μου, νὰ περιγράφω μετ᾿ ἔρωτος τὴν φύσιν, καὶ νὰ ζωγραφῶ μετὰ στοργῆς τὰ γνήσια Ἑλληνικὰ ἤθη…».
Μέσα από αυτές τις γραμμές ορίζονται οι βασικοί θεματικοί άξονες που διαπραγματεύεται ο Παπαδιαμάντης στα κείμενά του: τη θρησκεία, την ελληνική φύση και το ελληνικό ήθος.
Δεν είναι όμως, όλα τα πασχαλινά διηγήματα του Παπαδιαμάντη ανοιξιάτικα, φωτεινά και χαρούμενα. Σε μερικά από αυτά η ατμόσφαιρα είναι σκοτεινή και οι ήρωες δυστυχείς από τα χτυπήματα της μοίρας. Τραγικά πρόσωπα που ζουν τη δική τους Μεγάλη Εβδομάδα που δυστυχώς η Ανάσταση του Ιησού Χριστού δεν μπορεί να δώσει ελπίδα.
Δραματικό τέλος έχουν τρία διηγήματα και αυτά είναι: «Η τελευταία βαπτιστική», «Τ’ αερικό στο δέντρο» και το «Τραγούδια του Θεού».
Επίσης παρατηρείται πως κάποια από αυτά ενώ δεν βρίσκονται στο πνεύμα των ημερών, συγκαταλέγονται στα πασχαλινά διηγήματα καθώς ο δραματικός χρόνος τους είναι η περίοδος του Πάσχα.
Έγραψε η Ελένη Μπουγάκη
eBooks4Greeks.gr
Πασχαλινή προσφορά για τους αναγνώστες μας τέσσερα Πασχαλινά Διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη:
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι
- 1888: Ἡ Τελευταία βαπτιστική
- 1890: Εξοχική Λαμπρή
- 1891: Παιδική Πασχαλιά
- 1891: Πάσχα Ρωμέϊκο
- 1892: Στὴν Ἁγι-Ἀναστασά
- 1892: Η Βλαχοπούλα
- 1893: Λαμπριάτικος Ψάλτης
- 1895: Ταξίδι – Βαπόρι – Ρωμέϊκο
- 1896: Χωρίς Στεφάνι
- 1900: Κοκκώνα Θάλασσα
- 1901: Υπό την Βασιλικήν δρύν
- 1903: Ο Αλιβάνιστος
- 1903: Ο Κοσμολαΐτης
- 1905: Η άκληρη
- 1906: Η Νοσταλγία του Γιάννη
- 1907: Τ’ αερικό στο δέντρο
- 1912: Τραγούδια του Θεού
- 1914: Το Χριστός Ανέστη του Γιάννη
Ο
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης ασχολήθηκε κυρίως με τη συγγραφή διηγημάτων. Τα
διηγήματά του κατέχουν περίοπτη θέση στη νεοελληνική λογοτεχνία και
ξεχωρίζουν ακόμα και σήμερα. Πολλά από αυτά, πρωτοδημοσιεύθηκαν σε
εφημερίδες και περιοδικά κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων και του Πάσχα, και καθιερώθηκαν ως εορταστικά.
Η βαθιά θρησκευτικότητα που χαρακτηρίζει τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη μεταφέρεται στα πασχαλινά διηγήματά του, τόσο μέσα από μορφές ιερωμένων όσο και μέσα από πράξεις αγάπης με μηνύματα πανανθρώπινα, δοσμένα με ευαισθησία και πάθος.
Σημειώνει επίσης στο ίδιο διήγημα: «…ἐνόσω ζῶ καὶ ἀναπνέω καὶ σωφρονῶ, δὲν θὰ παύσω πάντοτε… νὰ ὑμνῶ μετὰ λατρείας τὸν Χριστόν μου, νὰ περιγράφω μετ᾿ ἔρωτος τὴν φύσιν, καὶ νὰ ζωγραφῶ μετὰ στοργῆς τὰ γνήσια Ἑλληνικὰ ἤθη…».
Μέσα από αυτές τις γραμμές ορίζονται οι βασικοί θεματικοί άξονες που διαπραγματεύεται ο Παπαδιαμάντης στα κείμενά του: τη θρησκεία, την ελληνική φύση και το ελληνικό ήθος.
Δεν είναι όμως, όλα τα πασχαλινά διηγήματα του Παπαδιαμάντη ανοιξιάτικα, φωτεινά και χαρούμενα. Σε μερικά από αυτά η ατμόσφαιρα είναι σκοτεινή και οι ήρωες δυστυχείς από τα χτυπήματα της μοίρας. Τραγικά πρόσωπα που ζουν τη δική τους Μεγάλη Εβδομάδα που δυστυχώς η Ανάσταση του Ιησού Χριστού δεν μπορεί να δώσει ελπίδα.
Δραματικό τέλος έχουν τρία διηγήματα και αυτά είναι: «Η τελευταία βαπτιστική», «Τ’ αερικό στο δέντρο» και το «Τραγούδια του Θεού».
Επίσης παρατηρείται πως κάποια από αυτά ενώ δεν βρίσκονται στο πνεύμα των ημερών, συγκαταλέγονται στα πασχαλινά διηγήματα καθώς ο δραματικός χρόνος τους είναι η περίοδος του Πάσχα.
Έγραψε η Ελένη Μπουγάκη
eBooks4Greeks.gr
Πασχαλινή προσφορά για τους αναγνώστες μας τέσσερα Πασχαλινά Διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη:
- Εξοχική Λαμπρή
- Η τελευταία βαπτιστική
- Στην Αγι᾽Αναστασά
- Λαμπριάτικος Ψάλτης