Tώρα είναι η τελευταία ευκαιρία για να ανακληθούν όροι και συμφωνίες που θα εμποδίσουν την πρόσβαση ασθενών του αναπτυσσόμενου κόσμου στα σωτήρια αντιρετροϊκά φάρμακα, προειδοποιούν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα.
Ο λόγος για τη Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου των φαρμάκων κατά του HIV/AIDS, την οποία αναμένεται να συζητήσουν αυτή τη βδομάδα στις Βρυξέλλες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ινδία και η οποία απειλεί τη προμήθεια των φαρμάκων αυτών από την Ινδία.
«Ούτε ο Υπουργός Εμπορίου της Ινδίας ούτε ο Αρμόδιος για θέματα Εμπορίου Επίτροπος έχουν δεσμευτεί δημόσια ότι οι όροι που επηρεάζουν το γενικό ανταγωνισμό και την πρόσβαση στα φάρμακα δε θα συζητηθούν», δήλωσε η Μισέλ Τσάιλντς, Διευθύντρια Πολιτικής της Εκστρατείας για την πρόσβαση στα Βασικά Φάρμακα. «Συνεχίζουμε να δίνουμε τη μάχη μέχρι να τεθούν αυτοί οι όροι επίσημα και απερίφραστα εκτός συμφωνίας.»
Υπενθυμίζεται ότι η Ινδία είναι η πηγή του 80% των φαρμάκων κατά του AIDS που χρησιμοποιούνται στα προγράμματα των ΓΧΣ. Χωρίς ποιοτικά φάρμακα που παρασκευάζονται στην Ινδία, θα ήταν αδύνατη η πρόσβαση στη θεραπεία στο επίπεδο που βρίσκεται σήμερα, και δε θα είχαν σωθεί εκατομμύρια ζωές.
Μέσω της συνεισφοράς των κυβερνήσεων στο Παγκόσμιο Ταμείο για την καταπολέμηση του AIDS, της φυματίωσης και της ελονοσίας και άλλων διεθνών υπηρεσιών υγείας, οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι πληρώνουν για προγράμματα που μπορούν να περιθάλψουν πολύ περισσότερα άτομα χάρη στα προσιτά φάρμακα που παράγονται στην Ινδία. Αλλά οι ΓΧΣ και άλλες ομάδες εκφράζουν την ανησυχία τους ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση κρατά αυτά τα στοιχεία εκτός συμφωνίας. Το προσχέδιο της συμφωνίας περιλαμβάνει πολλές ανησυχητικές διατάξεις σε θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας και της επιβολής τους, πολύ αυστηρότερες από όσα απαιτούνται για τους διεθνείς εμπορικούς κανονισμούς και απειλεί την προμήθεια βασικών φαρμάκων από την Ινδία.
Ένας από τους επιβλαβείς όρους της Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου είναι η «αποκλειστικότητα δεδομένων». Εάν η Ινδία υιοθετήσει την αποκλειστικότητα δεδομένων, οι εταιρείες που αναπτύσσουν γενερικά (αντίγραφα) φάρμακα που θα ήθελαν να προχωρήσουν στην εγγραφή ενός φαρμάκου θα είναι υποχρεωμένες να επαναλάβουν τις κλινικές μελέτες. Αυτό δε δημιουργεί μόνο τεράστια οικονομικά εμπόδια που λειτουργούν ως αντικίνητρα για τις εταιρείες, αλλά καταπατά την ιατρική ηθική, καθώς οι άνθρωποι υπόκεινται σε κινδύνους κλινικών μελετών για κάτι που είναι ήδη γνωστό.
Η αποκλειστικότητα δεδομένων δημιουργεί ένα νέο φραγμό, παρόμοιο με εκείνο των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας, στην πρόσβαση των φαρμάκων και των εμβολίων ακόμη και όταν αυτά τα προϊόντα δεν προστατεύονται από μια πατέντα.
Επίσης στο προσχέδιο της Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου υπάρχει ένας όρος που επεκτείνει τη διάρκεια ισχύος του όρου μιας πατέντας πάνω από 20 χρόνια. Τέλος, μετά από πολλαπλά περιστατικά ινδικών γενερικών φαρμάκων που παρακρατήθηκαν κατά τη μεταφορά τους σε άλλες αναπτυσσόμενες χώρες στη Λατινική Αμερική, την Ασία και την Αφρική, η Ε.Ε. αναζητά τρόπους νομιμοποίησης αυτών των μέτρων πιέζοντας την Ινδία να τα υιοθετήσει.