Όταν το παιδί δεν θέλει να πάει σχολείο

Δεν υπάρχει κάποιο παιδί στον κόσμο που να θέλει να πηγαίνει σχολείο κάθε μέρα, είναι λογική αυτή η άρνηση επειδή κατά κάποιον τρόπο τους στερεί τη βολή. Υπάρχουν παιδιά που ανυπομονούν να πάνε στο σχολείο, είτε επειδή θα συναντήσουν τους φίλους τους, είτε επειδή είναι ευχάριστο το κλίμα στο σχολείο, είτε επειδή ανυπομονούν για τη συνέχεια του μαθήματος.

Αν κάνει τον κόπο ο γονέας να θυμηθεί τα δικά του σχολικά χρόνια θα του είναι περισσότερο εύκολο να συναισθανθεί τις συναισθηματικές διακυμάνσεις του παιδιού του. Υπάρχουν βέβαια ορισμένοι εξωτερικοί παράγοντες που αναστέλλουν τη χαρά του παιδιού να πάει στο σχολείο. Ας δούμε ποιοι μπορεί να είναι αυτοί.
Ένας πυρηνικός παράγοντας είναι το οικογενειακό περιβάλλον. Η οικογένεια είναι το πρώτο κοινωνικό σύνολο-σύστημα που συναντάει το παιδί. Το σύστημα αυτό χρειάζεται να λειτουργεί με τέτοιον τρόπο ώστε να ενθαρρύνει το παιδί να εκφράζεται και να είναι αποδεχτό, παράλληλα να του ικανοποιεί τις ανάγκες ανάλογα με το εξελικτικό στάδιο που βρίσκεται το παιδί και να είναι οριοθετημένο ώστε να αισθάνεται ασφάλεια. Αρκεί ένας από τους παραπάνω θεμελιώδεις κανόνες να μην λειτουργεί εποικοδομητικά (για συνεχόμενο χρονικό διάστημα) για να παρουσιάσει το παιδί ένα σύμπτωμα. Όταν το παιδί διανύει τη σχολική περίοδο, το σύμπτωμα αυτό εκδηλώνεται αρχικά ως κακή διάθεση, δυσαρέσκεια και θυμό τον οποίο ίσως αρχικά τον εκδηλώσει με την άρνηση του να φάει, να διαβάσει, να παίξει, να συμμετέχει ενεργά στις δραστηριότητες που έχει και αν διαιωνιστεί η κατάσταση καταλήγει σε σχολική άρνηση. Με απλά λόγια, όταν οι γονείς δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν ή έχουν κάποιο πρόβλημα στην μεταξύ τους σχέση, η κατάσταση αυτή επιβαρύνει το παιδί. Αντίθετα, όταν το παιδί λαμβάνει την απαραίτητη γονική φροντίδα, καθημερινό ενδιαφέρον που πετυχαίνεται αποκλειστικά μέσω της συζήτησης, παιχνίδι με τους γονείς, οικογενειακές δραστηριότητες, αθλητικές δραστηριότητες, σταθερά όρια στο χαρτζιλίκι, στην ώρα του φαγητού και του ύπνου, χαρά και χιούμορ στην οικογένεια, απουσία εντάσεων, είναι δύσκολο να εμφανίσει δυσαρέσκεια για το σχολείο, εκτός αν έχει κάποια μαθησιακή δυσκολία ή εκτός αν συμβαίνει κάτι αρνητικό στο σχολικό περιβάλλον.

Εξίσου σημαντικός παράγοντας με την οικογένεια είναι και το σχολικό περιβάλλον. Ο εκπαιδευτικός έχει διπλή αποστολή η οποία είναι κάποιες φορές δύσκολη, πετυχαίνεται όμως. Το πρώτο σκέλος του έργου του είναι να μεταδώσει τη γνώση με τέτοιο τρόπο ώστε να παρακινήσει το ενδιαφέρον των παιδιών και το δεύτερο σκέλος είναι ότι χρειάζεται να συμβάλλει διακριτικά στην ομαλή σχέση των παιδιών μεταξύ τους.

Τι σημαίνει αυτό
Υπάρχουν παιδιά που ίσως έχουν διαφορετική αντίληψη και σκέψη από άλλα παιδιά, αυτά χρειάζεται να τα ενσωματώσει στο υπόλοιπο σύνολο και να μην επιτρέψει κανένα μα κανένα είδος bulling προς αυτά. Ακριβώς το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά που μπορεί να έχουν κάποια ιδιαίτερα εξωτερικά χαρακτηριστικά. Κατά τη διάρκεια του μαθήματος καλό είναι να μην επιτρέπει σαρκαστικά σχόλια και να δίνει χώρο και χρόνο ισότιμα σε όλους έτσι ώστε να μην υπάρχουν διακρίσεις. Αν υπάρχεις κάποιος μαθητής/-ρια που είναι ντροπαλός χρειάζεται να τον/την ενθαρρύνει.

Το σχολικό περιβάλλον είναι η δεύτερη και ευρύτερη κοινωνία που συναντάει το παιδί και για αυτό πέρα από τη γνωστική εκπαίδευση χρειάζεται να είναι σαν μία μεγάλη αγκαλιά ισότιμη προς όλα. Με αυτόν τον τρόπο λειτουργεί θετικά προς την ομαλή ανάπτυξη του παιδιού. Σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι η εφαρμογή των παραπάνω θα αποτρέψει τυχόν εντάσεις μεταξύ των μαθητών. Εντάσεις θα υπάρχουν και είναι λογικό, παιδιά είναι, σε ένα τέτοιο κλίμα οι εντάσεις λύνονται άμεσα δίχως να υπάρχει διαιώνιση αυτών.

Τέλος είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει συνεργασία της οικογένειας με το σχολείο, είναι δύο θεμελιώδη περιβάλλοντα που είναι άμεσα υπεύθυνα για την ομαλή και υγιής ανάπτυξη του παιδιού.

Τι σημαίνει αυτό
Όταν το παιδί γυρνάει από το σχολείο είναι γεμάτο από ερεθίσματα, εμπειρίες, σκέψεις και συναισθήματα τα οποία χρειάζεται να τα επικοινωνήσει με ανθρώπους που νοιώθει εμπιστοσύνη και ασφάλεια. Αυτοί είναι οι γονείς. Η απουσία της κριτικής δηλώνει την αποδοχή και είναι απαραίτητη η ύπαρξη της για την επίτευξη της παραπάνω ανάγκης. Καθημερινά οι γονείς καλό είναι να ακούν με προσοχή και ενδιαφέρον το πώς κύλησε η μέρα στο σχολείο και να συζητούν με το παιδί τυχόν δυσκολίες ή αρνητικές καταστάσεις που θα προκύψουν. Συζήτηση σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει «δίνω συμβουλές», αντιθέτως σημαίνει «ακούω», και ακούει αυτό που λέει και αυτό που δεν λέει. Επίσης οι γονείς είναι υποχρεωμένοι να ενημερώνονται τακτικά από τους εκπαιδευτικούς τόσο για την γνωστική πορεία του παιδιού τους όσο και για τη συμπεριφορά του. Είναι επίσης υποχρεωμένοι να ενημερώσουν τη διεύθυνση για κάτι αρνητικό που συνέβη στο παιδί τους και η διεύθυνση με τη σειρά της είναι υπεύθυνη για την άμεση επίλυση του. Αυτά τα δύο περιβάλλοντα λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία και για αυτό καλό είναι να έχουν μία καλή σχέση.

Κάποιες φορές τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί δυσκολεύονται να κατανοήσουν τη συμπεριφορά του παιδιού και είναι επόμενο αυτό επειδή το παιδί επικοινωνεί με έναν μη αρθρωμένο λόγο, τη συμπεριφορά του. Σε αυτό το σημείο τη σκυτάλη την αναλαμβάνει κάποιος «ειδικός».

Τάσος Δαφνομήλης, Συνθετικός Ψυχοθεραπευτής, εργάζεται αποκλειστικά με ενήλικες στον ιδιωτικό του χώρο και τον ενδιαφέρουν περισσότερο οι σχέσεις Γονέων-παιδιών. Τηλ.: 6985089194
schooltime.gr