Monday, 1 July 2024

Γιάννης Ρίτσος - «Όταν περνούσε η Παναγία σιωπηλή κάτου απ' τα δέντρα...»

Όταν περνούσε η Παναγία σιωπηλή κάτου απ' τα δέντρα
κανένας δεν την άκουσε
Τα σκυλιά δε γαυγίσαν στις αυλόπορτες.
Μονάχα τα τριζόνια τη χαιρέτισαν,
κι ένα μεγάλο αστέρι χτύπησε
σε μια χορδή κάποιο άγνωστο τραγούδι
που τ' ακούσαν μόνο τα παιδιά στον ύπνο τους
και γύρισαν απ' τ' άλλο τους πλευρό χαμογελώντας.
Γιάννης Ρίτσος

Το γονεϊκό πρότυπο συμβάλλει στην Κοινωνική Νοημοσύνη των παιδιών

Είναι γνωστό ότι τα παιδιά στα πρώτα χρόνια της ζωής τους δέχονται επιδράσεις σε μεγάλο βαθμό από το περιβάλλον τους, το οποίο συμπεριλαμβάνει τους γονείς τους.

Είναι σημαντικό, λοιπόν, το πώς οι γονείς προετοιμάζουν τα παιδιά για να ενταχθούν σε ένα κοινωνικό πλαίσιο το οποίο προϋποθέτει την αλληλεπίδραση των παιδιών με τους γύρω του.

Ονομαστικά αναφερόμαστε στην κοινωνική νοημοσύνη η οποία αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα για μία γεμάτη και επιτυχημένη ζωή καθώς και για συναισθηματική ευεξία.

Τα άτομα με υψηλή κοινωνική νοημοσύνη μπορούν να κατανοήσουν τους ανθρώπους γύρω τους, να κτίσουν φιλίες καθώς και να προσαρμοστούν και να χειριστούν νέες καταστάσεις.

Για αυτό αποτελεί σημαντικό παράγοντα στην εξέλιξη των παιδιών, ο οποίος επηρεάζεται έντονα από το γονεϊκό πρότυπο, δηλαδή τις αντιδράσεις, τις εκφράσεις και τις πράξεις των γονέων τα οποία αντικατοπτρίζονται στα παιδιά.

Εντούτοις, τα παιδιά χρειάζονται τη στήριξη των γονέων τους για να ενσωματωθούν με ασφαλή βήματα στον κοινωνικό κόσμο.

Η μουσικοθεραπεύτρια Αντωνία Χατζηευτυχίου σε άρθρο της στο paidiatros.com, αναφέρει μερικούς τρόπους με τους οποίους οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αναπτύξουν τις σωστές κοινωνικές ικανότητες.

Όπως αναφέρει, οι γονείς είναι καλύτερα να εστιάσουν από νωρίς στις κοινωνικές δεξιότητες του παιδιού τους, οι οποίες έχουν μεγαλύτερη σημασία για τη μελλοντική του ευτυχία σε σχέση με τις διανοητικές του δεξιότητες.

Ακόμη, το να συζητήσουν μαζί με το παιδί για τους φίλους του και να δημιουργήσουν ευκαιρίες για να παίξει μαζί τους. 

Είναι πολύ πιθανό και ανθρώπινο κάποια στιγμή οι φιλίες αυτές να πληγούν, όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να τελειώσουν. Εδώ είναι που το παιδί χρειάζεται βοήθεια έτσι ώστε να διαχειριστεί τα θέματα που προκύπτουν.

Η συμπεριφορά των γονέων προς το παιδί, αποτελεί μοντέλο για τη δική του συμπεριφορά προς τους άλλους. 

Προειδοποιεί, όμως, ότι οι γονείς δεν πρέπει να κάνουν κριτική στο παιδί μπροστά από άλλους ανθρώπους, ακόμη και φίλους του. Αντιθέτως, εάν χρειάζεται να κάνουν μια παρέμβαση να προσπαθήσουν να το κάνουν με ένα τρόπο διακριτικό έτσι ώστε να ξεπεράσουν τις πιθανές δυσκολίες.

Μία άλλη συμβουλή είναι οι γονείς να δείξουν στο παιδί από μικρή ηλικία πώς να σέβεται τους άλλους μέσα από τη δική τους συμπεριφορά. 

Να επαινέσουν το παιδί όταν οι πράξεις του καταδεικνύουν σεβασμό προς τους άλλους και να το βοηθήσουν να σκέφτεται πώς να επιλύει τα προβλήματα με τους συμμαθητές του χωρίς να επιδεικνύει ασέβεια, σκόπιμα ή μη, σε άλλους ανθρώπους.

Μία άλλη μέθοδος είναι η να μάθουν στο παιδί να εκφράζει τις ανάγκες του χωρίς να επιτίθεται. Για παράδειγμα, αντί να πει «Είσαι κακός!» σε κάποιον που πήρε τη σειρά του, μπορεί να πει «Δεν μου αρέσει που μπήκες μπροστά μου με αυτό τον τρόπο». Επίσης, αντί να πει «Κρατάς τη μπάλα επίτηδες και δεν με αφήνεις να παίξω», μπορεί να πει «Θέλω να παίξω και εγώ με τη σειρά μου».

Επιπλέον, τα παιδιά πρέπει να μάθουν να διαχειρίζονται σωστά τη σύγκρουση. Όλες οι ανθρώπινες σχέσεις αντιμετωπίζουν συγκρούσεις και σκαμπανεβάσματα. Ένας τρόπος να το κάνουν αυτό είναι να ενθαρρύνουν τα παιδιά πρώτα να προσπαθούν να ηρεμήσουν σε τέτοιες περιστάσεις. Μέσα από τη συμπεριφορά των γονέων μπορούν να μάθουν τα παιδιά πώς να απολογούνται, χωρίς όμως να μετατρέψουν την απολογία σε τιμωρία.

Χρειάζεται όμως προσοχή, καθώς μια απολογία την οποία δεν αισθανόμαστε και είναι ανώριμη μπορεί να λειτουργήσει αντίστροφα και να φέρει αντίθετα αποτελέσματα στις σχέσεις.

Ο μήνας Ιούλιος, τα «κυνικά καύματα» και άλλα ενδιαφέροντα!! - The month of July

Ο Ιούλιος είναι ο έβδομος μήνας του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Σύμφωνα με το ρωμαϊκό ημερολόγιο ονομαζόταν Quintilis, που θα πει πέμπτος.

Σε «Ιούλιο» από «Κουϊντίλιος» μετονομάσθηκε το 44π.Χ. από τον Μάρκο Αντώνιο, στενό φίλο του Ιουλίου Καίσαρα, σε ανάμνηση των υπηρεσιών που ο τελευταίος πρόσφερε στη Ρώμη.
According to the Gregorian calendar, July is the seventh month. On the Roman calendar, it was the fifth month and it was called 'Quintilis', menaing 'fifth'. 
Julius Ceasar gave the month 31 days in 46 B.C. The Roman Senate named it 'Julius', in honor of Caesar.
July is usually the hotest month of the year in the Northern Hemisphere. 
July is one of the winter months...
Ο Ιούλιος αντιστοιχεί στον αρχαίο μήνα
Κρόνιο ή Εκατομβαιώνα
Το χρονικό διάστημα μεταξύ της 21ης και του τέλους του μηνός κατά την αρχαιότητα ονομαζόταν Κυνάδες μέρες, απ’ όπου προέρχεται και ο όρος «κυνικά καύματα». Η ονομασία τούτη προέρχεται από το γεγονός ότι τις μέρες αυτές ο φωτεινότατος αστέρας Σείριος (ανήκει στον αστερισμό του Μείζονος Κυνός) ανατέλλει συγχρόνως με τον ήλιο, κάνοντας τις μέρες ακόμη πιο θερμές.

Ο αστερισμός Μέγας Κύων
όπου φαίνεται η θέση του Σείριου.
Ο Ιούλιος είναι ο μήνας του αλωνισμού και της χαράς του γεωργού γι’ αυτό και προσωνυμείται Αλωνάρης, Αλωνευτής, Αλωνιάτης, Αλωνιστής. Τον λένε ακόμη Χορτοκόπο γιατί στον Πόντο τότε κόβουν το χόρτο, Γιαλιστή και Γυαλινό γιατί τότε ωριμάζουν τα σταφύλια και «γυαλίζουν», Φουσκόμηνα γιατί φουσκώνουν τα σύκα. 
Τέλος, είναι γνωστός και με τις ονομασίες Δευτερογιούλης, Λιοτρόπης και Χορτοθέρης.
Χαρακτηριστικό της βαριάς δουλειάς του αλωνισμού είναι και το παρακάτω κυπριακό τετράστιχο:

«Βόδι να μην αλώνιζε,
κόρη να μην εγέννα
και νιος να μην εθέριζε,
ποτέ του δεν εγέρνα.»
Τραγούδια στα αλωνίσματα δεν ακούγονταν. Κυριαρχούσαν οι φωνές των αλωνιστάδων προς τα ζώα τους. Στο λίχνισμα πάλι, ο άνεμος ήταν το κύριο μέλημα και οι σβέλτες κινήσεις των λιχνιστάδων δεν σήκωναν τραγούδι. Έπειτα η αχυροπάσπαλη κι ο κουρνιαχτός από τα φροκαλίσματα έκλειναν το στόμα.
Έχουμε όμως τραγούδια παλιά με γραφικές σκηνές αλωνίσματος, που μπορούσαν να τραγουδούν στις μετέπειτα ώρες της ξεκούρασης:

Εγώ περνάω κι αντιπερνάω στης Μαυρουδής τ’ αλώνι, όπου αλωνίζουν δώδεκα κι όπου συμπάζουν δέκα, κι η Μάρω με τη μάνα της τριγύρω λαγανίζει. Κι η μάνα της της έλεγε κι η μάνα της της λέει:
- Φεύγα Μαριώ απ’ τον κουρνιαχτό, φεύγα κι από τον ήλιο.
- Μάνα τον ήλιο αγαπώ, τον κουρνιαχτό τον θέλω
τον γιο του πρωτολιχνιστή, άντρα θε να τον πάρω.
- Ο γιος του πρωτολιχνιστή πολλά προικιά γυρεύει.
- Σαν τα γυρεύει δώστε τα, καλός είν’ κι ας τα πάρει.

- Γυρεύει βόδια του ζυγού, φοράδα της καβάλλας,
γυρεύει κι ανεμόπαχτο να τρώει η φοράδα μέσα, γυρεύει αμπέλια ατρύγητα, χωράφια με τα στάχυα κι αλώνια καλοπέτρινα και μαρμαροστρωμένα.
- Σαν τα γυρεύει δώστε τα, καλός είν’ κι ας τα πάρει.
Το πρώτο ψωμί που θα ζυμωθεί με το καινούργιο στάρι έχει διάφορες κατά τόπους ονομασίες: τζιτζιροκούλικο, μπουγάτσα.
Απ’ αυτό το πρώτο ζυμάρι ζύμωναν και μία κουλούρα που την κρεμούσαν στη βρύση για να τρέξουν τα καλά, όπως το νερό. Όποιος πήγαινε πρώτος να πάρει νερό από τη βρύση, έπαιρνε και την κουλούρα.

Η απειλή όμως από τους κινδύνους (φωτιά, βροχή, χαλάζι) ήταν μεγάλη για τα χωράφια και γι’αυτό οι γεωργοί επιζητώντας τη θεϊκή προστασία τιμούσαν με αργία τους αγίους που εορτάζουν τότε. Την Παναγία των Βλαχερνών (2), που προσονομάζεται απ’την τιμωρία όσων δεν τηρούσαν την αργία της Καψοδεματούσα, Καψοχεροβολού, Καψαλωνού, Βουλιάχτρα. Την αγία Κυριακή (7), την αγία Μαρίνα (17).

Ο Ιούλιος ήταν επικίνδυνος μήνας και για τους ανθρώπους κι έτσι οι ιαματικοί του άγιοι τιμούνταν με μεγάλοι ευλάβεια. 
Οι Άγιοι Ανάργυροι (1),
η Αγία Παρασκευή (26),
ο Άγιος Παντελεήμονας (27).
«Κουτσοί, στραβοί όλοι στον άγιο Παντελεήμονα.»
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η γιορτή του Προφήτη Ηλία (20), ο οποίος θεωρείται έφορος της βροχής και ρυθμιστής των μετεωρολογικών φαινομένων.
Τα εκκλησάκια του βρίσκονται συνήθως πάνω σε υψώματα και βουνοκορφές. 
Σύμφωνα με την παράδοση που έχει τις ρίζες της στον εξιλασμό του Οδυσσέα (λ 120-136), ο Αη-Λιας ήταν ναύτης που η θάλασσα προσπάθησε πολλές φορές να τον πνίξει. 
Μετά τα τόσα ταξίδια, πήρε το κουπί στον ώμο και τράβηξε για τη στεριά. Όπου περνούσε, ρωτούσε τους ανθρώπους που συναντούσε τι είναι αυτό που κρατάει στα χέρια του. Κι όσοι του απαντούσαν «κουπί», ξεκίναγε για αλλού. Προχώρησε, προχώρησε κι ύστερα βρέθηκε στα βουνά. Έπεσε πάνω σε έναν τσοπάνη και τον ρώτησε τι ήταν αυτό που βαστούσε. Ο τσοπάνης το κοίταξε καλά καλά και ύστερα του είπε «ξύλο είναι».
Ο Αη-Λιας γέλασε ικανοποιημένος και έμεινε από τότε κοντά στους ανθρώπους των βουνών.

Για τον Ιούλιο λέγονται οι εξής παροιμίες:

«Τζίτζικας ιλάλισι μαύρη ρόγα γιάλισι.»
«Απ’ του Άγιου Λια του βραδ’ βάζει η γ’ ιλια του λάδ.»
«Αλωνάρη με τα αλώνια και με τα χρυσά πεπόνια».
«Τον Αλωνάρη δούλευε καλόν Χειμάνα να ‘χεις.»
«Χιόνισε μέσ’ στο Γενάρη, να οι χαρές του Αλωνάρη.»


Καλό μήνα χαμομηλάκια :)

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki