Το ξύλο βγήκε απο τον παράδεισο... Ας βγει και απο τη ζωή μας!

Στη διάρκεια της τελευταίας εικοσαετίας η χρήση της σωματικής τιμωρίας (Σ.Τ.), ως μέθοδος πειθαρχίας στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών έχει αποτελέσει αντικείμενο έρευνας κοινωνικής πολιτικής, νομοθετικών αλλαγών και κινητοποιήσεων σε σημαντικό αριθμό ευρωπαϊκών χωρών.

Οι έρευνες, διεθνώς, έχουν κατ’ επανάληψη δείξει όχι μόνο πόσο διαδεδομένη και συστηματική είναι η χρήση της Σ.Τ., αλλά και πόσο αρνητικές επιπτώσεις έχει αυτή η πρακτική σε όλα τα επίπεδα, ατομικό, οικογενειακό και κοινωνικό.

Έρευνα του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού
H έρευνα των Ε. Φερέτη και Μ. Σταυριανάκη «Η χρήση της σωματικής τιμωρίας στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών στη σύγχρονη ελληνική οικογένεια. Μια κοινωνιολογική μελέτη στην περιοχή της πρωτεύουσας» έγινε το 1997 σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 591 οικογενειών μαθητών δημοτικών σχολείων Α΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού (293 κορίτσια, 298 αγόρια).

Το ποσοστό χρήσης της σωματικής τιμωρίας επί του συνόλου του δείγματος ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 65.5%.

Μεγαλύτερη χρήση σωματικής τιμωρίας παρατηρείται στα αγόρια 71.3% και μικρότερη στα κορίτσια 59.7%.

Αντίστοιχα, σε σχέση με την ηλικία, τα παιδιά της Α΄ Δημοτικού έχουν τριπλάσια πιθανότητα να τιμωρηθούν σωματικά (77.8%) από τα παιδιά της ΣΤ΄ Δημοτικού (53.5%). Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, στα παιδιά προσχολικής ηλικίας το ποσοστό χρήσης μπορεί να ξεπεράσει το 90%.

Αποτελεσματικότητα μηδέν
Ως προς την αποτελεσματικότητα της μεθόδου της σωματικής τιμωρίας, η έρευνα έδειξε ότι το 90% των παιδιών επαναλαμβάνουν την πράξη για την οποία τις «έφαγαν» και μάλιστα το 44% εξ’ αυτών μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

Επισημαίνεται ότι σε ποσοστό 87% οι γονείς δήλωσαν ότι γνωρίζουν ότι η σωματική τιμωρία απαγορεύεται στο σχολείο ενώ 78% δήλωσαν ότι συμφωνούν να ισχύσει η απαγόρευση της σωματική τιμωρίας και στη χώρα μας. Η αντίφαση που προκύπτει με το υψηλό ποσοστό χρήσης 65.5% που προαναφέρθηκε, ερμηνεύεται ως αναζήτηση στήριξης και κινήτρων από τους γονείς για την αποφυγή της πρακτικής αυτής και αντικατάστασή της με περισσότερο αποτελεσματικές μη βίαιες μεθόδους πειθαρχίας.

Σε ανάλογα υψηλά ποσοστά οι γονείς πιστεύουν ότι η σωματική τιμωρία
μπορεί:
να προκαλέσει τραυματισμούς,
να κάνει το παιδί να αισθάνεται ανεπιθύμητο,
να προκαλέσει κατάθλιψη και συναισθηματικά προβλήματα,
να κλονίσει τη σχέση γονιού παιδιού,
να καθυστερήσει την περιέργεια και την πνευματική του ανάπτυξη και να καλλιεργήσει το φόβο.

Πρόσθετα, οι γονείς εξέφρασαν την άποψη ότι με τη χρήση της σωματικής τιμωρίας είναι πολύ πιθανό τα παιδιά να χρησιμοποιούν βία ως ενήλικες στα δικά τους παιδιά στο μέλλον.
Έχει σημασία να υπογραμμισθεί ότι η ανάλυση ανέδειξε ως ισχυρότερο παράγοντα στη χρήση της σωματικής τιμωρίας, πάνω και πέρα απ’ όλους τους άλλους, την αντίληψη ότι η σωματική τιμωρία αποτελεί δικαίωμα των γονιών.

Η αντιμετώπιση του προβλήματος της σωματικής τιμωρίας σε επίπεδο διεθνών οργανισμών και εθνικών προσπαθειών και κινημάτων επιβεβαιώνει τη σημασία της μη βίαιης διαπαιδαγώγησης των παιδιών για την αποτροπή και πρόληψη της βίας.

ΕΙΡΗΝΗ ΦΕΡΕΤΗ,

Εγκληματολόγος - Κοινωνιολόγος

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού

Από τις 24 Ιανουαρίου 2007 είναι σε ισχύ ο Ν. 3500/06 (.pdf) ο οποίος με το άρθρο 4 απαγορεύει την άσκηση σωματικής βίας σε βάρος ανηλίκου ως μέσο σωφρονισμού στο πλαίσιο της ανατροφής του. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στο ΔΙΚΤΥΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΤΙΜΩΡΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ.

Συνήγορος του Πολίτη - Κύκλος Δικαιωμάτων του Παιδιού
Χατζηγιάννη Μέξη 5, Αθήνα 11528 Τηλ. 210 7289703

«Είμαι έγκυος και φοβάμαι!» - Ηρεμήστε, δεν είστε η μόνη!!

Ποιος είπε ότι η εγκυμοσύνη είναι η πιο ξένοιαστη περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας; 

Μάθετε όλα όσα μπορεί να σας αγχώσουν και πώς να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας.

Της Μαρίνας Τασούλη

Υποτίθεται ότι είναι η πιο ευτυχισμένη περίοδος της ζωής σας.

Τι συμβαίνει όμως όταν το άγχος για το εάν όλα θα πάνε καλά ή ο φόβος για τον επερχόμενο τοκετό σάς κρατούν ξάγρυπνη τη νύχτα;

Ή όταν αρχίζετε να σκέφτεστε ότι τελικά δεν ήσασταν έτοιμη να γίνετε μητέρα ενώ βρίσκεστε ήδη στον έβδομο; Ηρεμήστε, δεν είστε η μόνη.

Όλες οι γυναίκες νιώθουν φοβισμένες σε κάποιο στάδιο της εγκυμοσύνης τους· κι αυτό μπορεί να ακούγεται φυσιολογικό, όμως δεν αποκλείεται να δημιουργήσει επιπλοκές από το πουθενά.

Σύμφωνα μάλιστα με έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην Επιθεώρηση Ψυχοσωματικής Ιατρικής, οι γυναίκες που ανησυχούν υπερβολικά για την εγκυμοσύνη τους έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να γεννήσουν πρόωρα σε σχέση με εκείνες που δεν έχουν άγχος. 

«Συνήθως φοβόμαστε αυτό που δεν ξέρουμε. Έτσι, πολύς κόσμος αναπτύσσει άγχος εξαιτίας ελλιπούς ενημέρωσης. Το ίδιο συμβαίνει συχνά και σε αρκετές εγκύους», επισημαίνει η ψυχολόγος Νένα Γεωργιάδου. «Ο καταλληλότερος τρόπος για να απαλλαγείτε από το άγχος είναι να ενημερωθείτε από το γυναικολόγο ή τη μαία σας.

Αυτό στην πράξη σημαίνει πως θα πρέπει εσείς οι ίδιες να ρωτάτε για ό,τι σας απασχολεί και να μην περιμένετε να το αναφέρει ο γυναικολόγος.

Πολλά νοσοκομεία ή κλινικές οργανώνουν σεμινάρια, όπου δίνονται απαντήσεις για την αντιμετώπιση καταστάσεων που μπορεί να αγχώσουν μια έγκυο (κύηση, τοκετός κ.ά.). Όσα περισσότερα γνωρίζετε για μια κατάσταση καθώς και για τον τρόπο αντιμετώπισής της, τόσο λιγότερο άγχος θα έχετε. Οι φόβοι που αφορούν το μέλλον, όπως, για παράδειγμα, αν θα είστε καλή μητέρα, αν θα πονέσετε στη γέννα κ.ά., μπορεί να αυξήσουν το στρες, αλλά είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν με τεχνικές χαλάρωσης ή με το να μοιραστείτε τα συναισθήματά σας και τις σκέψεις σας με γυναίκες που υπήρξαν στη θέση σας». 

Μάθετε λοιπόν ποιοι είναι οι πιο συχνοί φόβοι που θα σας απασχολήσουν κατά τη διάρκεια αυτών των εννέα μηνών και πώς θα τους ξορκίσετε. Αν, παρ’ όλα αυτά, δείτε πως δεν μπορείτε να ελέγξετε την κατάσταση, τότε ίσως πρέπει να αναζητήσετε βοήθεια από έναν επαγγελματία ψυχολόγο.

* Κάτι δεν πάει καλά με το μωρό

Αρκεί να συνειδητοποιήσετε ότι τα περισσότερα μωρά γεννιούνται απόλυτα υγιή και φυσιολογικά –κατά συνέπεια οι πιθανότητες να πραγματοποιηθεί ο φόβος σας είναι ελάχιστες. Εάν έχετε κάποια συγκεκριμένη ανησυχία, π.χ. για κάποιο σύμπτωμα, συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Επίσης, ζητήστε από το γυναικολόγο να σας εξηγήσει με ακρίβεια ποιες πληροφορίες δίνουν για την κατάσταση του εμβρύου εξετάσεις όπως οι υπέρηχοι, η αμνιοπαρακέντηση κ.λπ.

* Δεν θα αντέξω τον πόνο της γέννας

Ο γιατρός ή η μαία σας είναι οι κατάλληλοι άνθρωποι για να σας καθησυχάσουν, παρέχοντάς σας όποια πληροφορία χρειάζεστε για τη διαδικασία του τοκετού, αλλά και για τα μέσα που υπάρχουν πλέον για την ανακούφιση του πόνου. Καλό είναι επίσης να μιλήσετε μαζί τους και για την καισαρική τομή, για να μην αγχωθείτε περισσότερο εάν χρειαστεί την τελευταία στιγμή να οδηγηθείτε στο χειρουργείο.

* Δεν θα είμαι καλή μητέρα

Οι περισσότερες έγκυοι έχουν κάνει αυτή τη σκέψη, ιδίως εκείνες που η σχέση τους με τη μητέρα τους δεν υπήρξε ιδανική. Δεν χρειάζεται να γνωρίζετε εκ των προτέρων πώς να χειριστείτε τη σχέση σας με το παιδί, γιατί όλα όσα θα κληθείτε να κάνετε θα προκύψουν φυσιολογικά, σαν από ένστικτο. Μέχρι τότε, υπάρχουν δεκάδες βιβλία που μπορείτε να διαβάσετε. Μια άλλη καλή ιδέα είναι να συζητήσετε την ανησυχία σας με φίλες σας που έχουν παιδιά.

* Μήπως αποβάλω;

Πρόκειται για άλλον έναν πολύ συνηθισμένο φόβο, κυρίως κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου. Φροντίστε να τρέφεστε σωστά και να γυμνάζεστε όσο μπορείτε, για να νιώθετε υγιής και να έχετε καλή διάθεση. Συχνά, αυτός ο φόβος έχει τις ρίζες του στην ενοχή, γι’ αυτό προσπαθήστε να κόψετε κάθε συνήθεια που μπορεί να βλάψει το έμβρυο.

* Κι αν βρίζω τον άντρα μου στον τοκετό;

Εάν ακολουθήσετε τις οδηγίες του γιατρού σας και παραμείνετε συγκεντρωμένη σε αυτό που πρέπει να κάνετε, είναι μάλλον απίθανο να αφήσετε το μυαλό σας να ξεφύγει σε άλλα πρόσωπα ή καταστάσεις. Ακόμη όμως κι αν συμβεί, μην ανησυχείτε. Οι άνθρωποι που θα είναι γύρω σας εκείνες τις στιγμές έχουν πιθανότατα δει και ακούσει χειρότερα.

* Ο σύντροφός μου με θεωρεί χοντρή

Συζητήστε το μαζί του. Ίσως διαπιστώσετε ότι τα αισθήματά του για εσάς δεν έχουν αλλάξει και εξακολουθεί να σας βρίσκει γοητευτική. Μιλήστε του ακόμα κι αν είστε εσείς εκείνη που δεν έχει καμιά όρεξη για σεξ. Πρόκειται για κατάσταση που οφείλεται στις ορμονικές αλλαγές που συντελούνται στο σώμα σας και δεν πρέπει να χρεωθεί σε κανέναν από τους δυο σας.

* Θα γεννήσω στο λεωφορείο

Ο λόγος για τον οποίο περιστατικά όπου γυναίκες γέννησαν στο ταξί ή στις σκάλες του σπιτιού τους γίνονται θέμα σε εφημερίδες και περιοδικά είναι ακριβώς επειδή συμβαίνουν πάρα πολύ σπάνια. Ειδικά στο πρώτο παιδί, οι πόνοι που οδηγούν σε γέννα είναι πάντα αναγνωρίσιμοι και διαρκούν αρκετές ώρες, ώστε να έχετε στη διάθεσή σας όλο το χρόνο που χρειάζεστε για να ετοιμαστείτε και να φτασετε στο μαιευτήριο. Καθώς οι μέρες θα πλησιάζουν, φροντίστε να έχετε στο μυαλό σας μια εικόνα του τι ακριβώς θα κάνετε μόλις ξεκινήσουν οι πόνοι (σε ποιον θα τηλεφωνήσετε, πώς θα πάτε στο μαιευτήριο κ.λπ.), ώστε να νιώθετε έτοιμη.

* Δεν θα μπορέσω ποτέ ξανά να φορέσω το τζην μου

Αυτός ο φόβος ίσως ακούγεται υπερβολικά επιφανειακός, σε σύγκριση με άλλες σοβαρότερες έγνοιες που μπορεί να έχετε. Όσο όμως η γέννα πλησιάζει, πολλές γυναίκες αρχίζουν να σκέφτονται το μετά. Φροντίστε να προσέχετε τη διατροφή σας και να γυμνάζεστε από την αρχή, για να χάσετε πιο εύκολα τα κιλά μετά, αλλά και για να ξέρετε πως κάνετε ό,τι καλύτερο μπορείτε για να εξασφαλίσετε μια τέλεια σιλουέτα λίγο καιρό μετά τη γέννα.

Διαβάστε ακόμα

30 Απριλίου: Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σωματικής Τιμωρίας