Κύπρος: Θύμα Σεξουαλικής Κακοποίησης το 1/4 των παιδιών

«Επιβάλλεται να δώσουμε στα θύματα φωνή μέσα στο σύστημα της ποινικής δικαιοσύνης και όχι μόνο να επικεντρωνόμαστε στους εγκληματίες», τονίζει ο εγκληματολόγος Α. Καπαρδής

Ο εκπρόσωπος Τύπου του Ανθρωπιστικού Οργανισμού «Hope for Children» Αντώνης Στυλιανού ανέφερε στη «Σ» ότι πρόκειται για ένα αποτρόπαιο και ειδεχθές φαινόμενο η οποιαδήποτε περίπτωση σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, είναι ένα πολύ ανησυχητικό φαινόμενο, ενώ χαρακτήρισε ως ανατριχιαστικές τις λεπτομέρειες που προκύπτουν από τη διερευνώμενη υπόθεση

Ένα παιδί θα μιλήσει πολύ αργότερα απ’ ό,τι τη στιγμή που παρενοχλείται σεξουαλικά, και βλέπουμε μέσα από τη συγκεκριμένη υπόθεση ότι ο ψυχολόγος είναι που παρότρυνε τα πρόσωπα αυτά να προχωρήσουν με καταγγελία. Είναι σημαντικό να ζητάμε βοήθεια, να σπάμε τη σιωπή μας, σε οποιοδήποτε στάδιο.

Η νέα, σοβαρή υπόθεση άσεμνων επιθέσεων και αιμομικτικών βιασμών σε βάρος τεσσάρων παιδιών, που διαπράχθηκαν μεταξύ των ετών 1992-2002, από στενά συγγενικά τους πρόσωπα, σε Λεμεσό και Πάφο, προσδίδει ανησυχητικές και τρομακτικές διαστάσεις στο θέμα της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης παιδιών στην Κύπρο.
Ήδη, επιστημονική-επιδημιολογική έρευνα, που δημοσιοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2014, κατέδειξε ότι ένα στα τέσσερα παιδιά στην Κύπρο έχει υποστεί κάποιας μορφής σεξουαλική εκμετάλλευση ή και κακοποίηση… Σε ποσοστό ανέρχεται στο 23,7%. Ωστόσο, το πιο ανησυχητικό είναι ότι το ποσοστό αυτό ξεπερνά τον μέσο όρο στην Ευρώπη, όπου εκεί φαίνεται ότι τα ποσοστά σεξουαλικής κακοποίησης αφορούν ένα στα πέντε παιδιά.

Έχουν βρει το θάρρος
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Ανθρωπιστικού Οργανισμού «Hope for Children» Αντώνης Στυλιανού ανέφερε στη «Σ» ότι πρόκειται για ένα αποτρόπαιο και ειδεχθές φαινόμενο η οποιαδήποτε περίπτωση σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, είναι ένα πολύ ανησυχητικό φαινόμενο, ενώ χαρακτήρισε ως ανατριχιαστικές τις λεπτομέρειες που προκύπτουν από τη διερευνώμενη υπόθεση. Και τόνισε: «Ευτυχώς, τα άτομα που έχουν υποστεί αυτού του είδους τα εγκλήματα έχουν σπάσει τη σιωπή τους και κατήγγειλαν την υπόθεση στις αστυνομικές Αρχές. Αυτό ακριβώς είναι και το σύνθημά μας στο Συμβούλιο της Ευρώπης, αλλά και στην Κύπρο στην εκστρατεία "Ένα στα Πέντε", να σπάσουν τη σιωπή τους, να μιλήσουν τα θύματα για τον Γολγοθά που ανεβαίνουν τόσα χρόνια».
Για το ότι παρήλθαν μερικά χρόνια, ώστε να μιλήσουν τα θύματα, ο κ. Στυλιανού μάς ανέφερε ότι αυτό δεν είναι κακό, «τουναντίον έχουν βρει το θάρρος να μιλήσουν γι’ αυτά που τους έχουν συμβεί. Προφανώς, είχαν ζητήσει ψυχολογική στήριξη και αυτό ακριβώς δείχνει ότι τα θύματα οποιασδήποτε μορφής σεξουαλικής κακοποίησης έχουν και βιώνουν δραματικά ψυχολογικά ζητήματα καθ’ όλην τη διάρκεια της ζωής τους. Άρα, εάν δεν ζητήσουν στήριξη, θα συνεχίσουν να βιώνουν αυτά τα ψυχολογικά ζητήματα, που προκύπτουν μέσα από τέτοιου είδους ειδεχθή φαινόμενα».
Πανίσχυρο νομοθετικό πλαίσιο
Όπως μας εξήγησε ο Αντώνης Στυλιανού, ένα παιδί θα μιλήσει μάλλον πολύ αργότερα απ’ ό,τι τη στιγμή που παρενοχλείται σεξουαλικά, και «ειδικά βλέπουμε μέσα από τη συγκεκριμένη υπόθεση ότι ο ψυχολόγος είναι που παρότρυνε τα πρόσωπα αυτά να προχωρήσουν με καταγγελία στην Αστυνομία. Άρα, είναι πολύ σημαντικό να ζητάμε βοήθεια, να σπάμε τη σιωπή μας, σε οποιοδήποτε στάδιο.
Πρόκειται για ένα πολύ ανησυχητικό φαινόμενο, όμως το πιο σημαντικό είναι ότι σήμερα έχουμε στη διάθεσή μας ένα πανίσχυρο νομοθετικό πλαίσιο κατά της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών και αφορά όλες τις πτυχές αυτού του είδους αδικημάτων (αντιμετώπιση, πρόληψη και παροχή στήριξης στα θύματα)». Σε σχέση με παλαιότερα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης παιδιού εντός της οικογένειας, ο κ. Στυλιανού σημείωσε ότι υπήρξαν περιστατικά «όχι όμως σ’ αυτήν την έκταση, σε σχέση με τον αριθμό των θυμάτων».

Επιμόρφωση των παιδιών
Ο εγκληματολόγος και καθηγητής στο Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Κύπρου Αντρέας Καπαρδής ανέφερε στη «Σ» ότι τέτοιες περιπτώσεις σεξουαλικών κακοποιήσεων παιδιών στην Κύπρο έρχονταν στην επιφάνεια, κυρίως στην παλιά αγροτική κοινωνία. «Σήμερα, όμως», πρόσθεσε, «υπάρχει περισσότερη ευαισθησία, ιδιαίτερα για τις ανάγκες των θυμάτων και την ανάγκη στήριξής τους». Και τόνισε: «Ταυτόχρονα, θα πρέπει ν’ αναγνωρίσουμε πως όσον αφορά την πρόληψη γενικότερα της βίας στην οικογένεια και της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών εντός της οικογένειας, αργήσαμε πολύ να λάβουμε μέτρα ως κράτος, σε σύγκριση με άλλα κράτη.
Πρώτιστη προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η προστασία των παιδιών. Θα πρέπει να επενδύσουμε σε μερικά πράγματα. Όπως στην επιμόρφωση των παιδιών, ώστε να είναι ενήμερα για την ύπαρξη αυτών των φαινομένων και να είναι τα ίδια προσεχτικά. Οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί έχουν μεγάλο ρόλο να διαδραματίσουν τόσο στην πρόληψη όσο και στην καταπολέμηση αυτών των φαινομένων, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη των παιδιών, ώστε με τη σειρά τους να έχουν το θάρρος να καταγγέλλουν τέτοια περιστατικά. Χρειάζεται μια εθνική στρατηγική για την πρόληψη της βίας στην οικογένεια, της κακοποίησης των παιδιών και δη της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών».

Πρόσληψη εξειδικευμένων ψυχολόγων
Όπως μας εξήγησε ο Ανδρέας Καπαρδής, «επιβάλλεται να εξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο οι συναφείς υπηρεσίες αντιμετωπίζουν τέτοιες περιπτώσεις. Η δική μου η γνώμη είναι ότι δεν υπάρχει συντονισμός, τα παιδιά δεν έχουν μακρόχρονη στήριξη, ώστε να μπορέσουν να προχωρήσουν με τη ζωή τους ξεπερνώντας αυτές τις οδυνηρές καταστάσεις, όσο δυνατό κι αν είναι αυτό. Επίσης, ο τρόπος με τον οποίο τα ΜΜΕ περιγράφουν τέτοιες περιπτώσεις παιδιών σεξουαλικής κακοποίησης δίνουν την εικόνα ότι είναι κάτι που συμβαίνει τακτικά, αμαυρώνοντας έτσι τον ίδιο το θεσμό της οικογένειας. Η κάλυψη θα πρέπει να είναι πιο επαγγελματική, πιο υπεύθυνη, με περισσότερη επιστημονική γνώση».
Και επισήμανε: «Το τραύμα και ο Γολγοθάς ενός παιδιού δεν σταματά με την ολοκλήρωση της δίκης. Επομένως, επιβάλλεται περισσότερος επαγγελματισμός από τις αρμόδιες υπηρεσίες και εξειδικευμένη επιστημονική προσέγγιση. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσα από την πρόσληψη εξειδικευμένων ψυχολόγων, αλλά και μέσα από συζητήσεις σε ομάδες ατόμων που έχουν βιώσει παρόμοια περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης».

Επιβάλλεται εκσυγχρονισμός
Ο Ανδρέας Καπαρδής τόνισε στη «Σ» πως όταν μιλάμε για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών εντός της οικογένειας, εννοούμε την πεμπτουσία της καταστροφής της εμπιστοσύνης. Όπως μας εξήγησε, «τέτοια ειδεχθή εγκλήματα δεν καταγγέλλονται στην Αστυνομία ή σε οποιεσδήποτε άλλες Αρχές, διότι τα παιδιά-θύματα μπορεί να ντρέπονται, κάποιες φορές πιθανόν να νιώθουν ενοχή, αλλά και επειδή βρίσκονται υπό το καθεστώς συνεχών απειλών.
Όσον αφορά τους θύτες, ο κ. Καπαρδής μάς ανέφερε ότι ένα μικρό ποσοστό αφορά πρόσωπα που έχουν κακοποιηθεί με τον ίδιο τρόπο, ωστόσο «αυτό δεν είναι κατ’ ουδένα τρόπο δικαιολογία για τα αδικήματα που διαπράττουν». Επίσης, τέτοια πρόσωπα παρουσιάζουν προβληματικές συμπεριφορές, όχι μόνο εντός της οικογένειας. Επιπλέον, τα άτομα αυτά είναι πολύ εγωκεντρικά και θεωρούν ότι οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο είναι αντικείμενο για να ικανοποιήσουν τις αρρωστημένες τους ορέξεις.
«Δεν έχουν ούτε ιερό, ούτε όσιο», τόνισε με εμφαντικό τρόπο. Σε σχέση με τη δράση των θυτών, ο κ. Καπαρδής υπογράμμισε ότι μανιπουλάρουν το μυαλό ενός παιδιού, ώστε να το εκμεταλλεύονται σεξουαλικά. Πρόκειται για ωμή βία και εκμετάλλευση, που χαράζει αφάνταστα ψυχολογικά τραύματα στα παιδιά. Και υπέμνησε:
«Επιβάλλεται να δώσουμε στα θύματα φωνή μέσα στο σύστημα της ποινικής δικαιοσύνης και όχι μόνο να επικεντρωνόμαστε στους εγκληματίες. Εδώ και 20 χρόνια, στις χώρες όπου ισχύει το βρετανικό σύστημα, ο νόμος δίνει την ευκαιρία στα θύματα, κατά την επιβολή της ποινής, να ενημερώσουν τον δικαστή για την ίδια τους την εμπειρία και γραπτώς. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται "Victim impact statement"». Ο κ. Καπαρδής επισήμανε, επίσης, γι’ ακόμα μια φορά πως το σύστημα της ποινικής μας δικαιοσύνης χρειάζεται εκσυγχρονισμό άμεσα.
sigmalive