Ο αμίαντος αποτελεί φυσικό ορυκτό του οποίου οι ίνες είναι δυνατό να
διαχωριστούν σε λεπτά, ανθεκτικά νήματα. Έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως σε
πολλούς κλάδους, επειδή οι ίνες είναι άριστοι μονωτήρες (ανθεκτικές στη
θερμότητα, τη φωτιά και τις χημικές ουσίες, και δεν είναι καλοί αγωγοί
του ηλεκτρισμού). Χρησιμοποιείται συχνά για την ενίσχυση τσιμέντου και
άλλων υλικών.
Ωστόσο, πρόκειται για εξαιρετικά επικίνδυνη ουσία (που έχει ταξινομηθεί
ως καρκινογόνο κατηγορίας 1Α στον
κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008
για την ταξινόμηση, τη συσκευασία και την επισήμανση των χημικών
ουσιών). Αν προϊόντα που περιέχουν αμίαντο διαταραχθούν, είναι δυνατή η
εισπνοή μικρών ινών, πράγμα που οδηγεί με την πάροδο του χρόνου σε
ασθένειες όπως η αμιαντίαση, το μεσοθηλίωμα και άλλες μορφές
καρκίνου.
Ο αμίαντος αποτελεί μια σοβαρή απειλή για την ανθρώπινη υγεία.
Έχει απασχολήσει έντονα την ιατρική κοινότητα κατά τις τελευταίες
δεκαετίες και αυτό σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου.
Ο αμίαντος είναι μια φυσική ουσία που αποτελείται από ισχυρές ίνες,
οι οποίες αντιστέκονται στη θερμότητα, σε χημικές ουσίες και έχουν
άλλες πολλές σημαντικές και επιθυμητές ιδιότητες.
Λόγω των χαρακτηριστικών αυτών ο αμίαντος έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως
ανά το παγκόσμιο σαν υλικό απομόνωσης, στην οικοδομική βιομηχανία, σε
μηχανικές κατασκευές, στα αυτοκίνητα, στα φρένα.
Οι ίνες του αμίαντου είναι ευρέως διαδεδομένες στη φύση και έχουν
την ιδιότητα να επιπλέουν στο νερό. Έχει υπολογιστεί ότι σχεδόν όλοι έρχονται με κάποιο τρόπο σε κάποια
φάση της ζωής, σε επαφή με τον αμίαντο.
Η άμεση και πρώτη επαφή με τον αμίαντο δεν προκαλεί εμφανή σημεία
ασθένειας. Ο αμίαντος γίνεται κίνδυνος για την υγεία όταν εισπνέονται ψηλές
συγκεντρώσεις ινών για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα άτομα τα οποία
εργάζονται καθημερινά με τον αμίαντο και εκτίθενται σ' αυτόν συνεχώς
μπορούν να υποστούν σοβαρές βλάβες στην υγεία τους.
Όταν ένα άτομο εισπνέει συνεχώς περισσότερες ίνες αμιάντου ή όταν τις
εισπνέει για μεγάλα χρονικά διαστήματα οι κίνδυνοι αυξάνονται
σημαντικά.
Έχει υπολογιστεί ότι χρειάζονται από 10 έως 40 χρόνια για να
εκδηλώσει κάποιος την ασθένεια μετά από την έκθεσή του στον
αμίαντο.
Φαίνεται ότι είναι πολύ απίθανο κάποιος να εκδηλώσει μια τέτοια
ασθένεια μετά από ένα επεισόδιο έκθεσής του σε ψηλές ποσότητες ινών
αμιάντου ή από έκθεσή του για μικρό χρονικό διάστημα σε μικρές
ποσότητες.
Οι κυριότερες ασθένειες που προκαλεί ο αμίαντος είναι:
-
Αμιαντίαση: Η αμιαντίαση είναι η πνευνοκονίωση
που προκαλούν στους πνεύμονες οι ίνες του αμιάντου.
Είναι μια πολύ σοβαρή εκφυλιστική και προοδευτική
ασθένεια των πνευμόνων που τους καταστρέφει σταδιακά.
Προκαλείται από τη μακροχρόνια έκθεση στον αμίαντο και
προκαλεί μόνιμες αναπηρίες και ανεπάρκειες της
αναπνευστικής λειτουργίας για τις οποίες χρειάζεται
εξειδικευμένη ιατρική αντιμετώπιση.
-
Καρκίνος του πνεύμονα: Ο αμίαντος είναι μια από
τις κυριότερες αιτίες που προκαλούν καρκίνο του πνεύμονα
στους μη καπνιστές. Στους καπνιστές οι οποίοι εκτίθενται
και στον αμίαντο η συχνότητα του καρκίνου του πνεύμονα
αυξάνεται δραματικά.
-
Μεσοθηλίωμα: Το μεσοθηλίωμα είναι ένα σπάνιο
είδος καρκίνου το οποίο εμφανίζεται στους ιστούς της
μεμβράνης που καλύπτει όλο το εσωτερικό του θώρακα και
της κοιλιακής κοιλότητας. Είναι ένας σπάνιος και πολύ
επικίνδυνος επιθετικός καρκίνος με φτωχά θεραπευτικά
αποτελέσματα όσον αφορά την ίαση. Η έκθεση στον αμίαντο
είναι αιτία του μεσοθηλώματος και τα άτομα που έχουν
υποβληθεί για διάφορους λόγους στον αμίαντο έχουν
αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν μεσοθηλίωμα.
|
Η πρόληψη στην περίπτωση του περιβαλλοντικού και επαγγελματικού
κινδύνου που παρουσιάζει ο αμίαντος έχει πολύ μεγάλη σημασία.
Εργάτες που εργάζονται οπουδήποτε μπορεί να υπάρχει ή να απελευθερωθεί
αμίαντος (οικοδομική βιομηχανία, ορυχεία, εργοστάσια κλπ) πρέπει
οπωσδήποτε να φορούν ειδικές προστατευτικές στολές και συσκευές για
την αναπνοή τους.
Όταν τελειώσουν την εργασία πρέπει οι στολές να απομακρύνονται και να
μη τις μεταφέρουν στο σπίτι τους διότι οι ίνες αμιάντου μπορούν να
μεταφερθούν και στο σπίτι μέσω των ρούχων τους.
Επίσης θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση και εφαρμογή ινών αμιάντου
για οποιοδήποτε σκοπό. Εκεί όπου ήδη υπάρχουν θα πρέπει να
καταγραφούν για να είναι αυτό γνωστό και να μην υπάρχει κίνδυνος
έκθεσης ανυποψίαστων ατόμων στο νοσηρό αυτό παράγοντα.
medlook.net
Σχετικά με τον αμίαντο -ελενίτ-
Πρόκειται για ένα από τα πιο επικίνδυνα δομικά υλικά. Η παραγωγή
και χρήση του έχει απαγορευθεί σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση από
το 2005. Ωστόσο υπάρχουν ακόμα αρκετές πλάκες αμιάντου κάτω από στέγες και
σε προσόψεις σπιτιών. Επειδή και η
απομάκρυνσή τους κρύβει κινδύνους, κάθε διαδικασία
διαχείρισης αμιάντου γίνεται με βάση αυστηρούς κανονισμούς.
Τι είναι;
Ο αμίαντος είναι ισχυρότατος
καρκινογόνος παράγοντας, που είτε εισπνευστεί, είτε
καταποθεί παραμένει μέσα στο σώμα και δεν μπορεί να απομακρυνθεί,
ούτε η καρκινική διεργασία να αναστραφεί. Η έρευνα των πειραματικών
και των επιδημιολογικών εργασιών, έδειξε ότι δεν υπάρχει ασφαλές
επίπεδο έκθεσης στον αμίαντο για τους ανθρώπους. Για να προληφθούν
τα νεοπλάσματα από τον αμίαντο η έκθεση σ’ αυτόν πρέπει να είναι
μηδέν.
Τι είναι αυτό που κάνει τόσο επικίνδυνο;
Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του αμιάντου είναι ότι γίνεται απειλητικός
για την υγεία μόλις δεχθεί οποιασδήποτε μορφής ζημιάς ή και απλή
επεξεργασία. Οι πλάκες πρόσοψης δεν αποτελούν κίνδυνο όσο παραμένουν
κρεμασμένες στη θέση τους. Τα πράγματα γίνονται κρίσιμα
όταν οι πλάκες σπάσουν, κοπούν, τροχιστούν, αμμοβοληθούν, αποξεστούν
ή θρυμματιστούν.
Σε αυτές τις περιπτώσεις διασκορπίζονται οι μικροσκοπικές αιωρούμενες
ίνες που μπορούν να εισχωρήσουν στους πνεύμονες. Με κάθε αναπνοή οι ίνες
ανοίγουν λεπτότατες τρύπες στον ιστό των πνευμόνων, και μάλιστα για
χρόνια αφού δεν πρόκειται να απομακρυνθούν ποτέ από τους πνεύμονες. Η
συνέπεια: καρκίνος του πνεύμονα, κάποτε ακόμα και 40 ή 50 χρόνια μετά
την εισπνοή των ινών.
Που περιέχεται;
Ο αμίαντος συναντάται και σήμερα σε πολλά προϊόντα λόγω της υψηλής του
αντοχής στη θερμότητα και τα μονωτικά χαρακτηριστικά του: επίπεδες και
κυματοειδείς πλάκες αμιαντοτσιμέντου σε στοιχεία προσόψεων και κάλυψη
στεγών, παλιά υλικά τριβής φρένων, σόμπες, υλικά δαπέδου από συνθετικό
υλικό (PVC), υλικά κόλλας και τσιμεντοκονίας, παλιές ηλεκτρικές
συσκευές (σεσουάρ, τοστιέρες) καθώς και σε διάφορα υλικά
στεγανοποίησης. Στα νοικοκυριά οι πιθανοί κίνδυνοι εντοπίζονται κυρίως
στα παλιά υλικά επίστρωσης δαπέδου από PVC και της (συνήθως μαύρης)
κόλλας που χρησιμοποιείται για την τοποθέτηση, τους αμιαντοσωλήνες για
την αποχέτευση καθώς και τα ελενίτ για τις στέγες και τα στηθαία των
μπαλκονιών. Αμίαντο μπορεί να περιέχουν και οι παλιές ζαρντινιέρες και
γλάστρες.
Επιτρέπεται να τον απορρίψω μόνος μου;
Όχι. Οι εργασίες αποξήλωσης και αποκατάστασης με
υλικά αμιάντου επιτρέπεται να γίνονται μόνο από εξειδικευμένες
εταιρίες, οι οποίες έχουν πιστοποιηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες για
την εκτέλεση αυτών των εργασιών. Εσείς, σαν ιδιώτης, δεν επιτρέπεται
να αφαιρέσετε ή να αποξηλώσετε και να απορρίψετε τα δομικά υλικά που
περιέχουν αμίαντο.
Αν ο αμίαντος ξηλωθεί από κάποιο άτομο χωρίς τη λήψη προστατευτικών
μέτρων, βάζει σε κίνδυνο την υγεία του και την υγεία της οικογένειάς
του.
Ποια τα μέτρα προστασίας κατά την κανονική απόρριψη;
Σε εξωτερικούς χώρους, π.χ. όταν πρόκειται για πλάκες
πρόσοψης, το έδαφος μπροστά σκεπάζεται με μεμβράνη, ενώ με μεμβράνη
τυλίγεται και η σκαλωσιά. Κατά την αποξήλωση δεν επιτρέπεται να
προκληθούν ζημιές στις πλάκες. Οι βίδες ξεβιδώνονται και τα καρφιά
αφαιρούνται με τανάλια. Σε ορισμένα είδη πλακών, ένας τεχνίτης ψεκάζει
με ειδικό υλικό για την προσκόλληση των ινών, καθώς ο συνεργάτης του
κατεβάζει τις πλάκες. Αυτό γίνεται για να αποκλειστεί ο θρυμματισμός
των πλακών κατά την αφαίρεση.
Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται το κατέβασμα των πλακών με
ρίψη!