Ο ρόλος των γονέων στις διατροφικές διαταραχές των κοριτσιών

Έχουν γραφτεί και ειπωθεί πολλά για το τι μπορεί να ευθύνεται για τις διατροφικές διαταραχές, πώς μπορεί κάποιος να τις αναγνωρίσει και τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε κάποιον που πάσχει. 

Όμως, νιώθω, πως αυτό στο οποίο αξίζει να δώσουμε προσοχή είναι η πρόληψη (που είναι χίλιες φορές καλύτερη από τη θεραπεία) και το τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατέψουμε και να θωρακίσουμε τα παιδιά που μεγαλώνουν σήμερα όσο ποτέ άλλοτε, σε μια κοινωνία, που δυστυχώς προωθεί μη ρεαλιστικά και άκρως επικίνδυνα πρότυπα ομορφιάς και επιτυχίας.

Δυστυχώς, όσον αφορά τις αιτίες πίσω από αυτές τις διαταραχές (που πλήττουν κυρίως -αν και όχι αποκλειστικά- κορίτσια), δεν υπάρχει μια απλή απάντηση. 

Συνήθως, προκύπτουν από ένα συνδυασμό κοινωνικών, συναισθηματικών και βιολογικών παραγόντων, όμως, σίγουρα, η ωραιοποίηση του υπερβολικά αδύνατου σώματος σε συνδυασμό με το περιβάλλον, τις συναισθηματικές δυσκολίες, τη χαμηλή αυτοεκτίμηση και τραυματικά γεγονότα που μπορεί να βιώσει κάποιος, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εμφάνιση και πορεία της νόσου. 

Παράγοντες όπως η αρνητική εικόνα για το σώμα, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η δυσκολία κάποιου να διαχειριστεί και να εκφράσει τα συναισθήματά του, η τελειοθηρία, προβληματικές σχέσεις και ιστορικό κακοποίησης πολύ συχνά κρύβονται πίσω από ιστορίες παρόμοιες με αυτήν που πρόσφατα ήρθε στο φως της δημοσιότητας με τον θάνατο μιας νέας κοπέλας.

Μπορεί να μην μπορούμε να προστατέψουμε τα παιδιά από όλους τους πιθανούς κινδύνους, όμως υπάρχουν τρόποι που μπορούμε να τα βοηθήσουμε χωριστά οι μπαμπάδες και οι μαμάδες για να έχουμε μια θετική επιρροή στην αυτο-εικόνα τους, που μπορεί να κάνει τη διαφορά στο μέλλον τους.

Μπαμπάδες που μεγαλώνετε κόρες: 

μπορείτε να κάνετε τεράστια διαφορά στο πώς η κόρη σας βλέπει το σώμα της και πώς νιώθει με την εμφάνισή της, και συνακόλουθα στην αυτοεκτίμησή της.
Προσπαθήστε να θυμάστε:
1. Δουλέψτε τη σχέση σας. 

Περάστε χρόνο μαζί, βοηθήστε την να νιώσει πως αξίζει, πως την αποδέχεστε και την αγαπάτε. Όταν ένα παιδί νιώθει πως στερείται την έγκριση και την προσοχή των γονιών του, θα ψάξει τρόπους (πολλές φορές επιζήμιους) για να τη διεκδικήσει.
2. Δείξτε με τις πράξεις σας την τρυφερότητά σας. 

Πολλοί μπαμπάδες, μεγαλώνοντας οι κόρες τους και αλλάζοντας το σώμα τους, νιώθουν άβολα να τις παίρνουν αγκαλιά, όπως παλιά. Δυστυχώς, ένα παιδί μπορεί να εκλάβει αυτήν την αλλαγή σαν απόρριψη των αλλαγών που βιώνει και μάλιστα σε μια περίοδο που αυτό που έχει πιο πολύ ανάγκη είναι η αποδοχή. Δείξτε στα παιδιά σας πως δεν υπάρχει τίποτα κακό σε ένα σώμα που μεγαλώνει και αλλάζει.
3. Δώστε προσοχή στο πώς μιλάτε για τις γυναίκες. 

Εάν εστιάζετε συχνά με τα σχόλια σας στην εμφάνιση των γυναικών και αμελείτε να εστιάζετε σε άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά τους, περνάτε υποσυνείδητα το μήνυμα πως αυτό που έχει σημασία είναι η εμφάνιση και τίποτα άλλο. 

Βοηθήστε τις κόρες σας να καταλάβουν πως σέβεστε και θαυμάζετε τις γυναίκες γι’ αυτό που είναι συνολικά, με όλα τα δυνατά τους σημεία και τις ικανότητές τους, πέρα από την εμφάνισή τους. Άλλωστε, η στάση σας δημιουργεί στην κόρη σας και τις προσδοκίες που θα έχει αργότερα για το πώς πρέπει να της φέρονται οι άνδρες.
4. Μην ασκείτε κριτική στην εμφάνισή της. 

Ακόμη και αθώα σχόλια που μπορεί να κάνετε γύρω από το βάρος της, μπορεί να την οδηγήσουν να πιστέψει πως είναι υπέρβαρη και απορριπτέα.
5. Προσπαθήστε να της κάνετε κομπλιμέντα. 

Προσπαθήστε να εστιάζετε σε διάφορα χαρακτηριστικά της, χωρίς να συνδέετε την εμφάνιση με το βάρος. Αντί να σχολιάσετε το αν αδυνάτισε, βρείτε να της πείτε κάτι για τα μάτια της, το σύνολο που διάλεξε, τα μαλλιά της. Δε θέλετε με τίποτα να πιστέψει πως χρειάζεται να χάσει βάρος για να διατηρήσει την έγκρισή σας όσον αφορά την εμφάνισή της.
6. Επαινέστε την για όλα τα δυνατά της σημεία. 

Όσο κι αν χρειάζεται θετικά σχόλια για την εμφάνισή της, τόσο κι ακόμη περισσότερο, χρειάζεται να της αναγνωρίζετε όλα όσα την κάνουν μοναδική και ξεχωριστή. 

Πρέπει να καταλάβει πως αυτό που βλέπετε σε αυτήν είναι πολύ παραπάνω από αυτό που φαίνεται και έχει να κάνει με το ποια είναι σας άνθρωπος, το χιούμορ της, την καλοσύνη της, τη γενναιοδωρία της, την εξυπνάδα της, και όλα όσα ενισχύουν την αυτοπεποίθησή της.
Αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι, πως αποτελείτε ένα πρότυπο στη ζωή του παιδιού σας. Το πώς εσείς θα της φερθείτε θα υπαγορεύσει τι θα περιμένει στη ζωή της από τους άλλους μεγαλώνοντας. 

Ο ρόλος σας είναι να της διδάξετε πως την αποδέχεστε και την αγαπάτε ακριβώς γι’ αυτό που είναι (όχι το πώς είναι). Είναι το μεγαλύτερο δώρο που μπορείτε να της κάνετε.

Μαμάδες που μεγαλώνετε κορίτσια: 

οι κόρες σας βλέπουν και ακούν πέρα από όσα συνειδητά τους λέτε.
Κυρίως τώρα το καλοκαίρι, για τις περισσότερες γυναίκες η ενασχόληση με το σώμα τους και την εικόνα τους με μαγιό γίνεται όλο και εντονότερη. 

Και οι περισσότερες από εμάς μπορεί να δυσκολευόμαστε, να θέλουμε να ξεκινήσουμε δίαιτα, γυμναστήριο, να νιώθουμε άβολα και να ξεφυσάμε κάθε φορά που περνάμε μπροστά από καθρέφτη. Όσο αστείο κι άνευ σημασίας κι αν ακούγεται, όταν μεγαλώνουμε κορίτσια, αυτή η συμπεριφορά μπορεί να τα επηρεάσει σημαντικά, με τρόπους που δε θα θέλαμε. 

Γιατί αρνητικά σχόλια για τη δική μας εικόνα δεν είναι επώδυνα μόνο για εμάς, αλλά κυρίως για τις κόρες μας. Γιατί είναι πολύ επιζήμιο για ένα κορίτσι να βλέπει και να ακούει τη μαμά του να μιλάει άσχημα για το σώμα και την εικόνα της. Αν εμείς δεν έχουμε θετική εικόνα για τον εαυτό μας και την εικόνα μας, πώς περιμένουμε να έχουν τα παιδιά μας;

Ό,τι κι αν λέμε στις κόρες μας για τη δική τους εμφάνιση και ομορφιά, εάν εμείς είμαστε συνέχεια επικριτικές και σκληρές με τον εαυτό μας, το ίδιο θα κάνουν κι αυτές.

Άλλωστε, όταν συνολικά η κοινωνία περνάει το μήνυμα πως η εμφάνιση είναι το πιο σημαντικό κομμάτι της ταυτότητάς μας, και τα κορίτσια “μαθαίνουν” από τα μέσα πως η αξία τους σαν άτομα είναι ταυτόσημη με την εικόνα τους, εμείς πρέπει συνειδητά στο σπίτι να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μην ενισχύουμε τέτοιες πεποιθήσεις.

Τι να κάνουμε:
1. Ας προσπαθήσουμε να αναλογιστούμε σε πιο βαθμό η δική μας ταυτότητα είναι συνυφασμένη με την εικόνα μας και ας προσπαθήσουμε συνειδητά να εστιάζουμε σε άλλα πράγματα που μας κάνουν αυτό που είμαστε.
2. Ας προσπαθήσουμε να δίνουμε στις κόρες μας συχνά την ευκαιρία να μας ακούν να μιλάμε για χαρακτηριστικά δικά μας και άλλων γυναικών, ανεξάρτητα από την εμφάνιση. Διδάξτε τους πως οι γυναίκες είναι πολύ πιο πολύτιμες και άξιες από μια απλή εικόνα.
3. Ας προσπαθήσουμε να εξοικειώσουμε τα παιδιά με διαφορετικούς σωματότυπους και διαφορετικούς τύπους ομορφιάς, πέρα από αυτά που προωθούνται κατά κόρον. Ας τα βοηθήσουμε να καταλάβουν πως η αυθεντική ομορφιά δεν είναι περιορισμένη και συγκεκριμένη και μπορεί να εκφράζεται με πολλές διαφορετικές μορφές.

Μπορεί να είναι δύσκολο να αποδεχτούμε τον εαυτό μας όπως είναι, όμως πρέπει συνειδητά να προσέχουμε πολύ τι “δείχνουμε” στις κόρες μας με τη στάση μας και τα σχόλιά μας για εμάς και τους άλλους για να προστατέψουμε την αυτοεκτίμησή τους και την ανθεκτικότητά τους σε μια κοινωνία άκρως επικριτική και ανταγωνιστική.

Αθηνά Παντελίδου-Κωφίδου
Δημοσιεύτηκε στην «Μακεδονία της Κυριακής» στις 9 Ιουλίου 2017
makthes.gr