Γιατί οι Έφηβοι καταφεύγουν στα Ψέματα;

H ανεξαρτησία που θέλουν οι έφηβοι, 

τους κάνει να καταφεύγουν στα ψέματα.

H Νάταλι, μαθήτρια Γ’ Γυμνασίου, λέει στους γονείς της συχνά ψέματα, είτε για τα μαθήματα του σχολείου είτε για τις εξόδους που πρόσφατα άρχισε να κάνει με τις φίλες της, όπου κάποιες φορές αλλού λέει ότι θα πάνε και τελικά αλλού πηγαίνει. «Άρχισε να λέει ψέματα από την Ε’ Δημοτικού, ξέχναγε δήθεν κάποια μαθήματα, έκρυβε τους χαμηλούς βαθμούς κ.ά.

Αυτό συνεχίζεται μέχρι σήμερα, όπου πια λέει ψέματα και για άλλα πράγματα. 

«Ίσως την έχουμε πιέσει, ίσως είμαστε αυστηροί και θέλουμε να την ελέγχουμε· καταλαβαίνετε ανησυχούμε, γίνονται τόσα πράγματα σήμερα» λένε οι γονείς της. 

«Από την άλλη, στενοχωριόμαστε πολύ όταν ανακαλύπτουμε ότι μας λέει ψέματα.

Tη ρωτάμε γιατί το κάνει και μας απαντά χωρίς ίχνος μεταμέλειας:

“Εσείς θέλετε να ακούτε ό,τι σας αρέσει, αυτό κάνω κι εγώ”. Είναι βέβαιο ότι κάτι δεν κάνουμε σωστά και φοβόμαστε μήπως χάσουμε την επαφή με το παιδί μας». 

Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει που οι έφηβοι λένε ψέματα. 

Aς σκεφτούμε λίγο ότι και εμείς οι γονείς τους χρησιμοποιούμε το ψέμα πολύ άνετα και εύκολα, είτε για να αποφύγουμε κάποιον γνωστό που μας ζητά στο τηλέφωνο είτε για να ξεφύγουμε από κάτι που δεν μας αρέσει κ.ά. 

Δεν είναι σπάνιο μάλιστα ο ένας γονιός να αποκρύπτει πράγματα που έκανε το παιδί με τα οποία γνωρίζει ότι δεν θα συμφωνήσει ο άλλος γονιός, άλλοτε υποκύπτει ο ένας ή και οι δυο γονείς στο αίτημα του εφήβου να πουν ψέματα στο σχολείο ότι δήθεν ήταν άρρωστος επειδή δεν διάβασε για το διαγώνισμα κ.λπ. 

Όλα αυτά τα ψέματα που ίσως τα θεωρείτε αθώα έχετε σκεφτεί πόσο μπορεί να επηρεάσουν το παιδί σας; 

Οι έφηβοι βιώνουν μια επιτακτική ανάγκη να γίνουν ανεξάρτητοι και να δημιουργήσουν τη δική τους ταυτότητα ξεχωριστά από τους γονείς τους. Στην προσπάθειά τους αυτή αναζητούν μεγαλύτερη ανεξαρτησία, αυτονομία, δεν θέλουν να τους ασκείται έλεγχος από τους γονείς και σε κάποιες περιπτώσεις καταφεύγουν στα ψέματα. 

Μάθετε ότι…

• Στην εφηβεία συναντάμε όλους τους τύπους ψέματος που έλεγαν τα παιδιά στην παιδική ηλικία.

• Πολύ συχνά το ψέμα μπορεί να είναι για τον έφηβο ένα μέσο να διαφυλάξει τον εσωτερικό του κόσμο.

• Είναι ένας τρόπος για να κρατά μακριά τους γονείς από δραστηριότητες ή σχέσεις που ο ίδιος κρίνει προσωπικές.

• Επίσης, το χρησιμοποιεί για να αποφύγει συνέπειες ή παρατηρήσεις όταν γνωρίζει ότι έχει κάνει κάτι με το οποίο οι γονείς δεν συμφωνούν.

• Tα προβλήματα επέρχονται όταν ο έφηβος καταφεύγει συστηματικά στο ψέμα και πλέον δεν γνωρίζουμε πότε λέει αλήθεια.

Τι σας προτείνω

• Συζητήστε αναλυτικά με τον έφηβό σας σχετικά με τη συνήθειά του να λέει ψέματα και ρωτήστε τον γιατί υιοθετεί αυτή τη συμπεριφορά.

• Ακούστε τον με προσοχή, ακόμα και αν δεν συμφωνείτε.

• Διαβεβαιώστε τον ότι τον αγαπάτε, παρ’ ότι δεν σας αρέσει η τακτική του. Να θυμάστε ότι κάτω από αυτή τη συμπεριφορά κρύβεται κάτι.

• Να καταστήσετε σαφές ότι στην οικογένειά σας το ψέμα πάντα θα αντιμετωπίζεται σαν σοβαρό παράπτωμα.

• Εξηγήστε στον έφηβο τις επιπτώσεις που υφίσταται κάποιος όταν λέει ψέματα. 

• Ρωτήστε τον αν έχει αντιληφθεί ότι λέγοντας ψέματα πληγώνει αυτούς που αγαπά.

• Τονίστε του ότι αυτοί που ψεύδονται κάνουν περίπλοκη τη ζωή τους γιατί φοβούνται μήπως μαθευτεί η αλήθεια και έλθουν τα πάνω κάτω.

• Συχνά η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου γιατί καλύπτουν το ένα ψέμα με άλλο και βρίσκονται σε δύσκολη θέση, γιατί δεν μπορούν να θυμηθούν τι είπαν στον καθένα. 

• Βλάπτουν τελικά τον εαυτό τους επειδή δεν έχουν το θάρρος να αναγνωρίσουν την αλήθεια των ενεργειών τους. Έτσι αυτό που πετυχαίνουν είναι να μειώνουν την αυτοεκτίμησή τους.

• Οι ψεύτες συνήθως είναι μοναχικοί: απομονώνονται προκειμένου να αποφεύγουν τις ερωτήσεις από αυτούς στους οποίους είχαν πει ψέματα.

• Όσο πιο συχνά λένε ψέματα τόσο πιο πιθανό είναι να τα πιστέψουν και οι ίδιοι.

• Το συμπέρασμα είναι ότι οι ψεύτες ξεγελούν τον ίδιο τον εαυτό τους.

Γιατί τα ψέματα δεν διαρκούν και οι ψεύτες δεν είναι τόσο έξυπνοι όσο θέλουν να πιστεύουν. 

Προσοχή: όταν το ψέμα είναι το βασικό μέσο επικοινωνίας με τον έφηβο πρέπει να αναζητήσετε βοήθεια από ψυχολόγο.

akappatou

Το Χαμομηλάκι