«Ὃποιος ἐλεύθερα συλλογᾶται, συλλογᾶται καλά» Ο «Θούριος» του Ρήγα

Η σύλληψη του Ρήγα και των συντρόφων του  έγινε από τις Αυστριακές αρχές, κατόπιν πληροφοριών που τους παρείχε ένας πλούσιος Έλληνας ο οποίος διέβλεπε στην επαναστατική του δράση κίνδυνο για τα συμφέροντά του.

Ακολούθως ο Ρήγας και εφτά σύντροφοί του που είχαν Οθωμανική υπηκοότητα απελάθηκαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, παραδόθηκαν στις οθωμανικές αρχές, φυλακίστηκαν στον πύργο Νεμπόισα του Βελιγραδίου, βασανίστηκαν, στραγγαλίστηκαν στις 24 Ιουνίου του 1798 και τα σώματά τους πετάχτηκαν στον Δούναβη.

Ναι, αλλά τον ήρωα μπορείς να τον σκοτώσεις, το μάρτυρα ποτέ. Στα καφενεία της μετεπαναστατικής Ελλάδας (για να θυμηθώ ένα παράθεμα της "Ιστορίας" εκείνης που με στοίχειωσε όταν ήμουν μαθητής και έδινα Πανελλήνιες) έβλεπες συχνά κρεμασμένη μια χαλκογραφία: Η Ελλάδα γονατισμένη κι αλυσοδεμένη και δυο άντρες να προσπαθούν να την ελευθερώσουν. Ο Κοραής και ο Ρήγας.

 Ο "Θούριος"  (αρχαιοπρεπές επίθετο που σημαίνει οργισμένος, μαινόμενος) δεν ήταν ποίημα. Ήταν επαναστατική προκήρυξη γραμμένη σε στίχους για να απομνημονεύεται ευκολότερα...

Αποτελεί έμμετρη ανάπτυξη  τη  φράσης που απηχεί την βασική προβληματική της πολιτικής και επαναστατικής σκέψης  του Ρήγα - "Όποιος συλλογάται ελεύθερα συλλογάται καλά"- και μέρος του ευρύτερου οράματος- προγράμματός του για την αφύπνιση των υπόδουλων στην Οθωμανική αυτοκρατορία, το οποίο περιλάμβανε:
την παιδεία ("Φυσικής Απάνθισμα", "Σχολείο των Ντελικάτων Εραστών"),
την ηθική καλλιέργεια (Ηθικός Τρίπους)
την ιστορική μνήμη (χαλκογραφία του Μεγαλέξανδρου),
την πατριδογνωσία (η σειρά χαρτών που δημοσίευσε),
την ευνομία και κοινωνική δικαιοσύνη ("Νέα Πολιτική Διοίκησις"... μέρος της οποίας αποτελούσε Ο Θούριος).

afterschoolbar