Friday 16 June 2023

Μαχμούντ Νταρουίς*: Να σκέφτεσαι τους άλλους ...

Καθώς ετοιμάζεις το πρωινό σου, να σκέφτεσαι τους άλλους.
Μην ξεχνάς να ταΐζεις τα περιστέρια.
Όταν πολέμους ξεκινάς, να σκέφτεσαι τους άλλους.
Μην ξεχνάς όσους λαχταρούν την ειρήνη. 
Όταν πληρώνεις το νερό, να σκέφτεσαι τους άλλους.
Εκείνους που μόνο τα σύννεφα έχουν να τους θηλάσουν. 
Όταν γυρνάς στο σπιτικό σου, να σκέφτεσαι τους άλλους.
Μην ξεχνάς όσους ζουν σε αντίσκηνα. 
Όταν τα αστέρια μετράς πριν κοιμηθείς, να σκέφτεσαι τους άλλους.
Εκείνους που δεν έχουνε πού να πλαγιάσουν. 
Όταν ελεύθερα μιλάς, να σκέφτεσαι τους άλλους.
Εκείνους που δεν τους αφήνουν να μιλήσουν. 
Και καθώς σκέφτεσαι εκείνους τους άλλους,
στον εαυτό σου γύρισε και πες:
«Αχ και να ήμουν ένα κερί στο σκοτάδι».

(μετάφραση: Τζένη Καραβίτη, εκδόσεις Νήσος, 2009)
Ο αριθμός των Σύρων προσφύγων που ζουν ως πρόσφυγες στη χώρα τους, από το 2011 μέχρι σήμερα αγγίζει τα 6.600.000. από σύνολο 13.100.000 σε όλο τον κόσμο.
Σχεδόν όλοι αυτοί οι καταυλισμοί εντός της Συρίας και, πολλοί άλλοι πρόχειρα κατασκευασμένοι, κάθε χειμώνα βιώνουν ίδιες εικόνες και πολλές φορές χειρότερες από αυτές που βλέπετε στο βίντεο. Στην Ελλάδα δυστυχώς λίγοι άνθρωποι έχουν γνώση και εικόνα για αυτήν την ατελείωτη απάνθρωπη τραγωδία.
* Ο Παλαιστίνιος ποιητής Μαχμούντ Νταρουίς (1941-2008) βίωσε στην παιδική του ηλικία την καταστροφή του χωριού του και την κατοχή από τον ισραηλινό στρατό και στη συνέχεια πιάστηκε αρκετές φορές και φυλακίστηκε για τη δράση του. 
Έζησε 26 χρόνια εξόριστος, ενώ το έργο του μεταφράστηκε σε πολλές γωνιές του κόσμου.
 
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος / If you want to be called a man

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν' αγωνίζεσαι για την ειρήνη και για το δίκιο.
Θα βγεις στους δρόμους, θα φωνάξεις, τα χείλια σου θα ματώσουν απ' τις φωνές
το πρόσωπό σου θα ματώσει από τις σφαίρες μα ούτε βήμα πίσω.
Κάθε κραυγή σου μια πετριά στα τζάμια των πολεμοκάπηλων
κάθε χειρονομία σου σα να γκρεμίζεις την αδικία.
Και πρόσεξε: μη ξεχαστείς ούτε στιγμή.
Έτσι λίγο να θυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια
αφήνεις χιλιάδες παιδιά να κομματιάζονται την ώρα που παίζουν ανύποπτα στις πολιτείες
μια στιγμή αν κοιτάξεις το ηλιοβασίλεμα
αύριο οι άνθρωποι θα χάνονται στην νύχτα του πολέμου
έτσι και σταματήσεις μια στιγμή να ονειρευτείς
εκατομμύρια ανθρώπινα όνειρα θα γίνουν στάχτη κάτω απ' τις οβίδες.
Δεν έχεις καιρό
δεν έχεις καιρό για τον εαυτό σου
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί ν' αφήσεις τη μάνα σου, την αγαπημένη ή το παιδί σου.
Δε θα διστάσεις.
Θ' απαρνηθείς την λάμπα σου και το ψωμί σου
θ' απαρνηθείς τη βραδινή ξεκούραση στο σπιτικό κατώφλι
για τον τραχύ δρόμο που πάει στο αύριο.
Μπροστά σε τίποτα δε θα δειλιάσεις και ούτε θα φοβηθείς.
Το ξέρω, είναι όμορφο ν' ακούς μια φυσαρμόνικα το βράδυ, να κοιτάς εν' άστρο, να ονειρεύεσαι
είναι όμορφο σκυμμένος πάνω απ' το κόκκινο στόμα της αγάπης σου
να την ακούς να λέει τα όνειρα της για το μέλλον.
Μα εσύ πρέπει να τ' αποχαιρετήσεις όλ' αυτά και να ξεκινήσεις
γιατί εσύ είσαι υπεύθυνος για όλες τις φυσαρμόνικες του κόσμου, για όλα τ' άστρα, για όλες τις λάμπες και για όλα τα όνειρα
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί να σε κλείσουν φυλακή για είκοσι ή και περισσότερα χρόνια
μα εσύ και μες στη φυλακή θα θυμάσαι πάντοτε την άνοιξη, τη μάνα σου και τον κόσμο.
Εσύ και μες απ' το τετραγωνικό μέτρο του κελιού σου
θα συνεχίζεις το δρόμο σου πάνω στη γη.
Κι όταν μες στην απέραντη σιωπή, τη νύχτα
θα χτυπάς τον τοίχο του κελιού σου με το δάχτυλο
απ' τ' άλλο μέρος του τοίχου θα σου απαντάει η Ισπανία.
Εσύ, κι ας βλέπεις να περνάν τα χρόνια σου και ν' ασπρίζουν τα μαλλιά σου
δε θα γερνάς.
Εσύ και μες στη φυλακή κάθε πρωί θα ξημερώνεσαι πιο νέος
αφού όλο και νέοι αγώνες θ' αρχίζουμε στον κόσμο
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
θα πρέπει να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό.
Αποβραδίς στην απομόνωση θα γράψεις ένα μεγάλο τρυφερό γράμμα στη μάνα σου
θα γράψεις στον τοίχο την ημερομηνία, τ' αρχικά του ονόματός σου και μια λέξη: Ειρήνη
σα να 'γραφες όλη την ιστορία της ζωής σου.
Να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό
να μπορείς να σταθείς μπροστά στα έξη ντουφέκια
σα να στεκόσουνα μπροστά σ' ολάκερο το μέλλον.
Να μπορείς, απάνω απ' την ομοβροντία που σε σκοτώνει
εσύ ν' ακούς τα εκατομμύρια των απλών ανθρώπων που τραγουδώντας πολεμάνε για την ειρήνη.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος

If you want to be called a man
you'll never stop even for a single moment
to fight for peace and justice.
You get out on the street, you scream,
your lips will get bloody from yelling,
your face will get bloody from bullets,
but not a step behind.
Every scream of yours is a rock thrown
on the windows of war mongers.
Every gesture of yours is like
ruining injustice.
And make no mistake:
Don't let yourself been carried away
not for a single moment.
By just relaxing awhile and recalling
your childhood years,
you let thousands of kids slaughtered,
when playing harmlessly in the cities.
If you perish just a moment looking at sunset,
tomorrow people will be dying at the night of war.
If you stop for a moment to dream,
then millions of human dreams
will turn to dust under the bombshells.
You don't have time,no time for yourself,
if you want to be called a man.
If you want to be called a man
you may need to leave your mother,
your beloved woman or your child.
You will not hesitate.
You will decline your lamp and your bread,
you will refuse your night resting
on your door sill, for the rough road
heading towards tomorrow,
you won't be coward or be afraid of nothing.
I know it's beautiful listening to a harmonica,
at night, to gaze on a star and dream,
it's beautiful leaning on the red mouth of your love,
and hearing her say her dreams about the future,
but you must bid farewell to all this and start over,
for you are responsible for all harmonicas of the world,
for all the stars, for all the lamps and for all the dreams,
if you want to be called a man.
If you want to be called a man
you may need to stay in prison for twenty or more years
but you, even in prison you will remember always
Spring, your mother and the world,
you , even within the square metre of your cell,
you will go on walking the road of yours on earth.
And when,in the vast silence of the night,
you will be knocking on your cell wall with your finger,
from the opposite side of the wall,
Spain will be answering to you.
You, even when your years go passing by,
and your hair turns white,you will not get old.
You, even in prison,every morning you will be younger,
for always we'll be starting new fights in the world.
If you want to be called a man,
you must be able of dying any morning,
late at night in isolation you'll write
a long and touchy letter to your mother,
you'll write on the wall,your initials and the date,
and a simple word too:
Peace.
As if you had to write down your whole life story.
To be able of dying at any morning,
to be able of standing before the six rifles,
as if you stood before the whole future
to be able at the battery of guns killing you
to hear millions of ordinary people singing
and struggling for peace.
If you want to be called a man...

Tasos Livaditis

Θαυμάζω τους γονείς...

... που, όταν λένε "ναι", εννοούν "ναι" και το "όχι" τους είναι "όχι".

    Αυτούς που διδάσκουν τα παιδιά τους ότι δεν μπορούν να έχουν τα πάντα και, όμως, να τα έχουν καλά με τον εαυτό τους και να νοιώθουν όμορφα.
    Αυτούς που τους εξηγούν ότι ένας άνθρωπος κρίνεται από τη συμπεριφορά του και όχι από τον πλούτο του.

    Αυτούς που δεν δίνουν στα παιδιά τους οτιδήποτε θέλουν, αλλά μόνο αυτά που χρειάζονται και αυτά που ξέρουν τι αξίζουν.

    Εκείνους που δεν μεγαλώνουν απλά τα παιδιά τους, αλλά τα προετοιμάζουν για τον στίβο της ζωής.

    Αυτή τη συμπεριφορά τους την ονομάζω Παιδεία...

Δημήτριος Ι. Πετρούνιας - Κλινικός Ψυχολόγος
Διασκευασμένο από το Χαμομηλάκι
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki