Δημόκριτος: Η ευδιαθεσία

Γιατί την ψυχική γαλήνη τη φέρνει στους ανθρώπους η συγκρατημένη διασκέδαση και η σύμμετρη ζωή. 

Η στέρηση και η υπεραφθονία τείνουν να μετατρέπονται στο αντίθετό τους και να προκαλούν στην ψυχή μεγάλες κινήσεις· και οι ψυχές που κινούνται σε μεγάλη έκταση δεν είναι ούτε ευσταθείς ούτε γαλήνιες.

.

Φιλόσοφοι animated: Δημόκριτος, ο «σκοτεινός φιλόσοφος» ~ To ... 20 Μαι 2013

.

Πρέπει λοιπόν να έχει κανείς το νου του σε πράγματα που ανταποκρίνονται στις δυνάμεις του και να είναι ευχαριστημένος με αυτά που έχει.

Να μη δίνει μεγάλη σημασία στα όσα ζηλεύουν ή θαυμάζουν οι πολλοί και να μην τα σκέφτεται συνεχώς.

Να κοιτάζει πώς ζουν οι ταλαίπωροι και να συναισθάνεται πόσο υποφέρουν. Με αυτό τον τρόπο, τα πράγματα που είναι κοντά του και τα έχει στη διάθεσή του μπορεί κάλλιστα να του φανούν μεγάλα και αξιοζήλευτα· η ψυχή του δεν θα υποφέρει πια επιθυμώντας περισσότερα. 

Γιατί όποιος θαυμάζει τους ανθρώπους που έχουν πλούτη και μακαρίζονται από τους άλλους, όποιος εντρυφεί συνεχώς στις αναμνήσεις του, αναγκάζεται να σκαρφίζεται πάντοτε κάτι καινούριο και να σπρώχνεται από την επιθυμία του σε πράξεις ανεπανόρθωτες και παράνομες.

Γι᾽ αυτό ακριβώς δεν πρέπει κανείς να ψάχνει για πράγματα που είναι μακριά του, παρά να ικανοποιείται με τα όσα είναι κοντά του, συγκρίνοντας τη ζωή του με τη ζωή εκείνων που βρίσκονται σε χειρότερη θέση. Έχοντας στο νου του πόσα υποφέρουν εκείνοι, πρέπει να μακαρίζει τον εαυτό του για το πόσο καλύτερα ζει ο ίδιος.

Γιατί αν το βάλεις αυτό καλά στο νου σου, θα ζεις πιο γαλήνια και θα αποτρέψεις όχι λίγα κακά στη ζωή σου -το φθόνο, τη ζήλια και την κακεντρέχεια.

(μετάφραση Δ. Κούρτοβικ)

Αντικλείδι
ἀνθρώποισι γὰρ εὐθυμίη γίνεται μετριότητι τέρψιος καὶ βίου συμμετρίῃ· τὰ δ᾽ ἐλλείποντα καὶ ὑπερβάλλοντα μεταπίπτειν τε φιλεῖ καὶ μεγάλας κινήσιας ἐμποιεῖν τῇ ψυχῇ. αἱ δ᾽ ἐκ μεγάλων διαστημάτων κινούμεναι τῶν ψυχέων οὔτε εὐσταθέες εἰσὶν οὔτε εὔθυμοι. ἐπὶ τοῖς δυνατοῖς οὖν δεῖ ἔχειν τὴν γνώμην καὶ τοῖς παρεοῦσιν ἀρκέεσθαι τῶν μὲν ζηλουμένων καὶ θαυμαζομένων ὀλίγην μνήμην ἔχοντα καὶ τῇ διανοίᾳ μὴ προσεδρεύοντα, τῶν δὲ ταλαιπωρεόντων τοὺς βίους θεωρέειν, ἐννοούμενον ἃ πάσχουσι κάρτα, ὅκως ἂν τὰ παρεόντα σοι καὶ ὑπάρχοντα μεγάλα καὶ ζηλωτὰ φαίνηται, καὶ μηκέτι πλειόνων ἐπιθυμέοντι συμβαίνῃ κακοπαθεῖν τῇ ψυχῇ. ὁ γὰρ θαυμάζων τοὺς ἔχοντας καὶ μακαριζομένους ὑπὸ τῶν ἄλλων ἀνθρώπων καὶ τῇ μνήμῃ πᾶσαν ὥραν προσεδρεύων ἀεὶ ἐπικαινουργεῖν ἀναγκάζεται καὶ ἐπιβάλλεσθαι δι᾽ ἐπιθυμίην τοῦ τι πρήσσειν ἀνήκεστον ὧν νόμοι κωλύουσιν. διόπερ τὰ μὲν μὴ δίζεσθαι χρεών, ἐπὶ δὲ τοῖς εὐθυμέεσθαι χρεών, παραβάλλοντα τὸν ἑωυτοῦ βίον πρὸς τὸν τῶν φαυλότερον πρησσόντων καὶ μακαρίζειν ἑωυτὸν ἐνθυμεύμενον ἃ πάσχουσιν, ὁκόσῳ αὐτέων βέλτιον πρήσσει τε καὶ διάγει. ταύτης γὰρ ἐχόμενος τῆς γνώμης εὐθυμότερόν τε διάξεις καὶ οὐκ ὀλίγας κῆρας ἐν τῷ βίῳ διώσεαι, φθόνον καὶ ζῆλον καὶ δυσμενίην.

ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ, 57. – Απόσπασμα 191 Diels-Kranz

Ο Δημόκριτος από την πλούσια κατά τον πέμπτο αιώνα θρακική πόλη των Αβδήρων είναι γνωστός κυρίως για τη συμβολή του στην ανάπτυξη και συστηματοποίηση της ατομικής θεωρίας που είχε συλλάβει ο Λεύκιππος. Θεμελιώδης αρχή της θεωρίας αυτής είναι ότι η ύλη αποτελείται από αδιαίρετα σωματίδια, τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους από το κενό και διαφέρουν ως προς το σχήμα, τη διάταξη και την κατάστασή τους -διαφορές που εξηγούν την ποικιλία στη φύση. Όσα αποσπάσματα ωστόσο μας έχουν σωθεί από τον Δημόκριτο προέρχονται στη συντριπτική τους πλειονότητα από τα ηθικά του έργα και εκφράζουν απόψεις παρόμοιες με αυτές του Επίκουρου. Το ηθικό ιδεώδες του Δημόκριτου συνίσταται στην προστασία των ατόμων της ψυχής από βίαιες ψυχικές αναστατώσεις. Στο παρατιθέμενο απόσπασμα από το έργο Περὶ εὐθυμίης (= Σχετικά με την ευδιαθεσία, την ψυχική γαλήνη) ο Δημόκριτος διατυπώνει την άποψη ότι η ευδιαθεσία επιτυγχάνεται με την αποφυγή των ακραίων καταστάσεων της στέρησης και του κορεσμού, και τη "συμμετρία" του βίου, δηλ. τη μετρημένη ζωή. Ενδεικτική της σχέσης των ηθικών απόψεων του Δημοκρίτου με τη φυσική του είναι η χρήση πολλών αφηρημένων όρων στην αρχή του αποσπάσματος.
   
Πηγή:  greek-language.gr

Οι Ψυχαναγκαστικά Τελειομανείς (Παθολογική Τελειομανία)

Οι επιστήμονες σημειώνουν ότι υπάρχει μια ξεχωριστή ανάγκη για τελειότητα που χαρακτηρίζει μια τέτοια προσωπικότητα και αποτελεί μεγάλο μέρος της δομής που υποστηρίζει αυτό το δυσπροσαρμοστικό διαπροσωπικό στυλ. Ουσιαστικά, άνθρωποι όπως ο Niles είναι εμμονικά, ψυχαναγκαστικά τελειομανείς.

Οι 4 σφαίρες της παθολογικής τελειομανίας
Σαφώς, οποιοδήποτε από τα παρακάτω μπορεί να δημιουργήσει όλεθρο σε μια σχέση, αλλά οποιοσδήποτε συνδυασμός αυτών, τα τέσσερα από τα οποία δεν εμφανίζονται ασυνήθιστα μαζί, μπορεί να οδηγήσει σε αφόρητες καταστάσεις.

1. Τέλεια πειθαρχημένες ρουτίνες και προγράμματα
Ίσως το πιο προφανές παρατηρήσιμο χαρακτηριστικό είναι η άκαμπτη προσοχή στις ρουτίνες και τα χρονοδιαγράμματα για τον εαυτό τους και τους άλλους που βρίσκονται κοντά τους. Για παράδειγμα, όπως και για τον Niles, μπορεί να πιστεύει κανείς ότι ορισμένες ημέρες της εβδομάδας προορίζονται για μια δραστηριότητα. Τελεία. Αλλά δεν σταματά εκεί. Η ημέρα οριοθετείται σε προσεκτικά μετρημένα παράθυρα δραστηριοτήτων, είτε πρόκειται για εργασία είτε για παιχνίδι. Ακόμα κι αν διασκεδάζουν αφάνταστα, ας πούμε, σε μια συναυλία που ξεκίνησε αργά, και θα ήθελαν να μείνουν άλλη μισή ώρα για να δουν το encore, αυτό θα έφερνε την καταστροφή, διαταράσσοντας ολόκληρο το πρόγραμμα.

Μια τέλεια ρουτίνα βοηθά κάποιον να ξέρει τι να περιμένει και, έτσι, τον κάνει να αισθάνεται ότι έχει τον έλεγχο. Οποιαδήποτε απόκλιση από τη ρουτίνα ενθαρρύνει το αίσθημα της πλήρους αταξίας, το οποίο γεννά αφόρητη αγωνία, επειδή η ασφάλεια του να ξέρει κανείς τι να περιμένει έχει διαλυθεί. Η σκληρή ρουτίνα θεωρείται επίσης σημάδι πειθαρχίας και αφοσίωσης, σημάδια αυτοελέγχου για τα οποία σίγουρα οι άλλοι θα εκτιμήσουν το άτομο και, επομένως, πιστεύεται ότι αποτελεί εμπόδιο για να μην βλέπουν οι άλλοι το άτομο ως αδύναμο.

Οι ρουτίνες και τα χρονοδιαγράμματα κρατούν επίσης τους άλλους περιορισμένους και προσηλωμένους στα καθήκοντά τους, όπως τα παιδιά ή τους υπαλλήλους. Εφόσον αυτοί οι άνθρωποι αντιπροσωπεύουν τον τελειομανή, πρέπει και αυτοί να είναι πειθαρχημένοι και γυαλισμένοι. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς πώς αυτό μπορεί να γίνει υπερβολικό και να δημιουργήσει διαπροσωπικές επιπλοκές.

2. Υπερβολική προσοχή στις λεπτομέρειες
Κάποτε γνώρισα κάποιον που το μότο του ήταν: Γιατί να συμβιβαστείς με το αρκετά καλό, όταν μπορείς να το κάνεις τέλειο;». Η παλιά φράση «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες» δεν ήταν ποτέ πιο επίκαιρη για αυτό το άτομο που ήταν επιβαρυντικό για τον εαυτό του και τους άλλους όταν επρόκειτο για λεπτομέρειες.

Ποτέ δεν επικεντρώθηκε στην εμπειρία της εργασίας του και σε οποιαδήποτε εσωτερική ικανοποίηση, το κίνητρό του ήταν να δημιουργήσει κάτι πεντακάθαρο και γυαλισμένο που τον αντιπροσώπευε με λεπτομέρεια. Όχι μόνο η εργασία, αλλά και τα χόμπι, ήταν αγχωτικές προσπάθειες.

Η δραστηριότητα είναι απλώς ένα μέσο για την επίδειξη τέλειας απόδοσης. Οι μαθητές με αυτή την τάση, για παράδειγμα, μπορεί να βλέπουν τη συγγραφή εργασιών όχι ως ευκαιρία να μεταδώσουν την κατανόησή τους αλλά ως ευκαιρία να επιδείξουν έλεγχο. Αν μια εργασία απαιτεί ένα δοκίμιο περίπου 500 λέξεων, μπορεί να αγωνιούν για τη δημιουργία ενός δοκιμίου ακριβώς 500 λέξεων, με τέλεια δομημένες, ίσου μεγέθους παραγράφους. Ενώ αυτό μπορεί να κάνει την εργασία να καθυστερήσει δύο ημέρες, αναπαύονται ήσυχα με την ικανοποίηση ότι είναι άψογη.

Σε παρόμοιο πνεύμα, οι παθολογικοί τελειομανείς συχνά δεν είναι καλοί συνεργάτες σε έργα στο σχολείο ή στη δουλειά, επειδή θα απαιτήσουν τον έλεγχο της εργασίας, ώστε να προσεχθούν οι λεπτομέρειες «σωστά»

3. Ασυνήθιστη προσήλωση σε κανόνες και ηθική
Το επόμενο σε αυτή την τετράδα τελειομανίας είναι η αυστηρή προσήλωση σε κανόνες, ηθική και ευσυνειδησία. Εν τω μεταξύ, η χειρουργικά ακριβής προσοχή στην ηθική, μπορεί να βοηθήσει τον ηθικολόγο να αντιπαραβάλει τον εαυτό του ως ανώτερο από τους άλλους. Προφανώς, αυτό είναι ένα ακόμη φτερό στο καπέλο της τελειότητάς τους και μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της ανελέητης αυτοκριτικής στην οποία είναι επιρρεπείς οι άνθρωποι αυτοί. Τελικά, αυτό το χαρακτηριστικό απορρέει από το σχήμα: «Αν ακολουθώ τους κανόνες και είμαι ηθικά ακριβής, κανείς (δηλαδή ο τελειομανής) δεν μπορεί να με κρίνει».

4. Παράλυση λόγω υπερανάλυσης
Τέλος, αν και δεν είναι τεχνικός όρος, μπαίνει στο θέμα. Τα άτομα με τάση τελειομανίας έχουν τεράστια αδυναμία να λάβουν αποφάσεις από φόβο μήπως πάρουν λάθος απόφαση. Όλες οι οπτικές γωνίες πρέπει να συγκριθούν και να αντιπαρατεθούν προτού αναληφθεί δράση για σχεδόν οτιδήποτε. Θα εγκαταλείψουν την πρακτικότητα ή την άνεση, για παράδειγμα, για χάρη της ικανοποίησης της ανάγκης να πιστεύουν ότι έκαναν αναμφισβήτητα την τέλεια επιλογή.

Κάποιος που χρειάζεται ένα νέο κλιματιστικό κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα, για παράδειγμα, μπορεί να παλεύει αδιάκοπα με το ποια μάρκα/μοντέλο να αγοράσει. Δεν μιλά μόνο με τον πωλητή, αλλά ξοδεύει επίσης ώρες ερευνώντας τις εκθέσεις καταναλωτών και τις κριτικές στο διαδίκτυο. Κάθε πρακτικότητα χάνεται όταν γίνεται έλεγχος σε μικρές λεπτομέρειες, όπως το ότι ένα είναι πιο ελκυστικό οπτικά, αλλά η ενεργειακή απόδοση ενός άλλου μπορεί να εξοικονομήσει μερικά ευρώ στο λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος. Για τον τελειομανή, ωστόσο, μερικές ημέρες ταλαιπωρίας στη ζέστη, όσο κάνει τη σωστή επιλογή, είναι ένα μικρό τίμημα.

Πηγή:

psychologytoday.com
enallaktikidrasi.com
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι