Τα μωρά όχι μόνο θέλουν αλλά έχουν και ανάγκη την αγκαλιά
και το δείχνουν με πολλούς τρόπους.
Από την πρώτη στιγμή που το μωρό θα σφίξει το δάχτυλό σας αντανακλαστικά, σας λέει ότι έχει ανάγκη να το αγγίζετε.
Και κάθε φορά που σταματάει να κλαίει μόλις το πάρετε αγκαλιά ή κοιμάται ήσυχα ενώ το κρατάτε πάνω σας, σας δείχνει ότι έχει ανάγκη να νιώθει κοντά σας.
Το πρώτο πράγμα εξάλλου που σας υπαγορεύουν λογική και ένστικτο κάθε φορά που ακούτε το μωρό σας να κλαίει είναι να πάτε αμέσως κοντά του και να το πάρετε αγκαλιά!
Και πολύ σωστά κάνετε, πράγμα που επιβεβαιώνουν και οι ειδικοί οι οποίοι εξηγούν ότι τα μωρά μαθαίνουν μέσα από την ανταπόκρισή της μητέρας τους στο κλάμα τους.
Ένα μωρό που η μητέρα του ανταποκρίνεται αμέσως στο κλάμα του παίρνοντάς το αγκαλιά, παίρνει το μήνυμα ότι οι γύρω του ενδιαφέρονται να ικανοποιήσουν τις ανάγκες του και νιώθει ασφαλές και ευχαριστημένο.
Αντίθετα, ένα μωρό που βλέπει ότι αδιαφορούν για το κλάμα του, αισθάνεται ότι η προσπάθειά του να τραβήξει την προσοχή και να νοιαστούν για τις ανάγκες του μένει άκαρπη οπότε νιώθει στρες και απογοήτευση.
Έρευνες μάλιστα έχουν δείξει ότι τα μωρά στην Αφρική που τα κουβαλούν πάνω τους οι μητέρες τους είναι αυτά που κλαίνε λιγότερο!
Τι απαντάτε όμως σε εκείνους που επιμένουν ότι παίρνοντας το μωρό συχνά αγκαλιά το κακομαθαίνετε; Έχουν δίκιο ή άδικο;
Τι λένε οι ειδικοί Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι είναι λάθος να στερούμε από ένα μωρό την αγκαλιά από το φόβο μήπως το κακομάθουμε.
Στοιχεία από έρευνες μάλιστα αποκαλύπτουν ότι η αγκαλιά και η σωματική επαφή τόσο με τη μητέρα όσο και με τον πατέρα μπορεί να επηρεάσει θετικά την ανάπτυξη του εγκεφάλου, να δώσει ώθηση στη φυσική ανάπτυξη και μακροπρόσθεσμα να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση του παιδιού και την αίσθηση ευεξίας, ενώ το βοηθάει ν’ αναπτύξει καλύτερες σχέσεις με τους γύρω του.
Παρόλα αυτά είναι σημαντικό οι γονείς να μπορούν να αποκωδικοποιήσουν σωστά κάθε φορά την ανάγκη του παιδιού τους για αγκαλιά καθώς εκείνο μεγαλώνει.
Η ανάγκη για αγκαλιά τον πρώτο χρόνο ζωής
Τις πρώτες 4-6 εβδομάδες:
Είναι η περίοδος μετάβασης από τον προστατευμένο χώρο του αμνιακού σάκου στον έξω κόσμο. Η αγκαλιά είναι το πρώτο προστατευμένο περιβάλλον που γνωρίζει το μωρό μετά τη γέννησή του.
Σκοπός κυρίως της μητέρας είναι να διευκολύνει αυτή τη μετάβαση, παίρνοντάς το αγκαλιά και ταΐζοντάς το, βοηθώντας έτσι το μωρό να νιώσει όσο το δυνατόν πιο ασφαλές.
Από 1-3 μηνών:
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουν οι γονείς κάθε φορά που το μωρό τους κλαίει, ιδιαίτερα την περίοδο αυτή, είναι να ανταποκριθούν άμεσα σ’ αυτό και να το πάρουν αγκαλιά. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να αποκωδικοποιήσουν το λόγο για τον οποίο κλαίει (θέλει να φάει, χρειάζεται άλλαγμα, είναι άρρωστο;).
Επίσης για τους κολικούς που αρκετά συχνά εκδηλώνονται κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου ζωής, η αγκαλίτσα μπορεί να είναι ένα μέσο αν όχι ανακούφισης, τουλάχιστον καθησυχασμού για το μωρό.
3-6 μηνών:
Αν και συνήθως σ’ αυτό το διάστημα οι κολικοί μειώνονται, για κάποια μωράκια ο μόνος τρόπος για να ηρεμήσουν και να σταματήσουν να γκρινιάζουν είναι να τα πάρουν αγκαλιά.
Από αυτό το στάδιο, ωστόσο είναι σημαντικό να συμπληρωθεί η σωματική επαφή με περισσότερα επικοινωνιακά ερεθίσματα όπως: να του χαμογελάτε, να του μιλάτε γλυκά, να του βάλετε μουσική, να του δώσετε ένα παιχνιδάκι, να το πάτε βόλτα με το καρότσι κ.λπ.
Μετά τους 6 μήνες:
Το παιδί μπορεί να αρχίσει να θεωρεί την αγκαλιά δεδομένη και να την απαιτεί συχνά κλαίγοντας καθώς εγκαινιάζεται η φάση της προσκόλλησης που χαρακτηρίζεται από το άγχος αποχωρισμού.
Είναι σημαντικό και σε αυτή τη φάση να προσφέρετε την αγκαλιά σας στο παιδί σας ως ασφαλές καταφύγιο, αλλά μπορείτε να την προσφέρετε καθισμένη στον καναπέ ή στο πάτωμα εμπλουτίζοντάς την και με άλλες δραστηριότητες.
Επίσης, καλό είναι να συνηθίζετε το παιδάκι σας να κάθεται στο relax ή να το βάζετε στο παρκάκι έστω και για σύντομα χρονικά διαστήματα.
Γύρω στο χρόνο:
Ακόμα κι αν το παιδί έχει ξεκινήσει να περπατά, θα εξακολουθεί να θέλει να το πάρετε αγκαλιά προκειμένου να νιώσει ασφάλεια ιδιαίτερα όταν έρχεται αντιμέτωπο με καινούργιες καταστάσεις ή νέα πρόσωπα.
Μπορεί επίσης να αναζητήσει την αγκαλιά για οτιδήποτε πάει στραβά στη διάρκεια της ημέρας (όπως αν χτυπήσει ή απογοητευθεί). Να θυμάστε ότι είναι σημαντικό να ανταποκρίνεστε στις ανάγκες του παιδιού χωρίς να το πιέζετε να ανεξαρτητοποιηθεί πρόωρα.
Κάποια μωρά θέλουν περισσότερη αγκαλιά
Ενώ κάποια μωρά μόλις ξυπνήσουν μπορεί να μείνουν χωρίς να διαμαρτυρηθούν στην κούνια τους, κάποια άλλα αρχίζουν αμέσως να κλαίνε και δε σταματούν παρά μόνο όταν τα πάρουν αγκαλιά.
Γενικά να θυμάστε ότι ένα μωρό που σταματά να κλαίει αμέσως μόλις το πάρουν αγκαλιά μπορεί να έχει ανάγκη από περισσότερη επαφή.
Καλό είναι λοιπόν να μην του στερείτε την αγκαλιά σας, η οποία σύμφωνα με τους ειδικούς είναι σημαντική για την υγιή ανάπτυξή του.
Τα σημάδια της κατάχρησης!
Η αλήθεια, είναι στους περισσότερους γονείς πάντα υποβόσκει ο φόβος ότι αν παίρνουν πολύ συχνά αγκαλιά το παιδί τους, εκείνο θα γίνει περισσότερο ανασφαλές και εξαρτημένο.
Όπως εξηγούν οι ειδικοί αυτό που βλάπτει δεν είναι η αγκαλιά αλλά η κατάχρησή της.
Γι’ αυτό η αγκαλιά δεν πρέπει...
...να είναι ο μόνος τρόπος απασχόλησης του παιδιού. Δηλαδή να τη χρησιμοποιείτε αντί να παίξετε με το παιδί, να του μιλήσετε, να ξεφυλλίσετε μαζί ένα βιβλιαράκι.
...να παίρνει τη θέση άλλων σημαντικών για την ανάπτυξη του παιδιού παραμέτρων. Η επαφή πρέπει να είναι ενισχυμένη προς όλες τις κατευθύνσεις μέσω δηλαδή της ομιλίας, της βλεμματικής επαφής, του χαμόγελου και γενικά της αλληλεπίδρασης με τη μαμά και τον μπαμπά.
...να ακολουθεί τα θέλω του παιδιού χωρίς να εξετάζονται και οι υπόλοιπες εναλλακτικές που μπορεί να καλύψουν τις ανάγκες του π.χ. βόλτα, παιχνίδι κλπ.
... να χρησιμοποιείται ως τρόπος για να φάει ή να κοιμηθεί γιατί μπορεί να θέσει λαθεμένα πρότυπα στη διατροφή και στις συνήθειες του ύπνου του.
Οι εναλλακτικές της αγκαλιάς
Όσο πρόθυμη κι αν είστε να πάρετε αγκαλιά το παιδί σας, κάποια στιγμή αυτό μπορεί να αποδειχθεί κουραστικό και επιβαρυντικό για τη μέση και τα άκρα σας.
Παρακάτω θα βρείτε μερικούς τρόπους για να σας νιώθει το μωρό κοντά του χωρίς να χρειάζεται να το κρατάτε στα χέρια.
Συνηθίστε το από την αρχή σε «καθιστή» αγκαλιά, ώστε να μάθει στη σωματική επαφή με περισσότερα επικοινωνιακά ερεθίσματα και να μην επιβαρύνεστε σωματικά καθώς το παιδί θα αποκτάει μεγαλύτερο βάρος. Επίσης με αυτό τον τρόπο οι αγκαλιές μπορούν να συνεχίζονται για χρόνια ακόμα.
Αφήστε τη μυρωδιά σας.
Τοποθετήστε στην κούνια του μωρού ένα μαξιλαράκι με το οποίο έχετε κοιμηθεί για λίγες μέρες ή ένα μακό μπλουζάκι που έχετε φορέσει. Η μυρωδιά σας μπορεί να είναι καθησυχαστική για το μωρό σας όταν βρίσκεται στην κούνια του.
Κοιμηθείτε κοντά του.
Αν έχετε διαπιστώσει ότι το μωρό σας κλαίει επειδή σας αναζητά, είναι προτιμότερο να μεταφέρετε την κούνια του στο δωμάτιο σας ή να βάλετε ένα κρεβάτι στο βρεφικό δωμάτιο ώστε να κοιμάστε δίπλα του. Έτσι θα σας νιώθει κοντά του χωρίς να χρειάζεται να το κρατάτε συνέχεια αγκαλιά.
Καθίστε κάτω στο πάτωμα και παίξτε μαζί του.
Στρώστε μια κουβέρτα, απλώστε πάνω ασφαλή παιχνιδάκια και περάστε ποιοτικό χρόνο με το μωρό σας.
Επιστρατεύστε το μάρσιπο.
Αν έχετε δουλειές και δεν μπορείτε να ασχοληθείτε αποκλειστικά με το μωρό αλλά εκείνο διαμαρτύρεται αναζητώντας την αγκαλιά σας, δοκιμάστε να το βάλετε στο μάρσιπο.
Και το μωρό είναι πιθανό να σταματήσει να κλαίει από την επαφή με την αγκαλιά σας κι εσείς μπορείτε να κινηθείτε, να πάτε για ψώνια ή να κάνετε κάποιες δουλειές χωρίς να επιβαρύνετε η μέση σας και να δεσμεύονται τα χέρια σας.