Το
φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού γίνεται όλο και πιο έντονο. Απο την
επαγγελματική μου ενασχόληση με παιδιά σχολικής ηλικίας που έχουν
μαθησιακές δυσκολίες/Δυσλεξία και άλλες ιδιαιτερότητες οι κοροϊδίες, τα
πειράγματα και η άσκηση σωματικής βίας στο παιδί είναι κάτι που οι
περισσότερες οικογένειες αντιμετωπίζουν.
Παρακάτω παρουσιάζεται ένα ενημερωτικό φυλλάδιο που αποστέλλεται απο τον “Μέντορα” (μη κερδοσκοπικό σωματείο για την Παιδική Προστασία) στα σχολεία και δίνει πρακτικές οδηγίες αντιμετώπισης στα ίδια τα παιδιά, τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς.
1. Τι είναι ο σχολικός εκφοβισμός;
Είναι η χρήση βίας μεταξύ μαθητών, ή παιδιών παρόμοιας ηλικίας, με σκοπό να προκαλέσει πόνο και αναστάτωση, όπως:
Σωματική βία: (σπρωξίματα, κλωτσιές, μπουνιές, χαστούκια, τράβηγμα μαλλιών κλπ.)
«Κάθε μεσημέρι,στο δρόμο προς το σπίτι, με περίμενε η ίδια παρέα για να με χτυπήσει, μου έσκιζαν και τα ρούχα….»
Συναισθηματική βία: (σκόπιμη απομόνωση του παιδιού, να λερώνουν, να κρύβουν, να καταστρέφουν τα πράγματά του, να το εκβιάζουν για χρήματα, να το απειλούν κλπ.)
«Δε φτάνει ότι δεν με έκαναν παρέα, είχαν απειλήσει κι όλα τα υπόλοιπα κορίτσια ότι όποια μου μίλαγε θα έβρισκε το μπελά της..»
.
Λεκτική βία: (κοροϊδία, βρίσιμο, σαρκασμός, ειρωνεία, διάδοση ψευδούς φήμης, κακά σχόλια για την εθνική προέλευση ή την οικονομική κατάσταση ενός παιδιού και της οικογένειάς του, χειρονομίες, συκοφαντικά γκράφιτι κλπ.)
«Με κοροϊδεύανε για το χρώμα μου, με λέγανε βρωμιάρη κι έκαναν ότι μύριζα άσχημα μόλις τους πλησίαζα..»
Σεξουαλική βία: (ανεπιθύμητο άγγιγμα, απειλές, προσβλητικά μηνύματα, χυδαία γράμματα και εικόνες,πειράγματα κλπ.)
«Συνέχεια με στρίμωχνε και προσπαθούσε να μου βάλει χέρι.Δεν μου άρεσε, δεν ήταν παιχνίδι, τον φοβόμουνα, κι αυτός έλεγε σε όλους ότι τα θέλω. Στο τέλος δεν ήθελα να πάω σχολείο..»
Ηλεκτρονική βία (χρήση Ίντερνετ, email, chat room, και κινητών με κλήσεις και sms με προσβλητικό και απειλητικό περιεχόμενο, χρήση κάμερας με σκοπό την απειλή και την ταπείνωση του παιδιού)
«Άνοιξαν ξαφνικά την τουαλέτα, μ΄ έβγαλαν φωτογραφία με το κινητό και μετά την έδειχναν στα άλλα παιδιά..»
ΑΝ ΣΟΥ ΕΧΕΙ ΣΥΜΒΕΙ ΚΑΤΙ ΠΑΡΟΜΟΙΟ, ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ ΜΟΝΟΣ!
ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΠΑΙΔΙΑ ΠΕΦΤΟΥΝ ΘΥΜΑΤΑ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΥΜΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥΣ.
ΔΕ ΦΤΑΙΣ ΕΣΥ – ΥΠΑΡΧΕΙ ΒΟΗΘΕΙΑ!
2. Ποια είναι τα σημάδια και οι συνέπειες του σχολικού εκφοβισμού στα θύματα;
Το παιδί επιστρέφει σπίτι πεινασμένο, με σχισμένα ρούχα, κατεστραμμένα βιβλία, του λείπουν πράγματα, ζητά ή κλέβει χρήματα (για να τα δώσει στον θύτη-εκβιαστή), χάνει συνέχεια το κολατσιό του ή τα χρήματά του.
Έχει ανεξήγητες μελανιές-χτυπήματα και δίνει απίθανες εξηγήσεις για αυτά.
Το παιδί γίνεται ανεξήγητα επιθετικό στο σπίτι, παράλογο, προκαλεί φασαρίες, επιτίθεται σε άλλα παιδιά ή αδέρφια
Φοβάται να χρησιμοποιήσει το κινητό ή το email και τρομάζει όταν λαμβάνει μήνυμα στο κινητό
Φοβάται να περπατήσει μόνο στο σχολείο κι εκλιπαρεί να το πάνε σχολείο με το αμάξι
Δεν θέλει ούτε να χρησιμοποιήσει το λεωφορείο και αλλάζει διαδρομή πηγαίνοντας προς το σχολείο
Δε θέλει να πηγαίνει σχολείο, κάνει απουσίες/κοπάνες
Δείχνει ανήσυχο/χάνει την αυτό-πεποίθησή του
Αρχίζει να τραυλίζει. Σταματά να τρώει. Κλαίει πριν κοιμηθεί/έχει εφιάλτες. Απειλεί με αυτοκτονία
Πέφτει η σχολική του επίδοση
«Η κάθε μέρα που έπρεπε να πάω σχολείο ήταν ένα μαρτύριο-ωχ, άλλη μια μέρα, μακάρι να μπορούσα να φύγω και να δουλέψω οικοδομή..»
Πολλά παιδιά εγκαταλείπουν το σχολείο και τραυματίζονται ψυχικά για όλη τους τη ζωή.
Ο σχολικός εκφοβισμός ΠΟΝΑΕΙ- δεν έχει πλάκα!
3. Τι να κάνει το παιδί-θύμα
Η βία είναι ευθύνη του εκφοβιστή.
Μην απαντάς στις κοροϊδίες, μη στεναχωριέσαι για αυτά που λένε, μη δίνεις καμιά σημασία.
Μπορείς απλώς να πεις «πίστευε ότι θέλεις» ή «άποψή σου» και να αγνοήσεις οποιαδήποτε άλλη κουβέντα.
Αν επιμένουν, κοίταξέ τους στα μάτια και πες τους καθαρά και σταθερά ΣΤΑΜΑΤΑ ή ΠΑΡΑΤΑ ΜΕ ΗΣΥΧΟ και φύγε.
Αν σου πήραν κάτι, επέμενε να επαναλαμβάνεις αυτό που θες να πεις (όπως ένας δίσκος που έχει κολλήσει) ανεξάρτητα από τις αντιδράσεις του άλλου. π.χ. «Δώσε μου το μολύβι μου πίσω».
Πες αυτό που συνέβη στο δάσκαλό σου, στην οικογένειά σου, σε κάποιον άλλον ενήλικα που θα σε βοηθήσει. Δεν είναι ντροπή να το πεις και δεν είναι «κάρφωμα». Αν δε μιλάς, εξυπηρετείς τον εκφοβιστή. Να αναφέρεις ξεκάθαρα τι ακριβώς συνέβη, πότε, πού και από ποιους, προσπάθησε να κρατάς αποδείξεις.
Αν φοβάσαι μη σε χτυπήσουν, φρόντιζε να είσαι...